“Seçdiyim ixtisas dünyada

ən önəmli sahə hesab olunur"

Böyük Britaniyanın London İmperial Kollecinin tələbəsi Nərmin Talıbova ilə söhbət

Nərmin Talıbova 1986-cı il avqustun 23-də Bakıda anadan olub. Bakıdakı Xarici Dillər Təmayüllü Gimnaziyada oxuyub. 2004-cü ildə Azərbaycan Tibb Universitetinin pediatriya fakültəsinə daxil olub. 2010-cu ildə universiteti pediatr -neonatoloq ixtisası üzrə bitirib və həkim -intern kimi fəaliyyətə başlayıb. İnternatura pilləsini bitirdikdən sonra Mərkəzi Klinik Xəstəxananın Uşaq Mərkəzində yenidoğulmuşların reanimasiyası və intensiv terapiyası şöbəsində assistent-neonatoloq kimi fəaliyyətini davam etdirib. 2014-cü ildən etibarən “2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində Böyük Britaniyanın London İmperial Kollecinin Tibb Məktəbində magistr dərəcəsi üzrə təhsil alır. Nərmin Talıbova ilə söhbətimizə orta məktəb illəri ilə körpü saldıq.

“Fənlər arasında heç bir fərq qoymamışam”

- Məktəb illərimi, müəllimlərimi sevə-sevə xatırlayıram. İlk müəllimlərimlə bağlı şanslı olduğumu düşünürəm. Orta məktəbdə oxuyarkən bütün fənləri eyni dərəcədə öyrənməyə çalışmışam, fənlər arasında heç bir fərq qoymamışam və bunun qəti əleyhinəyəm. Deyə bilərəm ki, insanın dünyagörüşünün düzgün inkişafı üçün hər bir fənnin öz rolu var. Bunun faydasını isə şəxsi təcrübəmdə gördüm. Hazırda ingilisdilli ölkədə magistr təhsili alıram və eyni vaxtda fransızdilli ölkədə təcrübə keçirəm. Xarici dilləri bilməyim həm xaricdə təhsil imkanımı genişləndirdi, həm də avropalı həmkarlarımla ünsiyyət qurmaqda üstünlüyüm oldu. Qeyd edim ki, məktəbimiz humanitar yönümlü idi və rayon üzrə hər zaman ən yaxşı abituriyent göstəricilərinə malik idi. İxtisas seçimimə gəlincə nə qədər təəccüblü olsa da, heç vaxt həkim olmağı arzulamamışam. XI sinifdə qərarımı ani dəyişib texniki profilli fənlər üzrə hazırlığa başladım. Bu qərarımın səbəbi ailə yaxınlarımızdan birinin xəstələnməsi və bizim də çarəsiz qalmağımız idi. “Gec olmadan həkim olmalıyam” dedim və çox qısa müddət ərzində böyük əzm, qətiyyətlə hazırlaşdım və hədəfimə çatdım. Nəticədə, Azərbaycan Tibb Universitetinin pediatriya fakültəsinə daxil oldum.

“Xaricdə təhsil almaq hər zaman arzum olub”

- Müxtəlif illərdə Türkiyənin universitet xəstəxanalarında qısamüddətli treninqlərdə olmuşam. Bu da sonrakı illərdə həm ixtisas seçimində, həm də xaricdə tibbi təhsil almaq ideyamın formalaşmasında müstəsna rol oynayıb. Xaricdə təhsil almaq hər zaman arzum olub, lakin Dövlət Proqramına müraciət edənə qədər bu, ancaq arzu idi. Qeyd etdiyim kimi, qısamüddətli kurslar və yerli imkanlar ilə müəyyən bir inkişafı əldə etdim, amma hədəfini yüksək tutan və qazandıqları ilə heç vaxt qane olmayan bir insan olaraq, təcrübədən keçmiş,professional tibbi təhsilə ehtiyacım olduğunu hiss etdim. Valideynlərim ən böyük dəstəyimdir, onların güvəni məni dayanmadan çalışmağa və ən yaxşılardan olmağa həvəsləndirib. Qeyd edim ki, ölkəmizdə gənclərə göstərilən yüksək diqqət və qayğının bariz nümunəsi kimi Dövlət Proqramının əhəmiyyəti böyükdür. Dövlət Proqramının potensiallı gənclərimizin gələcək karyera uğrunda çox mühüm layihə olduğunu düşünürəm və şəxsi təcrübəmə dayanaraq bundan tam əminəm. Xüsusilə, bir tibb təhsili alan tələbə üçün bunun vacibliyini ifadə etmək mümkün deyil. Düşünürəm ki, Dövlət Proqramının ölkəmizə qazandırdığı gənc kadrları gələcəkdə ayrı-ayrı sektorlarda əldə olunmuş uğurları ilə görə biləcəyik. Dövlət Proqramından müsbət rəy almağımı akademik karyeram yolunda atılan ən uğurlu addımlarımdan biri kimi dəyərləndirirəm.

