Şair
qardaşım Musa Yaquba
Dost zarafatları
Musa Yaquba
1.
Ağaclarla adamların
Kökü birdi, burda iş var.
Bu dağdağan ağacında
Sənə bir az
bənzəyiş var.
Qayaları yarıb çıxır
Yarı ağac, yarı daşdı
Biz Vətənin qonağıyıq
Bu əbədi vətəndaşdı.
Qoruduğun bu ocaqla
Tarixləri aşan səssən.
Barmağına əski bağla
Elə sən də müqəddəssən!
2.
Siz gələnə biz düzəldik,
Dedim, Musa, süz, düzəldik!
Yaxşı oldu tez düzəldik
Sizə ümid edəmməzdik.
Çay da axır zaman kimi,
Yaş da çökür duman kimi,
Bu yamacda çoban kimi
Qoyun-quzu güdəmməzdik!
Payız yeli qəm
dağıdır,
Ömrün saralan
çağıdır
Bura şair ocağıdır
Burdan ayıq gedəmməzdik.
3.
Tez-tez zəngləşirik. Bu gün harda
olduğunu soruşdum. “Kəndə gəlmişəm,
Buynuzdayam!” - dedi. Paxıllığım tutdu...
1.
Yenə də ruh kimi uçub getmisən,
Sonu qayıtmaqsa, yaxşı yol sənə!
Adam çoxluğundan qaçıb
getmisən
Adamlıq çox olan məmləkətinə...
Adamlıq çox olan məmləkətinə...
Kim oldu yenə də xətrinə dəyən,
Hansı yel qayandan
çınqıl qopardı?
Ya vaxtsız boş qoyub ev-eşiyini
Məzara gedənin dərdi
apardı?
Vətəndən qismətin o
kiçik yuva
Zirvəyə üz tutub,
ayrıldı kənddən.
Təməli sevgisə evlərimizin
Fərqi yox, çöpdəndir, ya
qranitdən...
Orda gəncliyinin min xatirəsi,
Çiçəyə,
yarpağa dönən anların.
Şerindən boylanıb səni
gözləyən
O ağac, o qaya qəhrəmanların.
Yenə iki bacı verər
baş-başa,
Axar gözlərindən
yaş çiçək-çiçək.
İşıq sevincindən pəncərələrin
Qaralan gözləri günəşlənəcək...
Yanır qara daşı, yanır ağ daşı,
Götür, ya götürmə,
bitməz həsrəti.
Bir yaşıl yorğanla
min qaya örtər.
Şükür ki şerinin yaz bərəkəti
Zindandan betərdi kimsəsiz evlər,
Boşalsa bir
yığın ağacmış, daşmış.
Həsrətdən soluxur divarın rəngi,
Baxımsız həyət də
balacalaşmış...
Zirvənin hər biri-dost xatirəsi,
Başında tələsən
qışın sərtliyi,
Sözünü ağaca, quşa deyərsən,
Qayıdar suların həmsöhbətliyi...
Dağdağan yenə də göz
almağında,
Qutsal əmanətdir
durmuş qayada.
Bu taydan o taya dəmir körpudən
Hörümçək yol verməz
qarışqaya da...
Getmisən yenə də dindirən
olsun
Çölün
çiçəyini, dağın qarını.
Kəndin ürəyinə
toxtaqlıq gəlsin
Sapsağlam görəndə
nəğməkarını.
Ey müdrik əkinçi! Get dincəl
bir az,
Səpdiyin toxumlar
çiçək-çiçəkdir.
Buynuzda bir nəğmən yorulub
sussa
Yüz kənddən yüz nəğmən
dillənəcəkdir!
2.
Deyək ki, sən getdin Buynuz kəndinə,
Gördün ki,
dağ-daşı öz yerindədir.
Keçən yay, sevinib gələn
dostlara,
Yarımçıq qoyduğun
söz yerindədir...
Ağaclar yenidən çiçək
altında,
Çör-çöp yuvasında
vəfalı quşlar
Yarımçıq qoyduğun
neçə nəğməni
Evin yaddaşına
toxuyurmuşlar.
Təbiət nizamlı, biz nizam pozan,
Kötüyün yüz
pöhrə mükafatı var.
Bizim qanadımız qırılan
yerdə
İldırım
uçuşu, yel qanadı var.
... Deyək ki, sən gedib Buynuz kəndində,
Soyuyan ocağa
qısılacaqsan.
