"Xaricdə təhsil arzularımın gerçəkləşdiyinə çox sevindim"

Kanadanın Alberta Universitetinin tələbəsi Cavid Əhmədovla söhbət

Cavid Rafiq oğlu Əhmədov 1997-ci il aprelin 21-də Bakı şəhərində anadan olub. İlk təhsilini Bakıdakı İ.Hacıyev adına "Tərəqqi" texniki-humanitar liseyində alıb. VII sinifdən etibarən təhsilini Ağdaş Özəl Türk Liseyində davam etdirib. Dünyanın müxtəlif ölkələrində keçirilən beynəlxalq olimpiadalardan Vətənə medallarla qayıdıb. Hazırda isə "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı" çərçivəsində Kanadanın Alberta Universitetinin kimya mühəndisliyi fakültəsində təhsil alır, ikinci kurs tələbəsidir. Cavid Əhmədovla söhbətimizə orta məktəb illərində qazandığı uğurlarla körpü saldıq.

Olimpiadalar qalibi

Orta məktəb illərində kimya, fizika və riyaziyyata daha çox maraq göstərmişəm. Liseydə oxuduğum illərdə fənn olimpiadaları haqqında xeyli məlumat alırdım. Yuxarı sinif şagirdlərinin müxtəlif səviyyəli bilik yarışlarında qazandığı uğurlar məni də olimpiadalara həvəsləndirirdi. Nəticədə kimya elminə qarşı marağım daha da artdı və məni beynəlxalq olimpiadalarda iştirak etməyə sövq etdi. 2012-ci ildə İranda keçirilən 9-cu İJSO olimpiadasına qatıldım və bürünc medal qazandım. Daha sonralar isə 2013-cü ildə Mendeleyev olimpiadasında ( Özbəkistan) 4-cü yerə, 2013-cü ildə Beynəlxalq Elm Olimpiadasında (Nigeriya) qızıl medala, 2014-cü ildə Mendeleyev olimpiadasında (Rusiya) bürünc medala, Beynəlxalq Kimya Olimpiadasında (Vyetnam) 4-cü yerə layiq görüldüm. Bundan əlavə, 2012, 2013 və 2014-cü illərdə respublika kimya olimpiadalarında 4, 3 və 1-ci yerləri qazandım. 2014-cü ildə Tatarıstanda "Nobelin ümidləri" olimpiadasında 1-ci yerə layiq görüldüm.

Onuncu sinifdən etibarən dostlarımdan və internetdən xaricdə təhsil ilə bağlı xeyli məlumat toplamışdım. Həmçinin qatıldığım təhsil sərgiləri də məni təhsilimi xaricdə davam etdirməyə sövq etdi. Bu arzuma çatmaqda müəllimlərim və valideynlərim də məni dəstəklədilər. Dünyanın aparıcı universitetlərində seçdiyim ixtisas üzrə keyfiyyətli təhsil almaq istəyirdim. Bu arzumu reallaşdırmaq məqsədilə Azərbaycan dövlətinin biz gənclər üçün yaratdığı imkandan bəhrələnməyə çalışdım və sənədlərimi xaricdə təhsil üzrə Dövlət Proqramına verdim. Proqrama qəbul olunmağım xəbərini eşidəndə xaricdə təhsil arzularımın gerçəkləşdiyinə çox sevindim. Həqiqətən də Dövlət Proqramı gənclərin müxtəlif ixtisaslar üzrə xaricdə təhsil almalarını təmin edir, onun ölkənin inkişafının mühüm amilinə çevriləcəyinə inanıram.

Son illərdə təhsil sahəsində bir sıra təqdirəlayiq işlər görülür. Bu il Dünya Kimya Olimpiadasının Bakıda keçirilməsi, ölkəmizdə beynəlxalq elm yarışlarına diqqətin artırılması, yeni məktəblərin tikilməsi və s. qeyd edə bilərəm.

"Boş vaxtlarımı bədii ədəbiyyat oxumağa sərf edirəm"

Əsası 1908-ci ildə qoyulmuş Alberta Universiteti (University of Alberta) Kanadanın Alberta əyalətinin Edmonton şəhərində yerləşir, əyalətin ən qədim və qabaqcıl ali təhsil ocağı hesab olunur. Böyük Britaniyanın QS World University Rankings jurnalının 2014-2015-ci illər üzrə apardığı dünya universitetlərinin reytinqinə əsasən, Alberta Universiteti 200 ən yaxşı ali məktəb arasında 84-cü yerdə qərarlaşıb. Yaşadığım şəhər - Edmonton yeni salınmışdır və tələbə şəhəri sayılır. Alberta Universitetində 150 ölkədən 40 minə yaxın tələbə təhsil alır. Universitetin 15 fakültəsi və 2 kolleci 200 bakalavr və 170 magistr proqramı təqdim edir. Universitetin 5 kampusu var. Burada tələbələr üçün hər cür şərait yaradılıb. Təhsil ocağında əcnəbi tələbələrlə yerli tələbələr arasında heç bir fərq qoyulmur. Qeyd edim ki, Alberta Universiteti məzunlarının işlə təmin olunma səviyyəsinə görə ölkədə ən yüksək reytinqə malikdir. Məzunların 97,2 faizi ali məktəbi bitirdikdən sonra ilk 6 ay ərzində işlə təmin olunurlar.

