Diş fırçası alarkən

diqqət edilməli olan məsələlər

 

İqtisadi İnkişaf Nazirliyi yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidməti tövsiyə edir 

İnsanın sağlam həyat tərzində gigiyena xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Şəxsi gigiyena vasitələri isə insanlara öz sağlamlığı və gözəlliyinin qeydinə qalmağa imkan yaradan geniş çeşidliliyə malik məhsullardır. Bu vasitələrin mühüm qrupunu ağız boşluğuna qulluq vasitələri təşkil edir. Diş fırçası da bu məhsullar qrupuna aiddir və  mütləq hər bir insanın orqanizminin xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq fərdi qaydada seçilməlidir.

 Diş fırçası dişləri diş pastası ilə təmizləmək üçün istifadə edilən fırça növüdür. Müasir diş fırçaları formalarına görə müxtəlifdirlər. Onların işlək başlığı müxtəlif ölçü və sərtlikli, sintetik və ya təbii saçaqlardan ibarətdir.

Diş fırçaları sərtliyinə görə yumşaq, orta sərtlik və sərt olmaqla üç hissəyə bölünürlər. Sərt formalı fırçaları əsasən sağlam dişlərə və damaga sahib, eyni zamanda qoyma dişləri olan insanlar istifadə edə bilərlər. Bu formalı fırçalar damaqları maksimum masaj etdiyi halda, digər tərəfdən diş minasının aşınmasına və damaqların zədələnməsinə də səbəb ola bilirlər. Orta sərtlikli fırçaların istifadəsi diş və damağı normal olan əksər insanlar üçün uyğundur. Yumşaq formalı diş fırçaları isə əsasən dişlərində yüksək qanaxma problemi olan şəxslər və uşaqlar üçün tövsiyə olunur. Fırçanın saçağı zədə, qaşınma, qanaxmanın qarşısını almaq üçün lazımi qaydada istehsal edilməli, tutacağı ələ yatımlı olmalıdır.

Hazırda istehsalçılar tərəfindən elektrik diş fırçaları da istehsal edilir. Onlardan həftədə 1-2 dəfədən artıq olmamaq şərtilə istifadə etmək tövsiyə edilir. Nəzərə alınmalıdır ki, bu vasitələrin doğru seçimi bir sıra xoşagəlməz halların qarşısını almağa imkan verəcəkdir.

Normativ sənədlərin tələblərinə əsasən, sərtlik indeksi yumşaq fırçalar üçün 3, orta sərtlikli fırçalar üçün 5, sərt fırçalar üçün 7 vahiddən artıq olmamalıdır.

Diş fırçasının dəstəyində istehsalçının və ya əmtəə nişanının adı göstərilməli, malın qablaşdırılmasında diş fırçasının sərtlik sinfi və müvafiq normativ sənədin nömrəsi əks olunmalıdır. Qeyd olunanlarla yanaşı, fırçanın dəstəyi və ya qablaşdırması üzərində sərtlik indeksi barədə də məlumat yerləşdirilə bilər.

Diş fırçası seçərkən natural tükdən istifadə edilmiş fırçaları əldə etməmək tövsiyə olunur. Belə ki, natural tükdən istifadə olunaraq hazırlanmış diş fırçalarının tükləri daha tez tökülür ki, bu da dişlərin fırçalanaraq təmizlənməsi prosesində onun qoparaq boğaza getməsinə səbəb ola bilər. Həmçinin sintetik materiallarda bakteriyalar daha nadir hallarda yayılır. Bu səbəbdən sintetik saçaqlı diş fırçası əldə etmək daha məqsədəuyğundur.

Diş fırçasının tutacağı və baş hissəsinin birləşdiyi yerin elastik olması mühüm əhəmiyyət daşıyır. Belə ki, elastik birləşmə dişlərə olunan təzyiqin avtomatik tənzimlənməsini təmin edir, dişlərin təmizlənməsi və masajını optimallaşdırır. Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, seçim edərkən kiçik başlı fırçalara üstünlük verilməsi məsləhətdir. Diş fırçasının başı 3 diş uzunluğundan artıq olmamalıdır. Bu, xüsusilə arxa dişlərin təmizliyi üçün vacibdir.

Diş fırçası ağız boşluğunu zədələməməli, elektostatik olmamalı və tüklərinin ucu yuvarlaq olmalıdır. Yuvarlaq uclu fırçalar selikli qişanın zədələnməsinin qarşısını  alır. Tükləri müxtəlif uzunluğa malik diş fırçaları dişlərin daha yaxşı təmizlənməsinə imkan verir.

Stomatoloqlar tərəfindən dişlərin gündə iki dəfə yuyulması tövsiyə edilir. Axşam yatmazdan əvvəl yuyulması isə əsas gigiyenik prosedur qaydası hesab edilir. Belə ki, gün ərzində dişin dibində toplanmış qida qalıqları bakteriyaların kəskin artımına, daha sonra isə kariyesin yaranmasına, diş kökünün xəstəliyinə səbəb ola bilər.

Diş fırçaları asan çirkləndiyinə görə onların təmizliyinə ciddi riayət olunmalıdır. İstifadə edilib qurtardıqdan sonra mikroorqanizmlərin çoxalmasının qarşısını almaq üçün diş fırçası isti suyun altında yuyulmalı və yalnız şaquli formada saxlanmalıdır. Fırçanı nəm halda bağlı futlyara qoymaq olmaz.

Diş fırçasına zəmanət verilmir və onun yararlılığı ondan necə istifadə edilməsindən, müddətindən asılıdır. Diş fırçasının orta xidmət müddəti 2,5-3 aydır. Yeni diş fırçası diş ərpini 3 ay istifadə edilmiş fırça ilə müqayisədə 25-30% daha yaxşı təmizləyir. Tükləri deformasiya olmuş diş fırçası mütləq dəyişdirilməlidir. İki nəfərin bir fırçadan istifadə etməsi yolverilməzdir.

İstər istehlakçılar, istərsə də satıcılar bilməlidir ki, diş fırçası  Nazirlər Kabinetinin 114 nömrəli qərarı ilə dəyişdirilməli olmayan malların siyahısına daxildir və onlar alındıqdan sonra dəyişdirilə və geri qaytarıla bilməz.

 

Azərbaycan müəllimi.- 2014.- 10 yanvar.- S.6.