Çin Honq Konq Universiteti
Yerləşir: Honq
Konq, Yeni sahə, Ma-şuy Lyu, Şa Tin
rayonu
Yaranma tarixi: 1963-cü
il
Tipi:
Dövlət
İşçi heyətinin ümumi sayı: 6571 nəfər
Tələbələrin ümumi sayı: 14315 nəfər
İllik gəlirləri: 4413000000
Honq Konq dolları
İllik xərcləri: 5073000000
Honq Konq dolları
Rəsmi saytı:
www.chuk.edu.hk
Çin Honq Konq Universiteti (The Chinese University of Hong Kong) Honq
Konqun Yeni sahə adlanan ərazisində, Şa
Tin rayonunda yerləşir və Honq Konqun ikinci çoxillik
tarixi olan universitetidir. Böyük Britaniyanın "Times
Higher Education Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, Çin Honq Konq
Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb
arasında 46-cı yerdədir. "QS Asian University
Rankings" jurnalının 2010-cu ildə keçirdiyi reytinqə
əsasən isə Çin Honq Konq Universiteti Asiya ali təhsil ocaqları arasında 4-cü yerdə
olub.
Tarixi
1957-ci ildə
Yeni Asiya, Birləşmiş, Çunq Çi kollecləri
birgə Honq Konq Çin Ali Təhsil Assosiasiyası yaradır
və hökumət tərəfindən tanınır. 1959-cu ildən
bu üç kollecin dövlət tərəfindən maliyyələşdirilməsinə
başlanır. 1963-cü ildə Yeni Asiya,
Birləşmiş, Çunq Çi kollecləri Çin Honq
Konq Universiteti adı altında birləşdirilir.
İki il sonra universitetdə Təhsil
(Pedaqogika) Məktəbi açılır. 1976-cı ildə
qərar qəbul edilir və bu qərara əsasən Çin
Honq Konq Universiteti kollegial universitet elan edilir, bir il sonra isə Tibb Məktəbi
yaradılır. 1986-cı ildə bu ali məktəbdə
Şo Kolleci, 1991-ci ildə Mühəndislik Məktəbi,
2005-ci ildə hüquq fakültəsi açılır. 2006-cı ildə universitetdə iki kollec (Morninqsayd və
SH Ho), 2007-ci ildə isə daha üç kollec - CW Çu,
Vu Yi Sun və Li Vu Sinq istifadəyə verilir. Hər kollecin ayrıca yataqxana, yeməkxana, idman
zalı, kitabxana və digər obyektləri mövcuddur.
Çin Honq Konq Universitetinin
yaradıcıları Çin ilə Qərbi, qədim ənənələri
və müasirliyi birləşdirə biləcək bir
körpü qurmaq niyyətində idilər və bu gün
onların öz məqsədlərinə nail
olduqlarını əminliklə söyləmək olar.
Büdcə və təhsil haqqı
2009-2010-cu tədris
ilində Çin Honq Konq Universitetinin illik gəliri 4413000000
Honq Konq dolları dəyərində olub. Bu məbləğin
2916000000 Honq Konq dolları dövlət qrantları, 1207000000
Honq Konq dolları təhsil haqqı və digər ödənişlər,
279000000 Honq Konq dolları ianə yardımları, 161000000 Honq
Konq dolları müxtəlif xidmətlər, qalanları isə
digər vasitələr hesabına əldə olunan gəlirlərdir.
Həmin tədris
ilində universitetin xərcləri 5073000000 Honq Konq dolları
olub. Xərclərin
3625000000 Honq Konq dollarını təlim və tədqiqatların
aparılması, 187000000 Honq Konq dollarını kitabxana,
202000000 Honq Konq dollarını idarəetmə, 539000000 Honq
Konq dollarını tikinti və təmir, 260000000 Honq Konq
dollarını müxtəlif xidmətlər,
qalanlarını isə digər məsrəflər təşkil
edib.
