London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi
Yerləşir:
Böyük Britaniya, İngiltərə, London şəhəri
Yaranma tarixi: 1895-ci il
Tipi: Dövlət
İşçi
heyəti: 3000 nəfər
Tələbələrin
ümumi sayı:
10298 nəfər
İllik gəlirləri: 220918000 funt-sterlinq
İllik xərcləri: 201689000 funt-sterlinq
Rəsmi
saytı: www.lse.ac.uk
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi (London
School of Economics and Political Science, qısaca LSE) Böyük
Britaniyanın paytaxtı London
şəhərində yerləşir və sosial elmlər
üzrə ixtisaslaşmış dövlət tədqiqat
universitetidir. Məktəb ictimai elmlərin
tədrisi üzrə dünyada Harvard, Berkli və Stanford
universitetləri ilə bir sırada dayanır.
Böyük Britaniyanın "Times Higher
Education Supplement - QS World Universities Rankings"
jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya
universitetlərinin reytinqinə əsasən, London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər
Məktəbi 100 ən yaxşı ali məktəb
arasında 67-ci yerdə olub. "Times Higher Education World
University Rankings"in 2010-cu il üzrə
dünyanın ən nüfuzlu universitetləri arasında
apardığı araşdırmaya əsasən, bu ali təhsil
müəssisəsi 86-cı, "QS World University
Rankings"in açıqlamasına görə isə 80-ci
yerdə qərarlaşıb.
Tarixi
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin
yaranma tarixi 1895-ci ilə təsadüf edir.
1894-cü il avqustun 4-də Fabian Cəmiyyətinin (Britaniya
Sosialist Hərəkatı) üzvləri olan Vebbs ailəsi,
Qrem Uelles və Corc Bernard Şou yeni məktəb
yaradılması ideyasını müzakirə edirlər. Bu
insanların şəxsi vəsaiti, eləcə də Fabian Cəmiyyətinin
digər üzvü - hüquqşünas Henri Hant
Hatçinsonun vəsiyyət etdiyi 20000 funt-sterlinq hesabına
yeni məktəb açılır və yeni ali təhsil
müəssisəsi London İqtisadiyyat Məktəbi
adlandırılır. 1900-cü ildə London Universiteti tərəfindən
tanınan məktəb həmin universitetin iqtisadiyyat fakültəsi
kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır, iki
il sonra burada elmi dərəcələr
verilir. Məktəbdə yeni sosial elmlər,
coğrafiya, fəlsəfə, beynəlxalq əlaqələr,
tarix, hüquq, psixologiya fənləri tədris edilir. Fəaliyyətinin
ilk vaxtlarında bir binadan digərinə köçən ali məktəbin 1920-ci ildə ilk
binasının təməlqoyma mərasimində kral V Georq
iştirak edir. Hauton küçəsində
yerləşən və hazırda Qədim bina adlanan tikilinin
açılışı 1922-ci ildə baş tutur. Qədim Roma şairi Vergili "Georgiklər" əsərindən
götürülmüş "Əşyaların səbəblərini
bilmək" sözləri universitetin devizi, əməksevərlik
rəmzi olan qunduz isə talismanı kimi qəbul olunur.
1920-ci illərdə London İqtisadiyyat Məktəbi və
Kembric Universitetinin iqtisadçıları birgə fəaliyyət
göstərirlər, lakin 1930-cu illərdə onlar arasında
(məktəbin professoru Fridrix Avqust Hayek və Kembric
Universitetinin professoru Con Meynard Keyns) iqtisadi debatlar
aparılır. Bu debatlar elmi dairələrdə
məşhurlaşır. Mübahisələr
iqtisadiyyatın tarixi, iqtisadçının cəmiyyətdə
rolu, kimliyi (şəxsi ekspert və ya əməli məsləhətçi)
və s. məsələləri əhatə edir. Həmin debatlar nəticəsində iki əsas
iqtisadi məktəb meydana gəlir.
II Dünya müharibəsi
dövründə London İqtisadiyyat
və Siyasi Elmlər Məktəbi Kembric Universitetinin Piterhaus
binasına köçürülmək məcburiyyətində
qalır və yalnız 1945-ci ildə London şəhərindəki
binasına qayıdaraq fəaliyyətini davam etdirir. Həmin ildən məktəb sürətli
inkişaf yoluna qədəm qoyur.
