Ucqar kəndlərin maarifçiləri

Onlar üçün müəllimlik bir missiyadır

Qubanın ucqar dağ kəndi Xınalığın gənc müəllimləri Rüfanə və Natiq, İsmayıllı rayonunun İstisu kəndinin ibtidai sinif müəllimi Şahid, Şamaxının dağ kəndi, mərkəzdən 30 km. aralı Ərçiman məktəbində dərs deyən Şahsuvar və Tehran, Zaqatala rayonu Üçüncü Tala kənd tam orta məktəbinin müəllimi Ehtiram, Ağsu rayonunun Cəlayir kənd orta məktəbinin Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi Səridə, Lerik rayonunun ucqar kəndlərindən birində işləyən Mahmud, Masallının Təklə kəndində bu tədris ilindən müəllimliyə başlayan Günel və onlarla azərbaycanlı gənci bir keyfiyyət birləşdirir: fədakarlıq. Onlar sevdikləri müəllimlik peşəsinin vurğunlarıdır. Bu onların özünün seçdiyi yol, özlərinə yazdıqları qədərdir. Bu qədəri yaşaya-yaşaya sıralarını da artıracaqlar.

Gənc fədakarlar

Onların hər biri bir cür fədakardır. Biri Cəlil Məmmədquluzadənin həyatını oxuyandan sonra, başqası Rəşad Nuri Güntəkinin “Çalıquşu” əsərindən ilhamlanıb, bu yolu gedəcəklərinə qərar veriblər. Məsələn, Şəmkir rayonu Nərimanlı kənd məktəbinin kimya müəllimi Gülnar Əhmədovanın həkim, yoxsa müəllim olacağı ilə bağlı tərəddüdlərinə Rəşad Nuri Güntəkinin “Çalıquşu” romanı, onun əsasında çəkilən film son qoyub. O da əsərdəki baş qəhrəman Fəridə kimi olmaq istəyib. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, ucqar yerlərə, kəndlərə gedib təhsildən uzaq düşən uşaqları maarifləndirmək niyyətindədir.

Cəlil Məmmədquluzadənin həyatından örnək götürüb müəllimliyə dağ kəndlərində başlayan gənclərin üstünə bəlkə Mirzə Cəlilə atılan palçıqdan atılmayıb. Məktəbdən yayındırmaq, yolundan qaytarmaq istəyən olmayıb. Ancaq onların da yoluna başqa problemlər çıxıb.

Gənc müəllim Şahid Muradlı “Mirzədən saçılan işığın sirri onun geyimindən öncə beynindən, xalqının gələcəyi üçün ortaya qoyduğu ürəyindən qaynaqlanırdı”, - deyib, öz ürəyindəki mübarizə həvəsini ortaya qoyub. Təkcə Şahiddirmi? Ölkədə Mirzə Cəlilin həyatındakı bu kiçik epizoddan həvəslənib, günümüzdə müxtəlif çətinliklərə baxmayaraq, oxumaq eşqi sönməyən ucqar kənd insanının yanında olmağa tələsənlər ordusu yetişməkdədir.

Fədakar insanlara hər zaman hörmət, sevgi duyulub, onlar daim əl üstündə tutulub. Yəqin ona görədir ki, belələrinin etdiyini hər adam bacarmayıb. Söhbət peşəsini sevməkdən və onu ən yaxşı şəkildə icra etməkdən başqa, həm də ən çətin şəraitdə sevməkdən və sevdirməkdən gedir.

Ucqar kənd məktəblərinin gənc müəllimləri də məhz bu yolu tutublar. Seçdiyi peşəsini sevib-sevdirməyə ən çətin şəraitdən başlayıblar. Aralarında ali məktəblərə qəbul imtahanlarında 500 və daha çox bal toplayıb məhz müəllimliyi seçənlər də var, tələbəliyin 3-cü kursuna çatanda ən yaxşı müəllim olmağa qərar verənlər də.