2010-2011-ci tədris
ilində Çin Honq Konq Universitetində əcnəbi tələbələrin
təhsil haqqı orta hesabla 100000 Honq Konq dolları (təxminən
12850 ABŞ dolları) təşkil edir. Onlayn ərizə
formasının (application) qiyməti 300 Honq Konq dolları (37
ABŞ dolları), kağız formasının qiyməti isə
400 Honq Konq dolları (52 ABŞ dolları) dəyərindədir.
Yataqxanalarda qiymət orta hesabla 8500 Honq Konq dollarıdır,
qidalanma, nəqliyyat, məktəb ləvazimatları və digər
şəxsi xərclər üçün isə bir tələbəyə
ildə 140000 Honq Konq dolları lazımdır.
2010-2011-ci tədris
ilində Çin Honq Konq Universitetinə daxil olan əcnəbi
tələbələrə bakalavr pilləsində veriləcək
təqaüdün məbləği ildə 30000-125000 Honq Konq
dolları arasında dəyişir. Təhsil aldığı
dövrdə yüksək nəticələr göstərən,
istedadlı tələbələr ildə 125000 Honq Konq
dolları (16025 ABŞ dolları) təqaüd alacaqlar.
Magistratura və doktorantura pillələrində oxuyanlara
müxtəlif adda və məbləğdə təqaüdlər
təklif olunur: Dan David mükafatı - 15000 ABŞ dolları,
qız tələbələr üçün Honq Konq
Universitet Qadınları Assosiasiyası təqaüdü -
20000 Honq Konq dolları, doktorantlar üçün Avrasiya-Sakit
okean Birliyi təqaüdü - ayda 940 avro (6 ay müddətində
verilir) və s.
Universitet bu gün
Çin Honq Konq Universitetinin
kampusu Şa Tin rayonunda Tolo Harbor
limanında meşələrlə örtülmüş
dağlıq ərazidə yerləşir. Kampus ümumilikdə
173,3 hektar ərazini əhatə edir. Zəngin flora və faunaya malik bu ərazi gözəlliyi
ilə hər kəsi cəlb edir. Kampusda Çin və
Qərb memarlıq üslublarında inşa edilmiş 151
tikili var. Şəhərciyin ən məşhur yerləri
Yeni Asiya Kollecində Konfutsi heykəli, Çunq Çi
Kollecində Lion (aslan) pavilyonu, kitabxananın
qarşısındakı memar Çju Min tərəfindən
tuncdan hazırlanmış Müdriklik qapılarıdır. Universitetin kampusu Honq Konqun mərkəzi, səs-küylü
rayonlarından kənarda yerləşməsinə baxmayaraq,
buraya asanlıqla gəlmək mümkündür. Kampusa yüksək sürətli qatarlar
(MTR-İctimai dəmiryolu tranziti), çoxlu sayda avtobuslar
işləyir.
Çin Honq Konq Universitetinin
nəzdində 9 kollec fəaliyyət
göstərir: Çunq Çi, Yeni Asiya, Birləşmiş,
Şo, CW Çu, Vu Yi Sun, Li Vu Sinq, Morninqsayd və SH Ho kollecləri.
Kolleclərdə müxtəlif proqramlar,
seminarlar, dil, texnologiya və idarəetmə üzrə layihələr,
məktəbdənkənar tədbirlər həyata
keçirilir. Burada daha çox tələbələr
arasında kommunikabellik və mədəni anlaşma
bacarığını, ictimai məsuliyyət hissini
aşılayan qeyri-formal tədris növləri keçilir, tələbənin
şəxsi keyfiyyətlərinin inkişafına xüsusi
diqqət yetirilir. Universitetin tələbə
təşkilatları kolleclərdə yerləşir. Hər kollecin ayrıca kampusu, yataqxanaları və
s. obyektləri, xidmət mərkəzləri mövcuddur.
