Qeyrətdən doğulan
Vətən sevgisi
Ramil çağırış vərəqəsini alanda başqa həmyaşıdları kimi təmkinini pozmadı. Ürəyində intiqam, üzündə qürur hissi vardı. Düşünürdü ki, axı nə qədər səbr etmək olar? Azğın düşmən təxribatları, dinc sakinlərin snayper güllələri nəticəsində həyatını itirmələri nə vaxta qədər cavabsız qalacaq?
Ramil hələ 9 yaşında olanda birinci Qarabağ müharibəsi başlamışdı. O, vaxt indiki güclü ordumuz da yox idi. Erməni faşistlərini isə demək olar ki, bütün dünya müdafiə edirdi. Xalqımız təpədən dırnağa qədər silahlanan və havadarlarından dəstək alan düşmənlərin qarşısında əliyalın dayanmışdı. Elə buna görə də torpaqlarımızın 20 faizdən çoxu itirildi. Soydaşlarımız öz dədə-baba torpaqlarından qaçqın, köçkün vəziyyətinə düşdülər. Xocalı əsrin soyqırımına məruz qaldı…
O vaxtdan illər keçmişdi. Ramilin də artıq 37 yaşı vardı. Ali təhsil almışdı. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində hərbi xidmət keçmiş, artileriya üzrə müasir hərbi biliklərə mükəmməl yiyələnmişdi. Bir də ki, suyu, duz çörəyi ilə böyüdüyün, havasını gen-bol ciyərlərinə çəkdiyin doğma vətəninin çağrışına, harayına necə səs verməmək olar? Vətən dar gündə, çətin zamanda özünün qeyrətli övladlarına söykənir;
- Oğul - atası Cəfər kişinin səsi Ramili düşüncələrdən ayırdı - olmaya, qorxursan? - soruşdu.
- Yox, ay ata, - deyə cavab verdi - Bədnam qonşuların başımıza gətirdiyi müsibətlər barədə düşünürəm. Gec-tez hamımız Vətən üçün əsgərik. Böyük türk şairi Nazim Hikmət demişkən: «Mən yanmasam, sən yanmasan, biz yanmasaq, necə çıxar qaranlıqlar aydınlığa».
Ramil ailənin yeganə oğul övladı idi. Onun dedikləri Cəfər kişinin ürəyini kövrəltsə də qururunu gizlədə bilmədi: - Bax səndən bunu gözləyirdim, - dedi.
...2020-ci il sentyabrın 21-də Lənkərandan gedən gənclər N saylı hərbi hissənin tərkibində Ağcabədi rayonunda qeydiyyatdan keçərək döyüş paltarı geydilər. Hissə ayın 22-də axşam qaranlığında Beyləqanın Haramı düzünə gəldi. Üç gün ərzində burada keçirilən döyüş təlim-məşqlərindən sonra şəxsi heyət sentyabrın 26-da Füzuli rayonunun Canquli kəndində döyüş mövqeyində yerləşdirildi. Döyüş əmrini gözləyən şəxsi heyət nəhayət günorta saat birin yarısında müharibəyə qoşuldu. Alınan tapşırığa görə mövqelər tez-tez dəyişilirdi. Təbii ki, bu da azğın düşməni azdırmaq və onların zərbə hədəfinə çevrilməməkdən ötrü irəli gəlirdi.
Leytenant Ramil Cəfərov ağır artileriya diviziyasının 2-ci batereyasının tərkibində vuruşurdu.
- Mövqeyimizi Cəbrayıla dəyişdik, - deyə Ramil iştirak etdiyi bütün döyüşləri, şahidi olduğu döyüş səhnələrini təfərrüatı ilə diqqətə çatdırmaq istəyirdi. - Cəbrayılda dörd gün döyüşdük. Düşmən hədəflərini susdurduqdan sonra Qubadlıya getmək barədə əmr aldıq. Burada düşmənin xeyli sayda hərbi hissəsi, döyüş texnikası cəmləşmişdi. Güclü müdafiə istehkamları qurulmuşdu. Basdırılan saysız-hesabsız minalar qəhrəmanlıqla döyüşən əsgərlərimizin irəliləməsinə mane ola bilmirdi. Qubadlı düzənliyində öncə bizi güclü kaset mərmiləri ilə atəşə tutdular. Mərmilər böyük dağıdıcı qüvvəyə malik idi. Atılan kimi qəlpələr geniş bir ərazini əhatə edir, çoxlu insan tələfatına səbəb olurdu. Məcbur qalıb arxaya çəkildik. Hamımız yerə yatdıq. Üstümüzdən mərmilər uçurdu. Başımızı qaldıra bilmirdik. Təxminən 4 saata qədər bu vəziyyətdə qaldıq. Amma sürünə-sürünə də olsa yerimizi dəyişdik. Nəhayət məlumat gəldi ki, qarşıdakı təpənin arxasına keçək. Çətinliklə də olsa deyilən yerdə mövqe tutduq. Fasiləsiz beş gün burada döyüşdük. Əsgərlərimizin irəliləməsinə mane olan düşmənlərin zərbə hədəflərini məhv etdik. Piyada qoşunlarımızı mühasirəyə düşməkdən xilas elədik. Artıq verilən döyüş tapşırıqları yerinə yetrilmişdi. Mövqeyimizi yenidən dəyişdik. Qubadlıda Narlıq deyilən yerə gəldik. Tapşırığa əsasən buradan Laçın dəhlizində düşmən qüvvələrinə zərbə endirməli idik. Bir neçə hədəfi məhv etdik. Laçın dəhlizini daha yaxından vurmaq üçün Qubadlının Sarıyataq kəndində yerləşdik. Düşmən duyuq düşmüşdü. Laçın dəhlizinə girişimizi bağlamaq üçün Həkəri çayının üstündəki körpü partladıldı. 9 gün neytral sahədə ac-susuz qaldıq. Bizə yemək-azuqə gətirən maşınımızı vurdular. Çətinliklə də olsa sağ olduğumuz barədə məlumatı ötürə bildik. Əvvəl köməkçi qrupa göndərildik. Sonra bizə yardım gəldi və şəxsi heyətimizi bərpa etdik.
