Xəstələrin ümid qapısı: “Bilgəh” Kardioloji Sanatoriyası

Muxtar Əhmədov: “Biz tibb işçilərinin borcudur ki, həm döyüşən ordumuzun,

həm də arxa cəbhədəki insanlarımızın sağlamlığının qorunmasına çalışaq”

Azərbaycanda xəstələrin daha çox müraciət etdiyi müalicə mərkəzlərindən biri də “Bilgəh” Kardioloji Sanatoriyasıdır. Mən də infarkt keçirdiyimə görə iki dəfə burada müalicə olunmuşam. 2002 və 2017-ci illərdə. Tale qismət edib ki, hər ikisində burada olarkən öz işlərinin mütəxəssisləri olan həkimlər və tibb işçiləri ilə rastlaşmışam. Ümumiyyətlə burada sanatoriyanın baş həkimi, Əməkdar həkim Muxtar Əhmədov başda olmaqla bütün işçilər, özlərinin gözəl xasiyyətinə, xəstələrə yüksək diqqətinə və öz peşələrinin mütəxəssisi olmaları ilə seçilir.

Yenidən burada olarkən həmişəki kimi diqqət, qayğı gördüm. “Bilgəh” Kardioloji Sanatoriyasının yaranma tarixi çox maraqlıdır. Belə ki, Abşeron yarımadasında Bilgəhin havası, təbiəti daha çox müalicəvi olduğuna görə Böyük Vətən Müharibəsindən sonra Azərbaycan rəhbərliyi belə qərar qəbul ediblər ki, burada bir pansionat, istirahət evi tikilsin. Beləliklə, həmin bu əsas korpusun tikilməsində bizim işçilərlə birlikdə alman əsirləri də yaxından iştirak ediblər. Elə binanın xarici görünüşü və daxili də Avropa arxitekturası üslubundadır. Yəqin ki, binanın memarları da elə almanlar özləri olublar. Bina çox möhkəmdir, möhtəşəmdir və içəri heç bir nəmişlik vermir. Otaqlar da çox geniş və işıqlıdır. Beləliklə, 1946-47-cı illərdən-1970-ci illərə kimi bura 250 yerlik istirahət pansionatı olub. Belə ki, burada yaxşı hava, müalicəvi, təmiz suyu olan dəniz və dincəlmək üçün hər cürə şərait olduğuna görə həftənin istirahət günləri təkcə Azərbaycandan yox, SSRİ məkanından insanlar gəlib Bilgəhdəki bu sanatoriyada dincəlirmişlər.

1971-ci ildən dövlət səviyyəsində belə qərar qəbul olunub ki, bura “Bilgəh” Kardioloji Sanatoriyası olsun. Çünki buranın havası, yerdən təbii çıxan mineral və müalicəvi yod-brom suları ürəyə çox yaxşı, müalicəvi təsir göstərdiyinə görə məhz belə qərar qəbul olunub. Beləliklə, qısa vaxtda burada əlavə korpuslar da tikilərək 300 yerlik sanatoriya olub və artıq keçmiş Sovetlər Birliyindən də bura daha çoxlu insanlar, ürək xəstələri müalicə olunmaq üçün gəlmyə başlayıblar.

Artıq son zamanlar burada aparılan yüksək səviyyəli təmirin və yeni tikililərin nəticəsində Sanatoriyada eyni vaxtda 450 adamın müalicə alması üçün hər cür şərait var. Otaqlarda da xəsətələr üçün lazım olan yüksək şərait yaradılıb. Müalicə aparatları da müasir və yenidir. Ən əsası odur ki, bu sanatoriya mövsümü deyil. Bütün il boyu ərzində burada insanlar müalicə ala bilirlər. Sanatoriyada insanların ürək xəstəliyindən sağalma effekti 92-93 faizdir.

“Bilgəh” Kardioloji Sanatoriyasında müalicə alanlara xidmət edən işçilərin sayı 170 nəfərdir. Onlardan17 nəfəri həkim, 30 nəfəri tibb bacısı və qalanları da texniki işçilərdir.

Qeyd etdiyim kimi “Bilgəh” Kardioloji sanatoriyasının baş həkimi, dəyərli ziyalı, Əmkdar həkim Muxtar Əhmədovdur. Onun böyük təşkilatçılıq qabiliyyətinə malik olmaqla yanaşı, həkimlik sahəsində artıq 51 ildən çox təcrübəsi var.

