Ali və orta ixtisas təhsilində islahatlar üzrə dövlət proqramları uğurla yerinə yetirilir

Ali və orta ixtisas təhsili cəmiyyətin sosial-iqtisadi tərəqqisində, rəqabətqabiliyyətli insan kapitalının formalaşmasında, davamlı inkişafa zəmin yaradan bilik iqtisadiyyatının qurulmasinda əsas faktor hesab edildiyindən təhsilin bu pillələrinin inkişafı, bu məqsədlə islahatların həyata keçirilməsi zəruri və prioritet məsələ hesab olunur. Məhz bu zərurət nəzərə alınaraq şöbə tərəfindən 2011-2012-ci dərs ilində bir sıra mühüm işlər görülmüşdür.

Belə ki, ali və orta ixtisas təhsilinin normativ-hüquqi bazasının möhkəmləndirilməsini təmin etmək məqsədilə mütəxəssislərin iştirakı ilə təhsilalanların attestasiyasının, o cümlədən yekun attestasiyasının aparılması və onların biliyinin yenidən qiymətləndirilməsi, ali təhsil müəssisələrinin bakalavriat və magistratura səviyyələrində kredit sistemi ilə tədrisin təşkili barədə əsasnamə layihələri hazırlanmış və təsdiq üçün Nazirlər Kabinetinə təqdim edilmişdir.

"Təhsil haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununa və onun tətbiqi ilə bağlı ölkə Prezidentinin müvafiq fərmanına uyğun olaraq magistratura səviyyəsinin ixtisasları üzrə təhsil proqramlarının məzmunca yeni strukturu hazırlanmış və magistr hazırlığı aparılan bütün ixtisaslar üzrə buna müvafiq təhsil proqramları tərtib olunmuşdur. Cari tədris ilindən magistraturada tədris həmin proqramlar əsasında aparılacaqdır. Bakalavriat səviyyəsi üçün yeni təhsil proqramlarının hazırlanmasına başlanılmışdır. Bu dərs ilindən ölkəmizdə ilk dəfə olaraq rezidentura hazırlığına başlanılmış və bununla bağlı müvafiq tədbirlər görülmüşdür.

2012-ci ildə ali məktəblərin magistratura və bakalavriat səviyyələrinə qəbul planı dövlət sifarişi ilə tələbə qəbulunun proqnozu əsasında tərtib edilmişdir. Bu il həmin plana uyğun olaraq ali məktəblərimizə minlərlə gənc daxil olmuşdur. Magistratura səviyyəsinə və rezidenturaya qəbul ixtisasların yeni təsnifatları əsasında keçirilmişdir.

Ali təhsil müəssisələrində qış və yay imtahan sessiyalarının təşkili və gedişi də diqqət mərkəzində saxlanılmışdır. Belə ki, sessiyaların mütəşəkkil keçirilməsi və şəffaflığın təmin edilməsi üçün nazirlikdə Mərkəzi Operativ Qərargah (MOQ), "Qaynar xətt", ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrində müvafiq qərargahlar yaradılmış, yol verilmiş neqativ halların aradan qaldırılması istiqamətində dərhal müvafiq tədbirlər görülmüşdür.

Cari ildə müəllim hazırlığı məsələsinə də xüsusi önəm verilmişdir. Belə ki, Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq olunmuş "2008-2015-ci illər üçün Azərbaycan Respublikasında fasiləsiz pedaqoji təhsil və müəllim hazırlığının konsepsiya və strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə tədbirlər planı"nda 2012-ci il üçün nəzərdə tutulan tədbirlər əsasən həyata keçirilmişdir.

Təhsil Nazirliyinin yanında müstəqil fəaliyyət göstərən məşvərətçi qurum - "Fasiləsiz pedaqoji təhsil üzrə koordinasiya şurası" 2012-ci ildə də fəaliyyətini davam etdirmiş, nazirliyə müəllim hazırlığının təkmilləşdirilməsi istiqamətində bir sıra tövsiyələr vermişdir.

Ölkəmizin təhsil müəssisələrinin verdiyi diplomların xarici ölkələrdə tanınması, onların ekvivalentliyinin müəyyənləşdirilməsi məqsədilə beynəlxalq və milli məsləhətçilərin iştirakı ilə "Azərbaycan Respublikasının Milli İxtisas Dərəcələri Çərçivəsi"nin (MİDÇ) layihəsi hazırlanmış və təsdiqə təqdim edilmişdir. Həmin sənəddə ali və orta ixtisas təhsili pilləsinin səviyyələri üzrə məzunların bilik və bacarıqlarına qoyulan tələblər müəyyənləşdirilmişdir.