Maraqlıdır ki, müəllimlərin mərkəzləşdirilmiş qaydada işə qəbul imtahanlarında da əksəriyyəti əyalət üçün tələb olunandan çox yüksək bal toplayıb və sadəcə rayonu deyil, onun ən ucqar kəndini seçiblər. Bir rayonun hər cəhətdən təmin olunmuş müasir məktəbini deyil, dörd divardan başqa heç nəyi, şagirdi belə tək-tək olan məktəbində dərs demək istəyiblər. Məsələn, fizika müəllimi olan Rüfanə Rzayeva Xınalığa 3 il əvvəl Oğuzdan gəlib. Evlərinə gedib-gəlmək bütöv bir günü aldığından ailəsini ildə bir neçə dəfə görə bilib. Nə bu həsrət, nə Xınalığın sərt hava şəraiti onu müəllimlikdən çəkindirməyib. 9 kənddən 340 şagirdin təhsil aldığı internat tipli Xınalıq orta məktəbində dərs deyib.

Onlar müəllimliyə sevdalandılar

Bir peşədə fədakar olmaq üçün onu sevmək lazımdır. Onlar danışdıqca hiss olunur ki, müəllimlik ən uca amalları, sevdalarıdır. Elə Narıngülü götürək. Əsasən, avarların yaşadığı kənddə heç bir çətinlik yaşamadığını deyən gənc müəllim üçün yeganə narahatlıq dərsinin az olmasıdır: “Həftədə 5 saat dərsim var. Maaşları vaxtında alırıq. Ancaq dərs saatım az olduğuna görə, maaşım da azdır. Yaxşı ki, maaşdan əlavə həvəsləndirmə olaraq, 60 manat pul alıram. Bu, vəziyyətdən çıxmağıma kömək edir. Dərsim az olsa da, işləməyə həvəsim çoxdur. Peşəmi çox sevirəm. Gələcək üçün hələlik bir planım var: peşəkar müəllim olmaq!”.

Günel Osmanova Qazaxdan ta Masallıya müəllimlik etməyə gəlib. Rayon mərkəzindən 20 km. uzaqda yerləşən Təklə kəndində ibtidai sinif müəllimidir. Artıq bir neçə aydır işləməsinə baxmayaraq, çox sevilir: “Müəllimlik mənim üçün əvəzsiz bir peşədir. Bizim rayonda bu peşəyə xüsusi maraq var. Hamı qızını müəllim kimi görmək istəyir. Ona görə də ətrafımda müəllimliyə xüsusi nəzərlərlə baxanlar çoxdur. İşimi çox sevirəm. Müəllim olmaq üçün sadəcə təhsilim kifayət etməyib. Təhsil Nazirliyinin təşkil etdiyi imtahanlarda uğur qazana bilmək üçün öz üzərimdə işləməli oldum. Artıq müəlliməm və çox xoşbəxtəm. Deyəsən, bu hisslərim uşaqlarıma da təsir edir. Uşaqlarla işləməyi çox sevirəm. Dərsdə yeniliklər etməyə çalışıram. Hər dərsi maraqlı etmək üçün nəsə fikirləşirəm. Masallıya gələndə mənə sadəcə otaq verdilər. İndi bura sadəcə bir otaq deyil, uşaqlarımın rəngarəng dünyasıdır”.

Azərbaycan müəlliminin yeni obrazı

Dizlərində güc, ürəklərində təpər olduqca, onların hər biri qaranlıqda işıq saçan, çarəsizlikdə yol göstərən olacaq, xəstəyə loğman, xəstəliyə dərman kimi tanınacaqlar. Müəllimliyin bu əzəli obrazı indi müasir müəllimlərdədir. Onlar həm müəllimə aid edilən ənənəvi xüsusiyyətlərə, həm də müasir müəllimdə tələb olunan yeni keyfiyyətlərə sahibdirlər. Yeni standartları bilir, sosial şəbəkələrlə işləməyi bacarır, müasir dərs metodlarından istifadə edir, əyləndirərək öyrədirlər. Ucqar kəndin köhnə məktəbində müasir dərs metodları tətbiq edərək köhnəlikdən yeniliyə körpü salır, cahil həyatdan inkişaf etmiş dünyaya pəncərə açırlar.

Köhnə xüsusiyyətlərlə yeniliyin birləşməsindən ortaya çıxan bu yeni müəllim surətini hamı sevib. Bu sevgi sosial şəbəkələrdə, kütləvi informasiya vasitələrində əks-səda doğurub, hətta müsabiqələrdə qalib olub.

