55 illik şərəfli yaradıcılıq yolu

Müsahibimiz "Göyərçin" jurnalının baş redaktoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi, tanınmış şair, ədəbiyyatşünas, pedaqoq, filologiya elmləri doktoru, professor Rafiq Yusifoğludur.

- Bizim hamımız uşaq vaxtı "Göyərçin"i sevə-sevə oxumuşuq. Qəribədir ki, indi də bu jurnalı övladlarımız, nəvələrimiz sevə-sevə oxuyurlar. "Göyərçin"in nəşri tarixi haqqında oxucularımıza məlumat verməyinizi xahiş edirəm.

- "Göyərçin"in ilk sayı 1958-ci ildə işıq üzü görəndə mən Azərbaycanımızın ucqar dağ kəndlərindən birində, Qubadlı rayonunun Çardaxlı kəndində yaşayır və təhsil alırdım. Atam məktəb direktoru idi. Bir dəfə o, evə gələndə gətirdiyi qəzet və jurnallardan biri daha çox diqqətimi çəkdi. Birinci dəfə idi ki, belə bir rəngli jurnal görürdüm. Onun üz qabığında eynən mən yaşda olan qaraqaş, qaragöz, gülərüz bir oğlanın şəklini görəndə ürəyimdən keçmişdi ki, kaş mənim də şəklim bu jurnalda çap olunaydı. Onda heç ağlıma da gəlməzdi ki, nə vaxtsa bu jurnalda mənim də şeirlərim, hekayələrim, nağıllarım çap olunacaq, nə vaxtsa bu jurnalın əməkdaşı, hətta baş redaktoru olacağam.

"Göyərçin"in ilk sayında çap olunan "Göyərçin" şeirindən bəzi misralar indi də yadımdadı.

Göyərçinim, ağ quşum,

Gəl qoşa uçaq, quşum!

Bakının göylərindən,

Xəzərin üzərindən

Gəl uçaq uzaqlara,

Qoşulaq uşaqlara.

Hər zəmidən bir sünbül,

Hər bağçadan çiçək, gül

Toplayıb qucaq-qucaq,

Gəl uçaq, uçaq, uçaq!

Sonradan öyrəndim ki, bu şeirin müəllifi Əhməd Cəmil Azərbaycanın ən tanınmış şairlərindən biri imiş. Jurnalın ilk sayında yazıları çap olunan Abdulla Şaiqin, Mikayıl Rzaquluzadənin, Ələviyyə Babayevanın, Əli Vəliyevin, Xanımana Əlibəylinin, Mirvarid Dilbazinin, Həbibə Zeynalovanın, Hüseyn Abbaszadənin, Həsən Seyidbəylinin, Mirmehdi Seyidzadənin, rəsmləri verilən Yusif Hüseynovun, Davud Kazımovun, Rasim Babayevin adlarını dərin minnətdarlıq duyğusu ilə xatırlatmaq istəyirəm. Uşaq vaxtı bu adlar mənə heç nə deməsə də, indi bilirəm ki, "Göyərçin" oxucuların ilk görüşünə çox güclü yaradıcı kollektivlə gəlibmiş...

- Balalarımızın sevimli jurnalı "Göyərçin"i araya-ərsəyə gətirənlər kimlər olub?

- Jurnalın ilk redaktoru tanınmış yazıçı Yusif Əzimzadə olub. Sonra xalq yazıçısı Hüseyn Abbaszadə, Xalidə Hasilova, Tofiq Mahmud "Göyərçin"ə rəhbərlik eləyiblər. 1997-ci ildən isə adlarını dərin hörmət və ehtiramla çəkdiyim həmin yazıçıların yolunu mən davam etdirirəm. Ayrı-ayrı vaxtlarda Hikmət Ziya, Xəlil Rza Ulutürk, Bayram Həsənov, Əbülfəz Hüseyni, Həbibə Zeynalova, Cahangir Məmmədov, Vaqif İbrahim, Tahirə İsgəndərova, Yusif Hüseynov, Rafiq Mehdiyev, Rəşid Əmirov kimi tanınmış şairlər, yazıçılar, rəssamlar "Göyərçin"in redaksiyasında işləyiblər. Allah onların hamısına rəhmət eləsin, ruhları şad olsun!

