İngilis dilindən dərs nümunəsi

Azərbaycanın orta ümumtəhsil məktəblərinin ingilis dili proqramında baş verən əsaslı dəyişikliklər və hazırda həyata keçirilən kurikulum islahatı, respublikanın dünya ölkələrinə inteqrasiyası tədris prosesində yeniliklərin tətbiqini labüdləşdirir.

Müasir dərs müəllimdən fəal təlim mühiti yaratmağı, şagirdlərə bilikləri müstəqil şəkildə əldə etməyi, ünsiyyət qurmaq, əməkdaşlıq etmək, problemli situasiyalarda çıxıs yolu tapmaq kimi bacarıqlar formalaşdırmağı tələb edir. Ənənəvi dərsdən fərqli olaraq müasir dərsin tələbləri şagirdlərin idrak fəaliyyətinin formalaşmasına yönəldib. Mən də dərs dediyim siniflərdə fəal təlimin üsullarından istifadə etməyə çalışıram. Hazırlanan elektron dərs vəsaitləri əsl təlim mühiti, dərsin daha yaxsı mənimsənilməsi üçün şərait yaradır. Belə ki, şagirdlər eşitməklə bərabər dərsi əyani şəkildə görür və bunun nəticəsində mövzunu daha yaxşı mənimsəyir. Dərs zamanı suallar elə qoyulmalıdır ki, şagirdləri düşünməyə, araşdırmağa sövq etsin. Araşdırmaq, tədqiqat aparmaq, müzakirə edib öyrəndiklərini tətbiq etmək vacibdir. Yalnız belə halda şagird öyrəndiklərini unutmur, daim yadda saxlayır.

Bütün bunları nəzərə alaraq bu sahədə topladığım təcrübəni bir dərs nümunəsində oxuculara çatdırmaq istəyirəm.

Fənn: ingilis dili

Mövzu - Televizorun həyatımızda rolu.

İş forması: qruplarla iş, fərdi iş

İş üsulu: əqli hücum, müzakirə. BİBÖ

Resurslar: dərslik, iş vərəqləri, kompüter və s.

Standart:

1.1.2 - Televiziya proqramlarını şəkillərlə müəyyənləşdirmək.

3.1.1/ 2.1.2 - Televiziya proqramları haqqında mətni oxuyaraq qrammatikadan istifadə etmək.

2.1.3 - Televiziyada olan proqram və kanalları fərqləndirmək.

3.1.4/4.1.1 - Mətnə suallar vermək və ən çox sevdiyin televiziya kanalını tesvir etmək

Təlimin məqsədi:

1. Televizor qaydalarını öyrənərək şagirdlərin dinləmə-danışma bacarığını inkişaf etdirmək.

2. Televizora baxmağın zərərləri və faydaları haqqında məlumatlar əldə etmək

Bildiyimiz kimi, motivasiya fəal təlimdə dərsin mühüm mərhələsidir.

Motivasiya hər dəfə elə rəngarəng qurulmalıdır ki, şagirddə keçilən mövzuya maraq oyatsın. Müxtəlif şəkillərlə motivasiyanın qoyulması sinifdə canlanma yaradır, şagirdləri fəallaşdırır və öyrəniləcək mövzuya qarşı marağı daha da artıraraq fikirləri bu istiqamətə yönəldir.

İKT-dən istifadə etməklə şəkillər nümayiş etdirilir və şagirdlərə həmin şəkillərə baxıb öz fikirlərini bildirmələri təklif olunur. Bu üsulla mövzunun adı şagirdlərdən alındıqdan sonra onlar televizor haqqında bəzi sualları cavablandırırlar.

1. Televizora gün ərzində nə qədər baxırsınız?

2. Nəyə görə televizora baxmağı xoşlayırsınız?

3. Bütün günü televizor proqramlarına baxmaq yaxşıdırmı?

4. Hansı televiziya proqramlarını tanıyırsınız?

5. Televizora çox baxanda özünüzü yorğun hiss edirsinizmi?

Tədqiqatın aparılması zamanı əqli hücum üsuluna üstünlük verirəm. Əqli hücum tamamilə şagirdlərin fikir sərbəstliyini təmin edir. Bu zaman bütün qrup hər hansı problemin həllinə cəlb edilir, fikir və təkliflər qeyd olunur. Bu fikirlər nə tənqid olunur, nə də qiymətləndirilir. Yerinə yetirilən işin sonunda bütün deyilən fikirlər təhlil edilir və düzəlişlər olunur. Əsas məqsəd beyin həmləsi zamanı mümkün qədər çox fikir toplamaqdır.