"2009-2013-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının ali təhsil sistemində islahatlar üzrə Dövlət Proqramı" üzrə Təhsil Nazirliyinin fəaliyyət planına uyğun olaraq ali təhsilin normativ-hüquqi bazasının yeniləşdirilməsi, təhsilin məzmununun və təlim texnologiyalarının təkmilləşdirilməsi, ali məktəblərin strukturunun və idarə olunması sisteminin müasir tələblər baxımından modernləşdirilməsi, ali təhsildə keyfiyyətin təmin olunması, kadr hazırlığı, maddi-texniki bazasının müasir tələblərə uyğun qurulması, ali təhsilin iqtisadiyyatının yeni mexanizmlərinin yaradılması və tətbiqi, elmi-tədqiqat işlərinin müasir tələblərə uyğun qurulması istiqamətində görülən işlər davam etdirilmişdir.

Dünya Bankının vasitəsilə Yaponiya hökuməti tərəfindən ayrılmış qrant hesabına beynəlxalq və milli məsləhətçilər cəlb olunmaqla ali təhsilin islahat layihəsi hazırlanmış və buna müvafiq vəsaitin ayrılması üçün hökumətə təqdim edilmişdir.

Ali təhsil sahəsində aparılan islahatların, bu sahədə baş verən yeniliklərin cəmiyyətə daha dolğun şəkildə çatdırılması üçün "Ali təhsil və cəmiyyət" jurnalının təsis edilməsi və ilk sayının buraxılması da ötən dərs ilinin ən mühüm hadisələrindən olmuşdur.

Ötən dərs ilində orta ixtisas təhsili sahəsində də islahatlar davam etdirilmiş, təhsilalanların attestasiyası və kredit sistemi ilə bağlı yeni normativ-hüquqi sənədlər hazırlanmışdır.

Bunlarla yanaşı, "2010-2013-cü illərdə Azərbaycan Respublikasının orta ixtisas təhsili sistemində islahatlar üzrə Tədbirlər Proqramı" üzrə Fəaliyyət Planında 2012-ci il üçün nəzərdə tutulan tədbirlər həyata keçirilmiş, orta ixtisas təhsili müəssisələrinin şəbəkəsi təkmilləşdirilərək bir sıra şöbələrin fəaliyyəti dayandırılmışdır.

Orta ixtisas təhsili müəssisələrində tədris prosesinin təşkilində kredit sisteminə keçidlə bağlı həmin müəssisələrin əməkdaşları üçün seminar və treninqlər keçirilmiş, 2012-ci ildə orta ixtisas təhsili müəssisələrində keçirilən qış və yaz imtahan sessiyalarının monitorinqi aparılmış və onların nəticələrinə dair hesabatlar hazırlanmışdır.

Yeni dərs ilində də şöbənin qarşısında xeyli vəzifə durur. Məlum olduğu kimi, gələn il ali və orta ixtisas təhsili sistemində islahatlar üzrə dövlət proqramlarının müddəti başa çatır. Ona görə də hər iki proqramda nəzərdə tutulan tədbirlərin yekunlaşdırılması, monitorinqinin keçirilməsi və müvafiq hesabatların hazırlanması nəzərdə tutulur. Növbəti ildə həmçinin ali təhsilin yeni islahat layihəsi üzrə tədbirlərin həyata keçirilməsi, ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinin fəaliyyətini tənzimləyən normativ sənədlərin təkmilləşdirilməsi, yenilərin hazırlanması və tətbiqi, ixtisaslar üzrə magistr təhsil proqramlarının ali təhsil müəssisələrində tətbiqi, ali təhsilin bakalavriat səviyyəsində mütəxəssis hazırlığı aparılan bütün ixtisaslar üzrə yeni nəsil təhsil proqramlarının hazırlanmasının başa çatdırılması və onların ali təhsil müəssisələrində tətbiqi, orta ixtisas təhsili müəssisələrində tədris prosesində kredit sisteminin tətbiqi, bununla bağlı təhsil müəssisələrinin əməkdaşları üçün seminar, treninq və monitorinqlərin keçirilməsi, təhsilalanların biliyinin, yekun attestasiyasının qiymətləndirilməsinin yeni qaydalar üzrə aparılmasının təşkili, orta ixtisas təhsili pilləsində ixtisaslar üzrə təhsil proqramlarının təkmilləşdirilməsinin həyata keçirilməsi, ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrində kredit sisteminin tətbiqi ilə bağlı zəruri struktur islahatlarının aparılması nəzərdə tutulur.

İlham MUSTAFAYEV,

Təhsil Nazirliyi Ali və orta

ixtisas təhsili şöbəsinin müdiri

Azərbaycan müəllimi.- 2012.- 14 sentyabr.- S.12.