2004-cü ildən London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər
Məktəbi bir sıra Asiya forumlar təşkil edir. Bu forumlar Asiyanın sürətlə inkişaf edən
ölkələri ilə mütəmadi əlaqələr
saxlamaq və mövcud əlaqələri möhkəmləndirmək
məqsədi daşıyır. 2010-cu ilin
martında Pekin
şəhərində beşinci forum keçirilib.
Büdcəsi və
təhsil haqqı
2009-2010-cu tədris ilində London İqtisadiyyat
və Siyasi Elmlər Məktəbinin illik gəlirləri
ümumilikdə 220918000 funt-sterlinq olub. Bu məbləğin 106613000-ni təhsil haqları və
təhsil müqavilələri, 30616000-ni Maliyyə
Şurasının qrantları, 23856000-ni tədqiqat
qrantları və sazişlər, qalanlarını isə digər
gəlirlər təşkil edib. Həmin
ildə universitetin illik xərcləri 201689000 funt-sterlinq olub.
Xərclərin 117905000-ni işçilərin əməkhaqları,
5421000-ni qiymətdən düşmə, qalanlarını isə
digər məsrəflər təşkil edir.
2010-2011-ci tədris ilində
Böyük Britaniya və Avropa Birliyi ölkələrini təmsil
edən tələbələrin bakalavr pilləsində təhsil
haqqı 3290 funt-sterlinqdir. Bu
tədris ilində əcnəbi tələbələrin təhsil
haqqı 13680 funt-sterlinq təşkil edir. Magistratura və
doktorantura pillələrində yerli və Avropa Birliyi ölkələrindən
olan, eləcə də əcnəbi tələbələrin
təhsil haqqı proqramdan asılı olaraq dəyişir
(19224 funt-sterlinq yerli və əcnəbi,
9888 funt-sterlinq yerli, 14904
funt-sterlinq əcnəbi tələbələr
üçün). Burada əyani və ya qiyabi
oxuyan tələbə fərqli təhsil haqqı ödəyir.
Qeyd edək ki, ali məktəbdə təhsil haqqı ildən-ilə artmaqdadır.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbində tələbələrə
kredit və qrantlar şəklində dövlət
yardımları, təqaüdlər təklif olunur. Londonda
ailəsindən uzaqda yaşayan ingiltərəli tələbələrə
dövlət tərəfindən 6928 funt-sterlinq məbləğində
kredit, 2906 funt-sterlinq dəyərində xidmət qrantları
(təqaüd) verilir. Həmçinin İngiltərədə
yaşayan və valideynlərindən biri olmayan, ailəli,
maliyyə durumu çətin olan, sağlamlıq imkanları
məhdud tələbələrə dövlət tərəfindən
xüsusi qrantlar ayrılır. Uels,
Şotlandiya və Şimali İrlandiyadan olan tələbələr
üçün müxtəlif dövlət maliyyə
yardımları mövcuddur. Avropa
Şurası ölkələrini təmsil edən tələbələr
Böyük Britaniyanın dövlət qrantlarını almaq
imkanına malik deyil. Əcnəbi tələbələrə
də Böyük Britaniyanın dövlət qrantları
verilmir, lakin onların təmsil etdiyi ölkələr tələbələri
üçün bir sıra yardımlar təklif edir. Məktəbə
qəbul olunmazdan öncə 3 il
Böyük Britaniya ərazisində yaşayan, Avropa
Şurası ölkələrini təmsil edən tələbələr
kredit və qrantlara iddia edə bilərlər.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin təqaüdləri
aztəminatlı ailədən olan tələbələr
üçün nəzərdə tutulub. Yerli tələbələr üçün 3 illik
proqram üzrə təqaüdün məbləği 7500
funt-sterlinq təşkil edir. Ali məktəbin
təqaüdünün maksimal məbləği ildə 2500
funt-sterlinqdir. Biznes fənləri üzrə
təhsil alanlara ildə 5444 funt-sterlinq məbləğində
Stelios təqaüdü verilir.
Universitet bu
gün
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin mərkəzi
kampusu London şəhərində Kler
bazarı və Hauton-strit ərazilərində yerləşir. Universitetin Qədim bina adlanan əsas inzibati
binası bu kampusdadır. Hazırda burada
30-a yaxın məktəb binası mövcuddur. Binalar bir-biri ilə körpülərlə birləşdirilib.