Çin Honq Konq Universitetində
bakalavr, magistr və doktorluq səviyyəsində təhsil verən
8 fakültə, eləcə də magistr və doktorantlar
üçün bir ali məktəb var:
Humanitar və riyaziyyat elmləri fakültəsi Antropologiya (Çin
icmaları antropologiyası, Mədəni antropologiya), Çin
dili və ədəbiyyatı, Mədəni tədqiqatlar (Mədəniyyətlərarası
tədqiqatlar, Mədəni menecment, Vizual Mədəniyyət
tədqiqatları), İngilis dili (İngilis dilinin tətbiqi
linqvistikası, Ədəbiyyatşünaslıq), Təsviri
incəsənət (Çin incəsənəti tarixi), Tarix
(Müqayisəli və ictimai tarix), Yaponşünaslıq
(Yapon dili və tədrisi), Linqvistika (Çin dili və
linqvistikası), Musiqi, Fəlsəfə,
Dinşünaslıq, İlahiyyat (Xristianlıq tədqiqatları,
İlahilik, Teoloji tədqiqatlar), Tərcüməçilik
(Avtomatlaşdırılmış tərcümə)
departamentlərindən ibarətdir. Bu fakültəni
Çeunq Samuil, Devid Fora, Simon Haines, Syun Pinq-çen, Leo Li,
Leunq Ki-çi, Pu Mu Çju, Cenni So, Ki-lonq Billi, Çjao
Zenkay və s. kimi dünya üzrə məşhur alim və ədəbiyyatçılar
bitiriblər.
Biznes idarəetmə fakültəsi Mühasibat, Otel (Mehmanxana) və
Turizm İdarəetməsi məktəbləri, İdarəetmə
iqtisadiyyatı, Maliyyə, Menecment, Marketinq departamentlərindən
ibarətdir. Fakültənin MBA və EMBA proqramları dünyada
ən yaxşılar arasındadır. Fakültənin məzunları
arasında görkəmli biznesmenlər,
iş adamları, hökumət nümayəndələri var.
Pedaqogika fakültəsi Tədris proqramları və
təlimatları, Təhsil administrasiyası və siyasəti,
Təhsil psixologiyası, İdman və fiziki tərbiyə
departamentlərindən və Fiziki təhsil bölməsindən
ibarətdir. Fakültə müəllim və təhsil üzrə
mütəxəssis hazırlayır.
Mühəndislik fakültəsi Kompüter elmləri və
texnologiya, Elektronika, İnformasiya mühəndisliyi, Mexanika və
Avtomatlaşdırma mühəndisliyi, Sistemlər və
menecment mühəndisliyi departamentlərindən ibarətdir. Burada yüksək
səviyyədə ixtisaslaşmış mühəndislər,
texnologiya sahəsi üzrə mütəxəssislər
hazırlanır.
Hüquq fakültəsi Asiyanın ən
aparıcı tədqiqat yönümlü fakültələrindən
biridir.
Fakültə ədalətin bərqərar olması, ətraf
mühitin, ictimai sağlamlığın mühafizəsi, təhlükəsizliyin
təmin edilməsi, biznes hüququ və s. sahələr
üzrə tədqiqat aparır.
Tibb fakültəsi Tibbi Biologiya elmləri, Netersol tibb bacısı, Əczaçılıq,
İctimai səhiyyə və İlkin tibbi yardım məktəblərindən,
Anesteziya və intensiv terapiya, Anatomiya və hüceyrə
patologiyası, Kimya patologiyası, Kliniki onkologiya, Müdaxiləçi
radiologiya, Tibb və terapiya, Mikrobiologiya, Mamalıq və
ginekologiya, Oftalmologiya və vizual elmlər, Ortopediya və
travmatologiya, Otorinolarinqologiya, Baş və boyun cərrahiyyəsi,
Pediatriya, Psixiatriya, Cərrahiyyə departamentlərindən,
30-dan çox tədqiqat mərkəzindən, 20-dən
çox bölmədən, Honq Konq Xərçəng, Ailə
Təbabəti, Li Ka-Şinq Sağlamlıq institutlarından
ibarətdir. Fakültənin tələbələri
universitet xəstəxanasında, Şahzadə Uels
hospitalında təcrübə keçirlər.
Dəqiq elmlər fakültəsi universitetin ən
böyük fakültələrindən biridir. Fakültənin
iki əməkdaşı Nobel mükafatı
laureatıdır. Fakültə Biokimya, Biologiya, Kimya,
Riyaziyyat, Fizika, Statistika departamentlərindən ibarətdir.