Qısa arayış: Muxtar Qədir oğlu Əhmədov 1948-ci ilin iyul ayının 4-də həkim ailəsində anadan olub. 1965-ci ildə orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirib, Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profilaktika fakültəsinə qəbul olub. 1971-ci ildə ali təhsilli həkim kimi təyinatla Azərbaycan Kurortlar İdarəsinə göndərilib. Elə həmin ildən Naftalan Kurort Birliyində həkim kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb. 1976-cı ildə Naftalan Kurortlar Birliyinin tabeçiliyində olan “Hacıkənd” İstirahət Evinə baş həkim - direktor təyin edilib. 1980-ci ildə Naftalanda yeni açılan “Çinar” Sanatoriyasına baş həkim təyin olunur. Qısa vaxtdan sonra Naftalan Kurortlar Birliyinin baş həkimi vəzifəsinə təyin edilib.

2000-ci ilin əvvəlindən isə “Bilgəh” Kardioloji Sanatoriyasına rəhbərlik edən Muxtar Əhmədov özünü yaxşı mütəxəssis kimi burada da sübut edib. Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə 2008-ci ildə Əməkdar həkim fəxri adına layiq görülüb.

- Muxtar həkim, gəlin söhbətimizə buradakı ab-hava ilə başlayaq.

- Bura rəhbərlik etdiyim ilk gündən hamının qarşısında belə bir ali məqsəd qoymuşam: “Xəstələrə yüksək səviyyədə xidmət etmək, hamımızın əsas və ümdə işi olmalıdır. Çünki bura gələn xəstələr bizə bir ümid qapısı kimi baxırlar”. Ona görə də burada çalışan 17 həkimin və 30 nəfər tibb bacısının və başqa texniki işçilərin hamısı əllərindən gələni edirlər ki, xəstələrə yüksək səviyyədə xidmət etsinlər. Həkimlərimizin hamısı ali dərəcəli və böyük təcrübəsi olan kardioloqlardı. Onlardan Akif Quliyev tibb üzrə fəlsəfə doktorudur. Rima Nəcəfova isə Əməkdar həkimdir. Başqa həkimlərimizin də bu sahədə böyük təcrübələri var. Məhz bizim bütün həkimlərimizin, tibb bacılarımızın sayəsində xəstələr burada ən azından 92-93 faiz sağalıb evlərinə dönürlər. Onu da vurğulayım ki, bu, tibb sahəsində böyük göstəricidir. Həmin xəstələr burada olan ali dərəcəli həkimlərə və yüksək ixtisaslı tibb bacılarına görə sonrakı illərdə də məhz bizim sanatoriyaya gəlirlər. Bura müalicə olunmaq üçün elə xəstələr gəlib ki, onları gəlməmişdən əvvəl həkimlər məcbur ediblər ki, əgər cərrahiyyə olunmasalar, ürəklərinə stend qoyulmasa dünyalarını dəyişəcəklər. Amma onlar burada müalicə olunandan sonra cərrahiyyəyə, açıq əməliyyata, stendə heç bir ehtiyac qalmayıb. Onlar buradakı müalicədən sonra özlərini çox gümrah hiss edirlər.

Sanatoriyamızın 19,2 hektar sahəsi var. Gördüyünüz kimi hər tərəf də yaşıllıq və gül-çiçəkdir. Təkcə Sanatoriyanın binaları yox, həyəti də yüksək səviyyədə təmir olunub. Piyada gəzmək üçün yaxşı yollar çəkilib. Xəstələr burada rahat gəzib, təmiz, yod-bromlu hava udurlar. Urək xəstələri üçün çox gəzmək və yüngül idman hərəkətləri etmək vacib şərtlərdən biridir.

- Müalicəyə gələn insanlara əsas tövsiyələriniz nədir? Burada onlar müalicə almaq üçün əsasən nələrə riayət edirlər?