Gecələr gözünlə Ay
işığından
Sözünlə İlhamdan
asılacaqsan.
Kəndə soraq düşdü,
canlandı həyət,
Bəs Bakıda qalan dostlar
neyləsin?
Seyrələn məclislər, kəsilən
zənglər,
Ləzzəti azalan tostlar neyləsin...
Lap elə ucaldın Ay səhrasına,
Elə bilirsən ki, Yer əl
çəkəcək?
Düz ol, müqəddəs ol,
peyğəmbər kimi
Qeybət yorulacaq, Şər
əl çəkəcək?
Sənin getməyinlə işlər
düzəlməz,
Özünü qurtardın,
millət ki qalır.
Bakı civarında, bağlar
başında
İşgəzən bazarı, zillət
ki qalır...
Bizim əlimizin düz olmasıyla
Yetimin saçları
tumarlanırmı?
Mən də çıxıb gedim
Hamarkəndimə
Millətin yolları
hamarlanırmı?
Həminki Buynuzdur, ulduz deyil ki,
Hər fəsli gözəldir-qarşılayacaq!
Bakıdan qaçmağa nə var,əzizim,
Bəs onun dərdindən
hayana qaçaq?
Bəs bu toranlığın sonu nə
olsun,
Onu kim
çıxarsın gün işığına?
Bu farsın, ərəbin Allah adına
İşğal niyyətini Din
işığına?..
Bu qədər qaraçı,
araçı gəlir,
Yetərmi? Lap daş da qoy ruzu olsun...
Gərək düyünlənsin fəhlə
yumruğu
Gərək baş kəndin də
buynuzu olsun!
Alsın kəlləsinə
matadorları,
Buga bürcündənəm, ey
dırnağım, kəs!
Beş-üç saniyəlik bel
tamarzısı
Görsün ki bu millət minik
götürməz!
Dünya silkələnsin
addımımızdan
Dostlar dikəlsinlər yenə
nər kimi.
Bir səhər güzgüdə
hamı görsün ki,
Başı silahlanıb İskəndər
kimi...
Gör nə gözəllikdir buynuz
meşəsi,
Kim sındıra bilər
onun barını?
Eybi yox, qoy bəzi oliqarxların
Qızıla tutsunlar
buynuzlarını...
Sənin hər nəğməndə
əskər qeyrəti,
Bir ordu qurmusan ömrün uzunu...
Buynuzsuz yaşamaq istəyən millət
Silaha çevirsin Söz Buynuzunu!
3.
Sənin Bakıda da izin
ayrıdır,
Avazın ayrıdır, sözün
ayrıdır,
Xordan gileyləndin, xora pis dedin,
Səs səsdə gizlənir, sən
solist idin!
Bilmir nə biçəcək, bilmir
nə əkir,
Hər iclas öncəsi
söz dilənənlər.
Millətin önündə xəcalət
çəkir
Səsi düymələrdə
düyünlənənlər!
Məclisə dağların buludundan
su,
Ürək tonqalından
çınqı vermişdin.
Diplomat susquya söz zəlzələsi,
Soyuq siyasətə
yanğı vermişdin.
Şükür Canalımız,
Hamarkəndimiz,
Şükür üz
tutası dağlarımız var.
Millət arasında
rahatlığımız,
Çöllərə
söz demək haqlarımız var.
Gedirik, qəlbimiz incəlir bir az,
Gedirik, canımız dincəlir bir az...
Xoru bəyənmədin, canın
sağ olsun,
Bir şimşək oxutmaq
imkanın varmı?
Bəlkə mən də gəlim,
verək səs-səsə,
Görək göy dilini
duyan olarmı?
Bəlkə kabinetlər
rahatlığını
Buynuza keçürək
günün birində.
Bəlkə nazirləri dil öyrənməyə
Buynuza köçürək
günün birində!
Meşə nazirliyi
köçsün meşəyə,
Kötük qəbristanı
ağlamaq istər.
Şorlaşan torpaqlar yer məmurunu
Bir gün su həsrəti saxlamaq istər...
Görsünlər üstündə
isti əl olan
Torpaq yetirməkdən
yorulmayacaq.
Şair öz elindən perikmədikcə
Nəğməsi heç zaman
qırılmayacaq!..
4.
Bir məclisdə gördüm səni,
Heç özünə bənzəmirdin.
Söhbətinlə,
gülüşünlə
Dörd çevrəni bəzəmirdin.
