Gəncə Dövlət Universiteti:

sabahımız daha müasir, daha güclü

Azərbaycan Xalq Komissarları Sovetinin 1938-ci il 14 aprel tarixli qərarı ilə İkillik Müəllimlər İnstitutu kimi ilk qədəmlərini atmış, 1943-cü ilin payızından Həsən bəy Zərdabi adına Kirovabad Dövlət Pedaqoji İnstitutu olaraq fəaliyyət göstərmiş, ulu öndər Heydər Əliyevin "Azərbaycan Respublikasının təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi haqqında" 13 iyun 2000-ci il tarixli Fərmanı ilə Universitet statusu almış Gəncə Dövlət Universiteti respublikamızın təhsil sahəsində layiqli mütəxəssislərin hazırlanmasında həmişə öz sözünü demiş, gözəl bir ənənəyə sahib olmuşdur. Bu gün kollektiv bu ənənəni uğurla davam etdirir, "Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası"nın reallaşdırılmasında, təhsilin Avropa standartlarına uyğun həyata keçirilməsində əzmlə çalışır.

Universitetin əsas məqsədi yüksək ixtisaslı mütəxəssislər hazırlamaqdır. "Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası"nda da qeyd olunduğu kimi, təhsil sahəsində insan resurslarının müasirləşdirilməsi əsas məsələdir. Bu məqsədi reallaşdırmaq üçün ilkin şərt müasir innovativ təlim metodlarını tətbiq etməyi ustalıqla bacaran, keçilən dərslərin tələbələr tərəfindən səmərəli mənimsənilməsini təmin edən səriştəli təhsilverənin formalaşdırılmasıdır.

Yüksək təhsil səviyyəsinə malik peşəkar kadrlar universitetimizin intellektual potensialının əsasıdır. Məlum olduğu kimi təhsilverəni və təhsilalanı təmin etmək üçün əsas şərtlərdən biri müasir tələbata uyğun iş və təhsilalma şəraitinin yaradılmasıdır. Professor Yusif Yusibovun rəhbərliyi altında bu sahədə ciddi irəliləyişlər açıq-aşkar görünür.

Universitetin dörd tədris korpusu var. Hazırda həmin korpuslar təhsil, tədris üçün yararlı hala salınmış və bu sahədə işlər bu gün də davam etdirilir. Sevindirici haldır ki, korpuslarda müəllim və tələbələr artıq güclü internet xidmətindən istifadə edə biləcəklər. Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyinin dəstəyi ilə "Aztelekom" İB tərəfindən bütün korpuslara fiber optik kabelin çəkilişi uğurla başa çatdırılmışdır.

İkinci ən mühüm addım "Elektron universitet" layihəsinin reallaşdırılmasıdır. Cənubi Koreyanın beynəlxalq əməkdaşlıq təşkilatı olan KOİCA universitetimizin təhsil və inzibati işlərinin avtomatlaşdırılmış sisteminin yaradılmasına yardımçı olmağı öz üzərinə götürmüşdür. İki milyondan artıq vəsait tələb edən olduqca gərəkli bu layihəni həmin təşkilat könüllü olaraq təmənnasız yerinə yetirmək üçün işlər aparır. Bunun üçün ilkin hazırlıq mərhələsi yekunlaşmışdır. Optik kabel çəkilmiş, server otağı hazırlanmışdır.

Elektron idarəetmə sistemini yaxından mənimsəmək məqsədilə universitetimizin üç nəfər inzibati işçisi, altı nəfər mühəndisi təşkilatın mərkəzinə-Koreyanın Seul şəhərinə göndəriləcəkdir. İnzibati işçilər bir ay, mühəndislər iki ay həmin mərkəzdə təcrübədə olacaqlar.

GDU-nun hərtərəfli inkişaf etdiriməsi amillərindən biri ali təhsil müəssisələri ilə beynəlxalq əməkdaşlıqdır. Bu, hər şeydən əvvəl, mütəxəssis mübadiləsi, təhsil sahəsində qabaqcıl təcrübənin mənimsənilməsi, elmi və metodiki sahələrdə yeniliklərin əldə edilməsi, onlardan bəhrələnmə və dünyagörüşün artması deməkdir. Həqiqətən professor Yusif Yusibovun işgüzar, səmərəli rəhbərliyi altında elm və texnika üzrə prorektor Pərvin Kərimzadənin fəaliyyəti nəticəsində ali məktəblərlə əməkdaşlıq sahəsində ciddi uğurlar əldə edilmişdir. Təkcə onu demək kifayətdir ki, son altı ayda qardaş Türkiyə Cümhuriyyətində "Mövlana" mübadilə proqramı çərçivəsində iyirmi ali təhsil müəssisəsi ilə müqavilələr bağlanmış, 70 nəfər müəllim və tələbənin sənədləri onların komissiyalarına göndərilmişdir.