- Xəstələr hamısı bura Həmkarlar təşkilatlarının göndərişləri ilə gəlirlər. Hər birinə də burada olduğu 15 gündə həkim təyin olunur. Onlar həmin həkimin nəzarəti altında olmaqla və onun təyin etdiyi prosedurları qəbul edirlər. Çünki bura gələnlər ya özləri kardioqramma və başqa analizlərlə bağlı kağızlar gətirirlər, ya da burada kardioqramma çəkilir və lazım olan bütün analizlər verilir. Həkim də həmin kardioqrammanın və analizlərin sayəsində hər xəstəyə uyğun müalicələr yazır. İlk öncə onlar burada olduğu müddətdə həkimlərin və tibb bacılarının prosedurlarını qəbul etməli, onların tapşırıqlarını yerinə yetirməlidirlər ki, müalicənin effekti olsun. Onlar evə gedəndə də həkimlər onlara xəstəliyin dərəcəsinə uyğun öz tövsiyələrini verirlər. Ürək xəstəsi olan insanlar yaxşı olar ki, ən azından 3 il, ildə bir dəfə olmaqla bura gəlib, müalicə alsınlar. Ümumiyyətlə ürək xəstəliyi bu gün dünyada yayılan ən geniş xəstəlikdir. Bu xəstəliklə dünyada başqa xəstəliklərdən fərqli olaraq, ölüm riski də çox yüksəkdir. Ona görə də insanlar bu xəstəliyə tutulmamaq üçün daim öz sağlamlığını fikirləşməli, streslərdən, əsəbdən, konfliktlərdən, spirtli içkilərdən, tütün məmulatlarından uzaq olmalı və sağlam həyat yaşamalıdırlar. Hər bir insan 40 yaşından sonra tez-tez həkimə müraciət etməli, həkimlə məsləhətləşməlidir. Əgər onda ürəklə, təzyiqlə, şəkərlə bağlı hər hansı problem olarsa, həmin insan hökmən və həmişə həkim nəzarətində olmalı, həkimin məsləhətlərinə ciddi əməl etməlidir. Ürək xəstəsi olan insanlar həmişə piyada gəzməyə, yüngül idman hərəkətləri etməyə, həmişə pəhriz saxlamağa üstünlük verməlidirlər. Bax bunlar mənim və həkimlərimizin burada müalicə alan bütün xəstələrə tövsiyələrimizdir. Bu tövsiyələrə riayət edənlər də onun xeyirini görürlər.

- Bildiyim qədəri ilə Sanatoriyaya MDB və xarici ölkələrdən də gələnlər var.

- Sovetlər Birliyi vaxtı bura ayrı-ayrı respublikalardan gələnlər daha çox olub. SSRİ dağılandan sonra da adamlar çox gəlir. Elə axırıncı üç-dörd ildə Orta Asiya ölkələrindən və başqa dövlətlərdən bizim Sanatoriyaya gələnlərin sayı çox olub. Eləcə də Sankt-Peterburqdan, Moskva şəhərindən gələnlər də az deyil. Hətta Amerikadan, İsraildən, Bolqarıstandan və başqa xarici ölkələrdən də gələnlər az olmur. O insanlar ki, vaxtı ilə Sovetlər Birliyində yaşayıblar və indi bir sıra xarici ölkələrdə yaşayırlar, onlar bizim sanatoriyada müalicə olunmağa başqa sanatoriyalardan daha çox üstünlük verirlər. Burada müalicə olunub gedəndə də bizə öz razılıqlarını bildirirlər. Mən elə bilirəm ki, dünyada insan üçün sağlamlıqdan əziz və qiymətli heç nə yoxdur. Ona görə hər bir insana həkim kimi tövsiyəm budur ki, öz sağlamlıqlarının qeydinə qalsınlar. Atalarımız da deyib ki, “insanın ən böyük var-dövləti onun sağlamlığıdır. Çünki sağlamlığı heç bir var-dövlət əvəz edə bilməz”. Əgər hər bir insan elə özünün həkimi olsa, onda biz həkimlərə də ehtiyac az olar. Çox sevindirici haldır ki, ölkə başçımız cənab İlham Əliyev və Birinci-vitse prezidentimiz Mehriban xanım Əliyeva başda olmaqla hamı çalışır ki, insanlarımız sağlam olsun. Belə ki, bir-birindən yaraşıqlı tibb ocaqlarımızın tikilməsi, onların dünya səviyyəli tibbi avadanlıqlarla təchiz olunması, Olimpiya komplekslərinin inşası və insanlarımızın idmanla ciddi məşğul olması da sübut edir ki, həmvətənlərimizin sağlamlığı bu gün ən ümdə, vacib məsələdir.

