"Gərgin məşqlərim, çəkdiyim zəhmət səmərəsiz qalmadı"

XXX Yay Olimpiya Oyunlarının bürünc mükafatçısı Emin Əhmədovla söhbət

Emin Əhmədovun yunan-Roma güləşi üzrə idman göstəriciləri:

2001-ci ildə İranda yeniyetmələr arasında keçirilən beynəlxalq turnirdə 42 kq çəki dərəcəsində bürünc medal;

2002-ci ilin 17-19 may tarixlərində Türkiyədə yeniyetmələr arasında keçirilən beynəlxalq turnirdə 42 kq çəki dərəcəsində gümüş medal;

2002-ci ilin iyun ayında yeniyetmələrin Avropa çempionatında 42 kq çəki dərəcəsində beşinci yer;

2008-ci ildə "Qızıl Qran-Pri" beynəlxalq turnirində 66 kq çəki dərəcəsində bürünc medal və III yer;

2009-cu ilin Azərbaycan kubokunda 66 kq çəki dərəcəsində I yer;

2010-cu ilin Azərbaycan kubokunda 74 kq çəki dərəcəsində III yer;

2011-ci ilin Azərbaycan çempionatında 74 kq çəki dərəcəsində III yer;

2012-ci ilin XXX Yay Olimpiya Oyunlarında 74 kq çəki dərəcəsində bürünc medal və III yer.

XXX London Yay Olimpiya Oyunlarında 74 kq çəki ilə iştirak edən Azərbaycan güləşçisi Emin Əhmədov yunan-Roma güləşi üzrə üçüncü yeri qazanaraq Vətənə bürünc medalla qayıtmışdır.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 31 avqust 2012-ci il tarixli sərəncamı ilə Azərbaycan idmanının inkişafında göstərdiyi xidmətlərə görə Emin Vidadi oğlu Əhmədov "Tərəqqi" medalı ilə təltif olunmuşdur.

Biz Eminlə Azərbaycan Güləş Federasiyasının yunan-Roma güləşi üzrə respublika yığma komandasının müasir tipli geniş məşq zalında görüşdük. Beləliklə, səhifəmizin bugünkü qonağı Emin Əhmədovu dinləyirik:

- Dünyaya 6 oktyabr 1986-cı ildə Bakı şəhərində göz açmışam.

Birinci və ikinci sinifləri Bakıdakı 205 nömrəli orta məktəbdə, üçüncü sinifdən yeddinci sinfin axırına kimi 73 nömrəli orta məktəbdə təhsil almışam. 2000-2004-cü illərdə - yəni səkkizinci sinifdən orta məktəbi bitirənə qədər isə təhsilimi Respublika Olimpiya İdman Liseyində davam etdirmişəm. İdman təmayüllü liseydə oxuduğum dövrdə seçdiyim idman növü - yəni, yunan-Roma güləşi üzrə yeniyetmələr arasında keçirilən bütün yarışmalarda mütəmadi iştirak etmişəm.

- Ailənizdə idmançı olubmu?

- Xeyr. Biz ailədə üç uşağıq: Mən, bacım və qardaşım. Evin ortancılıyam. Atam da, anam da idmana aidiyyəti olmayan bir sahənin mütəxəssisləridir.

- Bəs yunan-Roma güləşinə bu həvəs səndə haradandır?

- İdmanın bu növünə maraq rəhmətlik Eldar dayımdan mənə keçib. Hələ məktəbəqədər yaşda olduğum zaman dayım əlimdən tutub həmişə məni də özüylə məşqlərə aparardı. Dayımın idmana çox böyük marağı vardı. Sonra o, müharibəyə getdi, düşmən həmlələrinə sinə gərdi və Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə şəhid oldu. İndi Sumqayıt şəhərində dayımın - Qarabağ şəhidi Eldar Əsədovun adına idman zalı fəaliyyət göstərir. Hərdən fikirləşirəm ki, dayım elə cavan yaşında şəhid olmasaydı, indi yəqin ki, yunan-Roma güləşi üzrə bütün dünyada tanınmış idmançılardan biri olardı.