Onu da qeyd edək ki, Gəncə Dövlət Universiteti bir neçə istiqamətdə ali məktəblərlə müqavilələr bağlamışdır. Avropa istiqamətində Fransanın Yuxarı Elzas, Strasburq, Reyms Şampan-Arden, Albaniyanın Vitrina, MDB ölkələri istiqamətində Belarusun Vitebsk, Ukraynanın Poltava Ticarət və İqtisad Universiteti, Gürcüstanın Tbilisi, Kutaisi dövlət universitetləri, Özbəkistanın Nizami adına Daşkənd Pedaqoji İnstitutu və Azərbaycanın Bakı Dövlət, Sumqayıt Dövlət, Texniki universitetləri, AMEA Aşqarlar Kimyası, Kimya Problemləri institutları, Bakı Ali Neft Məktəbi ilə əməkdaşlıq uğurla davam etdirilir.

Universitetin beynəlxalq layihə və proqramlarda da iştirakı istər müəllim, istərsə də tələbə hazırlığında öz bəhrəsini verməkdədir. Gəncə Dövlət Universiteti Avropa Şurasına daxil olmayan dövlətlərdə ali təhsilin inkişafına, Boloniya prosesinin reallaşmasına kömək məqsədilə yaradılmış və Avropa Şurasının layihəsi olan "TEMPUS" proqramına qoşulmuşdur. Universitetimiz kurikulum sisteminin Avropa standartlarına uyğunlaşdırılması məqsədi daşıyan "CURDEUS", beynəlxalq əlaqələrin təkmilləşdirilməsi və yenidən qurulmasına xidmət edən "UNİVİA", əlil tələbələrin təhsilə cəlb edilməsi məqsədilə yaranmış "ESVİDİP" layihələrində də yaxından iştirak edir. "CURDEUS" layihəsi çərçivəsində artıq müəllimlərimiz Polşanın Lodz, Hollandiyanın Leyden və Portuqaliyanın Dövlət Universitetində təcrübə mübadiləsi keçiblər.

Bütün dövlətlərdə ali təhsilin Avropa modeli üzrə inkişafı məqsədinə, müəllim və tələbələrin mübadiləsinə xidmət edən "ERASMUS" proqramında iştirak etməyimiz həqiqətən universitetimiz üçün ciddi bəhrə vermişdir. Bu əməkdaşlıq ilbəil inkişaf etdirilir. Keçən il yalnız iki tələbəmiz bu proqramdan bəhrələnmişsə, 2014-2015-ci tədris ilində onların sayı 10 nəfərə çatdırılmışdır. Həmin tələbələr İtaliyada, Fransada, Polşada və Finlandiyada bakalavr, magistratura və doktorantura səviyyələrində təhsillərini davam etdirəcəklər. Finlandiyadan olan 1 nəfər tələbə layihə çərçivəsində universitetimizdə təhsil alıb.

Alman Akademik Mübadilə Xidməti olan DAAD-la da əlaqəmiz mövcuddur. Alman dili kafedrasının müdiri Vüsalə Kərimovanın təşəbbüsü ilə DAAD təşkilatı alman dili müsabiqəsi keçirmiş və bu müsabiqədə qalib olan 6 nəfər tələbəmiz Almaniyanın müxtəlif ali məktəblərində bir müddət təhsil alacaqlar.

Universitetin fransız dili kafedrası Strasburq Universiteti ilə ciddi əməkdaşlıq edir. Qeyd etmək lazımdır ki, xarici dil müəllimliyi (fransız dili) ixtisası üzrə universiteti bitirmiş tələbələrin buraxılış işləri və imtahanı fransızlar tərəfindən qəbul edilir.

Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi müxtəlif elmi tədbirlərin, o cümlədən respublika və beynəlxalq elmi konfransların, simpozium və konqreslərin keçirilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Belə ki, Nazirlər Kabinetinin müvafiq qərarı ilə hər il keçirilən beynəlxalq və Respublika elmi konfransları Təhsil Nazirliyinin tabeliyində olan bütün ali təhsil müəssisələrini əhatə edir. Ali məktəblərdə beynəlxalq elmi konfransların, simpozium və konqreslərin keçirilməsi beynəlxalq əməkdaşlıq, təhsilin uğurla nəticələnməsi, elmi-metodiki təcrübələrin mübadiləsi, əməkdaşların elmi maraqlarının artması, elmi fəaliyyətdə məsuliyyətlərinin ciddiləşməsi baxımından olduqca əhəmiyyətlidir. Bu məqsədlə də Gəncə Dövlət Universiteti may-iyun aylarında iki genişmiqyaslı elmi konfrans keçirmişdir.