Dərsə başlayarkən və ya öyrənmə prosesi başa catdıqdan sonra BİBÖ üsulundan istifadə edirəm. Şagirdlər keçəcəkləri mövzu haqqında nə bildiklərini, nəyi öyrənmək istədiklərini əvvəlcədən bildirirlər. BİBÖ cədvəlində bildikləri I sütunda yazılır.

II sütunda şagirdlər nələri bilmək istədiklərini müəyyənləşdirirlər.

Öyrənmə prosesinin sonunda isə yeni öyrəndiklərini göstərərək BİBÖ cədvəlinin III sütununu doldururlar. Burada həm də şagirdlərin öyrənmək istədikləri yeni maraqları nəzərə alınmış olur.

Xarici dilin praktik mənimsənilməsini təmin etmək üçün tədrisin ilk günlərindən öyrənilən dildə ünsiyyət qurmağa çalışıram. Ünsiyyət qurmağı öyrətməyin səmərəli üsullarından biri də rollu oyunlardır. Bu, xarici dil dərslərində ən səmərəli üsuldur. Rollu oyunlar nitq fəaliyyətini yaxşılaşdırır, ünsiyyət vərdişlərini inkişaf etdirir və təlimin praktik yönümünü təmin edir. Şagirdlər rollu oyun kimi televiziya haqqında dialoqlar danışırlar. İş cütlüklərlə aparılır. Rollu oyunlar tətbiq olunan dərslər canlı və emosional, uşaqların yüksək fəallığı ilə keçir.

Sonra şagirdlərə qruplarla bir gün üçün televiziya proqramı qurmaq və televizorun zərərləri və faydalarından danışılmaq tapşırılır. Belə qrup halında tapşırığın yerinə yetirilməsi şagirdlərin bir-biri ilə əməkdaşlıq etmələrinə və bir-birləri qarşısında öz məsuliyyətlərini dərk etmələrinə imkan yaradır. Şagirdlərin birgə fəaliyyəti problemləri bir yerdə həll etməyi onlara öyrədir. Qrupda iş biliyi sərbəst əldə etmək bacarıqlarının inkişaf etməsi üçün şərait yaradır. Şagirdlərin özlərinə inamın artmasını, özlərini tam şəxsiyyət kimi dərk etməsini, eyni zamanda şagirdin müstəqil şəxsiyyət kimi inkişafını təmin edir. Bu zaman zəif oxuyan şagirdlər belə fəallaşır, öz fikirlərini söyləyərək tədqiqatda fəal iştirak etməyə çalışırlar.

Qrupların işləri təqdim olunur. Bu mərhələdə şagirdlərin tədqiqatın gedişində əldə etdikləri yeni informasiyaların mübadiləsi aparılır. Təqdimat zamanı şagirdlər bir-birini fəal dinləməyə sövq edilir.

Yaradıcı tətbiqetmə mərhələsinə xüsusi əhəmiyyət verirəm. Bu mərhələdə şagirdlərin mövzunu necə mənimsədikləri bəlli olur. Dərsin bu mərhələsində qrammatik qaydaların əks olunduğu tapşırıqları şagirdlərə təqdim edirəm.

Şagirdlər əldə etdikləri bilikləri ümumiləşdirirlər və sonda tədqiqat sualına yenidən qayıtmaqla nəticələri təhlil edirlər. Fəal dərsdə şagirdlərin formativ qiymətləndirilməsi hər hansı mərhələdən sonra, istənilən üsulla həyata keçirilə bilər.Apardığım dərsdə də qiymət qruplara verilirdi. Hər bir qrup digərini dinlədikdən sonra öz qiymətini verdi və qiymətləndirmə səsvermə yolu ilə həyata keçirildi.

Ev tapşırıqları şagirdlərin müstəqil tədqiqat aparmasına, sərbəst və yaradıcı düşünmə qabiliyyətinin formalaşmasına kömək edir. Evə şagirdlərə televiziya proqramları haqqında araşdırma aparmaq tapşırılır.

Sevinc ORUCOVA,

İsmayıllı şəhər 6 nömrəli tam orta

məktəbin ingilis dili müəllimi

Azərbaycan müəllimi.- 2015.- 3 oktyabr.- S.12.