- Rafiq müəllim, hər bir mətbuat orqanının siması onun müəllifləri ilə müəyyən olunur. Sizin jurnalda əsərləri daim çap olunan şair və yazıçılardan kimlərin adlarını çəkə bilərsiniz?

- Bu siyahı çox böyükdür. Elə bilirəm ki, təkcə əsərləri "Göyərçin"də çap olunan xalq şairlərinin, xalq yazıçılarının adlarını çəksəm, sizə hər şey aydın olar: Süleyman Rəhimov, Mirzə İbrahimov, Mehdi Hüseyn, Əli Vəliyev, İlyas Əfəndiyev, Süleyman Rüstəm, Rəsul Rza, Məmməd Rahim, Mirvarid Dilbazi, Nigar Rəfibəyli, Mədinə Gülgün, Balaş Azəroğlu, İsmayıl Şıxlı, Əzizə Cəfərzadə, Nəbi Xəzri, Bəxtiyar Vahabzadə, Hüseyn Arif, Məmməd Araz, Xəlil Rza, Nəriman Həsənzadə, Anar, Elçin, Fikrət Qoca... Hələ siyahı bununla da tamamlanmır, Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının ən görkəmli nümayəndələri kimi tanınan Mikayıl Rzaquluzadə, Mirmehdi Seyidzadə, Xanımana Əlibəyli, Teymur Elçin, Fikrət Sadıq, İlyas Tapdıq, Tofiq Mütəllibov, Ələviyyə Babayeva, Əzizə Əhmədova, Zahid Xəlil və başqaları "Göyərçin"lə daim əməkdaşlıq edən müəlliflər olublar. Əsasən böyüklər üçün yazıb-yaradan Əhməd Cəmil, Qasım Qasımzadə, Adil Babayev, Salam Qədirzadə, Əlibala Hacızadə, Əli Kərim, Məmməd Aslan kimi tanınmış qələm sahibləri də arabir öz yazıları ilə "Göyərçin"də çıxış eləyiblər.

- "Göyərçin"in bir qanadı da rəsm əsərləridir. Jurnalla əməkdaşlıq edən tanınmış rəssamlar olubmu?

- Əlbəttə, olub. Yusif Hüseynov, Davud Kazımov, Rasim Babayev, Toğrul Nərimanbəyov, Tofiq Cavadov, Rafiq Mehdiyev, Altay Hacıyev, Cəmil Müfidzadə, Elmaz Hüseynov, Arif Hüseynov, Arif Əzizov, Ənvər Qarayev, Oqtay Quliyev və başqa bu kimi tanınmış rəssamların əsərləri həmişə "Göyərçin"ə xüsusi gözəllik verib. İndi də həmin görkəmli rəssamların yolunu İlqar Mehdiyev, Mətanət Aslanova, Vəfa İbrahimqızı, Orxan Hüseynov, Leyla Salamova, Kübra Salamova, Aytən Şirzadova, Afər Mehdiyeva, Fidan Axundova kimi rəssamlar ləyaqətlə davam etdirirlər.

- Sizcə, "Göyərçin"in başlıca uğuru nədən ibarətdir?