Universitetdə təhsilin keyfiyyətcə yüksəldilməsində, nizam-intizamın yaradılmasında və mövcud qüsurların aradan qaldırılmasında da ciddi uğurlar var. Məlumdur ki, nizam-intizam olmayan yerdə uğurdan söhbət gedə bilməz. Rektor Yusif Yusibovun gördüyü təxirəsalınmaz tədbirlər nəticəsində universitetdə nizam-intizam xeyli yaxşılaşmışdır. İmtahanların keçirilməsində əsl dönüşə nail olunmuşdur.

Məlumdur ki, praktik təcrübələrin keçirilməsi məsələsi həmişə xüsusi diqqət mərkəzindədir. Hətta təcrübələrə verilən vaxtlar da kifayət qədər artırılmışdır. Son 30-40 il ərzindəki elmi-texnoloji tərəqqi, innovasiyalar və modernləşmə nəticəsində praktiki bilik və vərdişlərlə zənginləşməyən, sırf nəzəri xarakter daşıyan təhsil öz fundamental əhəmiyyətini itirməkdədir. Bu baxımdan təhsilin məzmununun formalaşmasında akademik biliklərlə yanaşı, praktik bilik və bacarıqların, səriştənin vacibliyinə ciddi məsuliyyətlə yanaşılmalıdır. Universitetin rəhbərliyi bu sahəyə daim xüsusi diqqət yetirir. Tələbələrimizin təkcə nəzəri cəhətdən yox, həm də pedaqoji təcrübə baxımından layiqli mütəxəssislər kimi yetişmələrinə hər cür imkan yaradılmışdır.

Tələbələrin yaxşı oxumaları onların universitetin ictimai həyatında, tədbirlərində yaxından iştirak etmələrinə gözəl bir stimuldur. Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü ilə əlaqədar "Ulu öndər Heydər Əliyev irsini öyrənirik" mövzusunda keçirilən bilik yarışında universitetimizin tələbələri birinci yerə sahib olmuşlar. Onlar həm də müxtəlif nominasiyalar üzrə respublika musiqi festivalının üç mükafatına layiq görülmüşlər.

Tələbələrin lazımi səviyyədə təhsil almaları ilə bərabər, sağlam insan kimi yetişmələri də rəhbərliyin diqqət mərkəzindədir. Onların idmanın müxtəlif növləri üzrə hazırlaşmaları üçün universitetimiz hər cür şəraitə malikdir. Cənab Prezidentin respublikada idmana göstərdiyi diqqət və qayğının əvəzsiz olduğu hamıya məlumdur. Universitetimiz də bu doğma qayğıdan qədərincə bəhrələnmişdir. Tələbələrimiz rəhbərliyin qayğısını dərk edir, qiymətləndirir, həmişə öndə olmaq üçün səy göstərirlər. Son vaxtlar şəhər və respublika yarışlarında, olimpiadalarda qazanılan nəticələr çox uğurludur.

Göründüyü kimi, uğurlu işlər çoxdur. Universitetin hərtərəfli inkişafına, Avropa ali məktəbləri səviyyəsinə çatacağına möhkəm inam və davamlı fəaliyyət var. Amma görülən işlər, əldə olunan uğurlarla yanaşı problemlər də vardır.

Universitetin zəngin kitabxanası var. Ümumi fondu 578800 ədəddən çox olan kitabxanada 360500 nüsxədən artıq ədəbiyyat saxlanılır. Bunlar elmi, dərslik və dərs vəsaiti, bədii, ictimai-siyasi ədəbiyyatdır. Ancaq bu xəzinənin saxlandığı yer həddən artıq yararsızdır. Onların lazımi səviyyədə qorunması, tələbələr üçün kitabxanadan istifadə şəraitinin, elektron kitabxananın yaradılması əsl problemə çevrilmişdir. Universitetin yeni rəhbərliyi bu qüsuru tezliklə aradan qaldırmaq sahəsində ciddi səy göstərir.

Digər bir çatışmazlıq da tələbə yataqxanası ilə bağlıdır. Məlumdur ki, uzun illərdir tələbə yataqxanaları qaçqınların istifadəsinə verilmişdi. Artıq dövlət tərəfindən tikilmiş binalar onların öhdəsinə verilmiş, qaçqın ailələri bir nəfər kimi təzə mənzillərə köçürülmüşdür. Yataqxanalar isə hazırda yarıtmaz haldadır. Onların tezliklə təmir edilib tələbələrin ixtiyarına verilməsi universitet qarşısında duran ən mühüm vəzifələrdəndir. İnanırıq ki, bu məsələ də öz həllini tapacaqdır.

Əliqulu QULİYEV,

Gəncə Dövlət Universitetinin fəxri professoru,

riyazi analiz kafedrasının dosenti,

Nüvər NƏSRULLAYEV,

həndəsə və cəbr kafedrasının dosenti

Azərbaycan müəllimi.- 2014.- 25 iyul.- S.6.