Əslində biz Laçın dəhlizinə daxil olmuşduq. Burada düşmənin ağır artileriyasını sıradan çıxarmış, bir neçə postunu ələ keçirmiş, çoxlu sayda hərbi qənimət əldə etmişdik. Tapşırığa əsasən yenidən Sarıyataq məntəqəsinə - əvvəlki mövqeyimizə qayıtdıq. Kəşfiyyat müşahidə məntəqəsindən yeni tapşırıq aldıq. 4 şəxsi heyətlə 600 metr məsafədən düşməni müşahidə etməli idik. Dörd nəfərdən biri Xaçmazdan olan topçu Vüsal baş tuşlayıcı idi. Dördümüz də ayrı-ayrı rayonlardan olmağımıza baxmayaraq bizim üçün Azərbaycan adlı bir Vətən vardı. Hamımız bu Vətən uğrunda döyüşürdük. Təbii ki Şəhid olanlarımız, yaralılarımız da olurdu. Bəzən görürdük yaralı yaşaya bilər, köməyə ehtiyacı var, dərhal onun köməyinə çatırdıq. Şəhid olanları döyüş zonasından uzaqlaşdırırdıq. Hamımızı Vətən sevgisi birləşdirirdi. Ürəyimizdə aşıb daşan qisas hissi vardı. Biz ölmək yox, öldürmək üçün döyüşürdük. Döyüş uğurlarımızın bir səbəbi də məhz bu idi. Hələ Narlıqda olanda düşmənin 300 nəfərdən ibarət şəxsi heyətini tamam məhv etdik. Bu döyüş uğurlarımıza görə bizə komandanlıq tərəfindən təşəkkür gəldi. Mənə baş leytenant hərbi rütbəsi verildi...
Ramil danışdıqca iştirak etdiyi, şahidi olduğu döyüş səhnələri, ordumuzun döyüş qəhrəmanlığı, müharibənin ağrı–acısı... gözlərimizin önündə canlanırdı. Şəhidlərin qanı tökülən, canları bahasına alınan bu torpaqlarda döyüşdən-döyüşə atılan, göydən başına od yağan Ramilin xəyalı dolaşırdı. Bəzən təbii halından çıxaraq söhbətinə ara verir, yanında şəhid olan əsgər dostlarını xatırlayır, gözləri yol çəkirdi…
- Qələbə xəbərini harada eşitdin? - deyə ondan soruşduq.
- Qubadlıda.
- Ordudan nə vaxt tərxis olundun?
- Qələbədən sonra
bizi Şuşanın
Çanaxlı kəndinə
apardılar - dedi – Çünki artileriya diviziyası orada yerləşirdi. Şəxsi heyətdə olan
dostlarım, o cümlədən
Vüsal indi də xidmətdədir.
Məni bir aydan sonra evə
buraxdılar...
Ramil Cəfərov
1983-cü ildə Lənkəran
rayonunun Şilavar kəndində dünyaya göz açıb. Atası
Cəfər kişi
hazırda təqaüddə
olsa da, rayonun tanınmış ziyalılarındandır. Kənddə el ağsaqqalı kimi hörmət və nüfuz sahibidir. Nəqliyyatın istismarı
üzrə ali
təhsilli mütəxəssisdir.
Uzun illər Bakıda yol polisində məsul vəzifə daşıyıb. Həyat yoldaşı
- Akifə xanım da təqaüdçüdür.
Ailədə bir oğlan,
bir qız ərsəyə çatıb.