Bununla yanaşı, fakültənin nəzdində 5 institut
(Çin təbabəti, Dəqiq mexanika, Optik elm və texnika,
Nəzəri fizika, Elm və Texnologiya institutları), 20-yə
yaxın mərkəz
və laboratoriya fəaliyyət göstərir. Son zamanlar 7 ən yeni
bakalavr fənlərarası proqramının
inkişafına xüsusi diqqət göstərilir. Bunlar Ekologiya, Qida
elmləri, Materialşünaslıq, Molekulyar biotexnologiya, Çin təbabəti, Risk idarəetmə elmləri,
Tətbiqi kimya və
menecment proqramlarıdır.
İctimai elmlər fakültəsi Memarlıq, Jurnalistika və
Kommunikasiya məktəblərindən, İqtisadiyyat,
Coğrafiya və resursların idarəolunması, Hökumət
və dövlət administrasiyası, Jurnalistika və
kommunikasiya, Psixologiya, İctimai fəaliyyət, Sosiologiya
departamentlərindən ibarətdir.
Ali Məktəb magistr və doktorantların
təhsilinin təşkili məqsədi ilə
yaradılıb. Burada geniş spektrdə akademik sahələrin
tədrisi təşkil olunur. Yuxarıda
sadalanan bütün fakültələrin proqramları üzrə
məktəbdə magistr və doktorantlar hazırlanır.
1965-ci ildən fəaliyyət göstərən məktəb
ilk illər 5 proqram - Çin dili və ədəbiyyatı,
işgüzar administrasiya, coğrafiya, tarix və fəlsəfə
üzrə magistr hazırlayıb, həmin dövrdən isə
sürətlə inkişaf etməyə başlayıb. 1980-ci ildən başlayaraq məktəb doktorluq dərəcəsi
verir.
Bütün
bunlarla yanaşı, Çin Honq Konq Universitetində Çin dili Mərkəzi
mövcuddur. 1963-cü ildə yaradılan mərkəz 1974-cü
ildən universitetin bir hissəsinə çevrilib. Mərkəz
2 hissəli kurs təklif edir: Çin dilinin
daşıyıcıları olan və Çin dilinin
daşıyıcıları olmayan şəxslər
üçün. Məktəbin proqramı üç hissədən
ibarətdir: a) potonxua (Çin dili dialekti, Çin Xalq
Respublikasının dili) - yerli tələbələr
üçün, b) kanton dialekti - Honq Konqdan deyil, qitədən
olan çinli tələbələr üçün, c)
potonxua və kanton dialektləri - əcnəbi tələbələr
üçün.
Çin Honq
Konq Universitetinin kitabxana sistemi
1963-cü ildə yaradılıb. Sistemə 7 kitabxana daxildir: əsas
Universitet, Çunq Çi Kollecinin Elizabet Mur Lyusi, Yeni Asiya
Kollecinin Çien Mu, Birləşmiş Kollecin Vu Çunq
Multimedia, Şatin kliniki xəstəxana kompleksinin Li Pin Tibb,
Memarlıq və Li Quo Vey Hüquq kitabxanaları. Bütün kitabxanalar əsas universitet kitabxanası
tərəfindən idarə olunur.
Kitabxana ilə
yanaşı, Çin Honq Konq Universitetində Bədii muzey fəaliyyət
göstərir. Muzeydə Çin tarixini və mədəniyyətini əks
etdirən 12000-dən çox eksponat var (Sonq və Yuan
dövrlərindən başlayaraq ən modern əşyalara qədər:
arxeoloji tapıntılar, qədim yazılar, epiqrafika,
kalliqrafiya, nəqqaşlıq, rəsm, heykəltəraşlıq
nümunələri, keramika, tunc, nefrit, fil sümüyü,
bambuk, ağac və digər materiallardan hazırlanmış əşyalar
və s.). Muzey sistemli olaraq genişmiqyaslı sərgilər
təşkil edir.
Çin Honq
Konq Universitetinin kansleri cənab Donald Tsanq, prezidenti və
vitse-kansleri isə professor Jozef Senadır. Bu ali məktəbdə
Universitet Şurası və Senatı fəaliyyət göstərir.
