Zülfiyyə Xanbabayeva: "Tamaşaçıların zövqü çaşıb, çünki mahnılarda bir yadlıq yaranıb"

Odur ki, avropasayağı mahnıları ifa edəndə də milli koloriti saxlamağa çalışır

Onun işıqlı simasında paklıq var, hər oxuduğu mahnısında isə yaşanmış bir ömür. Onun hər sözündə və davranışında bir gözəllik var. Çox incə və kövrək qəlb sahibəsidir. Sadə və kübardır. Adı heç zaman qalmaqallarda, dedi-qodularda hallanmayıb. Səhnəyə hər zaman gülərüzlə çıxıb, bir dəfə də olsa səsini efirdə ucaltmayıb, nalayiq bir söz, bir ifadə işlətməyib. Hər bir layihəsini ortalığa çıxarmazdan əvvəl yüz ölçüb, bir biçib. Hər şeyin yaxşısını etdi və birinci etdi. Bu gün müasir estrada musiqimizdə sözünü demiş və səviyyəsini qoruyub saxlayan, sənətini ayaq altına atmayan sənətkarları barmaqnan saymaq olar. Onların birincisi yüz minlərin sevimlisi Zülfiyyə Xanbabayevadır. Ondan soruşuruq:

- 16 oktyabr doğum gününüz idi. Sizi bir daha təbrik edirik! Ad gününüzü necə keçirdiniz?

- Çox sağ olun, təbriklərinizə görə. Öncə məni qızım və yoldaşım təbrik etdilər. Həmişəki kimi ad günümü ailəmlə keçirdim.

- 26 oktyabr isə gözünüzün ağı-qarası olan Dənizin ad günüdür. Yeni albomunuzu məhz onun doğum günündə təqdim edəcəksiniz?

- Bunu çox istərdim.

Bildiyiniz kimi, albom xaricdə hazırlanır, amma 26-na qədər gəlib çatsa, mütləq təqdim edərəm. Mətbuat konfransı keçirmək fikrindəyəm, bu isə hazırlıq və zaman tələb edir. Dənizin ad gününə çatmasaq da, konfrans noyabr ayının əvvəlində olacaq.

- Sizi "Yeni ulduz" müsabiqəsinin münsiflər heyətində görüb çoxları sevindi: Təəssüratlarınızı bölüşə bilərsinizmi?

- Bilirsiniz, bəzən seçim turlarına elə insanlar gəlir ki, sanki bizi ələ salırlar. Əlbəttə ki, öz seçimimdə obyektiv olmağa çalışıram. 16 nəfər artıq seçilib və inşallah, gələn həftədən etibarən müsabiqəyə start verilir.

- Gözəl bir hədis var: "Allahın vardırsa, nəyin yoxdur, Allahın yoxdursa, nəyin var?" Bu il siz Allah tərəfindən ən böyük mükafata layiq görüldünüz. Sanki bir sahil idiniz, Dənizin ləpələrlə qasırğalı gəlişini gözləyirdiniz və bir gün Dəniz sahilə gəldi. Özü ilə nələri gətirdi, Zülfiyyə xanımı necə dəyişdi?

- Dənizin sahilə gəlib özüylə mənə gətirib bəxş etdiyi hissləri sözlə ifadə etmək mümkün deyil, bunu yalnız yaşamaq lazımdır. Övlad arzulayan hər kəsə bu hissləri yaşamağı diləyirəm. Allahıma əllərimi uzadıb dua və şükür etməkdən doymuram, çünki Allah məni durduğum sahildə tək qoymadı və mənə Dənizi yetirdi. Ümumiyyətlə həyat təcrübəm olduğu üçün belə qənaətə gəlmişəm ki, insan nəyi ürəkdən və saf niyyətlə çox-çox arzulasa, bu arzu mütləq çin olacaq.

- İnsan var dənizə baxır və heç bir ülvi hiss keçirmir, hə də, dənizdir deyir. İnsan da var Dənizə baxıb Ulu Tanrının yaratdığı bu gözəlliyin qarşısında dayana bilmir, heyran olur, Yaradanın qarşısında nə qədər aciz olduğunu anlayır. İnsan da bunları dərk edib övladına məhz Tanrının yaratdığı bu gözəlliyi ad seçir. Dəniz sizin üçün daha nələri simvolizə edir?

