Mükafata ən layiqli

namizədlərdən biri

 

Mən professor Vaqif Sabir oğlu Quliyevlə 2000-ci ildə aspirantlardan birinin dissertasiyasının müzakirəsində təsadüfən tanış olmuşam. Həmin aspirantın elmi işi yaxınlaşma nəzəriyyəsində ümumiləşmiş Heqenbauyer sürüşməsindən istifadə edərək bu nəzəriyyədə mühüm rol oynayan ümumiləşmiş hamarlıq modulunun qurulması və onun vasitəsi ilə yaxınlaşma nəzəriyyəsinin düz və tərs teoremlərinin  isbat edilməsinə aid idi. Müzakirədən sonra Vaqif müəllim mənə yaxınlaşaraq dedi ki,  Heqenbauyer sürüşməsinin Bessel sürüşməsi ilə oxşarlığı var və təklif etdi ki, həmin sürüşmənin vasitəsi ilə maksimal funksiyası qurum. Açığını desək, mən belə təklifi gözləmirdim. Onun bu təklifi məni bir yandan təəccübləndirdi, o biri yandan maraqlandırdı, çünki bu məsələyə heç kim tərəfindən baxılmamışdır. Buna görə də çox həvəslə məsələnin həllini axtarmağa başladım. Təxminən iki ilə yaxın çalışdım, hər dəfə də aldığım nəticələr Vaqif müəllimi qane etmirdi. Növbəti görüşdə professora bu məsələdən uzaqlaşmaq istədiyimi dedim. Bildirdim ki, heç nə alınmır. Amma Vaqif müəllim təkidlə dedi ki,  "mən bilirəm, sən bu məsələnin həllini tapacaqsan". Bu sözdən sonra bir qədər sakitləşərək, fikirləşdim və bu qənaətə gəldim ki, onların metodu burada işləmir. Deməli, mən öz yolumu tapmalıyam. Bəli, burada Vaqif müəllimin yüksək alimpedaqoji hissiyyatı şübhəsiz, öz rolunu oynadı. Onun "inadlı inamı" mənə yeni təkan verdi və mən qoyulan məsələnin həllini tapdım...

Vaqif Sabir oğlu Quliyev 1957-ci ildə Salyan şəhərində anadan olub, 1978-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib, 1983-cü ildə namizədlik, 1994-cü ildə isə Moskva şəhərində V.A.Steklov adına Riyaziyyat İnstitutunun ixtisaslaşdırılmış müdafiə şurasında doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri doktoru alimlik dərəcəsini, 1997-ci ildə isə professor elmi adını alıb. O, iki monoqrafiya (1996, 1999) və 160-dan çox elmi əsərin müəllifidir ki, bu elmi əsərlərin 100-dən çoxu impakt-faktorlu ən nüfuzlu xarici jurnallarda çap edilib.

V.Quliyev 1995-1997-ci illərdə AMEA RiyaziyyatMexanika İnstitutunda fəaliyyət göstərən ixtisaslaşdırılmış müdafiə şurasının üzvü olub, 1997-ci ildən 2002-ci ilədək və 2011-ci ildən indiyə kimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının riyaziyyatmexanika üzrə ekspert şurasının üzvüdür. O, Azərbaycan Respublikası Riyaziyyat Cəmiyyətinin idarə heyətinin üzvü, bu cəmiyyətin əsərlərinin 2-ci cildinin və 2006-2008-ci illərdə "Khazar Journal of Mathematics" jurnalının məsul katibi olmuşdur. Professor V.Quliyev  "Eurasian Mathematical Journals" beynəlxalq jurnalının "Proceedings of İnstitute of Mathematics and Mechanics of NAS of Azerbaijan" respublika jurnalının redaksiya heyətinin üzvüdür.

2000-ci ildə yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanmasında səmərəli elmi-pedaqoji fəaliyyətinə görə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin fəxri fərmanı ilə təltif edilib. V.Quliyevin rəhbərliyi ilə 10 aspirant dissertant namizədlik, 4 nəfər isə fəlsəfə doktoru dissertasiyası müdafiə edib.

V.Quliyevin daxilolma teoremləri nəzəriyyəsindəki tədqiqatları parabolik inteqral operatorların xassələri haqqındakı nəticələri göstərdi ki, müəyyən riyazi məsələlərdə meydana çıxan sinqulyar inteqral potensial tipli inteqral operatorlar bu tipli klassik inteqral operatorların malik olduğu xassələrlə yanaşı, həm keyfiyyətcə yeni xassələrə malikdirlər. Bu fakt mütəxəssislər tərəfindən adıçəkilən inteqral operatorlar üçün çəkili bərabərsizliklər nəzəriyyəsində yeni effekt kimi qiymətləndirilib. Bu tədqiqatların köməyi ilə çəkili Sobolev fəzalarında prinsipcə daha ümumi şərtlər daxilində daxilolma teoremləri alınıb. Xüsusi halda, H.Tribelin (Almaniya)  "çəkili Sobolev fəzalarında eksponensial tipli çəki funksiyaları üçün daxilolma teoremlərini almaq olarmı" sualına müsbət cavab verilib. V.Quliyev bu nəticələrlə 1991-ci ildə professor H.Tibelin rəhbərlik etdiyi elmi seminarda bir neçə dəfə çıxış edib onun məruzələri yüksək qiymətləndirilib.