“Kitab oxumaq ən sevdiyim məşğuliyyətimdir”

- Yaşadığım və təhsil aldığım London beynəlmiləl şəhərdir. Burada dünyanın müxtəlif ölkələrindən insanların olduğunu nəzərə alsaq, özünü yad hiss etmək çətindir. Londonun insanları da səmimidi, yardimsevərdir. Tələbə yoldaşlarımın bir çoxu əcnəbilərdir və onlarla da kifayət qədər səmimi münasibətimiz var. Əvvəllər də başqa ölkələrdə yaşamaq təcrübəm olduğundan Londona, buranın insanlarına alışmaq mənim üçün çətin olmadı.

Tələbə həyatımdan da çox məmnunam, çünki inkişaf etdiyimi hiss edirəm. Ölkələrin tarixi ilə çox maraqlanıram və xosbəxtlikdən İngiltərədə bir çox muzeylər ödənişsizdir və çox zəngindir, mən də bu fürsətdən istifadə edib boş vaxtlarımda muzeyləri kəşf edirəm və dincələ-dincələ Avropa tarixini öyrənirəm. Həftəsonları Temza çayının sahilində kitab oxumaq ən sevdiyim məşğuliyyətimdir. Şəxsi təcrübəmə dayanaraq deyə bilərəm ki, dünyagörüşümün formalaşmasında mütaliə etmək çox əhəmiyyətlidir və hətta bir çox hallarda əsər qəhrəmanlarından cəsarət aldığımı belə xatırlayıram.

“Seçdiyim ixtisas ən önəmli sahə hesab olunur”

- London İmperial Kolleci həm dünyanın, həm də Böyük Britaniyanın ən yaxşı ali təhsil müəssisələrindən biridir. Kollec dünya universitetləri reytinqində (Times Higher Education World University Rankings 2015-2016) 8-ci yerdədir.

Düşündüm kü, bir halda ki xaricdə təhsil almaq istəyirəm, o zaman bu ali məktəb ən yaxşılardan biri olmalıdır. İxtisasıma gəlincə, mən pediatr-neonatoloqam və hazırda pediatriya üzrə magistr təhsili alıram. İşimi, körpələri sevirəm, bu da mənə yorulmadan, bezmədən çalışmağa, oxumağa stimul verir.

Hələ Ankara Universitetində keçdiyim kurs zamanı yenidoğulmuşların reanimasiyası və intensiv terapiyasının nə qədər çətin və aktual olduğunu gördüm. Təəssüf ki, o körpələrin həyat mücadiləsi yetkin insanlar kimi deyil, elə ilk doğulduqları andan, ana qucağında deyil, küvezdən və ventilyasiya cihazından başlayır və onların bu savaşda professional köməyə ehtiyacları var. Məncə, dünyada hər 30 saniyədən bir yarımçıqdoğulmuş körpəni itirmək gerçəkliyi bu ixtisasın nə qədər qlobal olduğunu ifadə etməyə kifayət edir. Buna görə də seçdiyim ixtisas dünyada ən önəmli sahə hesab olunur. Qeyd edim ki, bir ölkənin sağlamlıq göstəricisi nə qədər önəmlidisə, mənim peşəm də ən azı o qədər vacibdir. “Körpələr gələcəyimizdir” deyirik, mən də sağlam gələcəyimiz üçün çalışıram. Yenidoğulmuşlar və körpələr, eləcə də analar arasında ölüm hallarının azalıb və ya çoxalması bilavasitə biz pediatrların məsuliyyətindədir. Hərçənd ki, artıq inkişafını izləmək mümkün olmayan tibb elminin yeni nailiyyətləri bu göstəriciləri azaltmaqda bizə dəstək ola bilər. Təbii ki, ixtisaslaşmış kadrlara və mərkəzlərə ehtiyacımızın vacibliyini inkar etmirəm. Əminəm ki, xaricdə təhsil alan həkim həmkarlarımla birlikdə Avropa tibb təcrübəsinin Azərbaycan səhiyyə sisteminə inteqrasiyasını reallaşdıra bilərik.

“Professorlarımızla sərbəst görüşə bilirik”

- Təhsil ocağının professor-müəllim heyəti ilə münasibətlərimiz çox səmimi və işgüzarlığı ilə seçilir. Əslində biz tələbələrlə, həkim olduğumuzdan, daha çox həmkar, əməkdaş kimi davranırlar və hər hansı çətinliklərlə üzləşdiyimizdə bizə çəkinmədən öz dəstəklərini təklif edirlər. Diqqətimi çəkən ən maraqlı məqamlardan biri professorlarımızla çox rahat görüş təyin edib, onların məsləhətlərini ala bilməkdir. Dünyanın fərqli ölkələrindən çox sayda əcnəbi tələbə qəbul etdiklərindən problemlərimizi bizdən də yaxşı bilirlər və qeyri-adi motivasiya etmək qabiliyyətləri var. Konkret bir mövzü üzərində diskussiyadan sonra görməli olduğum işin modelini artıq canlandırmış oluram və keçilən mövzu və ya problemli məsələ artıq mənə əvvəlki kimi çətin gəlmir, məni öz səylərimdə uğurlu olacağıma inandıra bilirlər.

