"ABŞ-ın Klivlend klinikasında təcrübə keçmişəm"

İstanbul Tibb Universitetinin tələbəsi İlahə İsalı ilə söhbət

İlahə İsalı 1991-ci il noyabrın 10-da Tərtər şəhərində anadan olub. İbtidai təhsilini şəhər 3 nömrəli tam orta məktəbdə alıb. 2009-cu ildə Xırdalan şəhərindəki Suzan Mübarək adına ərəb dili təmayüllü məktəbi fərqlənmə ilə başa vurub. Elə həmin ildə TQDK-nın keçirdiyi qəbul imtahanlarında topladığı 606 balla Azərbaycan Tibb Universitetinin I müalicə-profilaktika fakültəsinə daxil olub. 2011-ci ildən tələbə mübadilə proqramı çərçivəsində təhsilini İstanbul Universitetinin tibb fakültəsində davam etdirir. Təhsil aldığı müddət ərzində Almaniyanın Heydelberg Universitetinin xəstəxanasında kardiologiya üzrə təcrübədə olub. 2014-cü ildə ABŞ-ın ən məşhur xəstəxanalarından biri olan Klivlend klinikasında cərrahiyyə ixtisası üzrə təcrübə keçib. Hazırda "Azərbaycan gənclərinin 2007-2015-ci illərdə xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlər Proqramı"na uyğun olaraq İstanbul Tibb Universitetinin sonuncu kursunda oxuyur.

"Məktəbin ən istedadlı şagirdi"

- Orta məktəb illərində çox aktiv bir şagird olmuşam. Dərslərimdən həmişə əla qiymətlər almışam. Bundan başqa, müxtəlif çoxsaylı bilik yarışmaları və müsabiqələrdə iştirak etmişəm. İlk uğurum 2001-ci ildə olub, "Məktəbin ən istedadlı şagirdi" nominasiyasının qalibi adına layiq görülmüşəm. Ədəbi yaradıcılığa da maraq göstərmişəm və bir neçə şeirim ayrı-ayrı qəzetlərdə çap olunub. Mən şeir yazmağı çox sevirdim. Hazırda vaxtım olsaydı, yenə də yazardım, çünki mən bundan zövq alıram. Dəfələrlə inşa müsabiqələrində birinci yeri tutmuşam. Eyni zamanda biologiya və riyaziyyat fənləri üzrə bir neçə dəfə olimpiada qalibi olmuşam. Universitetdə oxuduğum illərdə daha çox fəlsəfəyə maraq göstərməyə başladım. Nəticədə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Folklor İnstitutunun "Elmi axtarışlar" jurnalında məqalələrim dərc olundu. Yazılarım əsasən tibbi fəlsəfənin problemlərinə həsr olunmuşdu. Anam tibb işçisi olsa da mənim həkim olmağımı istəmirdi. Bu sənətin məsuliyyətli və çox çətin olduğunu deyirdi. Buna baxmayaraq, mən bu yolu seçdim. Məktəb illərində mən "yalnız həkim olacağam" deyirdim və bu yolda irəlilədim. Həkimlik mənim üçün zövqdür. Bu sənəti seçdiyim üçün əsla peşman deyiləm.

"Ən böyük dəstəkçim müəllimlərim oldu"

Xaricdə təhsil almaq istəyim I kursda oxuyarkən yarandı. Ancaq valideynlərim mənim marağıma qarşı çıxırdılar. Sonda mən onları razı sala bildim. İndi onlar mənə deyirlər ki, nə yaxşı ki, sən xaricdə təhsil proqramını seçdin. Bu yolda mənim ən böyük dəstəkçim müəllimlərim və dostlarım oldu. Hər zaman çətinliklər olur, önəmli olan bu yolda əzmlə və inamla addımlamaqdır. Dostlarıma deyirdim: Siz də cəhd edin, hər şey yaxşı olacaq! Qeyd edim ki, elm və texnikanın inkişaf etdiyi dövrdə xaricdə təhsil almaq məsələsi ölkəmizdə daha da aktuallaşır. İlk növbədə, qeyd etmək istəyirəm ki, Dövlət Proqramına qəbul olmaq məqsədyönlü və səmərəli fəaliyyətin nəticəsində mümkündür. Mən hazırda Dövlət Proqramı təqaüdçüsüyəm. Respublika gəncliyinin inkişafı üçün mühüm rol oynayan "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı"nın qəbul edilməsinə və gənclərimiz üçün yaradılmış digər imkanlara görə möhtərəm Prezident İlham Əliyev cənablarına dərin minnətdarlığımı bildirirəm!