Bu gün Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə də rəşadətli ordumuzun Ali Baş Komandanımızın rəhbərliyi ilə hər gün bir neçə kəndlərimizi, şəhərlərimizi erməni gavurlarından azad etməsi də insanlarımızı çox ruhlandırır. Xalqımız bir yumruq kimi cənab İlham Əliyevin ətrafında sıx birləşməklə bütövlükdə Qarabağımızın ermənilərdən azad olacağı günü səbirsizliklə gözləyir. Hamımız inanırıq ki, tam qələbə gününə çox az qalıb. Deməli, Azərbaycandakı bütün tibb işçilərinin də borcudur ki, bacardığı qədər həm döyüşən ordumuzun, həm də arxa cəbhədə olan insanlarımızın sağlamlığının qorunmasına çalışsınlar. Bunu hər bir tibb işçisi özünə şərəf və borc bilməlidir. Axı biz də həm döyüşən ordumuzla birlikdə, həm də arxa cəbhədə öz peşəmizin sayəsində döyüşürük ki, yaralılarımızı müalicə edək. Eynilədə dünyanı bürüyən bu dəhşətli COVİD-19 pandemiyasından xalqımızı qoruyaq. Bu xəstəliyə tutulanları da sağaldaq. Deməli, həkimlərin, tibb işçilərinin bu gün işi daha çoxdur. Ölkə başçımız da biz tibb işçilərinin əməyinə daim çox yüksək qiymət verir. Bundan gözəl, qiymətli nə ola bilər?

Muxtar həkimdən ayrılanda yadıma saldım burada 2017-ci ildə məni müalicə edən həkim, ali dərəcəli kardioloq, dəyərli ziyalı Şərif Şahməmmədovu və başqa həkimləri. Eləcə də yod-brom üzrə xəstələri müalicə edən tibb bacısı Zenfira Bədirxanova, darsenvalda işləyən Tahirə Kamilova, massajist Solmaz Əjdərqızı, ultrasəslə və özünün xoş rəftarı ilə xəstələri müalicə edən Nigar İsgəndərova, elektrofarezdə işləyənlər Surət Bayramova, Aybəniz Muradova, müalicəvi duş massajisti Səlminaz Paşayeva, parafində işləyən Gilə və Qumru xanımları, tibb bacıları Məlahət Rzayeva, Günel Nadirova, İlahə Süleymanova, Nəzakət Mirverdiyeva, Aida Hadıyeva, Xanım Mirzəyeva, Afət Şahməmmədova, Nelli Mixaylova, baş tibb bacısı Qumru Haqderdiyeva və onlarca başqa tibb bacılarını. Artıq üç il keçməsinə baxmayaraq mən onları yaddan çıxarmamışam. Eləcə də yeməkxanada xəstələrə yüksək səviyyədə qulluq edən Tamilla Əhmədovanın, Sevda Rzayevanın, Elza Rəhimovanın, Təranə Quliyevanın, Gülafət Əsədovanın və baş aşbaz Zahid Aslanovun da işlərindən o vaxtı hamı çox razı idi. Bu insanlar öz işlərinin yüksək mütəxəssisi olmaqla, doğrudan da əllərindən gələni edirdilər ki, xəstələr onlardan tam razı qalsınlar. Bütün bu illərdə görün onlar neçə-neçə mənim kimi adamların yaddaşında qalıb və ürəklərdə özlərinin əbədi heykəlini ucaldıblar. Bu, hər insana qismət olmayan böyük bir işdir. Bəli, belə yüksək təcrübəli, öz işinin mütəxəssisi olan insanlarla işləmək həqiqətən də xoşdur. Belə gözəl kollektivi yaradan və onlara stimul verən isə əlbəttə, dəyərli ziyalı Muxtar Əhmədovdur. Deməli, onlar bu şərəfli işləri, şəfalı əlləri ilə hər il minlərlə insanlara sevinc, xoşbəxtlik, sağlamlıq bəxş edirlər. Çoxlu evlərə, ailələrə sevinc bəxş etdiklərinə görə, qoy Ulu Tanrı da onlara həmişə sevinc, xoşbəxtlik bəxş etsin.

Ağalar İDRİSOĞLU,

Əməkdar incəsənət xadimi

Azad Azərbaycan.- 2020.- 5 noyabr.- S.7.