Ali məktəblərdə
aparılan elmi tədqiqat işlərinin sayı və maliyyələşmə
həcmi artıb
Təhsil
Nazirliyi sistemindəki ali təhsil müəssisələrində
elmi tədqiqatların müasir səviyyədə
aparılması, məqsədli kompleks elmi proqramların həyata
keçirilməsi istiqamətində qarşıya qoyulmuş
vəzifələr uğurla yerinə yetirilir. Məlumat
üçün qeyd edək ki, universitetlərdə dövlət
büdcəsindən maliyyələşən 4 elmi-tədqiqat
institutu, 4 elmi-tədqiqat mərkəzi, 92 elmi-tədqiqat
laboratoriyası və 1 təsərrüfat hesablı elmi-tədqiqat
institutu fəaliyyət göstərir. Respublika üzrə
elmlər doktorlarının 59,5 faizi (1243 nəfər), fəlsəfə
doktorlarının 62,9 faizi (5869 nəfər), AMEA-nın 62 nəfər
həqiqi və müxbir üzvü ali təhsil sistemində
çalışır.
Nazirlər
Kabineti ilə razılaşdırılmış siyahıya əsasən
ali təhsil müəssisələri tərəfindən 118
elmi və elmi-praktik konfrans, o cümlədən 87 respublika və
31 beynəlxalq səviyyəli konfrans keçirilib.
2010-cu
ildən başlayaraq elmin
maliyyələşdirilməsinin yeni mexanizmi tətbiq olunur. Qrant üsuluna əsaslanan bu mexanizmi həyata keçirmək məqsədi
ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
yanında Elmin İnkişafı Fonduna son 2 ildə hər il dövlət büdcəsindən 6 milyon manatdan artıq vəsait
ayrılıb. 2010-cu və 2011-ci illərdə bu Fond tərəfindən
elan olunmuş qrant müsabiqələrində Təhsil Nazirliyi sistemindəki ali təhsil
müəssisələri tərəfindən təqdim edilmiş layihələrdən 22-sinə qrant verilib. Bundan əlavə, ali məktəblərdə
çalışan alimlər 39 beynəlxalq qrant
proqramında uğurla iştirak
edirlər.
Son
illər ali məktəblərin istehsalat müəssisələri ilə əlaqələri
daha da genişlənib,
təsərrüfat hesablı müqavilələr əsasında
aparılan işlərin sayı və maliyyələşmə
həcmi artıb. Ötən il ali məktəblərdə 639 elmi
problemi əhatə edən
2411 mövzu üzrə fundamental
və tətbiqi xarakterli tədqiqatlar
aparılıb, onlardan 1853-ü
tamamlanıb.
Ali məktəblərdə
çalışan alimlərin müəllifliyi ilə 333 monoqrafiya, 309 dərslik, 620 dərs vəsaiti,
1307 adda proqram və metodik ədəbiyyat nəşr olunub. Xarici jurnallarda alimlərimizin 1850 məqaləsi,
beynəlxalq konfransların materiallarında 1114 məruzə tezisi dərc edilib. Ötən
il 45 ixtiraya patent, o cümlədən
2 Avrasiya patenti
alınıb.
Təhsil
Nazirliyi sisteminə daxil
olan 27 ali təhsil və elmi tədqiqat
müəssisəsində "Təhsil haqqında" Qanuna uyğun olaraq yeni doktoranturalar
yaradılıb və 2011-ci ildə həmin doktoranturalara
ilk qəbul keçirilib.
Yuxarı sinif
şagirdlərinin elmi axtarışlara cəlb
edilməsi, onların müasir tədqiqat
metodlarına yiyələnməsi, bu sahədəki
fəaliyyətlərinin stimullaşdırılması, elmi tədqiqat fəaliyyətinə meyili olan istedadlı
şagirdlərin vaxtında aşkara
çıxarılması, ali təhsil
müəssisələri ilə ümumi təhsil müəssisələri
arasında əlaqələrin genişləndirilməsi məqsədi
ilə 2012-ci il
23-24 fevral tarixlərində ölkəmizdə
ilk dəfə olaraq Intel ISEF - Beynəlxalq Elm
və Mühəndislik Sərgisi çərçivəsində
"Sabahın alimləri" Respublika
müsabiqəsi keçirilib.
Müsabiqənin qalibləri arasından seçilmiş
5 nəfər şagird 2012-ci il 13-18 may tarixlərində
ABŞ-ın Pensilvaniya ştatının
Pittsburq şəhərində
keçirilən Intel ISEF sərgisində
iştirak edib.
Y.ƏLİYEV
Azərbaycan müəllimi.- 2012.- 25
oktyabr.- S.1.