Məktəbdaxili qiymətləndirmə ilə bağlı seminar-müşavirə

Dekabrın 28-də Təhsil Nazirliyində məktəbdaxili qiymətləndirmə ilə bağlı seminar-müşavirə keçirildi. Tədbirdə Təhsil Nazirliyinin məsul əməkdaşları, şöbələrinin, müvafiq struktur bölmələrinin rəhbərləri, paytaxtın ümumi təhsil müəssisələrinin direktorları, dərslik müəllifləri və digər şəxslər iştirak edirdi.

Təhsil naziri Misir Mərdanov tədbiri açaraq iştirakçıları salamladı. Bugünkü müşavirənin çox aktual bir məsələyə həsr olunduğunu bildirən nazir məktəbdaxili qiymətləndirmə ilə bağlı son dövrlərdə nazirlikdə bir neçə tədbirin keçirildiyini və bu məsələnin geniş müzakirə olunduğunu xatırlatdı. Sonra Monitorinq və qiymətləndirmə şöbəsinin müdiri Təranə Hacıyeva təqdimatla çıxış etdi.

Təqdimatda öncə məlumat verildi ki, 12 oktyabr 2012-ci il tarixində Təhsil Nazirliyində "Məktəbdaxili qiymətləndirmə: problemlər və qarşıda duran vəzifələr" mövzusunda keçirilən müşavirənin nəticəsi olaraq işçi qrup tərəfindən "Ümumtəhsil məktəblərində qiymətləndirmənin aparılması barədə Təlimat" hazırlanıb. Təlimatın ümumi müddəaları diqqətə çatdırılaraq qeyd olundu ki, məktəbdaxili qiymətləndirmə diaqnostik (ilkin səviyyənin qiymətləndirilməsi), formativ (fəaliyyətin qiymətləndirilməsi), summativ (kiçik, böyük və yekun) qiymətləndirmələrdən ibarətdir. Sonra hər bir qiymətləndirmənin aparılmasının məqsədlərindən bəhs olundu. Vurğulandı ki, diaqnostik, formativ və summativ qiymətləndirmələr sistemli şəkildə yeni fənn kurikulumları tətbiq olunan siniflərdə həyata keçirilir.

Formativ qiymətləndirmənin təhsilin yeni məzmunundakı rolu haqqında danışan məruzəçi bu qiymətləndirməni həyata keçirən müəllimlərin nələri bilməli və riayət etməli olduğunu diqqətə çatdırdı. Hər dərsdə müəllim təlim prosesini şagirdlərin məzmun standartlarının tələblərinə uyğun bilik və bacarıqlara yiyələnməsinə yönəltməlidir; fənn üzrə hər bir dərs müəyyən məzmun standartlarının reallaşdırılmasına xidmət edir; şagirdlər fəaliyyətlərində potensial imkanları daxilində həmin bacarıqlara yiyələnmənin müxtəlif səviyyələrini nümayiş etdirə bilərlər.

Müəllim əvvəlcədən hazırladığı qiymətləndirmə meyarları əsasında şagirdlərin müşahidə oluna biləcək fəaliyyət səviyyəsini zəif, orta, yüksək olmaqla qruplaşdırmalı və şagirdin adının qarşısında fəaliyyətinə uyğun müvafiq qeydlərini yazmalıdır. Formativ qiymətləndirmədə müəllim əvvəlcədən proqnozlaşdırmadığı və dərs prosesində müşahidə etdiyi fəaliyyətləri də uyğun ifadələrlə təsvir edə bilər.

T.Hacıyeva sonra bunu dərs nümunələri ilə izah edərək bildirdi ki, müəllimin fəaliyyəti yalnız dərs deməklə bitməməlidir. Müəllim dərsə dərslik komplektinə daxil olan dərslik və müəllim üçün metodik vəsait əsasında hazırlaşmalıdır. Əks halda dərsin məqsədini tam bilmədiyinə görə təlim keyfiyyətli olmayacaq.

Daha sonra təqdimatda təlim prosesində formativ qiymətləndirmənin tətbiqi ilə bağlı qarşıya çıxan problemlər və bu problemlərin həlli üçün görülməsi nəzərdə tutulan işlər tədbir iştirakçılarının nəzərinə çatdırıldı. Qeyd edildi ki, məktəbdaxili qiymətləndirmənin icra mexanizmi Təhsil Nazirliyinin Monitorinq və qiymətləndirmə şöbəsi, təhsili yerli idarəetmə orqanları tərəfindən nəzarətdə saxlanılmalıdır. Məktəbdaxili qiymətləndirmənin düzgün icrası məqsədi ilə bölgələrdə müşavirələr keçirilməlidir. Artıq formativ qiymətləndirmənin mümkün qədər sadə şəkildə icra mexanizmi hazırlanıb. Təlim keçən təşkilatlar və təlimçilər, dərslik hazırlayan nəşriyyatlar və müəlliflər bu icra mexanizmi ilə yaxından tanış olmalıdırlar. Dərsliklərin Qiymətləndirilməsi Şurasında "Müəllimlər üçün metodik vəsaitlər"in qiymətləndirilməsi meyarlarında zəruri dəyişikliklər edilməlidir. Dərslik yazan nəşriyyat və müəlliflərə məktəbdaxili qiymətləndirmənin icra mexanizminə dair tövsiyə və nümunələrin "Müəllimlər üçün metodik vəsaitlər"də vahid prinsiplər əsasında yazılması barədə göstəriş məktubu göndərilməlidir. Dərsliklərin Qiymətləndirilməsi Şurasının ekspertləri sırasına məktəbdaxili qiymətləndirmə üzrə mütəxəssis əlavə edilməlidir.

Məruzəçi daha sonra məktəbdaxili qiymətləndirmənin icrası məqsədilə keçiriləcək müşavirələrin fəaliyyət planından söz açdı və müşavirə üçün nəzərdə tutulmuş təqdimat materialını diqqətə çatdırdı.

Növbəti slaydlarda 12 oktyabr 2012-ci il tarixində Təhsil Nazirliyində keçirilmiş müşavirənin qərarına uyğun olaraq görülmüş işlərdən bəhs olundu.

Təqdimat başa çatdıqdan sonra mövzu ətrafında geniş müzakirələr aparıldı. Təhsil Problemləri İnstitutu Kurikulum Mərkəzinin direktoru Ənvər Abbasov, Bakı Avropa Liseyinin direktoru Zülfiyyə Veysova, Təhsil Nazirliyinin Kənd rayonları üzrə ümumi təhsil şöbəsinin müdiri Aydın Əhmədov, Strateji təhlil, planlaşdırma və kadrların idarəolunması şöbəsinin müdiri Fərzəli Qədirov, Dərsliklərin Qiymətləndirilməsi Şurasının sədri Elmina Kazımzadə, qiymətləndirmə ilə bağlı milli məsləhətçi Nəzakət Mehdiyeva və başqaları suallarını, rəy və təkliflərini səsləndirdilər.

Hicran ƏKBƏROVA

Azərbaycan müəllimi.- 2013.- 11 yanvar.- S.2.