Bilirsiniz, bizim əslimiz Qubadlı rayonundandır. O Qubadlıdan ki, 20 ildən artıqdır ki, əsirlikdə qalıb, düşmən tapdağında inləyir. Erməni təcavüzkarları Qubadlını işğal edəndə mənim cəmi yeddi yaşım vardı. İndi iyirmi yeddi yaşım var. İnanıram ki, Qarabağ problemi xalqımızın və ölkə rəhbərinin səyi nəticəsində öz müsbət həllini tapacaq.

- Torpağı işğal altında olan bir gəncin hərbi xidmətə münasibəti?

- Hərbi xidmət elə bir müqəddəs borcdur ki, o borcu alternativ heç nəylə əvəz etmək olmaz. O ki qaldı özümə, 2004-cü ilin oktyabrından 2006-cı ilin aprel ayına qədər sərhəd qoşunlarının tərkibində - "N" saylı zastavada hərbi xidmətdə olmuşam. Bizim zastava respublikamızın cənubundakı dağlarda yerləşirdi. O dağlarda xidmət etməyin, vaxtaşırı zastavalara ezam olunmağın özü elə idmanla davamlı məşğul olmağa bərabərdir. Xidməti tapşırıqları icra etmək üçün bəzən piyada, bəzən də atla hərəkət edərdik.

Dağ cığırları ilə yuxarılara qalxmaq-düşmək həm sağlamlıqdır, həm də adamı hər zaman formada saxlayır. Əgər mən idman sahəsində qazandığım uğurları hərbi xidmətimdən əvvəl əldə etmiş olsaydım, yenə də vaxt çatanda tərəddüd etmədən, bir oğul kimi vətənim qarşısındakı borcumu ödəməyə gedərdim.

- Ordudan qayıdandan sonra həyatını necə qurmağı planlaşdırmışdın?

- Hərbi xidmətdən tərxis olunduqdan sonra həyatımı idmana bağlamağı qət etdim. Demək olar ki, bu sahədə hər şeyi sıfırdan başlamalı oldum. Bezmədim, ruhdan düşmədim. Gərgin məşqlərim, çəkdiyim zəhmət səmərəsiz qalmadı.

- Məktəb illərinin nostalgiya dolu xatirələri?

- Həqiqətən məktəb həyatı, ilk təhsil illəri hər zaman insanın xəyalında dolaşır. Müəllimlərimi də, məşqçilərimi də hər zaman hörmətlə, ehtiramla xatırlayıram. Təbii ki, onları bir-birindən seçmirəm, fərqləndirmirəm.

Ancaq ilk ibtidai sinif müəllimim Əsli xanımın yeri ürəyimdə bir başqadır. Bəlkə də qazandığım bütün nailiyyətlərimdə valideynlərim qədər onun da öyünməyə haqqı var. Mənim ilk müəllimim indi bir qədər yaşlanıb. Vaxt tapıb hərdən yanına gedirəm, görüşürəm, hal-əhval tuturam. Yəni heç zaman onu yaddan çıxarmıram, ona cansağlığı arzulayıram.

- Azərbaycanda idmana diqqət və qayğı qələbələrin qazanılmasında əsas amildir.

- Əlbəttə. Möhtərəm Prezidentimiz Azərbaycanda idmanın yüksəlişinə xidmət edən heç nəyi biz idmançılardan əsirgəmir. Baxın, gördüyünüz bu məşq zalı yunan-Roma güləşilə məşğul olan idmançılar üçün inşa edilib. Bu zalda məşq edib beynəlxalq yarışlarda qalib gəlmək üçün, Azərbaycan bayrağını qaldırmağa nail olmaq üçün hər cür şəraitimiz var.

Nəinki Bakıda, indi hətta ən ucqar rayonlarımızda da müasir idman komplekslərimiz tikilib istifadəyə verilib.

- Kim sevirsə idmanı...

- Bəli, kim sevirsə idmanı, onun saf olar canı.

İdman elə bir sahədir ki, hansı peşəni seçməyindən asılı olmayaraq hər kəs öz fiziki sağlamlığının qeydinə qalması naminə idmanla dost olmalıdır. İdman insanı möhkəmləndirir, insanın qadir olduğu gücünü, bacarığını, qabiliyyətini üzə çıxarır. Kim özünə hansı yolu seçirsə, o yolla da irəliyə gedə bilir.