Çin Honq Konq Universitetində 6571 nəfər işçi
çalışır. Onların 1462 nəfərini
professor-müəllim heyəti, 1145 nəfərini tədqiqatçı,
qalanlarını isə inzibati heyət təşkil edir.
Universitetin əməkdaşları arasında 4 Nobel
mükafatı laureatı, Çin Elmlər
Akademiyasının 10 akademiki, eləcə də digər
mükafatlarla təltif olunmuş şəxslər var.
Çin Honq Konq Universiteti Honq Konqda Nobel mükafatı
laureatlarına malik olan yeganə ali təhsil
ocağıdır.
2009-2010-cu tədris
ilində Çin Honq Konq Universitetində tələbələrin
ümumi sayı 14315 nəfər olub. Burada bakalavr pilləsində
11255, magistratura və doktorantura pillələrində isə
3060 tələbə oxuyub. Dünyanın digər
ölkələri ilə tələbə mübadiləsi
proqramı çərçivəsində universitetdə 1142
əcnəbi tələbə təhsil alıb, 1198 tələbə
isə xarici ölkə universitetlərinə göndərilib.
Çin Honq
Konq Universitetinin tələbələrinin təxminən 40
faizi kampus ərazisində yaşayır. Kampusda 4 kollec
arasında paylanmış 21 yataqxana var. Yerli tələbələr
əcnəbi tələbələrlə bir nömrədə
qalmaq arzusunda olduqları üçün yataqxanalarda yerli və
əcnəbi tələbələr bir yerdə məskunlaşıblar.
Bu onlar arasında mədəni mübadilənin
yaranması, əcnəbi gəncin yerli həyata
alışması üçün geniş imkan yaradır.
Burada əcnəbi tələbəyə
ayrıca otaq verilmir. Yataqxanalarda ümumi mətbəx,
televizor, hamam otaqları, camaşırxanalar, İnternet,
telefon və kondisioner ilə təchiz edilmiş otaqlar
mövcuddur. Kampusda tələbələrin
rahatlığını təmin etmək üçün
banklar, xəstəxanalar, supermarketlər, bərbərxanalar, restoranlar, idman, konsert zalları
və s. fəaliyyət göstərir.
Çin Honq
Konq Universiteti Çin və Qərb ənənələrini,
qədimliyi və müasirliyi özündə birləşdirən
perspektiv elmi-tədqiqat mərkəzidir. Ali məktəbin
emblemi Cənub Xan sülaləsinə aid olan mifik fenq
quşudur. Bu quş alicənablıq,
gözəllik, sədaqət və əzəmətlilik rəmzidir.
Universitetin şüarı qədim Çin filosofu Konfutsinin məşhur
kəlamıdır: "Dünyagörüşünü
genişləndir, nəzakətli davran". Çin
Honq Konq Universitetinin missiyası təhsilin, tədrisin, tədqiqatların
inkişafını gücləndirmək, beynəlxalq səviyyədə
birinci dərəcəli təhsil ocağına çevrilmək,
Honq Konqun, Çinin və ümumilikdə bütün bəşəriyyətin
rifahını yüksəltməkdən ibarətdir.
Universitetin məşhur məzunları
Piter Loşer "Siemens
AG" kampaniyasının baş direktoru
Çen Ninq Yanq fizika üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Çarlz Kao
fizika
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Ceyms Mirrlis iqtisadiyyat
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Robert Aleksandr Mandell
iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Şinq Tunq Yau Filds medalı
laureatı (riyaziyyatçılara verilir)
Endryu Yao Türinq
mükafatı laureatı (kompüter elmləri üzrə)
Say Men Samuil San bitki genini
klonlaşdıran ilk alim
Oy-Kan
yazıçı və bəstəkar
Denis Nq
bəstəkar
Kun Men Maykl Hui rejissor və
ssenarist
Hazırladı: Lamiyə
ƏLİYEVA
Azərbaycan müəllimi.-
2010.- 17 sentyabr.- S.6.