Kampus ərazisində çoxlu sayda müxtəlif
heykəllər qoyulub. Onların əksəriyyəti
məzunların hədiyyəsidir. Kampusun genişlənməsi,
əsasən sabiq direktor Entoni Giddensin rəhbərliyi
dövründə (1996-2003) həyata keçirilib: Aldviç
ərazisində yerləşən Konnot və Kliment
binaları, IV Georq İctimai binası həmin dövrdə
universitet tərəfindən əldə olunub, Layonel Robbins
binası 35 milyon funt-sterlinq vəsait hesabına təmir
edilib. Hazırda həmin binada Britaniya Siyasi və
İqtisadiyyat Elmləri kitabxanası, eləcə də məktəbin
digər kitabxanaları yerləşir. Britaniya Siyasi və
İqtisadiyyat Elmləri kitabxanası ali məktəbin
aparıcı elmi kitabxanasıdır. Məktəbin
Yeni Akademik korpusu Böyük Britaniyanın ən ekoloji təmiz
binasıdır. Qədim bina, Linkoln İnn Filds, Sent
Kliment binaları, Yeni Akademik korpus, Qrosvernor Studiyaları Evi,
Nortumberlend Evi, Hay-Holborn yataqxanaları, Britaniya Siyasi və
İqtisadiyyat Elmləri kitabxanasının binaları
memarlıq üslubu ilə seçilirlər.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbində
23 akademik bölmə - Mühasibatlıq, İqtisadiyyat,
İqtisadiyyat tarixi, Maliyyə, Coğrafiya və ətraf
mühit, Antropologiya, Hökumət, Beynəlxalq inkişaf,
Beynəlxalq tarix, Beynəlxalq münasibətlər, Hüquq,
İdarəetmə, Riyaziyyat, Media və kommunikasiya, Fəlsəfə,
məntiq və elmi metod, İctimai siyasət, İctimai
psixologiya, Sosiologiya, Statistika fakültələri, Avropa,
Gender, Metodologiya institutları, Dil Mərkəzi; 19 tədqiqat
mərkəzi - Asiya, Yaxın Şərq, Bioelmlər və Cəmiyyət,
Şəhərlər,
İqtisadiyyat, İqlim Dəyişməsi və Siyasət,
Diplomatiya və Strategiya, İqtisadi Göstəricilər,
İqtisadiyyat və Əlaqəli Fənlər, Maliyyə
Bazarları, Qlobal İdarəetmə, Səhiyyə və
Sosial Təminat, Hüquq, Beynəlxalq Artım, Təbiət Fəlsəfəsi
və Sosial Elmlər, Risk və Qayda, Sosial Ayrılıq (Ədalətsizlik),
Məkan İqtisadiyyatı, Vaxt Sıraları mərkəzləri,
Qrant Elmi-Tədqiqat İnstitutu fəaliyyət göstərir.
Ali təhsil müəssisəsində
1989-cu ildən Yay Məktəbi mövcuddur. Burada bakalavr pilləsi üzrə 50-dən çox
proqram təklif olunur və tədris iyul-avqust aylarında
aparılır. Yay Məktəbinin tələbələri
də yataqxanalarda məskunlaşırlar.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi
dünyanın müxtəlif universitetləri ilə əməkdaşlıq
edərək, beynəlxalq tədqiqat əlaqələri qurur,
elmi tədqiqatlar üçün yeni maliyyə mənbələri
cəlb edir. Oksford, Harvard, Yel, Çikaqo, Nyu-York,
Berkli, Kaliforniya universitetləri, İmperial Kolleclə olan
çoxlu sayda sazişlərə əlavə olaraq, bu ali təhsil
müəssisəsi Kolumbiya (Nyu-York), Keyptaun (Cənubi Afrika),
Sciences Po (Paris), Sinqapur Milli, Pekin universitetləri ilə
akademik müqavilə imzalayıb və Qlobal Dövlət
Siyasəti Şəbəkəsinin üzvüdür.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin kitabxana sisteminin əsas hissəsi
Britaniya Siyasi və İqtisadiyyat Elmləri
kitabxanasıdır. Bu, iqtisadiyyat, ictimai və
siyasi elmlər üzrə materialların toplandığı
dünyanın ən böyük kitabxanasıdır. 1896-cı ildə yaradılmış kitabxana beynəlxalq
mahiyyətə malikdir. Hər gün
kitabxananın kolleksiyalarından 7000-ə yaxın tələbə
və müəllim istifadə edir. Bununla
yanaşı, kitabxanadan ildə 12000-dən çox digər
istifadəçi yararlanır. Kitabxana
kolleksiyasına 5 milyona yaxın kitab, 90000 tarixi kitabça,
31000 jurnal, 15000 elektron jurnal daxildir. Bütün
materiallar eyni yerdə, Layonel Robbins binasında yerləşir.
