London məktəbinin

fəxri olan azərbaycanlı

London Universitet Kollecində bakalavr təhsili alan Mədinə Quliyeva ilə söhbət

Mədinə Quliyeva 1994-cü il avqustun 10-da Bakı şəhərində anadan olub. 2000-2007-ci illərdə Bakıdakı 292 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 2007-ci ildə atasının xarici ezamiyyətə göndərilməsi ilə əlaqədar olaraq orta təhsilini Londondakı "Hollan Park" məktəbində davam etdirib. 2012-ci ildə orta təhsilini başa vuraraq London Universitet Kollecinə daxil olub. Hazırda "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı" çərçivəsində Böyük Britaniyanın London Universitet Kollecində "Beyin elmləri" ixtisası üzrə bakalavr təhsilini davam etdirir. Orta məktəb illərindən xüsusi istedadı və fəallığı ilə seçilən Mədinə təhsil aldığı ali məktəbdə həm də elmi tədqiqatlarda iştirak edir. Onunla söhbətimizə də orta məktəb illərindən başladıq.

London məktəbinini fəxri

Orta məktəbin bütün siniflərini əla qiymətlərlə başa vurmuşam. Şəklim hər zaman məktəbin şərəf lövhəsində yer alıb. Hər tədris ilini əla qiymətlərlə başa vurduğuma və ictimai işlərdə fəal olduğuma görə müdiriyyət tərəfindən diplomlarla təltif olunmuşam. Rəsm çəkməyi, milli rəqslərimizi və şeir yazmağı çox sevirəm. Azərbaycan və ingilis dillərində bir neçə şeirim dövri mətbuatda dərc olunmuşdu. Bundan əlavə, bədii gimnastika üzrə "Spartak" İdman Cəmiyyətinin üzvləri arasında 3-cü, Bakı şəhəri üzrə isə 6-cı yerə çıxmışam. Ü.Hacıbəylinin 120, R.Behbudovun 90, "Arşın mal alan" filminin 60 illiyinə həsr olunmuş uşaq rəsmləri müsabiqəsində iştirakıma görə sertifikata layiq görülmüşəm. 2 dəfə rəsmlərim müsabiqənin kataloquna daxil edilmişdir. Qarabağa həsr olunmuş ilk şeirim "Üç alma" adlı uşaq jurnalının 3-cü nömrəsində çap olunmuşdur.

Orta təhsilimin London hissəsində də uğurlarım olub. Xarici dilə tez yiyələndiyimə və riyaziyyatdan keçirilən müsabiqənin qalibi olduğuma görə Londondakı "Hollan Park" Məktəbi tərəfindən fəxri fərmanla təltif olunmuşam. İki dəfə "Perfect tense" mükafatına layiq görüldüm və şəklim məktəbin hollunda şərəf lövhəsində asılıb. 2008-ci ildə London İmperial Kolleci (Imperial College London) tərəfindən düzənlənmiş robot yarışmasında dostlarımla hazırladığım daşıyıcı robot ali məktəb üzrə 3-cü yerə layiq görülüb. İncəsənət dərsi üçün hazırladığım layihələrdəki əsərlərimin çoxu məktəbin sərgi zalında yer aldıgı və hər zaman maraqla qarşılandığına görə Londondakı "PrinceTs Drawing School"un sagirdi olmağa dəvət edilmişəm. Hazırda London Universitet Kollecində "Beyin elmləri" üzrə bakalavr təhsili alıram.

"Yaxşı oxumalı və yaxşı

mütəxəssis olmalıyam"

İxtisas seçimimdə valideynlərimin böyük rolu olub. Xüsusən də anam və xalam mənim həkim olmağımda təkid edirdilər, seçdiyim neyrologiya ixtisasını da mənə onlar sevdirib. Onların dəstəyi və dəyərli məsləhətləri ilə Azərbaycanın xaricdə təhsil almış yüksək ixtisaslı neyro-cərrahlara ehtiyacı olduğunu öyrəndim və insanlara bu sahədə yardım etmək istədim. Xaricdə təhsil almaq arzumu reallaşdırmaq üçün "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı"nın seçim prosesində iştirak etdim və təqaüdə layiq görüldüm. Sevincimin hədd-hüdudu yox idi. Xaricdə, dünyanın ən nüfuzlu ali məktəblərindən birində təhsil almaq arzumun reallaşması ilə əlaqədar dövlətimə, dəstək və qayğısına görə ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevə çox minnətdaram.

Dövlət Proqramının iştirakçısı olan bir tələbə kimi anlayıram ki, yaxşı oxumalı və yaxşı mütəxəssis olmalıyam. Prezidentimizin "biz maddi sərvətimizi insan kapitalına çevirməliyik" konseptual proqramını biz gənclər həyata keçirməliyik. Bu prosesdə gənclərin fəallığını yüksək qiymətləndirirəm. Bütün dünyada olduğu kimi, ölkəmizin təhsil sistemində keyfiyyət dəyişiklikləri baş verir və yeniliklərə, aparılan islahatlara münasibətim çox müsbətdir.

"Ölkəm üçün təbii ki, darıxıram"

Təhsil həyatım çox intensiv keçir. Asudə vaxtım, demək olar ki, yox dərəcəsindədir. Dərslərimlə yanaşı, rəqslərə ("Salsa", Tanqo, modern və stepdans) gedirəm. Lal dilini öyrənirəm. İngiltərə mühitinə adaptasiya olmaq həm asan, həm də çətindir. Təbii ki, ölkəm üçün darıxıram. Gözəl Bakımız, Novruz tonqalı, buta kimi küləklərə baş əymiş sam ağacları, muğam, doğmalarım üçün darıxıram.

