Xeyirxah insan, yenilikçi alim

Nəyatın mənası yaşanan illərin sayında deyil, onun necə yaşanmasındadır. Bu mənada 2010-cu il mayın 28-də ömrünün 60-cı baharına qədəm qoyan redaqoyi elmlər doktoru, rrofessor, Pedaqoyi və Sosial Elmlər Akademiyasının (Moskva) həqiqi üzvü Akif Nurağa oğlu Abbasov xoşbəxt ziyalılarımızdandır.

Yorulmaz tədqiqatçı, xeyirxah insan, yenilikçi alim resrublika redaqoyi ictimaiyyəti arasında dərin hörmət qazanmış, mənalı ömrünü gənc nəslin təlim-tərbiyəsinə həsr etməklə kifayətlənməmiş, gərgin əməli və elmi fəaliyyəti ilə redaqogika elminin inkişafına yeni töhfələr vermişdir. O, resrublikamızda baş verən ictimai-siyasi hadisələrə həmişə öz münasibətini bildirmiş, Qarabağ hadisələrinin, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin, Sumqayıt hadisələrinin əsl mahiyyətinin açılmasında fəal vətəndaş mövqeyində durmuş, bu hadisələrin mahiyyətinin dərslik və dərs vəsaitlərinə daxil edilərək gənc nəslə çatdırılmasında səmərəli fəaliyyət göstərmişdir.

Novator alim, professor Akif Abbasov ailə, irsiyyət, mühit, tərbiyə və kamil insan arasındakı qarşılıqlı əlaqələrdə özünü göstərən qanunauyğunluqları açmaqla tədris-təlim və təhsil rroseslərinə, redaqoyi qanun və qanunauyğunluqların daxili strukturuna tam aydınlıq gətirməklə, təfəkkür və qabiliyyətlərin inkişafını formalaşdıran amilləri dəqiqləşdirməklə və bir sıra digər yeniliklərlə pedaqoji elmin inkişafına maraqlı töhfələr verə bilmişdir. O, öz zəhmətsevərliyi, işgüzarlığı, obyektivliyi, təşəbbüskarlığı, səmimiliyi ilə kollektivin dərin hörmətini qazanmışdır.

Akif Nurağa oğlu Abbasov 1950-ci il may ayının 28-də Əli Bayramlı (indiki Şirvan) şəhərində anadan olmuş, burada N. Nərimanov adına 2 nömrəli orta məktəbi bitirdikdən sonra 1967-1968-ci illərdə "İşıq" şəhər qəzetində müxbir vəzifəsində əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Ali təhsil almaq həvəsi onu M.F. Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Dillər İnstitutuna gətirmiş, 1968-ci ildə müvəffəqiyyətlə qəbul imtahanlarını verərək həmin institutun ingilis və Azərbaycan dilləri ixtisası üzrə tələbəsi olmuş və 1973-cü ildə təhsilini başa vuraraq təyinatla Sabirabad rayonuna müəllim göndərilmişdir. 1973-1975-ci illərdə Sabirabad rayonunun Şıxsalahlı və Qaragünə kənd orta məktəblərində müəllimlik fəaliyyətinə başlamış və ingilis dilini tədris etmişdir.

1975-ci ildə müsabiqə yolu ilə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pedaqoji Elmlər İnstitutunun (indiki Təhsil Problemləri İnstitutu) tərbiyənin ümumi problemləri şöbəsinə kiçik elmi işçi vəzifəsinə işə qəbul olunmuş, 1975-2001-ci illərdə həmin institutda elmi işçi, baş elmi işçi, şöbə müdiri vəzifələrində çalışmışdır.

Akif Abbasov 1987-ci ildə "VIII-X sinif şagirdlərinin hüquq tərbiyəsində məktəb, ailə və ictimaiyyətin əlbir işi" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək pedaqoji elmlər namizədi, 1995-ci ildə isə "Məktəbliləri ailə həyatına hazırlamağın nəzəriyyəsi və təcrübəsi" mövzusunda dissertasiya mudafiə edərək pedaqoji elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 2004-cü ildə professor elmi adına layiq görülmüşdür. 2000-ci ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin, 2002-ci ildən isə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür.

Professor Akif Abbasov 7 monoqrafiyanın, 100-dən çox elmi məqalənin, orta peşə ixtisas məktəbləri üçün "Milli əxlaq və ailə etikası" dərsliyinin (2008), ali (2000) və orta peşə-ixtisas (2009) məktəblərinin tələbələri üçün "Pedaqogika" dərs vəsaitinin, zəif eşidən uşaqlar üçün 2, 3, 4, 5-ci sinif dərsliklərinin (2008-2009), "İngiliscə-azərbaycanca pedaqoji-psixoloji lüğət"in (1999), "Azərbaycanca-ingiliscə pedaqoji-psixoloji terminlər lüğəti"nin (2006), ümumtəhsil məktəblərinin V-XI sinifləri üçün "İngilis dilindən imla və ifadə mətnləri məcmuəsi"nin (2008), "Aldanma sözlərə" romanının (2004), "Atatürk haqqında hekayələr"in (I və II kitablar, 2007) , 12 hekayə və pyes kitabının müəllifi, (1998-2007), ingilis dilindən tərcümə etdiyi 11 hekayə və pyes kitablarının tərcüməçisi (2000-2007), "Canavar balası" (1997), "Qırmızı qar" (1998) televiziya filmlərinin redaktoru olmuşdur.

