“Hardasa o
uzaqlarda”nın cazibəsində
Qələm
əhli bilir ki, qələmin nazı çoxdur. Yel qanadlı duyğuların, düşüncələrin
cilovunu yığıb
ram etmək istəyə, planlaşmaya
baxmır çox vaxt. Amma bir
də ulduz işığı salan cazibəli hədəfi olur ruhun. Gec-tez
o hədəfə doğru
addım-addım gedərik.
Sonda ürəyinin ehtiyac duyduğu o cazibənin mənbəyinə
yetişərsən - istəyinə
əminsənsə.
Nə zamandır
bir ulduz parıltısı ilə
özünə cəzb
edirdi bu poeziya məni. Və nəhayət, mən bu əsrarəngiz
dünyaya səyahətimin
ilk dayanacağındayam.
Bu sirli dünyanın ilk dayanacağı belə adlanır: “Hardasa o uzaqlarda”. O ulduz parıltılı poeziyanın
- dünyanın sahibi
isə Sevinc Qəribdir. Bu şeirlərin mənim baxış bucağımdan
ulduz assosiasiyası yaratması da təsadüfi deyil.
Hər bir
yaradıcı insanın
yaratdığı şeir,
musiqi, rəsm, heykəltəraşlıq və
s. nümunələrdə özünəməxsus bir
cizgi, nüans, ştrix olduğu sirr deyil. Bu
ştrixlərlə əsər
müəllifini imzasız
da tanımaq olur əksər hallarda. Sevinc Qəribin zövq ala-ala oxuduğum şeirlərində də
dominant bir bədii detal var ki, bu
poeziyanı süjet xətli bir əsərə bənzətsək
baş qəhrəman
kimi onun adını çəkə
bilərik: GECƏ.
Bu gecə
gözümə şeir
tökülüb... (“Şeirli
yuxum”)
Günəşi düyün vururam gecənin hörüklərinə...
(Gecənin hörükləri)
Gecələr sükutun qulaqbatırıcı
səsi
Səssizliyin vahiməli kabusu... (Gecələr)
Gecənin zil
səsli sükutu... (Yenə)
“Gecə”dən doğulan şeirlər gah yuxuya çevrilir,
gah həqiqətə,
gah yağışa dönür, gah da göz yaşını
xatırladır. Gecələrin
“ tənhalıq ssenaristi”
sakit buraxmır şair ruhunu. Sanki axşam düşüncə mübahisə
başlayır: tənhalıqla,
qəribliklə, həsrətlə,
haqsızlıqla, lap elə qaranlığın
özü ilə:
Ölümdən dönmüş
kimiyəm bu
sabah,
bu sabah
gecə savaşından
qalib çıxdım.
(Bu sabah)
qarışıq nəfəslərin gecə
sükutuna həmləsi...
içimdəki səsin hayqırtısı
ilə boğum bəlkə,
qışqıran səssizliyi... (Yenə)
Baş qəhrəmanı
Gecə olan bu poeziyanın digər obrazları da maraqlıdır: Yuxu, Şeir, Həsrət, Göz Yaşı, Kədər və Vətən.
YUXU:
Kirpiklərim xumar-xumar öpüşür,
aldanıb bir
yuxu ehtimalına.
guya qovuşacaq
yuxuyla gözlər,
guya yuxularda
azasıyam mən...
(“Şeirli yuxum”)
Dahi sənət
adamlarının “memarı”
Kədər olur. Şadlıqdan, zənginlikdən,
toy-bayramdan qalıcı
və həmişəyaşar
əsərlər mində
bir yaranar ya yox. Nakamlıq,
həsrət, kədər,
ayrılıq, üzüntü
yaratdı əbədi
populyarlığı olan
əsərləri. İlhamla
Kədərin “əlbirliyi”
təsirli əsərlər
meydana çıxarır.
Sevinc Qəribin
şeirlərində də
bu mənada kədərin gətirdiyi bir dərinlik var. Sevinc bu
poeziyada qərib görünür. “Bir ovuc sevincdi, bir əlçim gülüş, Dəymə,
ümidlərim qan ağlamasın”- deyən Lirik “mən”in sevinci çox az şeirlərdə ötəri olaraq rastımıza çıxdı:
“Bir az gözlərimə sevinc gətirdi
Çəhrayı şaftalı çiçəkləri”...
Səhəri səninlə açmaq
nə gözəl...nə gözəl nəfəsini
ciyərlərimə çəkmək... (“Şəms
üçün”)
Bu da, əlbəttə, təbiidir,
anlaşılandır. Vətən
dağının acısını
yaşayan bir insan necə ürəkdən sevinə
bilər ki?!
O yanda bir yurd
dağılıb,
Xaraba qalıb evləri,
Meşəsini don vurub,
Torpağına qan yağıb,
Diriləri dərbədər,
Ölüləri kəfənsiz
Bir şəhər
əsir qalıb. (“XOCALI”)
Sevinc Qərib
kədərinin kökü
o əsir qalan torpaqdadır, sevincini orada qoyub gələnlərdəndir
Sevinc.
Boşuna
aşmışam o gədikləri,
Dağın o tayı da boş ümid imiş.
Elə nağıl imiş söylədikləri,
Vətəndən savayı cənnət yox imiş. (“Yox imiş”)
Müasir Azərbaycan poeziyasında
iddialı, sanballı
qələm sahibi olan şairələr içində Sevinc Qəribin hələ daha neçə-neçə
dəyərli kitablara
imza atacağına inanıram və uğurlu şeirlərin davamını gözləyirəm. Ruhiyyəsində
cazibəli parıltı
hiss etdiyim bu ulduz - poeziya ədəbiyyat asimanımızda
hər zaman parlaqlığı ilə
seçilsin və oxucuların qəlbini nurlandırsın. Uğurlar,
SEVİNC Qərib!!! Və
Alasan əlinə mürəkkəbini,
Düşəsən yolların ağ izlərinə.
Çəkəsən sınağa şair təbini,
Sərəsən ruhunu kəhrizlərinə.
Təşnə dodaqların yanğısı
sönə,
Soyuya ürəyin
bulaq suyutək.
Susmuş
bülbüllərin nəğməsi
dinə,
Torunda dincələ,
yata hörümçək.
Çevirib yönünü gedəsən
uzaq,
Düşüb izlərinə gələ
sərin meh.
Çiçək qucaqlaya səni
bir qucaq,
Gizlənə ovcunda bircə damcı şeh.
Atasan özünü dəlisov
çaya,
Çəkə ürəyindən çıxara
səni.
Elə rast gətirə bir özgə taya,
Özün tapmayasan özündə səni.
Aygün CƏFƏROVA,
tədqiqatçı-yazar
Azad azərbaycan.- 2021.- 5 avqust.- S.7.