Diaspor təşkilatları arasında əməkdaşlıq vacib məsələdir

 

Ekspert: «Diasporumuz dövlətin apardığı siyasətə, o cümlədən Qarabağ məsələsi ilə bağlı atdığı addımlara ciddi dəstək verməlidir»

 

Son il­lər Azər­bay­can di­as­po­ru­nun in­ki­şa­fı, xa­ric­də­ki soy­daş­la­rı­mı­zın təş­ki­lat­lan­ma­sı, di­as­por qu­rum­la­rı­mı­zın dün­ya öl­kə­lə­rin­də söz sa­hi­bi­nə çev­ril­mə­si göz önün­də­dir. Di­as­po­ru­mu­zun güc­lən­mə­si, ey­ni za­man­da lob­bi­çi­lik is­ti­qa­mə­tin­də atı­lan hər bir uğur­lu ad­dım, tə­bii ki, er­mə­ni di­as­po­ru­nu qı­cıq­lan­dı­rır. Odur ki, on­lar əl­lə­ri­nə dü­şən hər für­sət­də Azər­bay­ca­na qar­şı təx­ri­bat­la­ra əl atır­lar. hər də­fə di­as­po­ru­muz be­lə təx­ri­bat­la­rın qar­şı­sı­nı alır.

 

Gənc Politoloqlar Mərkəzinin (GPM) sədri İlkin Əliyev qeyd edib ki, bu gün Dağlıq Qarabağ probleminin beynəlxalq ictimaiyyətə çatdırılması istiqamətində diasporun fəaliyyətini yetərli hesab etmək olar: «Təbii ki, Qarabağ probleminin həlli dövlətin işidir. Bunu dövlət siyasi ya hərbi yolla həll etməlidir. Diaspor isə dövlətin apardığı siyasətə, o cümlədən Qarabağ məsələsi ilə bağlı atdığı addımlara daha ciddi dəstək verməlidir. Bu səbəbdən Azərbaycan diasporunun erməni lobbisini üstələməsi vacib faktordur. Düşünürəm ki, Azərbaycan diasporu ölkəmiz üçün strateji əhəmiyyət daşıyan ölkələrdə daha da güclənərsə onun siyasi səhnəsində akltiv rol oynayarsa, həmin dövlətlərdə siyasi proseslərə təsir imkanı qazanarsa, parlamentlərdə, bələdiyyələrdə, müxtəlif dövlət qurumlarında təmsil olunarlarsa, bu zaman dövlətimizin xarici siyasətində uğurların əldə olunmasında öz töhfələrini verə bilərlər. Yoxsa, bunun əksinə olaraq, xaricdə yalnız azərbaycanlıların iştirak edəcəyi tədbirlər keçirəcəyiksə dövlətdən nəsə qoparmaq barədə canfəşanlıq edəcəyiksə onda heç nəyə nail ola bilməyəcəyik. Təəssüf ki, bu faktorları sadalamaq məcburiyyətindəyəm».

 

İ.Əliyev qeyd edib ki, artıq diaspora təşkilatlarımız Azərbaycan həqiqətlərini dünya ictimaiyyətinə lazımi səviyyədə çatdıra bilirlər: «Diaporla İş üzrə Dövlət Komitəsi ciddi addımlar atsa da, əsas yük diaspor təşkilatlarının üzərinə düşür. Fikrimcə, hələ çox işləməliyik. Müxtəlif səpkili, orijinal layihələrə ehtiyac var. Hələ tədbir psixologiyasından qurtula bilmirik. Mənim fikrimcə bir tədbir keçirib ora 10 min azərbaycanlı yığınca, hər hansı bir xarici mediada, hətta 500 tirajla çıxan region mətbuat orqanında Azərbaycanla bağlı bir yazı dərc etdirmək daha effektlidir. Onu da nəzərinizə çatdırım ki, Avropada hətta region qəzetləri belə 100-200 min tirajla çıxırlar. Bundan başqa koordinasiya daha mükəmməl şəkildə olmalıdır, mexanizmlər işlək olmalıdır, hər bir diaspor üzvü öz üzərinə düşəni etməlidir».

 

GPM sədrinin fikrincə, Azərbaycan diasporası ermənilərlə rəqabətə girə biləcək səviyyəyə yüksələ bilib: «Fikrimcə Azərbaycan diasporu əvvəlki illərə nisbətən çox inkişaf edib. Hətta erməni diasporunu üstələyən məqamlarımız da var. Bu həm Azərbaycan dövlətinin apardığı uğurlu xarici siyasətin nəticəsidir. Onu da nəzərinizə çatdırım ki, xarici siyasətin uğurlu olmasında diasporun rolu əhəmiyyətlidir. Diasporumuz elə bir səviyyədə olmalıdır ki, dövlətə ciddi dəstək verə bilsinlər. Erməni diasporunun bizdən üstün tərəfi onların adamlarının diaspora milli məsələlərə milyonlarla pul xərcləməsidir. Bizdə isə belə deyil, imkanı geniş olan adamlarımız az hallarda diasporun işinə yardım edir. Bunun da səbəbləri var bu səbəblər analiz edilərək nəticə çıxarılmalıdır. Qətiyyətlə demək olar ki, bizim diasporamız heç erməni diasporasından zəif deyil, əksinə, diasporamızın potensialı qat-qat üstündür. Sadəcə həmin potensialın ümumu məqsədlər naminə düzgün istifadəsınə ehtiyac var».