Bütövlükdə onun əsərləri pedaqoji ictimaiyyət və kütləvi oxucular tərəfindən sevilərək oxunur, gənc nəslin tərbiyəsində xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. "Şagirdlərin hüquq tərbiyəsi" (1983), "Ailə həyatının etika və psixologiyası" (1988), "Ailə həyatının etika və psixologiyası üzrə müntəxəbat" (1989), "Ailə" (1986, təkrar nəşr 1989), "Az söylə, söz söylə" (Şərqin şifahi və yazılı sənət abidələrində tərbiyəvi fikirlər) (1993) və başqa kitabları hazırda da öz əhəmiyyətini itirməmişdir.

Professor Akif Abbasov Bakı Ali Pedaqoji Qızlar Seminariyasında (indiki Bakı Qızlar Universiteti) elmi işlər üzrə prorektor vəzifəsində çalışmışdır (1992-1998). O, "Təhsil, mədəniyyət, incəsənət" elmi-nəzəri və metodik jurnalın redaktoru (2000-2006), Bakı Dövlət Universiteti nəzdində psixologiya elmləri üzrə, Təhsil Problemləri İnstitutunda pedaqoji elmlər üzrə dissertasiya şuralarının elmi katibi vəzifələrində (2003-2008) səmərəli fəaliyyət göstərmişdir.

Alimin yaradıcılığı ilə şəxsiyyəti vəhdət təşkil etdikdə, bütöv, özünəməxsus xarakterə malik olduğu onun əməllərində göründükdə, o daha əzəmətli olur. Akif Abbasov məhz belə bir insandır, belə bir alimdir, belə bir şəxsiyyətdir!. Onun elmi-pedaqoji fəaliyyəti təkcə Azərbaycanda deyil, MDB-yə daxil olan ölkələrdə də yüksək qiymətləndirilir və onun əsərləri bu ölkələrdə sevilərək oxunur. Professor Akif Abbasov geniş dünyagörüşə malik insandır. İnsanın dünyaya baxışı, mədəniyyəti zamanca yerdəyişmə yolu ilə deyil, dəyərləri toplamaq yolu ilə inkişaf edir. Yeni dəyərlər köhnələrini yox etmir, əgər onlar müasir dövrlə səsləşirsə, əksinə, köhnə dəyərlərlə birləşərək onların bu gün üçün əhəmiyyətini daha da artırır, insanın irəliyə doğru addımlarını nəinki ağırlaşdırır, əksinə, yüngülləşdirir. Fikrimcə, professor Akif Abbasovun zəngin mədəni aləmi məhz belə formalaşmışdır. Onun elmi rəhbərliyi altında 16 nəfər tədqiqatçı namizədlik dissertasiyası müdafiə edib, hazırda 5 nəfər dissertant və aspiranta elmi rəhbərlik edir və 2 doktorluq dissertasiyasının elmi məsləhətçisidir.

Professor Akif Abbasovun əməyi dövlətimiz tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş, Azərbaycan Maarif Nazirliyinin "Qabaqcıl maarif işçisi" döş nişanına və Fəxri fərmanına, 26 dekabr 2006-ci ildə respublika Prezidentinin sərəncamı ilə "Tərəqqi" medalına, 2007-ci ildə isə "Qızıl qələm" mükafatına layiq görülmüşdür.

Hazırda professor Akif Abbasov institutun elmi katibi (2001-ci ildən) kimi elmi-pedaqoji fəaliyyətini uğurla davam etdirir.

Öz həyat kredosunu insanlara yaxşılıq etməkdə görən professor Akif Abbasov şüurlu həyatını millətimizin gələcəyi olan gənclərə həsr edərək Azərbaycan təhsilinin inkişafını ləyaqətlə yüksəkliklərə qaldırmaq istiqamətində səmərəli fəaliyyətini davam etdirir.

Şəxsiyyətinə dərin hörmət bəslədiyim, səmimi insan, görkəmli alim Akif müəllimi anadan olmasının 60, elmi-pedaqoji fəaliyyətinin 40 illiyi münasibəti ilə səmimi-qəlbdən təbrik edir, ona bəşəri nemət olan cansağlığı, həyatda uzun ömür, müdriklik arzu edirəm! 60 yaşın mübarək, həmkarım və dostum Akif müəllim!

Abdulla MEHRABOV

Azərbaycan müəllimi.- 2010.- 28 may.- S.18.