2000-ci ildə binanın yenidən qurulmasına
başlanılıb, 2001-ci il noyabrın
27-də isə rəsmi açılışı olub. 2002-ci ildə bina şahzadə Anna tərəfindən
Vətəndaş Etibarı Mükafatı alıb. 20000 m² ərazini əhatə edən binanın
oxu zalı 2000-ə yaxın oxucu tutumuna malikdir.
Kitabxananın atriumu (ictimai
binaların mərkəzi işıqlı hissəsi)
şüşəli gümbəzlə örtülüb və
bu, içəriyə maksimal gün
işığının düşməsinə imkan
yaradır. Kitabxananın
damındakı işığı əks etdirən panellər
aşağı mərtəbələrin də
işıqlandırılmasına imkan yaradır. Binanın 4-5-ci mərtəbələrində məktəbin
LSE Tədqiqat Laboratoriyası yerləşir.
Bernard Şounun adını
daşıyan kitabxana Qədim binada yerləşir. Burada, əsasən, bədii ədəbiyyat, asudə
vaxt və əyləncə üçün nəzərdə
tutulmuş materiallar toplanıb. Corc Bernard
Şou tərəfindən Fabian Cəmiyyətinin banilərinə
həsr olunmuş məşhur boyalı şüşə -
Fabian Pəncərəsi bu kitabxanada yerləşir. Həmin vitraj 1978-ci ildə kitabxanadan
oğurlanıb, 2005-ci ildə isə sabiq baş nazir Toni
Bleyerin təşəbbüsü ilə tapılaraq kitabxanaya
qaytarılıb.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin
kitabxana sistemi 1946-cı ildən BMT kitabxanasının depoziti
kimi fəaliyyət göstərir. Məktəbin
arxivində siyasi, biznes, sosializm, iqtisadiyyat, statistika, siyasi nəzəriyyə,
nəqliyyat və digər sahələri əhatə edən
sənəd və məktublar, şəkil və lent
yazıları, nadir kitablar və tarixi əsərlər
qorunub saxlanılır. Kitabxana sisteminin elektron
resursları istifadəçilərə geniş spektrdə
informasiya xidmətləri təklif edir. Elektron
resurslara 20000-dən çox elektron jurnal, minlərlə kitab,
sənəd, dövlət nəşrləri, statistik məlumatlar,
məruzə və tezislər, məqalələr, qəzet və
mətnlər, verilənlər bazası aiddir.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin
kitabxanalarından London Universiteti kolleclərinin bütün tələbələri
istifadə edə bilər.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin
direktoru iqtisadçı Hovard Devisdir. Məktəbin
idarəetmə orqanı Şuradır. Məktəbdə
ümumilikdə 3000-ə yaxın işçi
çalışır. Onların 1400-ə
qədərini professor-müəllim, qalanlarını isə
inzibati heyət təşkil edir. Əməkdaşların
45%-i xarici ölkələrdən olan şəxslərdir.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinə qəbul
prosesi rəqabətli şəkildə aparılır. Bir yer uğrunda 15-20-dən çox abituriyent
mübarizə aparır. Hazırda məktəbdə
10298 nəfər tələbə təhsil alır. Tələbələrin
4267 nəfərini bakalavr, 5960 nəfərini magistr və
doktorantlar, 71 nəfərini isə əlavə tələbələr
təşkil edir. Universitetdə dünyanın
140 ölkəsindən 6885 nəfər əcnəbi tələbə
qeydə alınıb. Universitetin kampusunda
tələbələr 100-dən çox dildə
danışır. Hazırda dünyanın 196 ölkəsində
ali məktəbin 97500 nəfər məzunu
çalışır.
