Habil Əliyev sirrini açdı
Müharibənin "qara " xəbərləri
kamança ifaçısının
yaradıcılığında öz izini buraxıb
Azərbaycanın xalq
artisti 82 yaşlı kamança ifaçısı Habil Əliyev
uzun illər içində daşıdığı
sirrini" Ayna"ya açdı. O, repertuarının
yalnız lirika üzərində köklənməsinin səbəbindən
danışdı. Dedi ki, sənətə
başladığı ilk illərdə şahidi olduğu
hadisələr onun yaradıcılıq həyatında silinməz
izlər buraxıb: "Kamança çalmağa uşaq
yaşlarından başlamışam. Həmin dövr
müharibənin ilk illərinə təsadüf edirdi. Elə
ki məşqə başlayırdım, qonşudan ağlamaq
səsləri eşidilirdi. Hər gün bir evdən
"qara" xəbər gəlirdi. Bu zaman mənim şən
mahnılar çalmağım qəbahət hesab olunurdu. Bir
gün elə oldu ki, "qara" xəbər bizim evə gəldi.
Böyük qardaşım döyüşlərin birində
həlak olmuşdu. Bir müddət sonra eyni hadisə yaxın
qohumlarımın evində də təkrarlandı. Həmin
vaxtdan başlayaraq bütövlükdə lirikaya kökləndim.
Sonrakı illərdə nə qədər
çalışsam da, ritmik musiqi parçaları çala
bilmirəm".
Hazırda
kamançası ilə birlikdə dincəldiyini söyləyən
Habil müəllim daha çox "Segah" dinlədiyini qeyd
etdi: "Əvvəllər qəmlənəndə
"Segah"ı özüm çalırdım. Lakin
qüvvədən düşdüyüm üçün
başqalarının ifalarına qulaq asıram. "Segah"
artıq mənim ruhumdadır və onu dinlədikcə
çox uzaqlara yol alıram".
"İstiqlal"
ordenli kamança ifaçısı daha sonra yiyələndiyi
ilk musiqi sənəti barədə danışdı. O bildirdi
kı, əslində, kamançadan əvvəl o, tar sənətinə
yiyələnib. Sadəcə, zəif uşaq olduğundan
tarı sinəsinə sıxa bilməyən H.Əliyev
valideynlərimin təkidindən sonra kamança öyrənməyə
başlayıb: "Mənim musiqi sənətinə yiyələnməyimdə
xanəndə Əbməd Ağdamskinin böyük rolu olub.
Biz Ağdaşda yaşayanda Əhməd müəllim ailəsi
ilə bir neçə ay bizdə yaşamalı oldu. Həmin
ərəfədə onu görmək üçün
müxtəlif bölgələrdən olan məşhur
musiqiçilər bizə axışırdı. Bir kənarda
dayanıb onların söhbətini, musiqilərini dinləyirdim.
Birdən ayağa qalxıb "mən də musiqiçi
olacağam" deyərək sinəmi irəli verdim. Atam
başıma sığal çəkib "olarsan, bala"
dedi. Əbməd müəllim məndə olan həvəsə
biganə qalmayıb tar müəlliminin yanına apardı.
Lakin zəif uşaq olduğumdan tarı sinəmə
sıxıb saxlaya bilmirdim. Gücüm yox idi. Peşəyə
həvəsimin artmasına baxmayaraq hələ də tarı
tuta bilmirdim. Müəllim dedi ki, gələcəkdə bu məndə
problem yarada bilər".
O vaxtdan Əhməd
Ağdamskinin razılığı və valideynlərinin təkidi
ilə azyaşlı Habil Əliyev kamança sinfinə
keçirilib. Bu alətin isə onun boyu üçün
çox böyük görünməsinə baxmayaraq müəllimləri
çıxış yolu tapıblar:" Alətin
şişini dizimin üzərində deyil, oturduğum stolda
saxlayırdım. Beləliklə, illər ötdü və mənim
musiqiçi olmaq arzum həyata keçdi. Sonralar məni
toylara, məclislərə aparardılar. Amma hər təklifə
boyun əymirdim. Düşünürdüm ki, gələcəkdə
yaxşı sənətkar olmaq üçün bu cür
addım atmaq lazımdır. Uzun illər keçəndən
sonra Bakıya gəlib sənətlə peşəkar səviyyədə
məşğul olmağa başladım. 70 ilə yaxın
kamança mənə övladlıq, mən də ona
atalıq etdim. İndi isə uzun illərin yorğunluğunu
çıxarırıq. İkimiz də susuruq".
Zəminə
Ayna.- 2009.- 7 fevral.- S. 21.