Ən yaşlı müəllimlərimiz
Minillərin süzgəcindən
keçərək yaddaşlarda yaşamaqda olan bir məlum həqiqət
var ki, insanları səadətə, xoşbəxtliyə
aparan bütün yollar məktəbdən başlanır. Hər
bir xalqın varlığı onun məktəbinin necəliyi,
müəlliminin kimliyi ilə müəyyən edilir. O xalq
xoşbəxtdir ki, onun yaxşı, müdrik müəllimləri
var. Elə bu yazımızda da
respublikamızın ən uzunömürlü, qocaman müəllimlərindən
ikisi haqqında söhbət açmaq istəyirik.
Sabirabaddakı Cavad kənd orta məktəbinin
91 yaşlı riyaziyyat müəllimi
Düz 91 il
bundan əvvəl Sabirabad rayonunda Kür və Araz
çaylarının qovuşduğu yerin lap
yaxınlığında yerləşən qədim tarixə
malik Cavad kəndində Abasovlar ailəsində bir oğlan
uşağı dünyaya gəlib. Valideynləri onun
adını Yusif qoydular. O, bu torpaqda ayaq açıb yeriyib,
tay-tuşları ilə oynayaraq qayğısız
uşaqlıq illəri yaşayıb. Nəhayət, 1927-ci ildə
kəndlərindəki yeddiillik məktəbin 1-ci sinfinə
daxil olub. Yusif bu məktəbi "5" qiymətlə
bitirib.
1934-cü ildə atası
Umudəli kişi dünyasını dəyişib. Bax, elə
bundan sonra onun qayğılı günləri başlandı. Ailə
vəziyyəti nə qədər çətin olsa da o, ruhdan
düşməyib. Təhsilini davam etdirmək arzusu, istəyi
onu 1936-cı ildə Sabirabad şəhərində
açılmış pedaqoji məktəbə aparıb. Amma
Sabirabad Pedaqoji Məktəbi tezliklə bağlandı. Bu vəziyyət də
Yusifi təhsilini davam etdirmək arzusundan çəkindirə
bilməyib. Az sonra o,
1940-41-ci dərs ilində
Yusifi Kürdəmir rayonundakı Ərəb-Qubalı kənd
yeddiillik məktəbə fizika-riyaziyyat müəllimi təyin
ediblər.
1941-ci il mayın 11-də
ordu sıralarına çağırılıb. Bu odlu-alovlu
müharibə illəri Yusif müəllimin yaddaşına əbədi
həkk olunub. O, 1942-ci ilə kimi alman faşistlərinə
qarşı ölüm-dirim savaşında əzmlə
vuruşub. Lakin gərgin döyüşlərin birində
ağır yaralanaraq düşmənə əsir
düşür. Müharibə qurtarana kimi əsirlikdə
qalan Yusif Abasov qələbəmizdən sonra Vətənə,
doğma Cavad kəndinə qayıdaraq yenidən pedaqoji
kollektivə qovuşur. Məktəblərində dərs deməyə
davam edir. Amma o, təhsilini artırmaq, ali təhsil almaq
iddiasından əl çəkmir.
1946-cı ildə Yusif müəllim
keçmiş V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət
Pedaqoji İnstitutunun qiyabi şöbəsinə daxil olur və
riyaziyyat ixtisası üzrə tam kursu bitirir.
1946-cı ildən bu günə
kimi Cavad kənd 1 nömrəli orta məktəbdə
riyaziyyat müəllimi kimi işləyən Yusif Abasov
balalarımıza bu fənni sevə-sevə öyrədir.
74 illik pedaqoji staja malik
Y.Abasov işlədiyi bu illər ərzində yüzlərlə
savadlı, bilikli şagirdlər yetişdirib. Onlara bu çətin
riyaziyyat fənninin sirli-sehrli yollarını öyrədib.
Bu gün 91 yaşlı Yusif
müəllim fəxrlə deyir ki, mənim adım-sanım,
şanım-şöhrətim, varım, dövlətim,
mükafatım şagirdlərimdir. Onlarla fəxr edirəm. Dərs
dediyim şagirdlərdən bir çoxu alimdir, riyaziyyat müəllimidir,
mühəndisdir, hətta onlardan dövlət vəzifəsində
çalışanlar da var.
Bəli, Yusif Abasov
yaşının bu müdrik çağında da doğma məktəbdən,
müəllim yoldaşlarından, ən əsası sevimli
şagirdlərindən ayrılmaq istəmir. Əvvəlki
şövqlə Cavad kəndinin uşaqlarına riyaziyyatdan dərs
deyir. Hazırda onun 12 saat dərs yükü var.