Sosial şəbəkədə məşhurlaşdılar

Onlara sevgi məhdud dairədən başlayıb, qısa müddətdə bütün ölkəyə yayılıb. Ucqar kənd məktəbinə gedənlər əvvəlcə məktəbdə, sonra kənddə, daha sonra rayonda tanınıb. Gənc müəllimlərin əksəriyyəti dərsə başladıqları ilk gündən barələrində söz açdırmağa nail olublar.

Onlardan biri 26 yaşlı Həbib Əlizadədir. Dünya təcrübəsində tətbiq edilən bir metodu Lənkəranın dağlıq Gəgiran kənd məktəbində uğurla icra edir. O, uşaqlara qoşulub rep deyir. Özü də tarixdən.

İsmayıllı rayonunun İstisu kəndində ibtidai sinif müəllimi olan Şahid Muradlı isə sosial şəbəkədə “Özündən başla” layihəsi ilə məşhurlaşıb. Qələm tutmağı, hərf, işarə yazmağı yenicə öyrənən azyaşlılara həm də “özündən başlamağı” öyrədən müəllim yeniliyi ilə tanınıb. Uşaqların öyrənmə həvəsini artırmaq, işinin effektini qaldırmaq üçün müasir müəllimin öz yolu var. Maraqlıdır, o yol hansıdır? Hələ məktəbə alışmayan, valideyni üçün dərsdə bir neçə dəfə ağlayan gözləri nə ilə güldürmək, o gözləri qapıdan necə çəkmək olar? Körpə ürəklərə sinfi doğmalaşdırmaq üçün kiçik əllərə rəngli qələm və dəftərdən əlavə nə vermək olar? Bir gənc müəllimin kağızı belə yenicə boyamağı öyrənən şagirdlərinə sinif otağını, oturduğu partanı rənglətdirməkdə məqsədi nə ola bilər? Müəllimin cavabı belədir: “Müəllim olaraq, sinif otağının əlverişli mühiti məni düşündürüb. Ölkə müəllimləri və sosial şəbəkə istifadəçiləri tərəfindən maraqla qarşılanan “Özündən başla” layihəsini də beləcə fikirləşdim. Sinif otağını şagirdlərimlə bərabər boyadıq. Bu yolla onlara məktəbin bizim ikinci evimiz olduğunu hiss etdirmək istəyirdim. Otaqlarını öz dünyalarındakı rəngarəngliyə uyğun boyayaraq, həm əylənəcək, həm də öz işlərinin bəhrəsini özləri qoruyacaqdılar. Belə də oldu”.

Problemi həll etməyə özündən başlayan müəllimlər

Müasir müəllim problemlərdən danışmır, o, problemləri həll edir. Giley-güzar, qeybət, söz-söhbət onun işi deyil. Getdiyi hər yerə yenilik aparır, gördüyü dərdə çarə axtarır. Şahid Muradlının da yuxarıda barəsində danışdığımız layihəsi onun özünün bu məqsədə sadiqliyini göstərir: “Qarşılaşdığı hər çətinlikdən şikayətlənən, ətrafında olan problemləri qabardan insanlara sosial mesaj vermək istədim: “Dünyanı rəngarəng etmək istəyirsənsə, özündən başla”.

Bir sözlə, uşaqların öz əli ilə dünyasını rəngləndirən müəllim bir layihə ilə bir neçə hədəfə nail olub: həm sinif otağının problemini həll edib, həm uşaqları əyləncəli bir şəkildə kollektiv işə istiqamətləndirib, həm də bundan sonra uşaqların divarlara, partalara zərər yetirməsinin qarşısını alıb.

Natiq Məlikov isə öz rayonunda - Qubada coğrafiyanın tədrisindən narazı olduğu üçün bu ixtisası və peşəni seçib. Necə deyərlər, öz əyalətinin əmək bazarını, çatışmazlığını nəzərə alıb, zəifliyini aradan qaldırmaq üçün çıxış yolu olaraq, özündən başlayıb.

Ucqar kənd məktəblərinin problemini bilən və bunu həll etməyə çalışanlar arasında Ərçimandakı müəllimləri də unutmaq olmaz. Sumqayıt sakini Şahsuvar Məmmədov kimya ixtisası üzrə Şamaxının Ərçiman kəndində dərs deyir. Ucqar kənd məktəbində 9 illik müəllimlik təcrübəsi var. Bundan əvvəl də Yardımlının Horavar kəndində işləyib.