O, 1992-ci 2001-ci illərdə Almaniya Federativ Respublikasının Fridrixroda Teystungen şəhərlərində, 1996-cı ildə Kaluqa şəhərində (Rusiya), 1995, 1998, 2003 2005-ci illərdə Moskva şəhərində (Rusiya) keçirilən beynəlxalq elmi konfranslarda məruzə edib, elmi bölmələrin rəhbəri olub. 1997-ci ildə Delaver Universitetində (ABŞ), 1999-cu ildə Fukuoka Universitetində (Yaponiya), 2001-ci ildə Berlin Açıq Universitetində (Almaniya Federativ Respublikası), 2003-cü ildə York Universitetində (Kanada), 2007-ci ildə Otto Universitetində (Türkiyə) 2009-cu ildə London İmperial Kollecində (İngiltərə) keçirilən "Analiz, tətbiq kompüterləşdirmə" adlı I-VII SAAC Beynəlxalq Konqresində iştirak məruzələrlə çıxış edib.

1993-cü ildə elmi işlərinin yüksək səviyyəsinə görə  V.Quliyev Amerika Riyaziyyat Cəmiyyətinin "Soros Foundatıon" mükafatına layiq görülüb.

V.Quliyev 2001-ci ildə Kardif Universitetinin professoru V.İ.Burenkov ilə birgə hazırladığı  "Weighted spaces  of differentiable funktions,weighted inequalities for integral operators and applications" adlı iki illik  NATO SCIENCE PROGRAMME, COLLABORATIVE LİNKAGE GRANT-ını qazanıb. O, bu qrant çərçivəsində 2002-2003-cü illərdə Kardif Universitetində dörd dəfə elmi məzuniyyətdə olub   burada yaradılan şərait hesabına bu layihəni müvəffəqiyyətlə işləyib.

2004-cü ildə V.Quliyev (NATO-D) Konuk Bilim Adami Destekleme Programı qrantı çərçivəsində Harran Universitetində 1 ay tədqiqat işləri aparıb.

2003-cü ildə həmçinin Azərbaycan-Amerika ikitərəfli Qrant Proqramı çərçivəsində (Award from Azerbaijan - U.S.Bilateral Grants Program Competition U.S.Civilian Research & Development Foundation) V.Quliyev Alabama Universitetinin professoru Zhijian Wu ilə birgə hazırladığı "Holomorphic and harmonic function spaces, their boundary values and operator theory" adlı layihə müsabiqəsində qalib gəlib. O, bu qrant çərçivəsində 2004-2006-cı illərdə Alabama Universitetində iki dəfə elmi məzuniyyətdə olub burada bu layihə müvəffəqiyyətlə işlənib.

2006-cı ildə V.Quliyevin rəhbərliyi  altında tədqiqat qrupunun  İNTAS Open Call 2005-2006 for Research Projects Proposal Programme çərçivəsində  yerinə yetirdiyi layihə Avropanın 10 komandası ilə birlikdə müsabiqənin qrantını qazanıb.

2007-2008-ci illərdə onun tədqiqat qrupu bu layihə çərçivəsində tədqiqat işlərini müvəffəqiyyətlə aparıb.

İstedadlı alim 2007-2008-ci illərdə bir sıra qrant layihələri müsabiqəsinin qalibi olub həmin layihələr uğurla icra edilib.

Vaqif müəllim təbiətcə çox mülayim olsa da, elmdə inadcıl  tələbkar insandır, bunu bütün tələbələri təsdiq edə bilər. Mən fəxr edirəm ki, Vaqif müəllimin tələbəsi adını daşıyıram çalışacağam bu ada həmişə layiq olum. Vaqif müəllimin çox təmiz qəlbi var onunla ünsiyyətdə olan insanlar daxilən paklaşır.

Vaqif müəllim tələbkarlığı ilə yanaşı, öz tələbələrinə əsl dostluq münasibəti qayğı göstərir.

Yuxarıda qeyd etdiklərim bundan xəbər verir ki, V.Quliyev beynəlxalq səviyyəli alimdir bizim vətənimiz Azərbaycan Respublikasını dünya miqyasında ləyaqətlə təmsil edə bilir.

 Dövlət Mükafatları Komissiyası bu yaxınlarda elm, texnika, memarlıq, mədəniyyət ədəbiyyat üzrə 2014-cü ilin Dövlət mükafatına təqdim olunmuş işlərin siyahısını açıqlayıb. Siyahıda professor Vaqif Quliyevin "Yeni funksional fəzalarda harmonik analizin operatorları" elmi nəşrlər silsiləsi var. Təqdimat Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Riyaziyyat Mexanika İnstitutu tərəfindən olunub. Bizim fikrimizcə, professor Vaqif Əliyev Dövlət mükafatını almağa ən layiqli namizədlərdəndir. Mən professor V.Quliyevə uzun ömür, yeni axtarışlar nailiyyətlər arzu edirəm.

 

Elman İBRAHİMOV,

fizika-riyaziyyat elmləri namizədi

 

Azərbaycan müəllimi.- 2014.- 16 may.- S.12.