Ümumi təhsil pilləsinin ibtidai, ümumi orta və
tam orta təhsil
səviyyələrinin eksternat
təhsilalma
formasında vaxtından əvvəl bitirilməsi
Qaydaları
Azərbaycan Respublikası təhsil
nazirinin
01.05.2015-ci il tarixli, 537 nömrəli
əmri ilə təsdiq
edilmişdir
1. Bu Qaydalar “Təhsil
haqqında” Azərbaycan
Respublikası Qanununun
1-ci
maddəsinin 1.0.39-cu bəndinə
uyğun olaraq hazırlanmışdır və
ümumi təhsil pilləsinin
ibtidai, ümumi orta və tam orta təhsil səviyyələrinin vaxtından
əvvəl bitirilməsi
qaydalarını tənzimləyir.
2. Ümumi təhsil
üzrə təhsil səviyyələrini vaxtından
əvvəl bitirmə
yalnız ibtidai
təhsildə III, ümumi
orta təhsildə
VIII, tam orta təhsildə
X sinif şagirdlərinə
şamil
olunur.
3. Hər hansı
bir şagird ümumi təhsil pilləsində oxuduğu
müddətdə təhsil
səviyyələrindən yalnız
birini vaxtından əvvəl bitirə bilər.
4. Qeyd edilən təhsil səviyyələrini
vaxtından əvvəl
bitirmə təcrübəsinin
tətbiqi
istedadlı şagirdlərin
aşkara çıxarılması
və onların təhsil əməyinin qiymətləndirilməsi
istiqamətində həyata
keçirilən tədbirlərdən
biri hesab olunur.
5. Şagirdin hər
hansı təhsil səviyyəsini vaxtından
əvvəl bitirməsinə
əsas verən
başlıca keyfiyyətlər
aşağıdakılardır:
5.1. Fiziki sağlamlıq və psixoloji dayanıqlıq.
5.2. Qeyri-standart düşünmə.
5.3. Tədris materiallarını
asan və şüurlu mənimsəmə.
5.4. Yaş səviyyəsinə
uyğun İKT bacarıqlarına
yiyələnmə. 5.5. Xarici
dili sərbəst öyrənmə. 5.6. Aydın,
rabitəli nitq və çevik təfəkkür.
6. Şagirdin bu və ya digər
təhsil səviyyəsini
vaxtından əvvəl
bitirməsi barədə
məsələ hər il dekabr ayından
gec olmayaraq qaldırılır.
7. Şagirdin müvafiq
təhsil səviyyəsini
vaxtından əvvəl
bitirməsi barədə
məsələyə
Pedaqoji Şurada baxılması üçün ibtidai təhsil səviyyəsi üzrə sinif müəllimi və məktəb
psixoloqu, yuxarı təhsil səviyyələri
üzrə isə müvafiq fənn müəllimləri (dil-ədəbiyyat,
xarici dil, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tarix, coğrafiya, informatika) və məktəb
psixoloqu məktəbin direktoruna əsaslandırılmış
birgə təqdimat ünvanlayırlar.
Övladının müvafiq təhsil
səviyyəsini vaxtından
əvvəl bitirməsi
haqda məsələ
valideynin (digər
qanuni nümayəndənin)
iştirakı ilə
pedaqoji şurada müzakirə olunub
müvafiq qərar
qəbul edilir.
8. Şagirdin hər
hansı bir təhsil səviyyəsini
vaxtından əvvəl
bitirməsi barədə
pedaqoji şurada müsbət qərar qəbul edilərsə, həmin qərardan çıxarış, habelə,
uşağın
fiziki inkişafının
normal olduğunu təsdiq
edən yerli tibb müəssisəsi tərəfindən verilmiş
arayış məktəbin
direktorunun müvafiq məzmunda müşayiət
məktubu ilə yerli təhsili
idarəetmə orqanına
təqdim olunur.
9. Yerli təhsili
idarəetmə orqanı
həmin təqdimatla əlaqədar əmrlə
mütəxəssislərdən
ibarət komissiya
təşkil edir. Komissiyanın tərkibinə
fənn müəllimləri,
məktəb
psixoloqları, səriştəli
metodist və məktəb rəhbərləri
daxil olunur. Şagirdin təhsil aldığı
məktəbin pedaqoji işçilərindən komissiyanın
tərkibinə daxil edilməsi yolverilməzdir.
10. Komissiya şagirdin
növbəti sinifdə
təhsil almasını
şərtləndirən hazırlıq
səviyyəsini aidiyyəti
fənlər üzrə
tərtib olunmuş suallar, eləcə də müsahibələr
əsasında
yoxlayıb onun müvafiq təhsil səviyyəsini vaxtından
əvvəl bitirib növbəti sinifdə təhsil
ala bilməsi imkanları barədə əsaslandırılmış
pedaqoji-psixoloji rəy
hazırlayır. Rəy
komissiya üzvlərinin
hər biri tərəfindən imzalanır.
11. Yoxlamanın nəticəsi
müsbət olduğu
halda, komissiyanın rəyinin bir nüsxəsi
yerli təhsili idarəetmə orqanının
rəhbərinin məktubu
ilə Təhsil Nazirliyinə göndərilir.
12. Şagirdin ümumi hazırlıq səviyyəsi, psixoloji dayanıqlığı, idraki
inkişafı
müəyyən olunmuş
vaxtda Təhsil Nazirliyinin təyin etdiyi mütəxəssislər
qrupu
tərəfindən təkrar
araşdırılır və
yekun rəy Təhsil Nazirliyinin rəhbərliyinə təqdim
edilir.
Həmin
rəyə görə,
şagirdin müvafiq təhsil səviyyəsini
vaxtından əvvəl
bitirməsi tövsiyə
olunursa, bu barədə aidiyyəti yerli təhsil idarəetmə orqanına
məktub göndərilir.
Həmin
məktub əsasında
şagirdin ikinci yarımildən etibarən
növbəti sinifdə
təhsilini davam
etdirməsinə razılıq
verilməsi barədə
məktəbin rəhbərliyi
yazılı məlumatlandırılır
və
məsələ məktəb
direktorunun əmri ilə rəsmiləşdirilir.
13. Ümumi orta və tam orta təhsil səviyyələrini
vaxtından əvvəl
bitirən şagirdlərin
müvafiq olaraq
VIII və X sinif üzrə illik qiymətləri onların
birinci yarımildə
aldıqları
qiymətlər hesab olunur.
14. Birbaşa Təhsil
Nazirliyi tabeliyindəki
ümumi təhsil müəssisələrində oxuyan
istedadlı şagirdlərin
vaxtından əvvəl
müvafiq təhsil səviyyəsinin bitirməsi
barədə
Pedaqoji Şura müsbət qərar qəbul etdiyi halda, bu
“Qaydalar”ın 8-ci bəndində
göstərilən sənədlər bilavasitə Nazirliyə göndərilir
Azərbaycan müəllimi.- 2015.-
9 may.- S.9.