- Dəniz sudur, aydınlıqdır, sonsuzluqdur. Mənim Dənizimə həmişə "Səni Dəniz qədər sevirəm!" deyirəm. Amma bu sualın cavabını siz özünüz elə sualda verdiniz və mən nəyisə əlavə etmək belə istəmirəm.

- Hamı gözəl bilir ki, sizin həyatınızda ikinci doğma bacınız dərəcəsinə yüksələn bir insan var. Bəlkə də onsuz siz bu vəhşi və yırtıcılarla dolu cəngəlliklərdən də betər olan "şou-biznes" aləmində çox qalmazdınız. Nigar xanım sizin institutda qrupp yoldaşınız olub və sizi Brilyant Dadaşova ilə, Vaqif Gərayzadə ilə tanış edib. Ən əsası, Nigar sizə "Bakı payızı 88" müsabiqəsində iştirak etməyi təklif edib. Deməli, sizi istəyənmiş, istedadınızı görürmüş, səmimi insanmış. Nə vaxt başa düşdünüz ki, bu insanda ikinci bir Zülfiyyə yaşayır?

- Elə tələbəlik illərimizdə bunu dərk etdim. Mən istəməzdim ki, siz bu sənət sahəmizi cəngəlliklə müqayisə edəsiniz. Səhnəni ehtiram bəslədiyim bir çox sənətkarlarla bölüşdüyüm üçün sənətimə böyük hörmətim var. Nigarla biz artıq 20 ildir ki, rəfiqəyik. Bu insan hər zaman zəhmətkeş, dəqiq və peşəkar olub.

O heç zaman başladığı bir işi yarımçıq qoymaz və məni yarı yolda buraxmaz.

- "Özünə hörmət və məhəbbət qazanan xoşbəxtdir". Siz hər zaman böyüyə kiçiklik, kiçiyə böyüklük etmisiniz. Məkandan və şəraitdən asılı olmayaraq problemli və yorğun vaxtlarınızda təmkinli, hər kəsnən xoşrəftar olmusunuz. Bəs iki sözü birləşdirə bilməyən, qalmaqal yaratmaq məqsədi ilə sizə ürəkbulandırıcı suallarla yaxınlaşan "jurnalist"lərdən canınızı necə qurtarırsınız?

- Həmin iki sözü birləşdirə bilməyən adamlara mən jurnalist adını yaraşdırmazdım. Amma vaxt olub həmin dırnaqarası "jurnalist"lərə" müsahibə də, hesabat da vermişəm. Əlbəttə, bu ifadəni peşəkarlara şamil etmək olmaz, bizim çox qabiliyyətli və hazırlıqlı jurnalistlərimiz var və mən onların tənqidindən hər zaman özüm üçün bir nəticə çıxarmışam.

Sənətə gəlib qazandığım uğurları heç kəs dana bilməz. Mən etdiklərimin fərqindəyəm, sadəcə, özümdən çox danışmağı sevmirəm. Amma mən sənətə gəlməmişəm ki, üzr istəyirəm ifadəmə görə, hansısa bir tərbiyəsiz nəsə yazıb sənətimi təhqir etsin, mənsə onun qarşısında boynu bükülü qalım. Heç vaxt belə olmayıb və olmaz!

- Bu gün toylarda "Şuşanın dağları" kimi gözəl bir xalq mahnısını məhz sizin ifanızda tələb edirlər. Sizcə, Şuşa düşmən tapdağı altında olan bir zamanda, bu mahnının sədaları altında rəqs etmək nə qədər düzgündür?

- Bu gün torpağımız düşmən tərəfindən zəbt edilibsə, bu o demək deyil ki, mahnını unudaq, oxumayaq ki, sabah gənclərimiz bu mahnıları heç bilməsin və bədxah qonşularımız bu mahnını da mənimsəsinlər. Əksinə, mübariz olmaq lazımdır, sözsüz ki, bu mahnının ayrı bir məsuliyyəti var.