Əsasən bütün günümü universitetin kitabxanasında keçirirəm. Boş vaxtlarımı bədii ədəbiyyat oxumağa, bəzən də idmanla məşğul olmağa sərf edirəm.

"İmtahanlar çox şəffaf bir şəraitdə keçirilir"

Kanada universitetləri müasir maddi-texniki avadanlıqlarla tam təchiz edilib və yaxşı kitabxanaları var. Kanada ali məktəblərinin əsas üstünlüyü elm və təcrübə ilə sıx əlaqəli olmasıdır. Ümumilikdə isə qeyd olunmalıdır ki, Kanadanın ali təhsil sistemi ABŞ ali təhsil sisteminə uyğundur. Və tədris prosesində nəzəri və praktik biliklərin bir arada öyənilməsi çox önəmli faktordür.

Universitetdə imtahanlar çox şəffaf bir şəraitdə keçirilir. İmtahanlar ərəfəsində xüsusi nəzarəti də qeyd etmək lazımdır. Təhsil ocağında müəllim-tələbə münasibətləri çox səmimidir. Dərslərdən əlavə, hər müəllimin xüsusi məsləhət saatları var və bu vaxtlarda tələbə müəllimdən ona qaranlıq qalan mövzuların başa salınmasını tələb edə bilər.

Qeyd edim ki, Kanadada təhsil dövründə gəldiyim ən böyük qənaətlərdən biri budur ki, xaricdə təhsilin bir sıra üstünlükləri var. Xarici dil öyənmək, fərqli akademik sistem, dünyagöruşü, iş imkanları və s. buna misal gətirmək olar. Universitet təhsilini yüksək qiymətlərlə bitirmiş tələbələr asanlıqla işlə təmin edilir.

"Azərbaycanın iri neft ölkələri ilə rəqabət aparmasına mən də öz biliyimi sərf etmək istəyirəm"

Sonda qeyd edim ki, oxuduğum universitet neft-kimya sahəsi üzrə dünya miqyasında çox irəliləyibdir. Azərbaycanın iri neft ölkələri ilə rəqabət aparması üçün mən də bir vətəndaş olaraq öz biliyimi və savadımı bu işə sərf etmək istəyirəm. Bu mənada gənclərimizin Dövlət Proqramı tərəfindən seçilmiş universitetlərdə təhsil almaları daha məntiqə uyğundur. Və bu gənclər gələcəkdə çox böyük yeniliklərə imza ata bilərlər. Xaricdə təhsil alan hər bir azərbaycanlı tələbə öz ölkəsinin inkişafı barədə düşünməli və bu prosesə öz töhfəsini verməlidir. Seçdiyim ixtisasın Azərbaycana verəcəyi dividendlərə gəlincə, bunlara neft emalı sənayesində yeni tətbiqetmələr, yeni istehsalat metodları və məhsulların yüksək keyfiyyətlə çıxımı kimi məsələləri qeyd edə bilərəm.

Xaricdə təhsil alan tələbələrimiz həm də ölkəmizin tanıdılması və mədəniyyətimizin təbliğində də fəal iştirak etməlidirlər. Biz Kanadada təhsil alan tələbələr, burada yaşayan azərbaycanlı iş adamları, diaspora nümayəndələri ölkəmizin tarixi əhəmiyyətli günlərində (Xocalı soyqırımı, 20 Yanvar faciəsi, Novruz bayramı və s.) toplanırıq və tanıtım üçün tədbirlər hazırlayırıq.

Gələcək planlarımdan danışarkən, ilk növbədə, qeyd etməliyəm ki, hələlik qarşıda 3 illik təhsil həyatı var. Bakalavrdan sonra magistratura təhsili almağı da planlaşdırıram. Ancaq ali təhsilimi harada davam etdirəcəyimə hələlik qərar verməmişəm. Əməyi üzərimdə olan hər kəsə təşəkkür edirəm.

Oruc MUSTAFAYEV

Azərbaycan müəllimi.- 2015.- 29 avqust.- S.4.