Ərçimana riyaziyyat müəllimi Tehran Dadaşov Qubadan, tarix müəllimi İsmayıl Hacıyev isə Bakıdan gəlib. Hər ikisinin ucqar kənd məktəbində ilk təcrübəsidir. Rayon mərkəzindən 30 km. aralıda dərs deməyə onları problemləri həll etmək istəyi aparıb. Hesab edirlər ki, Təhsil Nazirliyinin ucqar kənd məktəblərində işləyənlər üçün ödədiyi əlavə vəsait onlara bu arzularını yerinə yetirməkdə çox böyük dəstəkdir.

Problemi vaxtında görüb, onu düzgün qiymətləndirib, çıxış yolu axtaran gənc müəllimlər dərsdə ona lazım olanları təşkil etmək üçün nə mümkündürsə edir. Bu da onu göstərir ki, Azərbaycanın gənc müəllimləri problem həll edərkən nədən başlayacağını, hansı məsələni necə həll edəcəyini bilir. Bu minvalla da onun yeni obrazı meydana çıxır: həlledən. Məsələn, Lerik rayonu Lərmərud kənd orta məktəbində idman zalı var, amma orada avadanlıqlar yoxdur. Məktəbin gənc müəllimi Seymur İbrahimov, sizcə, buradan necə çıxış yolu tapıb: “Avadanlıqlar yoxdursa, bu, o demək deyil ki, mən dərs keçməyəcəm. Bizə avadanlıqlar olmadan da dərs keçməyi öyrədiblər”.

Bəs, necə? Dərsə isinmə hərəkətləri ilə başlayır, sonra: “Əgər dərsimiz yuxarı ətraf əzələlərinin inkişaf edirilməsidirsə, bizə turnik lazımdır. Turnik yoxdursa, bunu başqa hərəkətlərlə əvəz edirəm. Məsələn, qolların bükülüb-açılması hərəkətini edirik. Əvəzləyə bilməyəcəklərim avadanlıqları isə əldə etməyə çalışıram. Artıq toplar, şahmat dəstləri və s. idman avadanlıqları təşkil etmişəm. Zala 40 ədəd tatami (idman döşəyi) gətirmişəm. Bundan başqa, uşaqları dərsdə mütləq nəzərə alıram. Tutaq ki, yorğundurlarsa, onlarla estafet oyunlar təşkil edirəm. Belə oyunlar həm uşaqları əyləndirir, həm də fiziki göstəricilərini artırır. Estafet oyununun keçirilməsində fərqli metod yaratmışam. Bundan başqa, uşaqlara idmanın nəzəriyyəsindən də suallar verirəm. Bu da onların həm fiziki göstəricilərini, həm də idman haqqında dünyagörüşlərini artırır.

Kim sevirsə idmanı...

idmanı sevdirən müəllim

Seymur İbrahimovun fikrincə, fiziki tərbiyə fənninə çoxları, hətta başqa fənn müəllimləri biganə yanaşır: “Halbuki uşaqların fiziki tərbiyə dərslərinə ehtiyacı daha çoxdur. Uşaqlar 3-4 dərsə girdikdən sonra yorulurlar. Niyə? Çünkü uşaq gün ərzində yığdığı kalorini itirmir və beləcə, fikirlərini dərsə yönəldə bilmir. Yəni, uşaqların oxuduğunu mənimsəməsi üçün fiziki tərbiyə zəruri sayılır. Ən əsası, bizə sağlam nəsil lazımdır”.

