Kurikulumların tətbiqi ilə bağlı "dəyirmi masa"

Fevralın 4-də Bakı şəhərindəki 283 nömrəli orta məktəbdə "Kurikulumların tətbiqi və şagirdlərin təlim nailiyyətlərinin qiymətləndirməsi" mövzusunda "dəyirmi masa" keçirildi. Tədbirdə Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi Metodmərkəzinin əməkdaşları, ibtidai sinif müəllimləri iştirak edirdilər. "Dəirmi masa"nın proqramına uyğun olaraq müzakirələrdən əvvəl məktəbin yeni fənn kurikulumları ilə işləyən 3 ibtidai sinif müəlliminin "açıq dərs"i dinlənildi. Tədbir iştirakçıları öncə Rəfiqə Əliyevanın I "a" sinfində apardığı oxu dərsində oldular. Mövzu "P səsi, P hərfi" idi. Müəllim dərsi qruplarla iş formasında təşkil etmiş, şagirdləri hər birində 5-6 şagird olmaqla 4 qrupa bölmüşdü.

Fəal təlim üsullarından, İKT-dən geniş istifadə edən R.Əliyeva hazırladığı müxtəlif tapşırıqlara dair slaydları dərs boyu proyektor vasitəsi ilə lövhədə nümayiş etdirir, şagirdlərlə işi onlara istinadən qururdu. Bu da sinifdə lazımi interaktivliyi təmin edirdi. Müəllim dərsin motivasiya, problemin qoyuluşu və həlli mərhələlərini ustalıqla qurub yeni mövzunu dərslikdəki mətn və tapşırıqlar əsasında şagirdlərə izah etdi. Öyrədilən hərfə aid dərslikdə verilmiş "Qırmızıpapaq" nağılı üzərində iş apardı, şagirdlərə "p" hərfinin sözün müxtəlif yerlərində işlənməsinə dair müstəqil tapşırıqlar verdi, onları krossvordlar üzərində işlətdi. Hər qrupun lideri tapşırılmış müstəqil işlərlə bağlı təqdimatlar etdilər, digər qrupların verdikləri sualları cavablandırdılar, müvafiq cədvəl əsasında qrupların cavabları bir neçə parametr üzrə qiymətləndirildi. Sonra şagirdlərə tətbiqetməyə dair müstəqil iş verildi. Onlar on dəqiqə ərzində əvvəlində, ortasında və sonunda "p" hərfi işlənən sözlər tapıb yazdılar.

Müəllim Dilruba Cabbarovanın III "b" sinfində riyaziyyatdan apardığı "Təxmini və dəqiq ölçü vahidləri" mövzusunda "açıq dərs"dən də tədbir iştirakçıları razı qaldılar. Bu dərsdə də müəllim motivasiyanı maraqlı qurdu - riyaziyyatdan nələrin öyrənildiyi sualı ilə şagirdlərə müraciət edib onların verdikləri cavablar içərisindən ölçmələri seçərək öyrədiləcək mövzunun məhz onunla bağlı olduğunu bildirdi. Sonra proyektor vasitəsi ilə uzunluğu ölçmək üçün nəzərdə tutulan şərti ölçü vahidlərinin adları (addım, qulac, qarış və s.) və onların insanın müəyyən bədən üzvləri ilə ifadəsini əks etdirən slayd nümayiş etdirildi. Müəllim bu ölçülərin nə üçün şərti ölçü vahidi adlandırıldığını izah etdi.

Nümayiş olunan digər bir slaydda şagirdlərə ölçülməsi mümkün olan əşyalar, onları ölçmək üçün müxtəlif uzunluq ölçülərinin adları təqdim olundu. Slayd üzərində iş aparan müəllim şagirdlərə dəqiq ölçü vahidləri barədə məlumat verdi, onları uzunluq ölçü vahidlərindən metr, destimetr, santimetr, millimetrlə tanış etdi, bu ölçülərin bir-birinə nisbəti barədə izahat verdi. Şagirdlər müxtəlif cismlərin ölçülməsi, bir uzunluq vahidinin digəri ilə ifadə olunması ilə bağlı müstəqil iş üzərində işlədilər.

Müşahidələrimizi II "a" sinfində davam etdirdik. Burada da müəllim İradə Həmzəyeva həyat bilgisindən "Ana təbiətin uşaqlara məktubu" mövzusunda inteqrativ dərsini maraqlı qurmuşdu. Sinif hər birində 6 şagird olan 5 qrupa bölünmüşdü. Müəllim bütün qrupları və qruplardakı şagirdləri fəal işə qoşmuşdu. Müəllim mətn üzərində iş apardıqdan, sual-cavabla mövzunun necə mənimsədildiyini müəyyənləşdirdikdən sonra adları sözügedən təbiət amillərinə uyğun olan qruplara müstəqil yerinə yetirmək üçün tapşırıq verdi. Tədqiqat sualı belə idi: "Təbiəti qorumaq üçün insanlar nə etməlidirlər?". Şagirdlər 10 dəqiqə ərzində müstəqil işləyib tədqiqat sualına ətraflı cavablar hazırladıqdan sonra qrup liderləri cavabları təqdim etdilər. Onların cavabları qiymətləndirildi.

Sonra qruplara testlər verildi. Dərsin sonunda şagirdlərə evdə ana təbiətə cavab məktubu yazmaq tapşırıldı.

"Açıq dərs"lər başa çatdıqdan sonra "dəyirmi masa" ətrafında mövzu ilə bağlı müzakirələr, dinlənilən dərslərin təhlili aparıldı. Məktəbin direktoru Şükufə Axundova tədris ocağında kurikulumların tətbiqi, şagirdlərin təlim nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi sahəsində aparılan işlər barədə məlumat verdi, bu sahədə müəllimlərin topladıqları təcrübələri paylaşmaq məqsədi ilə tez-tez "açıq dərs"lərin keçirildiyini, yenilikləri öyrənməyə böyük səy göstərdiklərini qeyd etdi.

Məktəbin ibtidai siniflər üzrə direktor müavini Əsmayə Qərnayeva və əməkdar müəllim Naidə İsayeva "Kurikulumların tətbiqi və şagirdlərin təlim nailiyyətlərinin qiymətləndirilməsi" mövzusunda təqdimat etdilər. Təqdimatda yeni fənn kurikulumlarının tələbləri, qiymətləndirmə formaları və onların tədris prosesində nəzərə alınması məsələlərindən, bu sahədə məktəbdə toplanmış təcrübədən bəhs olundu. Ötən ilin sonunda aparılmış makrosummativ qiymətləndirmənin nəticələri açıqlandı.

"Dəyirmi masa"da çıxış edən Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsi Metodmərkəzinin direktor müavini Sitarə Məmmədova, mərkəzin Nəsimi-Binəqədi bölməsinin müdiri Həvva Əsgərova, 248 nömrəli məktəbin müəllimi, əməkdar müəllim Mənzərə Cəfərova və başqaları dinlədikləri dərslərin maraqlı təşkil olunduğunu, müəllim və şagirdlərin yüksək hazırlıq nümayiş etdirdiklərini, interaktiv təlim üsullarından və resurslardan bacarıqla istifadə olunduğunu, dərslərin yeni kurikulumların tələblərinə uyğun qurulduğunu qeyd etdilər, mövzu ilə bağlı fikirlərini bildirdilər, müəllimlərin suallarını cavablandırdılar.

Yusif ƏLİYEV

Azərbaycan müəllimi.- 2011.- 11 fevral.- S.14.