Britaniyalıların zəngin mədəniyyəti, ədəbiyyatı, incəsənət və tədris-təhsil ocaqları nə qədər yaxşı olsa da, bizim insanlar qədər yaxşı ola bilməz. Ona görə də xaricdə oxuyan tələbələr olaraq bir-birimizi axtarırıq. "Xocalıya ədalət!" kampaniyasını dəstəkləyirik və ölkəmiz barədə əsl həqiqətləri xaricilərə çatdırırıq. Bundan əlavə, keçirdiyimiz bir çox digər tədbirlərimizdə London İmperial Kolleci ilə yanaşı, Böyük Britaniyanın digər universitetlərində təhsil alan azərbaycanlı tələbələr də iştirak edirlər. Bu yaxınlarda tələbələrimizin yaxından iştirakı ilə London İmperial Kollecində çox yüksək səviyyədə Novruz Festivalı keçirdik.

"Daha çox beyində baş verən

biokimyəvi mexanizmlərlə maraqlanıram"

"Beyin elmləri" üzrə bütün dünyada Harvarddan sonra ikinci, Avropada isə birinci yerdə olan universitetdə təhsil almaq qürurlandırıcı bir hissdir. Seçdiyim ixtisas çox vacib və maraqlıdır. Daha çox beyində baş verən biokimyəvi mexanizmlərlə maraqlanıram. Apardığımız tədqiqatlardan mənim üçün ən maraqlısı "Bacteriophage Lambda"nın (bakterial virus) genetik informasiyasının kitabxanasını yaratmaq olub. Bu tədqiqat əvvəlki illərdə çox vaxt aparsa da hazırda modern avadanlıqlar sayəsində bir neçə həftədə aparıla bilər. "Puzzle" (intellektual oyun) oynamağa bənzəyir, tam olan genetik informasiya hissələrə (coloniler-bəzi təkhüceyrəli canlılar bölündükləri zaman bir-birindən ayrılmayaraq sürü əmələ gətirirlər, coloniler təkhüceyrəli canlılar ilə çoxhüceyrəli canlılar arasında keçid formasıdır) bölünür və bu hissələrdən istifadə edərək bölünən genetik informasiyanın kitabxanası yaradılır. Sənətimi həqiqətən də çox sevdiyimi 2014-cü ildə Ankarada keçdiyim praktiki təcrübə zamanı anladım. İstərdim ki, uğurlu beyin əməliyyatları vətənimdə də olsun. Ancaq elmi tədqiqatlar olmadan bu sahədə irəliləmək qeyri-mümkündur.

"Məni elmi tədqiqatlara cəlb edən

dünya şöhrətli professorlar var"

Universitetdə məni elmi tədqiqatlara cəlb edən dünya şöhrətli professorlar var. Onların arasında Londondakı Beynəlxalq Neyrocərrahiyə Mərkəzinin qurucusu və rəhbəri, London Kral Cəmiyyətinin üzvü, professor Henri Marşı xüsusi qeyd etmək istərdim. H.Marş 40 ildən artıqdır ki, dünyada beyin şişlərinin aradan qaldırılması üzrə ən unikal əməliyyatlara rəhbərlik edib. Professor öz tələbələri ilə ən çarəsiz xəstələri həyata qaytarıb.

Dərsə, imtahana fərdi şəkildə hazırlaşmağa üstünlük verirəm. İmtahan, seminar, mühazirələr burada qədim Avropa ənənələrinə söykənir, ali təhsil ocağında demokratik yanaşma hökm sürür, mütaliə etmək üçün geniş imkanlar yaradılmışdır. Böyük Britaniyada təhsil islahatları ləng gedir. Bu ölkənin təhsil sisteminin tam təkmilləşdiyini deyə bilərik.

"Təhsilimi tibb üzrə magistr

dərəcəsində davam etdirmək istərdim"

Britaniyanın ən nüfuzlu ali məktəblərindən birinin azərbaycanlı tələbəsi kimi mənim bir amalım var - vətənə və xalqıma xidmət etmək. Bunun üçün yeni ixtisasa yiyələnmək, daha dəqiq, məqsədyönlü, vətənə lazım olan ixtisas seçilməlidir. Xaricdə oxumaq və təhsil almaq müsbət haldır. Atalar demişdir: "Çox yaşayan çox bilməz, çox gəzən, çox görən və çox oxuyan çox bilər". İstərdim ki, ingiltərəli tələbələr təcrübə almaq üçün Almaniyaya, ABŞ-a deyil, bizim ölkəmizə, milli onkologiya mərkəzimizə gəlsinlər.

Planlarım - təcrübələr, laboratoriya işləri, elm və yenə elmdir. Təhsilimi nanotexnologiya və bərpa tibbi üzrə magistr dərəcəsində davam etdirmək istərdim. Bu, çox yeni sahədir, bəzən orqan mühəndisliyi kimi də adlandırılır, əsas məqsədi nanotexnologiyadan və 3D printerlərdən istifadə edərək orqan yaratmaqdır.

Oruc MUSTAFAYEV

Azərbaycan müəllimi.- 2015.- 11 aprel.- S.9.