Cəfərova Ramilə Cəfər
qızı, Riyaziyat və informatika üzrə ali
təhsil alıb. Ailəlidir, iki uşaq anasıdır.
Uşaqları Nurlan və
Aydan sağlam böyüyürlər.
Ailənin yeganə oğlan övladı olan Ramil Lənkəran Dövlət Universitetinin İqtisadiyyat fakültəsinin
Gömrük işinin
təşkili və idarə olunması ixtisası üzrə bitirib. Bir neçə dildə,
o cümlədən ingilis
dilində sərbəst
danışır. İki
uşaq atasıdır,
qızı Ruqayyə
yeddi, oğlu Yusif beş
yaşındadır…
Ramil hərbi
işin sirlərinə
hələ Azərbaycan
Silahlı Qüvvələrində
xidmət edərkən
yiyələnib. Xidmətin son üç ayında
zabitlik təlim–məşqi
keçib və leytenant rütbəsi ilə Lənkərana qayıdıb.
İkinci Qarabağ müharibəsi
başlayanda hərbi meydanda Ramil Cəfərovun da yeri görünürdü. Axı o, artileriya
zabiti idi.
44 ğünlük Vətən
müharibəsi 30 illik
Qarabağ həsrətinə
son qoydu. Böyük qələbə yolu şəhidlikdən, igid, cəsur və ölümün gözünə dik baxan, səngərdən-səngərə,
döyüşdən-döyüşə
atılan, müqəddəs
Vətən sevgisini öz qanları ilə torpağa yazan oğulların qeyrət və hünərindən keçdi.
Analar, atalar döyüşlərə qatılan
övladları ilə
qürur duysalar da, ürəklərindəki
yaralar sağalan deyil. Hələ də yollara
baxan, ciyərparalarını
səbirsizliklə gözləyən
valideynlər var. Onlara
elə gəlir ki, övladları getdiyi yolla da
geri qayıdarlar.
Lakin...
- Qələbə qurbansız
əldə olunmur, – deyə Ramil Cəfərov söhbətinə
davam etdi. Müharibədə ölüm lap qulağın
dibində olur. Lakin bizi döyüşdən-döyüşə,
qələbədən–qələbəyə
aparan bir qüvvə var idisə, o da Vətən sevgisi idi. Bu sevgini
müharibədə sözdə
yox, əməldə,
hünərinlə, ölümünlə
yerinə yetirməli olursan. Yanımda Şəhid olan döyüş yoldaşlarımın
son sözləri, arzuları
indi də qulağımda səslənir:
“Kaş böyük qələbəni görə
biləydim, Vətən
sağ olsun!”
Müsahibimizin atası Cəfər
kişi söhbətimizə qoşulub
dedi:
- Sağ olsun müzəffər Ali Baş
Komandanımız, bizi
uzun illərdən sonra Qarabağa qovuşdurdu – dedi – Qələbəmiz məhz
İlham Əliyevin böyük sərkərdə
kimi müdrik rəhbərliyi və ordumuzun qəhrəmanlığı
sayəsində qazanıldı.
Müharibədən sonra bütün
şəhid ailələri,
qazilər dövlət
qayğısı ilə
əhatə olunublar.
Onlara hər cür yardım, köməklik göstərilir. İndiyə qədər yüzlərlə
şəhid ailələrinə
evlər, əlil qazilərimizə isə avtomobil verilib, ehtiyacları ödənilib.
Təbii ki, bu son hədd deyil, diqqət və qayğı davamlıdır...
Bəli,
Vətən, onun uğrunda döyüşənləri,
qurban gedənləri heç vaxt unutmur. Sevgiyə sevgiylə cavab
verir. Şəhidlərin xatirəsi əbədiləşdirilir.
Qarabağ müharibəsinin şəhid və qazilərinə, müharibə
iştirakçılarına təkcə dövlət qayğısı deyil, həm də böyük ümumxalq məhəbbəti var. Başqaları
kimi Ramil Cəfərov da bunu yaxından duyur. Çünki böyük qələbədə
onun da payı
var. O, “Füzulinin azad
olunmasına görə”,
“Qubadlının azad olunmasına görə” və “Cəbrayılın
azad olunmasına görə görə” medalları ilə təltif edilib. Bir Vətən övladı kimi öz borcunu
şərəflə yerinə
yetirdiyinə görə
başını uca tutur, hamının üzünə dik baxa bilir. Yəqin ki, vaxt gələr,
indi qayğı ilə böyüyən balaları balaca Ruqayyə də, Yusif də ataları
ilə fəxr edər, ürəyində
aşıb–daşan müqəddəs
Vətən sevgisini həyatda özlərinə
meyar seçərlər.
Xudaverdi CAVADOV
Qulaməli Hüseynov
Azad Azərbaycan.- 2021.- 15 aprel.-
S.5.