Kollecdə dərslər interaktiv mühazirələr üzərində proqramlaşdırılıb. Bütün mühazirə materialları eyni zamanda universitetin qruplar üçün nəzərdə tutulmuş mövzular lövhələrdə (“blackboard”) yerləşdirirlir və tələbənin istədiyi zaman təkrar dinləmə şansı olur. Digər tərəfdən, yazılı imtahanlar üçün universitet bütün tibbi materiallara çıxış imkanı verir ki, bu da yazılı imtahanlara hazırlaşmağı xeyli asanlaşdırır.

“Təhsilə qoyulan investisiyaların ən uğurlusu”

- Britaniyada akademik təhsil alıram və deyə bilərəm ki, Britaniya bu kurslarla özünün PhD tələbələrini, alimlərini və elmə yenilik gətirəcək kadrlarını seçir. Odur ki, gələcək həmkarlarımın da belə bir şansa malik olmasını istərdim.

Məncə, təhsilə qoyulan investisiyaların ən uğurlusu xaricdə təhsildir. Hər bir tələbə oxuduğu və ya araşdırdığı mövzu üzrə mütəxəssis olur və nəzərə alsaq ki, Dövlət Proqramı bütün prioritet ixtisaslar üzrə tələbələri qəbul edir, bunun ölkənin iqtisadi-mədəni inkişafı, konkret ixtisasım üzrə desəm, sağlam genofondumuzun yaranması və qorunması naminə böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini deyə bilərəm. Tələbənin xarici ölkə mühitində yaşaması, oxuması, qazandığı təcrübə, problemlərə professional yanaşma strategiyası, komanda ruhu, uğuruna inam və s. yalnız avropalıların yaşadığı mühitdə elə avropalılardan öyrənməklə təcrübəyə çevrilə bilər. Yeni dostluqların, münasibətlərin tələbələrin istər gələcək karyerasında, istərsə də akademik təhsilinin davamı üçün müəyyən prespektivlər vəd etdiyini düşünürəm.

Azərbaycanın elmi uğurları ilə tanınmasını istəyirəm

- Gənclərimizin dünyanın reytinqli universitetlərində təhsil almasına, şübhəsiz ki, müsbət yanaşıram və bu mövzuda gənc həkimlərimizə əlimdən gəldiyi qədər dəstək olmağa hazıram. Əmin olduğum bir şey var - insan nə qədər intellektual olursa, bir o qədər də alicənab, sadə olur və bildiklərini, təcrübəsini insanlarla paylaşmaqdan çəkinmir.

Qeyd edim ki, Dövlət Proqramı xətti ilə İngiltərədə təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin sayı kifayət qədər çoxdur, təbii ki, bu, diasporanın sərhədlərini genişləndirən faktorlardandır və mən də İngiltərədəki səfirliyimizdə Təhsil Nazirliyinin nümayəndələrinin təşkil etdiyi görüşlərdə iştirak edirəm, onlarla qayğılarımızı paylaşırıq və onlar da mümkün olduğu qədər bizə böyük dəstək olurlar. Xüsusilə, bayramlarda doğma insanları görmək çox xoş olur və tələbələrimiz də bu görüşlərin təşkilində aktiv iştirak edirlər. Qeyd etdiyim kimi, İngiltərədə təhsil alan potensiallı tələbələrimiz özlüyündə Azərbaycanın xaricdə təbliği üçün ən uyğun faktordur. Belə ki, dövlətimizin təhsilə diqqət və qayğısı, geniş miqyasda investisiya ayırması professorlar və tələbə yoldaşlarım tərəfindən təqdirəlayiq qarşılanır. Heç bir sərvət elmdən üstün deyil və Azərbaycanın gənc mütəxəssislərinin öz elm və bacarıqları ilə ölkəmizi ən layiqli şəkildə təmsil edə biləcəyini düşünürəm. Avropanın Azərbaycanı elmi uğurları ilə tanımasını istəyirəm!

Gələcək planlarıma gəlincə, hər zaman kliniki karyeram ilə yanaşı, akademik karyeramın olmasını da arzulamışam. Dövlət Proqramı sayəsində bunu gerçəkləşdirə bildim, amma tibb elminin sərhədləri hər gün daha da genişlənir və mənim də gənc həkim olaraq borcum bununla ayaqlaşmaq, Azərbaycanda sağlam gələcəyimiz naminə əlimdən gələni əsirgəməmək və təhsilimi davam etdirməkdir.

Oruc MUSTAFAYEV

Azərbaycan müəllimi.- 2015.- 24 oktyabr.- S.8.