Yurd yerlərimizə qələbə ilə dönəcəyik

Kəlbəcərin işğalından 21 il keçir

Çoxdan tanıdığım Tahirə müəllimlə bü günlərdə görüşdük. Qısa hal-əhvaldan sonra həmişəki kimi söhbətimiz yenə də dolanıb yurd yerlərimizin üstünə yönəldi. Ürəyi Vətən həsrəti ilə çırpınan bu vətənpərvər qadında müəllim, vətəndaş missiyaları bir-birinə elə hopub ki, bir dəfə də olsun sözünü kəsməyə qıymadan onu dinlədim. Dəyərli oxucularımız üçün də maraqlı olar deyə, Tahirə Şükürovanın dediklərini qələmə aldım:

- Bu günlərdə elimizin ən böyük bayramı olan Novruzu yola saldıq. Artıq iyirmi bir ildir ki, hər mart ayı sona çatanda, hər il ağaclar tumurcuq bağlayanda ürəyim Kəlbəcər üçün daha çox sızıldayır. Bildiyiniz kimi, bizim əslimiz Kəlbəcərdəndir. Biz orada Zülfüqarlı kəndində yaşayırdıq. 1984-cü ildə Xarici Dillər İnstitutunu bitirdikdən sonra 1993-cü ilə qədər rayonumuzun Zülfüqarlı kənd orta məktəbində ingilis dili müəllimi işləyirdim. Kəlbəcərin işğalından sonra elliklə Bakıya gəldik. Xeyli müddət 247 nömrəli tam orta məktəbdə işlədim. Üç ildir ki, 39 nömrəli tam orta məktəbə rəhbərlik edirəm.

Kəlbəcər sözünün mənası "yüksək yer", "uca aşırım" deməkdir. Tərtər çayının sahillərində, dəniz səviyyəsindən 2000-2400 metr yüksəklikdə yerləşən 31 adda müalicəvi mineral bulaqları ilə, İstisu kurortu ilə şöhrət tapan Kəlbəcərin adı hələ sovet dövründən turistlərə yaxşı tanış idi.

Kəlbəcər 1993-cü il aprel ayının 2-də erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunub. Bundan sonra rayonun adını dəyişdirərək Karvaçar qoyublar. Özünü də qondarma "Dağlıq Qarabağ Respublikası"nın Şaumyan rayonunun mərkəzi elan ediblər. Bakıdan 458 km aralıda yerləşən Kəlbəcərin dinc sakinləri yurd- yuvasından qovularaq məcburi köçkün kimi Azərbaycan Respublikasının müxtəlif yaşayış məntəqələrində müvəqqəti sığınacaq tapıblar. 1993-cü ildə soydaşlarımızın Kəlbəcərdə qalan on üç minə qədər mənzili işğalçılar tərəfindən zəbt edilərək yağmalanıb. 40 min hektara qədər meşə sahəsi isə ermənilər tərəfindən indi də talan olunmaqdadır. İşğaldan keçən 21 il ərzində Kəlbəcərin bütün maddi və mənəvi sərvətləri ermənilər tərəfindən qarət edilərək Ermənistana daşınır. Artıq 1999-cu ildən isə ermənilərin süni şəkildə Kəlbəcərdə məskunlaşdırılması prosesi gedir.

İşğal olunmuş rayonlarımız sırasında Kəlbəcər Azərbaycanın ən böyük yaşayış məntəqələrindən biridir. Gamışdağ, Keytidağ, Dəlidağ, Qızılboğaz, Böyük İşıqlı adlanan hündür dağ zirvələri ilə məşhur olan Kəlbəcər həm təbii gözəlliyinə, həm də yeraltı sərvətlərinə- əvəzolunmaz xammal ehtiyatlarına, 77 növ mineral yatağına görə bəlkə də dünyada nadir bir məkandır. Təkcə Tərtər çayının hövzəsində 412-yə qədər mineral su yatağı mövcuddur. İstisu, Qotursu və Turşsudakı mineral sular əvəzi olmayan təbii sərvətlərdəndir.

Yayı sərin, qışı soyuq Kəlbəcər... Zod aşırımı, Söyüdlü yaylağı, Murovun minbir gül-çiçək bitirən sinəsi, dağların quşqonmaz zirvələri... hamısı bu gün də gözümün qabağındadır.

Aprel, may aylarında dağlardakı qarın əriməsi və yaz yağışlarının tez-tez yağması nəticəsində çaylara sellər gələrdi- daşlı, palçıqlı sellər... Dağlara qalxdıqca Qarağac, Qaratikan kollarını enliyarpaqlı meşələr əvəzləyirdi. Meşələrdə palıd, fısdıq, vələs, ağcaqayın, göyrüş, qozqara, söyüd, yemişan, daha hündür yerlərdə isə tozağacı bitirdi. 1800-2000 metr yüksəklikdəki çəmənliklər ilahi tərəfindən sərilmiş xalıya bənzəyirdi. Murovun, Dəlidağın zirvələrindəki el yaylaqları da bu xalıların naxışlarıydı sanki... Meşələrdə bitən cır meyvə ağaclarının barı-alma, armud, əzgil, yemişan, giləmeyvələrdən qarağat, zirinc, böyürtkən, moruq, həmərsin minbir dərdin dərmanı idi. Camaat bu nemətlərdən həm mürəbbə bişirər, həm də meyvələrin özündən və yarpaqlarından qurudub ilboyu çərəz, çay, təbii dərman kimi istifadə edərdi.