Yevlaxdakı "Aran" qəsəbə 1 nömrəli
orta məktəbinin 90 yaşlı kimya müəllimi
Bəhram Bəhramov qismətinə
yazılmış ömrünün dolanbac yolları ilə
irəliləyə-irəliləyə illəri, ayları adlayaraq
90 illik uzun bir məsafə qət edib. Keçdiyi yollar, qət
etdiyi bu məsafə heç də hamar və rahat olmayıb.
O, həyatda çox böyük çətinliklər, məhrumiyyətlərlə
üz-üzə qalıb. Amma bu maneələri əzmlə dəf
edib. Haqqında söhbət açdığımız Bəhram
Bəhramov Ağdaş rayonunun Yuxarı Qarxun kəndində
dünyaya göz açıb. 1927-ci ildə kəndlərindəki
7 illik məktəbin 1-ci sinfinə daxil olub. Burada bütün
fənlərdən yüksək
qiymətlər alıb. 1935-ci ildə Ağdaş Pedaqoji
Texnikumuna qəbul olur. 1938-ci ildə pedaqoji məktəbi
müvəffəqiyyətlə bitirir. Onu Bakı şəhərinə
1 illik rus dili kursuna göndərirlər. Həmin kursu bitirdikdən
sonra Yevlax rayonunun Qaramanlı kənd məktəbində 2 il
rus dili müəllimi işləyir. 1939-cu ildə Bəhram
müəllim ordu sıralarına
çağırılır. Doğma Vətənindən uzaqlarda
Jitomir vilayətinin Juqanskaya qəsəbəsində,
146-cı topçu alayında qulluq etməyə
başlayır. Sonra döyüşən ordu ilə birlikdə
Qərbi Ukrayna, Bessarabiya, Polşa və Rumıniyanın
faşist işğalından azad edilməsində iştirak
edir. Lakin bu ölkələrin soyuq hava şəraitinə tab
gətirməyərək ağır xəstələnir. Hərbi
xəstəxanada 3 ay müalicə olunduqdan sonra 1940-cı ildə
onu ordudan tərxis edirlər. Doğma Yuxarı Qarxun kəndində
bir neçə ay rus dili müəllimi işlədikdən
sonra onu Yevlax RXMŞ-də baş inspektor təyin edirlər. 1941-ci
ilin noyabrında isə Bəhram müəllimə maarif
şöbəsinin müdiri vəzifəsi həvalə
olunur.
1943-cü ilin yanvarında isə
o yenidən odlu-alovlu cəbhəyə, sovet ordusu
sıralarında döyüşə yola düşür.
Bir neçə aydan sonra onu
4-cü Ukrayna cəbhəsi 328-ci piyada diviziyası, 1105
atıcı polkunun I alayında minomyot vzvoduna komandir təyin
edirlər. 1943-cü ilin mayında
1951-1952-ci illərdə Bəhram
müəllim yenidən Yevlax RXMŞ-nə baş inspektor təyin
olunur. Elə həmin il Yevlax rayon Sovetinin deputatı
seçilir.
1952-1953-cü dərs ilində
"28 Aprel" sovxoz 7 illik məktəbində direktor, bir il
sonra isə direktor müavini işləyir.
1996-cı ildə "Aran"
qəsəbə orta məktəbinə direktor təyin edilir.
B.Bəhramov 2001-ci ildə
öz ərizəsi ilə direktor vəzifəsindən azad
edilir. Elə o ildən bu günə kimi "Aran" qəsəbə
1 nömrəli orta məktəbdə kimya müəllimi kimi
fəaliyyət göstərir.
İndi onun dərs dediyi,
yetişdirdiyi şagirdlərinin sorağı ölkəmizin
müxtəlif guşələrindən gəlir.
Onu da deyək ki, Bəhram
müəllim Azərbaycan
müəllimlərinin III qurultayının nümayəndəsi
olub. Dövlətimiz onun əməyini zaman-zaman yüksək
qiymətləndirib. Hazırda onun sinəsini 17 orden və
medal bəzəyir. Onların arasında "1941-1945-ci illər"
qələbə medalları, "Qabaqcıl maarif xadimi" və
s. döş nişanları da
var.
Hər zaman müəllim
adını şərəf və
ləyaqətlə qoruyan B.Bəhramov əlinə jurnal
götürüb sinfə girdiyi vaxtdan 70 ildən çox bir
dövr keçir. O, bu gün də övladlarımıza
kimya elminin sirlərini öyrədir. Hazırda onun 14 saat dərs
yükü var.
Ədalət DAŞDƏMİRLİ
Azərbaycan
müəllimi.- 2010.- 28 may.- S.11.