- Xalqımızın gözəl təmsil ustası, uzun müddət bizim jurnalda şöbə müdiri, məsul katib vəzifələrində çalışmış mərhum Hikmət Ziyanın bir sözü yadıma düşür: "Göyərçin" qartallar yetişdirir"... "Göyərçin" jurnalı yarandığı ilk gündən bu günə qədər Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının "təsərrüfat sahəsi" olub. Bu jurnalda çap olunan yazılardan orta məktəb dərslikləri, əlavə oxu kitabları hazırlanarkən gen-bol istifadə olunub. "Göyərçin" "Əlifba"dan sonra uşaqların oxu vərdişlərini inkişaf etdirmək üçün ən lazımlı, gərəkli bir jurnaldır". Bu sözlər Azərbaycan Respublikasının təhsil naziri Misir Mərdanova məxsusdur. Görkəmli alim, sovetlər birliyi dövründə Azərbaycanın maarif naziri vəzifəsində çalışan Mehdi Mehdizadənin, mətbuat komitəsinin sədri İsrafil Nəzərovun, professor Zahid Qaralovun, görkəmli şair və yazıçılardan Mirzə İbrahimovun, Süleyman Rəhimovun, Mirvarid Dilbazinin, Mikayıl Rzaquluzadənin, Nigar Rəfibəylinin, Mirmehdi Seyidzadənin, Mədinə Gülgünün, Salam Qədirzadənin, Teymur Elçinin, Hüseyn Abbaszadənin, Tofiq Mahmudun, İlyas Tapdığın və başqalarının "Göyərçin" haqqında söylədikləri xoş sözlər bizi indi də həvəslə işləməyə ruhlandırır. Abdulla Şaiq, Məmməd Rahim, Əhməd Cəmil kimi görkəmli şairlərin "Göyərçin" jurnalına şeir həsr eləmələri də təsadüfi deyildir. "Göyərçin"in kitabxanası seriyasından çap elədiyimiz kitablar uşaq ədəbiyyatımızı əhəmiyyətli dərəcədə zənginləşdirib. Biz bu işi indi də davam etdiririk. 55 ildə "Göyərçin" zəngin uşaq ədəbiyyatı nümunələrini nəşr eləyərək oxucuların öhdəsinə verib. Biz təkcə Azərbaycan yazıçılarının deyil, dünya uşaq ədəbiyyatının da ən gözəl nümunələrini öz jurnalımızda çap eləmişik. İndiyə qədər "Göyərçin"də çap olunan əsərləri bir yerə yığıb nəşr eləmək mümkün olsaydı, neçə-neçə sanballı cildlər meydana gələrdi. Ümid eləyirik ki, nə vaxtsa bu arzumuz da reallaşacaq...

- Bir vaxtlar digər mətbuat orqanları kimi "Göyərçin" də bağlanmaq təhlükəsi ilə üzləşmişdi. Necə oldu ki, "Göyərçin" öz "uçuşlarını" davam etdirə bildi?

- Digər mətbuat orqanları kimi bizim də jurnalın xilaskarı ulu öndərimiz Heydər Əliyev olmuşdur. Bu uzaqgörən şəxsiyyətin, eləcə də onun ləyaqətli davamçısı, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin atalıq qayğısı nəticəsində "Göyərçin" öz "uçuşlarını" indi də davam etdirir. Jurnalımızın yaradıcı kollektivi həmişə bizə göstərilən böyük etimadı doğrultmağa çalışır. Biz dərk eləyirik ki, gələcəyin vətəndaşlarını tərbiyə etmək yolunda üstümüzə çox böyük məsuliyyət düşür. Dərk eləyirik ki, "Göyərçin" birbaşa uşaqların təlim-tərbiyəsi ilə bağlı olduğu üçün strateji əhəmiyyətə malik bir mətbuat orqanıdır. Balalarımızı vətənimizin adına layiq oğullar, qızlar kimi tərbiyə eləmək işində biz də öz töhfələrimizi verməyə çalışırıq. Arzumuz budur ki, jurnalımızın oxucularının sayı gündən-günə çoxalsın.

- Rafiq müəllim, sizi və rəhbərlik etdiyiniz "Göyərçin" jurnalının yaradıcı kollektivini 55 illik yubileyiniz münasibətilə "Azərbaycan müəllimi" qəzetinin əməkdaşları və çoxsaylı oxucuları adından təbrik edir, yeni-yeni uğurlar diləyirik.

- Çox sağ olun! Təşəkkür edirəm. Söhbətin bu məqamında elə bil ki, qulaqlarımda tanınmış bəstəkar, əməkdar incəsənət xadimi Nailə Mirməmmədlinin mənim sözlərimə bəstələdiyi "Göyərçinim" mahnısı səslənir:

Ömrün boyu ucalmısan,

Ləyaqətlə yaşamısan.

Qanadında sən ellərə

Sevinc, fərəh daşımısan.

Hey qanad çal, üstümüzə

Şeir, hikmət, nağıl yağsın.

Gəlişinlə ömrümüzə,

Günümüzə günəş doğsun!

Körpələrin ürəyinə

Cığır salan "Göyərçinim".

Azərbaycan göylərində

Qanad çalan "Göyərçinim"!

Müsahibəni apardı: Ədalət DAŞDƏMİRLİ

Azərbaycan müəllimi.- 2013.- 18 yanvar.- S.7.