- 18 noyabr 1988-ci ildə keçirilən "Bakı payızı" müsabiqəsi Zülfiyyəni xalqa tanıtdı. Nərgiz Cəlilova sizi ilk dəfə səhnədə belə təqdim etmişdi: "Oxuyur bizim gözəl qızımız Zülfiyyə Xanbabayeva". Və ifa etdiyiniz ilk "Səni xatırlayarkən" mahnınızda bu sözlər var: "Baxıb mənə dedin: Dünya gözəli". Hər kəsdən seçilmək sizin qismətiniz idi. Həmin Dünya gözəlinə bu 20 il nələri verdi, ondan nələri aldı və umduğunuz nə qaldı?

- Mən həyatımdan razı olan bir qadınam, çünki razı qalmamağa haqqım yoxdur, ona görə ki, Ulu Tanrı mənə yüz minlərlə insan tərəfindən sevilməyi nəsib edib.

Mənim itirdiklərim də olub, amma qazandıqlarım daha çoxdur. Bu gün süfrə başında yoldaşım mənə belə bir sual verdi: "Sən heç təsəvvür edirdin ki, Xalq artisti olacaqsan?" Demək olar ki, bütün umduqlarımı qazanmışam bu 20 ilə və yoldaşım hər zaman mənə mənəvi dəstək olub.

- Nəyə görə bu gün "Sən gedən gündən", "Qaytar eşqimi", "Hardasan", "Gecikməyin sevməyə" kimi şlyager mahnıların ardı kəsilib?

- Sadaladığınız mahnıların müəllifi mənim müəllimim Vaqif Gərayzadədir. Bilirsiz ki, o çox gec-gec mahnı yazır, mənsə çox gec-gec yazdırdığım mahnıları gün işığına çıxarıram (gülür). Bu da biz yaradıcı insanların xasiyyətidir. Hazırda tamaşaçıların zövqü çaşıb, çünki mahnılarda bir yadlıq yaranıb. Mən avropasayağı mahnıları ifa edəndə də milli koloriti saxlamağa çalışıram. Gənc bəstəkarlara qalınca, onları qarşıda peşəkarlığa aparan uzun bir yol gözləyir, öz üzərlərində çox çalışmalıdırlar.

- Bəşəriyyət ən çox ədalətə möhtacdır. Zülfiyyə xanımın həyatında rastlaşdığı ən böyük ədalət və ədalətsizlik?

- Mən şikayətçi deyiləm. Həyatımda olan ədalətsizliklərdən hardasa bəhrələnmişəm də, onlar baş verdikcə ayaqüstə möhkəm durmağı, yıxılmamağı öyrənmişəm. Mən daha çox insanlardan ədalət, yaxşılıq görmüşəm. Bilirsiniz, həyatda insanlara nə verirsən, qarşılığında onu da alırsan. Nə tökərsən aşına, o da çıxar qaşığına. Allah hər kəsə hər şeyi ürəyinə görə verir.

- "İki şeyi unutma: Allahı və ölümü. İki şeyi unut: başqasına etdiyin yaxşılığı və başqasının sənə etdiyi pisliyi". Sizə edilən pislikləri unuda bilirsinizmi?

- Hərdən kiminsə etdiyi pisliklərdən sonra özümə qapansam da, unutmuşam. Sadəcə, susmağımla, demək olar ki, həmin pisliklərə yaxşılıqla cavab vermişəm. Pisliyə pisliklə heç zaman cavab verməmişəm. Rəbbim imkan verməyib ki, mənə kiminsə böyük bir pisliyi dəysin, özü keçsin həmin pislik etməyi arzulayan insanların günahından.

- Sevmək başqasının xoşbəxtliyində öz xoşbəxtliyini görməkdir. Sizin fanatlarınız sizi sözün əsl mənasında sevirlər. Onlarla bağlı sizə ən çox toxunan hadisələr hansılardır?

- Onların 2004-cü ildə bir yerdə məndən xəbərsiz yığışıb mənim ad günümü qeyd etmələrini və 2008-ci ilin son günlərində onların mənim üçün əsl "Yeni il" bayramı təşkil etdiklərini heç zaman unutmaram.

Sevinc İsmayıl

Ayna.- 2009.- 24 oktyabr.- S.19.