"2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin
xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət
Proqramı" çərçivəsində London
İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin magistratura
pilləsində Nəzrin Etibar qızı Qədimova beynəlxalq
münasibətlərin tarixi, Əli Natiq oğlu Cəfərov
isə iqtisadi inkişaf ixtisasları üzrə təhsil
alırlar. 2009-2010-cu tədris ilində həmin proqram çərçivəsində
dörd azərbaycanlı gənc - Nərgiz Çingiz
qızı Abdullayeva hüquq, antropologiya və cəmiyyət,
Samirə Maksim qızı Cavadova idarəetmə və
strategiya, Çingiz Asif oğlu Əliyev beynəlxalq biznes
hüququ, Aynur Yusif qızı Seyidyusif isə Avropa Birliyində
idarəçilik ixtisasları üzrə London İqtisadiyyat
və Siyasi Elmlər Məktəbinin magistratura pilləsinin məzunları
olublar.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin
Tələbə Təşkilatı
Milli, London Universiteti tələbə təşkilatlarının,
eləcə də Milli Diplomdansonra Komitəsinin filialı
olaraq böyük nüfuza malik gənclər birliyidir. Tələbə
Təşkilatı gənclərin asudə vaxtlarının səmərəli
keçirilməsi, onların məskunlaşması, əyləncəli
tədbirlərin təşkili və s. işlərə
cavabdehlik daşıyır. Təşkilat daxilində 200-dən
çox cəmiyyət, 40 idman klubu, onlarca müxtəlif qruplaşmalar fəaliyyət
göstərir. Tələbə Təşkilatı
ölkənin ən qədim tələbə qəzetlərindən
biri olan "The Beaver" (qunduz) həftəlik qəzeti,
"Clare Market Review" tələbə jurnalı dərc
edir. 1999-cu ildən təşkilatın
"Pulse" radiostansiyası, 2005-ci ildən isə LooSE
Televiziyası fəaliyyət göstərir. Məktəbin idman komandaları Böyük Britaniya
Universitetləri və Kollecləri İdman Birliyinin (Bucs)
üzvüdür. Məktəbin idman
komandaları ümumilikdə "fırfırlar"
(qıp-qırmızılar) adlandırılır.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin
Londonun mərkəzi rayonlarında 11 yataqxanası mövcuddur. Bu
yataqxanalarda ümumilikdə 4000-nə yaxın tələbə
məskunlaşa bilər. Məktəb
London Universitetinin kolleclərinin 8 yataqxanasından istifadə
etmək imkanına malikdir. Bu yataqxanalarda əsasən
birinci kurs tələbələri yerləşdirilir. Lakin yenə də universitet bütün tələbələrini
yerləşdirmək imkanına malik deyil, xüsusi ilə
magistr və doktorantların yerləşdirilməsində
müəyyən problemlər yaranır. Məhz
buna görə də onlar özəl mənzillərdə məskunlaşırlar.
Məktəbin ən böyük
yataqxanası olan
Banksayd 1996-cı ildə açılıb. Temza çayının
yaxınlığındakı səkkizmərtəbəli bu
yataqxanada 617 nəfər tələbə yerləşir.
İkinci böyük yataqxana Hay-Holborndur və
kampusdan 10 dəqiqəlik məsafədə yerləşir.
Digər böyük yataqxanalardan Tauer körpüsünün
yaxınlığındakı Uorf Batler, Londonun İslinqton
dairəsində yerləşən Rozberi, Karr-Sonders Hollu, Temza
sahilindəki yeni Nortumberlend Evini qeyd etmək olar. 2005-ci ildə məktəbin bütün tələbələrini
yerləşdirmək məqsədi ilə üç yeni
yataqxana tikilib. Həmin ildə
açılmış Qrosvenor Evi 169 otaqdan ibarətdir və
hər otağın xüsusi kiçik vanna otağı, mətbəxi
mövcuddur. 2006-cı ildə isə 360 nəfər
tələbə tutumuna malik Lilian Nouls yataqxanası istifadəyə
verilib.
Bütün yataqxanalarda qiymətlər
otaqlardan asılı olaraq dəyişir (1 həftə qalmaq
qiyməti 70-250 funt-sterlinq təşkil edir) və ödəniş
hər semestrin ikinci həftəsində edilməlidir. Tələbələrin əksəriyyəti özəl
mənzillərdə yaşamağa üstünlük verir.