Məsələn, yunan-Roma güləşi mənim seçdiyim sahədur, bütün gücümü, qüvvəmi, bacarığımı bu yolda əsirgəmirəm. İdman artıq mənim həyat tərzimə çevrilib. İldə ən azı iki dəfə beynəlxalq yarışlarda iştirak edirəm.

Əgər dünyaya təzədən gəlsəydim, yenə də idmanı özümə sənət seçərdim.

- Hobbiniz varmı?

- Üzgüçülük hobbimdir. Boş vaxt tapanda üzgüçülüklə məşğul oluram.

- Qalib gəlməyin şərtləri daha çox kimdən asılıdır: öyrədəndən, yoxsa öyrənəndən?

- Mənə elə gəlir ki, öyrədənin üzərinə daha böyük məsuliyyət düşür. Hər bir elm sahəsini, hər bir peşəni, o cümlədən də idmanın istənilən bir sahəsini uşaqlara sevdirmək, dərk etdirmək, mahiyyətini açmaq əsas şərtdir. Elə etmək lazımdır ki, öyrətdiyin şəxs sənin ona öyrətdiklərini sevsin, bezib qaçmasın.

- İdmançının həyat tərzi?

- Şəxsən mən vaxtımın demək olar ki, əsas hissəsini məşqlərə sərf edirəm. Hər məşqdən sonra mütləq dincəlmək, yorğunluq hissini çıxarmaq lazımdır ki, növbəti məşqə başlaya biləsən.

Boş vaxt tapanda da, təbii ki, ata-anamın, bacı-qardaşımın yanında olmaq istəyirəm.

- Məşqçilərinizə münasibətiniz?

- Bizim fərdi məşqçilərimiz klublarda fəaliyyət göstərirlər. Bura isə Azərbaycan Güləş Federasiyasının yunan-Roma güləşi üzrə respublika yığma komandasının məşq zalıdı.

Əvvəl bizim məşqçilərimiz türklər idi, hazırda isə iranlılardır. Məşqçinin əsas işi bizim xırda texniki səhvlərimizi görüb qeyd etmək, onu bizə başa salıb aradan qaldırmağa nail olmaqdır. Biz adətən məşqçilərimizin qeydləri əsasında məşq edir, səhvlərimiz üzərində işləyirik. Məşqçi kənardan durub baxmalı, iki dəqiqə ərzində səhvlərimizi bircə-bircə yazıb sonra bizə deməlidir ki, biz də növbəti məşqimiz zamanı həmin səhvlərin təkrarlanmasına yol verməyək.

İdman yeganə sahədir ki, burada sözə deyil, əmələ üstünlük verilməlidir. O məşqçi ki, öyrətdiyi idmançıya qüsurları, texniki xətaları necə aradan qaldırmağı başa salmaq əvəzinə "qorxma, kişi kimi vuruş" deyir, onda, o, aciz məşqçidir. Kim ki, sözə yox, məşqə, əmələ üstünlük verir, onun yetirməsi hər zaman qalibiyyət qazana biləcək.

- Qalib gəlməyin bir sirri varmı?

- Məşqlərlə yanaşı, psixoloji cəhətdən də idmançı özünü qalibiyyətə kökləməlidir. Hər bir idmançı qalib gəlmək, etdiyi məşqlərinin nəticəsini görmək istəyir. İstədiyin məqsədə çatmaq üçün gərək iradəcə möhkəm, prinsipial olasan.

- Güləşçi üçün çəki problemi varmı?

- Təbii ki, idmançı hər zaman formada qalmağı bacarmalıdır. Yarışlarqabağı çəkiyə nəzarət etmək xüsusilə vacibdir.

Mən, ümumiyyətlə, indiyə kimi çəki problemi ilə qarşılaşmamışam. Yeniyetmələr arasında keçirilən yarışlarda ilk dəfə 42 kq çəki ilə, sonralar 60 kq və 66 kq çəki ilə güləşmişəm. Üç ilə yaxındır ki, 74 kq çəki ilə güləşirəm. Demək olar ki, stabil çəkidəyəm. Onu da qeyd edim ki, heç bir xüsusi pəhrizim yoxdur, siqaretdən, alkoqoldan hər zaman uzaqda durmağı bacarıram.