 

İ.Əliyev qeyd edib ki, Azərbaycan diasporu xaricdə yaşayan azərbaycanlılardan formalaşıb. Onlar Azərbaycanı müxtəlif səbəblərlə tərk ediblər. Ona görə mövqelər müxtəlifdir: «Bizim hamımızın vətəni Azərbaycandır hamımızın ortaq ümummilli maraqlarımız problemlərimiz var. Bu ortaq məxrəc bizim birləşdirici vasitəmizdir. Amma birləşmək üçün təkcə aparılan siyasət yetmir, bu, həm düşüncə məsələsidir. Bu səbəbdən müxtəlif siyasi mənsubiyyət ya mövqelər hərdən xaricdə bizim ümumi işimizə mane olur. Amma düşünmürük ki, Xocalıda bizi bir millət olaraq, azərbaycanlı olaraq soyqırıma məruz qoydular, hansısa partiya mənsubiyyətimizə görə yox. Dediyim kimi yuxarıda sadaladığım digər bu kimi problemlər var ki, hələlik birliyimizə mane olur. Ona görə bu məsələlər düşündüyümüz qədər sadə deyil. Bunun üzərində analitik mərkəzlər işləməli, vahid konsepsiya müəyyən edilməlidir».

 

GPM sədri əlavə edib ki, diaspor təşkilatları arasında əməkdaşlıq keyfiyyətli diaspor fəaliyyəti üçün vacib olan məsələdir: «Deyərdim ki, diaspora təşkilatlarımız arasında lazımi dərəcədə koordinasiya işi olmasa da ümummilli məsələlərin həllinə təsir edə biləcək əməkdaşlıq mövcuddur. Belə bir əməkdaşlığın mövcudluğunu diaspora təşkilatlarımız dəfələrlə nümayiş etdiriblər. Hər hansı bir aksiya yaxud Azərbaycanla bağlı keçirilən tədbirlər zamanı diaspora təşkilatların bir-birinə dəstək verməsi məqsədilə əlaqələr bərpa olunub genişlənib. Bununla da istənilən nəticəni əldə etmək mümkün olub. Belə əlaqələrin daha da sıx olması üçün koordinasiya mərkəzlərinin sayı çox olmalıdır ki, lazımi anlarda bu təşkilatları əlaqələndirə bilsin».

 

Po­li­to­loq Cəb­ra­yıl Fər­zə­li­yev isə bil­di­rib ki, Azər­bay­can dün­ya­da mul­ti­kul­tu­ra­lizm di­ya­rı ki­mi ta­nı­nır. Onun söz­lə­ri­nə gö­rə, tə­sa­dü­fi de­yil ki, Azər­bay­can­da müx­tə­lif din­lə­rin, müx­tə­lif mə­də­niy­yət­lə­rin da­şı­yı­cı­la­rı har­mo­nik şə­kil­də fəa­liy­yət gös­tə­rir­lər: "Tə­bii ki, bu fak­tor da BMT ki­mi mö­tə­bər təş­ki­la­tın diq­qə­tin­dən ya­yın­ma­yıb. Xü­su­si­lə Azər­bay­can pre­zi­den­ti İl­ham Əli­yev də­fə­lər­lə bey­nəl­xalq tri­bu­na­lar­dan bə­yan edib ki. öl­kə­miz­də mul­ti­kul­tu­ra­lizm əsr­lər­lə for­ma­laş­mış bir də­yər­dir, adət-ənə­nə­dir, mul­ti­kul­tu­ra­lizm döv­lət si­ya­sə­ti­dir, gə­lə­cə­yi­mi­zin tə­mi­nat­çı­sı­dır. Azər­bay­can ne­çə il­lər ər­zin­də ter­ro­ra mə­ruz qa­lıb, uzun əsr­lər bo­yu re­gi­on­da bir çox qüv­və­lə­rin toq­quş­ma­sı nə­ti­cə­sin­də çox­say­lı fa­ciə­lər, məh­ru­miy­yət­lər­lə üz­lə­şib, la­kin bu­na bax­ma­ya­raq, öl­kə­miz özü­nün xa­rak­te­rin­dən, ma­hiy­yə­tin­dən irə­li gə­lən möv­qe­dən əl çək­mir mul­ti­kul­tu­ral də­yər­lə­rin məhz be­lə bir mə­qam­da in­san­lı­ğın da­ha çox fay­da­sı­na ola­ca­ğı­nı dü­şü­nür. Qa­ra­bağ hə­qi­qət­lə­ri ilə bağ­lı Azər­bay­ca­nın haqq sə­si­nin dün­ya­ya çat­dı­rıl­ma­sın­da ge­niş im­kan­lar möv­cud­dur. Be­lə ki, ap­rel ayı­nın əv­vəl­lə­rin­də cəb­hə­də ya­ran­mış gər­gin­lik­dən son­ra Azər­bay­can si­lah­lı qüv­və­lə­ri­nin uğur­lu hər­bi əmə­liy­yat­lar ke­çir­mə­si inam­lı qə­lə­bə qa­zan­ma­sı nə­ti­cə­sin­də qar­şı tə­rə­fi güc va­si­tə­si ilə da­nı­şıq­lar ma­sa­sı­na oturt­maq üçün mü­hüm mə­qam ar­tıq ye­ti­şib".

 

Bilman ALLAHVERDİYEV

Azad Azərbaycan.- 6 fevral.- S.5