Sonra gedib vərəqlədim
kitabını,
Neçə dəfə göz
yaşımı boğa-boğa
Dodağında millətimin dərdi
idi-
“Burax məni,
çıxıb gedim azadlığa!”
Min illərin dərdi idi-
Musa Yaqub ağzı ilə
qışqırırdı.
Min dahinin həsrətiydi
Bir ustadın sinəsindən
fışqırırdı...
...Yüzillərlə
Azadlığın yollarına
İntizarla baxan da biz,
Yüzillərlə öz nəfsində
Azadlığı boğan
da biz!
Babaların kor iştahı boynumuzun
qılıncıdı,
Ötənlərin hər
yanlışı başımızın qaxıncıdır!
Silkələndim bu acıdan, qüssələrdən,
“...Burax məni çıxıb
gedim bu şəhərdən!
Çıxıb gedim öz
dağıma, öz obama.
Övladarı perik düşən
xarabama!
O yaylaqlar beşiyində tərk eləyib
dincliyimi
Bu kəpənək
boyasına qurban verdim gəncliyimi.
Heç bilmədim nədir
yalan, nədir riya.
Şerim mənə həm Cəbhəydi,
həm Partiya!
Silahları susduracaq söz söylədin,
Vicdan səsi! Nə söylədin,
düz söylədin...
Qurdun, quşun qisməti də yasaq
bizə...
Həm hakimik, həm müttəhim...Yazıq
bizə!
Burda yollar ayrılmalı! Düzə,
dağa,
Onun yolu-köləliyə! Mənim yolum-azadlığa!”
Allah necə tanış
arzu, saf istəkdi,
Bu bir misra min ürəyi
suya çəkdi.
Yatanlara xatırlatdı, bu zəhəri
içmək olmaz,
İgid olan başdan keçər,
Azadlıqdan keçmək olmaz!
Tarixlərin utancından
Qəlbinə qəm
yığa-yığa
Çıxıb getdin
azadlığa!
Çıxıb getdin!..
Ucaldığın Baba dağda,
Azadlığı buldunmu de!
Şər düyünü
açılmırsa,
Zülm əlindən
qaçılmırsa
Orda xışbəxt oldunmu,de!
Günəşimə pərdə
çəkən kölgələrdən
çıxıb gedək.
Bu arxacı söküb gedək, bu xəlbirdən
axıb gedək,
Ancaq yenə yer
üzünün havası bir.
Hara getsən səninlədir!
Lap Şahdağın beli olsun
Azaddırmı dağ kəlləri?
Okeaanın o tayında
Azaddırmı
Azadlığın heykəlləri?
Azadlığı gəzənlər
çox,
Azadlığın eşqi ilə vətəndən
əl üzənlər çox!
Bu istəklə
sığındılar neçə yada,
Gedib azad oldularmı Avropada?
Özünə gün
ağlamaqla, Haqqa qapı açıldımı?
Ehtiyacdan qaçanların,
yoluna nur saçıldımı?
Ayaq altda yad torpaqsa hər
bayramın sevinci-Qəm.
Mən Gəncəsiz,
Qarabağsız azadlığı istəmirəm!
Belə möhnət olan yerdə
nə azadlıq?
Mühacirət olan yerdə
nə azadlıq?
Azadlıqda gərək
Laçın, Şuşa olsun!
Orda Bakı, Təbriz ilə qoşa
olsun!..
Azad olaq bu görünməz
zindanlardan,
Tarixlərə qan
uddurmuş ehkamlardan.
Yad dillərdən, yad səslərdən
Əsarətdən miras qalan
O bölücü qəfəslərdən.
5.
Ey vəfada bir
qardaşım.
Ruhundakı qutsallıqla pir
qardaşım!
Ucalmısan dilindəki həqiqətlə,
ruhundakı qətiyyətlə.
Məğrur səsin minilləri
aşacaqdır bu niyyətlə!
Tarixlərin ağrısından qopan
şerin
Yatanların vicdanını
qamçılayır.
Min illərin buz dağları ərimədə
Sözümüzdən
göz yaşıtək damcılayır.
Zaman keçdi, indi tarix bizə
bağlı,
Dirilən ruh, qalxan bayraq səninlədir!
Azadlığın söz heykəli
sənsən elə,
Hara getsən yenə də haqq səninlədir!
Mart, 2016
Sabir
Rüstəmxanlı
Azad
Azərbaycan.- 2021.- 18 may. S. 10.