Çəki dərəcəsi insanın özündən çox asılıdır. Təbii ki, kim hansı çəki dərəcəsində güləşmək istərsə, güləşə bilər. Amma fərdi yanaşdıqda, nəzərdə tutulmayan hər bir artıq kiloqram güləşçi üçün əlavə problem yarada bilər.

- Emin, idmanın ailə həyatı qurmağa bir maneçiliyi varmı?

- Bəzən deyirlər ki, ailə qurmaq idman karyerasına son qoymaq deməkdir. Mən bu fikirlə qətiyyən razı deyiləm. Doğrudur, mən özüm də hələ ailə qurmamışam. Ancaq, zənnimcə idmançı özünə nəzarəti hər zaman diqqətində saxlaya bilirsə, onun idman sahəsindəki göstəricilərinə istər ailənin, istərsə də övladın heç bir maneçiliyi ola bilməz. İnşallah, yaxın gələcəkdə planlarımın sırasında ailə qurmaq da var.

- Qalibiyyətin dadı necədir?

- Yarışlarda qalib gələndə Azərbaycan bayrağını qaldırmaq şərəfini qazanırıq. Bilirsiniz, o anlar necə də unudulmaz anlardı?! Bu səadət iki dəfə mənə nəsib olub: 2001-ci ildə İranda, 2002-ci ildə isə Türkiyədə keçirilən yarışlarda.

Təsəvvür edin ki, mən hansısa xarici ölkədə Azərbaycan bayrağını qaldırıram, mənim valideynlərim, doğmalarım, həmvətənlərim ekranda bu görüntüləri seyr edib fərəhlənirlər. Çox qürurverici, xoş hisslər yaşamışam o anlarda...

2012-ci ilin XXX Yay Olimpiya Oyunlarının nəticələrindən sonra ölkə Prezidenti biz idmançıları təntənəli şəkildə qəbul etdi, bizimlə maraqlandı, əməyimizi qiymətləndirdi.

Cənab Prezidentimiz İlham Əliyev tərəfindən "Tərəqqi" medalına layiq görüldüm. Mənzillə təmin olundum.

Hazırda Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasında ali təhsil alıram.

- Emin, sabaha hansı arzularla gedirsən?

- Hərdən beynəlxalq yarışlarda düşmən ölkənin idmançıları ilə qarşılaşdığım vaxtlar da olub. Bir dəfə məğlub, iki dəfə isə qalib olmuşam.

Ümumiyyətlə, onlarda bir cəhəti müşahidə etmişəm ki, sanki bizimlə tatamiyə çıxmaqdan çəkinirlər. Özlərini bizim yanımızda elə bil ki, gözükölgəli hesab edirlər.

İdmanın özü də siyasətin bir növüdür. Dünyada prezidentlərdən sıravi vətəndaşlara qədər hamı idmana maraq göstərir, beynəlxalq yarışları izləyir.

Hər hansı bir ölkənin bayrağı qalxan anda, bütün izləyicilər o ölkənin adını eşidirlər. İştirakçı ölkələrdən beynəlxalq yarışmalara gələnlərin bəzilərinin Azərbaycan haqqında təsəvvürləri olmayıb. Ancaq bayrağımız qaldırılan anlarda bir an əvvəl barəmizdə məlumatsız olanlar da bizi alqışlara qərq ediblər.

Bunları niyə yada salıram?

Hər bir normal insanın istəyidir ki, işğaldan azad bir ölkənin vətəndaşı olsun. O cümlədən mənim də. Açığı bundan böyük arzum yoxdur.

Söhbəti yazdı: Ellada UMUDLU

P.S. Emin, siz idmançıların beynəlxalq yarışlarda qaldırdıqları bayrağımız o gün olsun ki, ordumuzdakı cəngavərlik salnaməsini yazacaq oğullarımızın əllərilə Şuşadakı, Laçındakı ən uca zirvələrdə dalğalansın.

Azərbaycan müəllimi.- 2013.- 14 iyun.- S.7.