Məktəblərdə fiziki tərbiyə dərslərinin əhəmiyyətindən danışan Ağsu rayon Qaraqoyunlu kənd orta məktəbinin gənc müəllimi Nuray Mehrəliyev şagirdlərinin idmanda uğurlarına artıq nail olanlardandır: “Ölkəmizdə idmana xüsusi qayğı var. Təhsil Nazirliyi də idmanın kütləviləşməsi istiqamətində ardıcıl tədbirlər görür. Bu məsələdə mənim kimi fiziki tərbiyə müəllimlərinin üzərinə böyük iş düşür. Kurikulum sistemi də imkan verir ki, fiziki tərbiyə dərslərini daha da maraqlı, əyləncəli, cəlbedici edək. Mən həm müəllimliyi sevirəm, həm idmanı. İki il sərbəst güləşlə məşğul olmuşam. Müxtəlif nəticələrim də var. Lakin sol ayağımdan ağır zədə aldığım üçün ixtisasımı dəyişərək, voleybolu seçdim. Bu idman növü üzrə birinci dərəcəli hakim adına layiq görüldüm. Bu idman sahəsində də bacarıqları necə inkişaf etdirəcəyimi bildiyimin nəticəsidir ki, müəllimi olduğum Ağsu rayon Qaraqoyunlu kənd orta məktəbinin “Turan” voleybol komandası rayon birinciliyini qazanaraq, kuboku məktəbimizə gətirdi”.

“Müəllimlərdə mütləq olacaq”

- hər dərdə çarə müəllim

Bir zamanlar kim hansı suala cavab tapmayanda, müəllimdən soruşurdu. “Müəllimdir, bilər” deyib ixtisasının nə olduğu ilə maraqlanmazdı da. Nə fərqi var ki, hansı ixtisasa yiyələnib. Əsas odur ki, müəllimdir. Müəllim də sualın altında qalmaz, mütləq bir fikir söyləyər, o fikir birmənalı olaraq qəbul edilərdi. “İndi zaman dəyişib”, - deməyin. Ucqar kəndlərdə indi də belədir. Müəllimlərlə bağlı bu təsəvvür hələ də qalır. Müəllimin hörməti də, nüfuzu da elə öz yerindədir. Bunu ucqar kəndin gənc müəllimləri müşahidə edib. Qubanın Zeyid kəndində dərs deyən Gülşən kəndlə şəhəri belə müqayisə edir: “Şəhərdə hazırlıqla məşğul olmuşam, təcrübə vaxtı da uşaqlarla işləmişəm. Amma şəhər uşaqlarında o həvəs, müəllimə hörmət, emosional hisslər qalmayıb. Hər şey adiləşib. Kənddə uşaqlar daha təmiz, daha inamlıdırlar. Şəhər məktəblərində müəllimlə anlaşılmazlıqlar çox olur. Burada isə o cür problemlərlə üzləşmirik. Kənd mühitində dərs deməyin çətinliyi odur ki, valideynlər təhsilsiz olduğuna görə uşağa evdə kömək edən yoxdur”.

Bu saf münasibəti əhalidə də hiss edən Gülşənin sözlərinə görə, kimə hansı dərman lazım olsa, məhz kəndin gənc müəlliminə üz tutur, “Müəllimdə mütləq olacaq”, - deyirlər. Bu da müasir Azərbaycan müəlliminin yaratdığı daha bir obraz. Xəstəyə loğman, xəstəliyə dərman ola biləcək bir kənd müəllimi obrazını Gülşən Yolçubəyli Zeyid kəndində yaradıb. Azərbaycanın ayrı-ayrı ucqar nöqtəsində bu cür gənc müəllim çoxdur.

Erkən nikah onların ortaq “problemi”dir

Özü çətinliklə oxuyub, çətinliklərə sinə gərərək ailəsindən uzaqda müəllimlik edən 24 yaşlı gənc müəllimi - Gülşən Yolçubəylini narahat edən səbəb, əslində, ölkəni narahat edir: “Çalışdığım kənddə qızlar çox erkən evlənir. Məktəbin yuxarı siniflərində qızlar artıq nişanlıdırlar. Hətta vəziyyət elə səviyyədədir ki, on birinci sinifdə oxuyan və hələ də nişanlanmamış qıza birtəhər baxırlar. Bu, məni çox üzür”.

Müəllimlərin mərkəzləşdirilmiş işə qəbul imtahanlarında yalnız ucqar kənd məktəblərindəki vakansiyaları seçən gənc müəllim indi qız şagirdlərini özü kimi taleyi ilə barışmamağa inandırmaq istəyir. Hər dərsin 10-15 dəqiqəsini onlarda mübarizə ruhunu qaldırmağa həsr edir.