Kəlbəcər dağlarının bəzəyi canavar, tülkü, dovşan, dələ kimi xəzdərili heyvanlar, adı qırmızı kitaba düşmüş turac, qırqovul, kəklik, dağkeçisi, əlik idi...

Kəlbəcər rayonu ərazisində 40 min hektara qədər dövlət meşəsi qalıb. Bu meşələrin bitki örtüyünün dəyəri təkcə oduncaq, qiymətli inşaat və məişət materialları kimi istifadə edilməsində deyil. Bu meşələrin faydası həm də atmosferə ildə milyon tonlarla oksigen buraxan həyat mənbəyi olmasındadır.

İstisu və Şorbulaq adlı iki qəsəbədən, 129 kənddən və eyni adlı bir şəhərdən ibarət olan Kəlbəcər rayonunda bilirsiniz nələr qaldı yağıya?! Mən müəllim olduğum üçün təkcə öz iş sahəmizə aid olanları xatırlatmaq istəyirəm: 90 məktəbəqədər uşaq müəssisəsi, 115 ümumtəhsil məktəbi, 1 texniki orta ixtisas və peşə məktəbi, 214 mədəniyyət ocağı qalıb Kəlbəcərdə...

Bu gün hamımızın bir dərdi var- Qarabağ dərdi. Mən bütün xalqımıza onu arzulayıram ki, Allah bizim hər birimizə o yurd yerlərinə qələbə ilə dönməyi nəsib etsin. Xocalı şəhidlərinin də, Qarabağ şəhidlərinin də nigaran ruhları yalnız o zaman şad olar. Onu da deyim ki, Ali Baş Komandanımızın rəhbərliyi altında o günün yaxında olmağına ürəyimdə çox böyük inam var. Azərbaycanın hər sahədə gündən-günə inkişaf etməsi göz qabağındadır. Bu gün biz hörmətli Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin məhz vətənə, xalqa olan sevgisi sayəsində dünyanın bir çox inkişaf etmiş ölkələrindən daha öndə olmağımızı uca səslə, qürur hissi ilə deyə bilirik.

Mən 34 ildir ki, ingilis dili müəllimi işləyirəm. Rəhbəri olduğum təhsil ocağı- Bakının Nərimanov rayonunda yerləşən 39 nömrəli tam orta məktəb 2012-2013-cü tədris ilində keçirilmiş "Ən yaxşı ümumtəhsil məktəbi" müsabiqəsinin qaliblərindən biri olub.

Prezident İlham Əliyevin müvafiq sərəncamı ilə "Ən yaxşı ümumtəhsil məktəbi" adına layiq görülən və mükafatlandırılan məktəblər sırasında olmağımız şagirdlərimizin respublika və beynəlxalq olimpiadalarda əldə etdiyi uğurlarının nəticəsidir. Müsabiqəyə qoşulan məktəblərin sırasında yaxşı təmirə, yüksək göstəricilərə malik təhsil müəssisələrinin çox olmasına və onlardan ancaq 50 məktəbin qalib seçiləcəyinə baxmayaraq, biz inam və cəsarətlə bu müsabiqəyə qoşulduq. Çox sevinirəm ki, düzgün seçimin nəticəsində bizim məktəbimiz də müsabiqənin qaliblərindən biri oldu.

Bizim başlıca vəzifəmiz şagirdlərimizin inkişafına hərtərəfli şərait yaratmaq, onların gələcək həyatını düzgün istiqamətləndirmək, dərin biliyə, yüksək mənəvi keyfiyyətlərə malik, səviyyəli, zəkalı, vətənpərvər gənclər yetişdirməkdən ibarətdir.

Sevinirəm ki, Azərbaycan təhsilindəki yüksəlişdə, nailiyyətdə bir zərrə də olsa mənim də əməyim var. Müəllim olmağım mənim ən böyük mükafatım, titulumdur. Müəllimin də birinci vəzifəsi tərbiyə etdiyi uşaqlara doğru yol göstərməkdir. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev kimi şəxsiyyətlər əsrlərdə bir dəfə tarixə gəlir. Mən hər bir yetirməmizə müstəqil respublikamızın həqiqi vətəndaşı olmağı və Vətəni ümummilli liderimiz Heydər Əliyev kimi, onun layiqli davamçısı İlham Əliyev kimi sevməyi arzulayıram. Şagirdlərimə də, övladlarıma da həmişə deyirəm ki, siz ürəyinizdəki sevgini Azərbaycandan, Azərbaycan xalqından əsirgəməsəniz, onda respublikamız daha da inkişaf edəcək. Qoy Allah hamımıza Vətən sevgisi qismət eləsin, hər bir azərbaycanlı öz vətəni - Azərbaycanla fəxr etməyi bacarsın.

Söhbəti qələmə aldı:

Ellada UMUDLU

Azərbaycan müəllimi.- 2014.- 28 mart.- S.8.