Bunun üçün tələbələr dərslər
başlamazdan minimum 2 həftə əvvəl Londona gəlməlidirlər.
Ali məktəbin əməkdaşları
Karr-Sonders, Ankoric, Banksayd, Qrosvenor Evi, Hay-Holborn, Nortumberlend,
Pasfild, Rozberi yataqxanalarında məskunlaşdırılır.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbinin məzunları
arasında 16 nəfər Nobel mükafatına layiq
görülüb. Onlardan ilk laureat məktəbin
yaradıcılarından biri olmuş Corc Bernard Şoudur
(1925-ci il), sonuncusu isə universitetin
professoru Kristofer Pissaridesdir (2010). Ümumilikdə 34 nəfər
dünya lideri, hazırda Böyük Britaniya İcmalar
Palatasının 31, Lordlar Palatasının isə 42
üzvü bu ali məktəbdə təhsil alıb və
çalışıb.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi
kütləvi mühazirələri ilə tanınır. Məktəbin hər
həftə təşkil etdiyi mühazirələrdə tələbələr,
məzunlar və digər geniş ictimaiyyət iştirak edə
bilər. Mühazirələrdə milli və beynəlxalq
məruzəçilər, səfirlər,
yazıçılar, ölkə rəhbərləri, parlament
üzvləri, aparıcı professor və dövlət xadimləri
çıxış edir. Son dövrlər məktəbdə
Dmitri Medvedev, Kofi Annan, Toni Bleyer, Bill Klinton, Nelson Mandela, Meri
Robinson, Havyer Solana, Corc Soros, Stiv Ballmer, Sebastyan Pinyer və digər
məşhur şəxslər mühazirələr oxuyub. Məktəbin məzunları burada təşkil
olunan kütləvi mühazirələri "London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər
Məktəbi təhsilinin müstəsna
üstünlüyü" kimi dəyərləndirir.
London İqtisadiyyat və Siyasi Elmlər Məktəbi
Birlik Ölkələri Universitetləri, Professional Məktəblər Beynəlxalq
Əlaqələr assosiasiyalarının, Təhsilin İdarəolunması
Qlobal Alyansının, Rassel, Böyük Britaniya Universitetləri,
"G5" (Böyük Britaniyanın 5 ali məktəbindən
ibarət qeyri-formal qrup) qruplarının üzvüdür.
Universitetin məşhur
məzunları
II Marqaret Danimarka
kraliçası
Con Kennedi ABŞ-ın
sabiq prezidenti
Pumarejo Alfonso Lopez Kolumbiyanın
sabiq prezidenti
Şri Narayanan Hindistanın
sabiq prezidenti
Con Atta Mills Qananın prezidenti
Kvame Nkruma Qananın sabiq prezidenti
Hilla Limann Qananın
sabiq prezidenti
Como
Kenyata Keniyanın ilk prezidenti
Lord Ettli Böyük Britaniyanın
sabiq baş naziri
Pyer Trüdo Kanadanın sabiq baş naziri
Kim Hon Kempbell Kanadanın
sabiq baş naziri
Romano Prodi İtaliyanın sabiq baş naziri
Taro Aso Yaponiyanın
sabiq baş naziri
Moşe Şarett İsrailin
sabiq baş naziri
Marek Belka Polşanın
sabiq baş naziri
Yevgeniya Çarlz Dominikanın sabiq baş naziri
Errol Uolton Barrou Barbadosun
sabiq baş naziri
Thanin Kraivichien Tailandın sabiq baş naziri
Yan Çjeçi Çinin 10-cu xarici işlər
naziri
Corc Bernard Şou ədəbiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Bertran Rassel ədəbiyyat
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Ralf Banç sülh
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Filip Noel Beyker sülh
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Con Hiks iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Fridrix Fon Hayek iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Ceyms Mid iqtisadiyyat
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Artur Lüis iqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı
laureatı
Merton Miller iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Ronald Kouz iqtisadiyyat
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Amartya Sen iqtisadiyyat
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Robert Mandell iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Corc Akerlof iqtisadiyyat
üzrə Nobel mükafatı laureatı
Leonid Hurvits iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Pol Kruqman iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Kristofer Pissarides iqtisadiyyat üzrə Nobel
mükafatı laureatı
Hazırladı: Lamiyə ƏLİYEVA
Azərbaycan
müəllimi.- 2011.- 25 fevral.- S.18-19.