Söhbət hər sinifdə 2-3 şagird olmaqla cəmi 17 şagirdi olan gənc müəllimdən gedir. Ancaq bu rəqəmə baxıb pessimizmə qapılmır. Cəhalətdən bircə qızı xilas etsə də, kardır. Odur ki, böyük əzmlə dəniz səviyyəsindən 2236 metr hündürlükdə, 150 nəfərlik bir kənddə, xəstəyə dərman tapmağa, qızlara ümid olmağa çalışır. O, bilir ki, bu mübarizədə tək deyil. Çoxlu gənc müəllim onunla eyni cəbhədə döyüşür. Gədəbəydə doğulub, Bakıda böyüyüb, Qubaya müəllimlik etməyə yollanan Xəyalə kimi. Qəçrəş kənd məktəbində “Tarix” fənnini tədris edən Xəyalə Əsgərli də cəhalətlə savaşda onunla çiyin-çiyinədir. Qızların erkən nikaha marağının olması əvvəlcə onu təəccübləndirib: “11-ci sinifdə universitetə yalnız 2 qız hazırlaşır. Bu vəziyyəti dəyişmək üçün əlimdən ancaq yaxşı müəllim olmaq gəlir. Ən yaxşı müəllim, məncə, şagirdlərin sevdiyi müəllimdir. Müəllim şagirdlərin sevdiyi olmalıdır ki, üzərlərində təsir qüvvəsi olsun və lazım gələrsə, təhsil almaq hüququ əllərindən alınanda, mübarizəyə onların özünü də qoşa bilsin. Mən də buna çalışıram”.

Ağsu rayonunun Cəlayir kənd orta məktəbinin Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi Səridə Quliyeva deyir ki, dərs dediyi məktəb ucqar kənd məktəblərindən seçilsə də, burda da erkən nikah probleminin olması onu narahat edir: “Ən böyük problem şagirdlərimi tələbə bileti ilə görmək varkən, gəlinlikdə görməkdir. Amma burada oxumaq istəyən oxuyur”.

Ucqar kənddə müasir dərs

Ölkədə tədris standartları dəyişib. Yeni metodlarla dərs keçən müəllim ölkənin ən ucqar nöqtələrində də var. Elə deyək sosial şəbəkə fenomeni Həbib müəllimi. Onun dərsi, adətən, müzakirə müstəvisinə çevrilir: “Dərslərdə debat təşkil edirik. Hər iki tərəf fikir yürüdür və hər hansı məsələnin həll yolları müzakirə olunur. Yəni şagirdlər özünüifadəni öyrənir. Müasir təhsil sisteminin əsas məqsədlərindən biri də məntiqi və tənqidi düşüncənin inkişaf etdirilməsidir”.

Müasir kənd müəlliminin dərsi 45 dəqiqə ilə məhdudlaşmır. O, bütün gün ərzində şagirdlərlə təmasdadır. Həbib müəllim də həmin kənd müəllimlərindəndir. Dərsdə öyrədir, tənəffüslərdə uşaqlarla vaxt keçirir, birgə oyunlar təşkil edir, çay içir, gəzintiyə gedir və s. Onun fikrincə, uşaqlarla birgə təşkil edilən hər tədbir tədrisin tərkib hissəsidir.

İmişlinin Sarıxanlı kənd 2 nömrəli tam orta məktəbinin Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi Elnur Həsənov da Həbib müəllimdən geri qalmır. O, keçdiyi dərsin fərqini belə izah edir: “Biz təkcə informasiya ötürmürük, həm də mövzuya yaradıcı yanaşma istəyirik. Buna görə də dərsi daha yaxşı qavramaları üçün şagirdlərə mövzu ilə bağlı kiçik esse yazmağı tapşırıram. Yazı yazdıqca şagirdlərin fikrini çatdırmaq, mühakimə etmək və səlis nitqlə danışmaq bacarığı da artır”.

Həbib müəllim kimi, Elnur müəllim də dərsdə diskussiya yaradır: “Şagird gözləmir ki, əlini qaldırıb löhvə qabağına gəlsin və dərsi danışsın. Biz dərs müddətində hamımız mövzunu müzakirə edirik. Hamımız sual da veririk, cavab da alırıq”.