"Xaricdə təcrübə proqramı keçmişəm"

Təhsil aldığım universitetdə çox intensiv və işgüzar təlim mühiti var. Uzmanlıq imtahanlarına hazırlaşdığım üçün özümə çox vaxt ayıra bilmirəm, amma boş vaxtlarımda filmlərə baxıram, gitara çalıram, dostlarımla görüşlər keçiririk. Çalışıram ki, dərsdənkənar vaxtlarım səmərəli keçsin. Şəhərin görməli yerlərinə baş çəkməyi və üzgüçülüyü çox sevirəm. Türkiyəyə gəldiyim ilk günlərdə mənim üçün çətin oldu. Çünki ilk dəfəydi ki, ailəmdən uzaqda idim, ən çox anam üçün darıxırdım. Ancaq yerli mühitə adaptasiyam çox da çətin olmadı. Bu, mənə dəstək olan dostlarımın sayəsində mümkün oldu. Türkiyədə təhsil alan bütün əcnəbi, eləcə də azərbaycanlı tələbələr üçün hər cür şərait yaradılıb. Bərabər imkanlar tələbələrin yüksək məsuliyyət və həvəslə elmi biliklərin əsaslarını öyrənməsi və təcrübə əldə etməsinə xidmət edir. Tələbələr onlar üçün yaradılan bütün imkanlardan bərabər şəkildə istifadə edirlər.

Biz tələbələrin əsas hədəflərindən biri də xarici ölkədə ölkəmizi layiqincə təmsil etmək, mədəniyyətimizi, adət-ənənələrimizi tanıtmaqdır. İstanbulda azərbaycanlı tələbələrimiz çoxdur. Ona görə də burada diasporamızın sayı çoxluq təşkil edir və həmvətənlərimizin fəaliyyətini çox yüksək dəyərləndirirəm. Milli bayramlarımızda, Xocalı soyqırımı, 20 Yanvar faciəsi ilə əlaqədar keçirilən tədbirlərdə çalışıram ki, fəal iştirak edim. Qeyd edim ki, ortaq tarixi və keçmişi olduğuna görə Azərbaycan və Türkiyə hər zaman qardaş dövlət olmuşdur. Türkiyədə Azərbaycanı və Azərbaycan xalqını çox sevirlər.

Hazırda oxuduğum universitetdə mənə dəstək olan müəllimlərim var. Onların sayəsində mən xaricdə təcrübə proqramı keçə bilmişəm.

"Elmi işçi kimi tədqiqat aparacağam"

Klivlend klinikası (Cleveland Clinic) Amerikanın ən böyük xəstəxanalarından biridir. Eyni zamanda kolorektal cərrahiyyə və kardiologiya sahəsində bütün dünyada məşhurdur. Klinikada həyata keçirilən "Xəstəyə yönəlik" proqramı araşdırmadan, klinik xidmətlərdən, təhsildən tutmuş xəstəxananın idarəçiliyinə qədər hər şeydə özünü göstərməkdədir. ABŞ-ın Klivlend klinikasında təcrübə keçirəm. Buna görə özümü çox şanslı hesab edirəm. Mən bir ay müddətində Klivlend klinikasında xəstələrin müayinəsi, müalicəsi və aparılan bütün prosedurlarla yaxından tanış oldum. Klivlenddə olarkən mən məşhur professor-doktor Ceyms Kurkun rəhbərliyi altında əməliyyatlarda iştirak etdim. Professor herediter kolorektal xərçəng xəstəliyinin araşdırılmasında mənim də iştirak etməyim üçün köməklik göstərdi. Mən orada olarkən çox şey öyrəndim. Ən çox xoşuma gələn isə həkim və xəstə arasında olan münasibət oldu. Hesab edirəm ki, Amerika tibb sistemindən öyrəndiyimiz bilgilərlə gələcək nəslə geniş töhfə verə biləcəyik. Bu son deyil, mən bu yaxınlarda Amerikaya yenidən gedəcəyəm. Bu dəfə doktor C.Kurkun rəhbərliyi altında elmi işçi kimi tədqiqatlar aparacağam.

"Çoxlu planlarım və hədəflərim var"

Hazırda təhsil aldığım İstanbul Universitetinin tibb fakültəsində ginekologiya kafedrasında araşdırmalara qoşulmuşam. Bu sahə üzrə elmi tədqiqat işlərimi davam etdirmək niyyətindəyəm. Ən əsası uzmanlıq imtahanını uğurla verdikdən sonra bu işləri daha da ön plana çəkməyi düşünürəm. Bakalavr təhsilim davam etdiyi üçün hələlik ixtisas seçməmişəm. Bu, rezidentura təhsilim başa çatdıqdan sonra məlum olacaq. Hazırda elə bu imtahana hazırlaşıram, qazandığım qiymətlər ixtisas seçimimə kömək edəcək.

Qeyd edim ki, xaricdə təhsil universitet həyatının bir hissəsini xaricdə keçirmək, dünyanın ən qlobal şəhərlərindən birində yaşamaq, fərqli mədəniyyətlə tanış olmaq, akademik həyata, iş həyatına və gündəlik həyata dair bir çox yeni şey öyrənmək və universitet təcrübələrini zənginləşdirmək deməkdir. Xaricdə təhsil almaq mənim üçün gələcəyə olan inamdır. Mənim gələcəklə bağlı çoxlu planlarım və hədəflərim var, bunları zaman göstərəcək. Onu deyə bilərəm ki, Azərbaycanda tibb təhsili inkişaf edir və daha da inkişaf edəcəkdir. Xaricdə əldə etdiyim bilikləri öz doğma ölkəmdə tətbiq etmək mənim ən böyük hədəfimdir.

Azərbaycan müəllimi.- 2014.- 26 sentyabr.- S.5.