Narıngül Məhəmməd qızı Balakən rayonunun Qazbölük kənd tam orta məktəbinin müəllimidir. Kənd ucqarda yerləşsə də, buradakı şəraitdən razı olan gənc müəllimin sözlərinə görə, 2011-ci ildə tikilən məktəb binası burada müasir dərs standartlarını tətbiq etməyə imkan verir. Tədris etdiyi “Texnologiya” fənni barədə danışan müasir müəllim dərsdə uşaqların əl qabiliyyətlərini, bacarıqlarını üzə çıxarmağa çalışır: “Dərs zamanı həm nəzəri məlumatı mənimsəyir, həm də praktiki olaraq, qrup işləri görürük. Ev tapşırığı olaraq, hər hansı məmulatın hazırlanmasını onlardan istəyirəm. Keçdiyim mövzuya uyğun olaraq, evə praktiki iş verirəm. Bu, əsasən, hər hansı fiqurun düzəldilməsi, hansısa əl işinin hazırlanması olur. Bəzən özüm nümunə üçün düzəltdiyim əl işlərini dərsə gətirirəm”.

Şəmkir rayonu Nərimanlı kənd məktəbinin kimya müəllimi Gülnar Əhmədova işlədiyi müddətdə artıq fənnini sevdirib: “Sentyabrda ilk dəfə məktəbə gələndə, şagirdlərin kimya ilə maraqlanmadığını gördüm. Artıq o günlər geridə qalıb. İndi kimyaya maraq göstərir, dərslərə müntəzəm cavab verirlər. Təsəvvür edin, əvvəllər II və III ixtisas qruplarına hazırlaşmaq istəyənlər sonradan kimya fənninin olduğu I-IV qruplara maraq göstərdilər. Hətta kimya müəllimi olmaq istəyənlər də var. Burada laboratoriya otağı olmasa da, əvvəldən qalan bəzi maddə və sınaq şüşələrini sinifdəki dolaba qoymuşuq. Buranı bir növ, kimya kabinetinə oxşatmışıq. Mövzumuza uyğun bəzi sadə reaksiyalar apara bilirik. Şagirdlər təcrübə apardığımız dərsə daha çox maraq göstərirlər”.

Onlar uzağı yaxın etmək istəyirlər

Rayon mərkəzlərindən uzaqda yerləşən kəndlərdə işə başlayan müəllimlər dərsini deyib evinə getmək, iş yerini dəyişib ailəsinə qayıtmaq niyyətində deyillər. Mübariz ruhlu gənc müəllimlər uzağı yaxın etməkdə qərarlıdırlar. Məsələn, Həbib Əlizadə özü kimi müəllimləri başına yığıb ucqarlarda müəyyən işlər görmək niyyətindədir: “Tək işlədiyim yerdə yox, digər məktəblərdə də. Ümid edirəm, yaxın günlərdə 3 ucqar məktəbdə uşaqları sevindirəcəyik. Eyni zamanda, uşaqlara kitab paylamanı sosial layihəyə çevirməyə çalışırıq. Gənc və işini sevən müəllimlərlə birgə də müəyyən yeni layihələr ola bilər. Bunun üçün də həm maliyyə, həm də müəllimlərin istəyi önəmlidir. Yaxın gələcəkdə olmasa belə, növbəti illərdə bunu etməyə çalışacağıq”.

Zaqatala rayonu Üçüncü Tala kənd tam orta məktəbinin gənc müəllimi Ehtiram Safquliyev ucqar kəndlərə müəllim kimi getmək istəyənlərə deyir: “Möhkəm və səbirli olsunlar. Şəraitə uyğunlaşdıqdan sonra işlər yoluna düşəcək. Əsas olan yalnız işini sevmək, öz yoluna inamla davam etməkdir. Bunu edə bildikdən sonra hər şey asandır. İnanın ki, ucqarlarda gənclərə çox böyük ehtiyac var. Onlar bu təhsil ocaqlarında yeni nəfəsdir. Orada yaşayanların da təhsil almaq hüququ var. Biz də bu işdə onlara yardım etməliyik. Çünki bu, bizim ən müqəddəs borcumuzdur”.

Ruhiyyə DAŞSALAHLI

Azərbaycan müəllimi.- 2018.- 12 yanvar.- S.1; 3.