Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi
ilə Müdafiə Nazirliyində ordu quruculuğu məsələlərinə
həsr olunmuş müşavirə keçirilmişdir
Prezident İlham Əliyevin
çıxışı
- Ordu quruculuğu məsələləri həmişə diqqət mərkəzindədir. Bu, bizim üçün əsas məsələdir. Çünki uzun illərdir ki, Azərbaycan torpaqları işğal altındadır. İşğal bu gün də davam edir. Biz elə etməliyik ki, hərbi imkanlarımızı maksimum dərəcədə gücləndirək. Bunu etmək üçün çox böyük işlər, praktiki tədbirlər görülür. Son illərdə Azərbaycanda ordu quruculuğu məsələləri uğurla həll olunur. Biz gündəlik həyatda elə etməliyik ki, hərbi potensialımızı daha da gücləndirək və Azərbaycan Ordusu ən yüksək standartlara cavab versin.
Ermənistanın Azərbaycana qarşı işğalçı siyasəti uzun illərdir ki, davam edir. Hələ Sovet İttifaqı zamanında erməni millətçiləri Dağlıq Qarabağı Azərbaycandan ayırmaq üçün böyük səylər göstərmişlər. Əfsuslar olsun ki, 1980-ci illərin sonlarında - 1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycana rəhbərlik etmiş şəxslərin yarıtmaz fəaliyyəti nəticəsində biz böyük çətinliklərlə üzləşmişdik. Azərbaycan torpaqlarının işğalı başlamışdır və işğal bu gün də davam edir.
1992-ci ildə Şuşa və Laçının, 1993-cü ilin aprel ayında Kəlbəcər rayonunun işğalı nəticəsində faktiki olaraq Ermənistanla Dağlıq Qarabağ arasında coğrafi bağlılıq təşkil edilmişdir. Əlbəttə ki, digər rayonlarımızın işğalı üçün düşmənə əlavə imkanlar yarandı. Biz o tarixi çox yaxşı xatırlayırıq. Bilirik ki, Ermənistan və onun xarici havadarları Azərbaycan torpaqlarının işğalı işində böyük qəddarlıq göstərmişlər. 1992-ci ildə Xocalı soyqırımı törədildi və bu dəhşətli genosid nəticəsində 600-dən çox günahsız insan həlak oldu. Bu soyqırımı, bu genosid bütün sənədlərlə də təsbit olunubdur. Yəni, biz bunu bu gün real faktlar, fotomateriallar, videokadrlar əsasında dünyaya təqdim edirik.
Azərbaycanlılara qarşı etnik təmizləmə siyasəti nəticəsində bir milyona qədər soydaşımız qaçqın, köçkün vəziyyətinə düşmüşdür. Ermənistan bütün hüquq normalarını kobudcasına pozur. Baxmayaraq ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri Ermənistan qüvvələrinin Azərbaycan torpaqlarından qeyd-şərtsiz çıxarılmasını tələb edir, bu günə qədər bu qətnamələr icra olunmur. BMT-nin ən ali orqanının qərarları icrasız və dünya ictimaiyyəti isə buna biganə qalır.
Biz uzun illərdir ki,
danışıqlar prosesindəyik. 1992-ci ildə Minsk qrupu
yaradılmışdır və 20 ilə yaxındır ki,
Minsk qrupu fəaliyyət göstərir. Müxtəlif
dövrlərdə müxtəlif təkliflər irəli
sürülmüşdür. Ancaq bu təkliflər reallığa
çevrilməmişdir. Təkliflərin aqibəti çox
uğursuz olmuşdur. Bunun əsas səbəbi Ermənistanın
qeyri-konstruktiv mövqeyidir, əslində, Ermənistanın
işğalçı siyasətinin davam etdirilməsidir.
Son illər ərzində
danışıqların yeni mərhələsində müəyyən
ümidlər yaranmışdır. Bu ümidlər getdikcə
güclənirdi. Çünki danışıqlar prosesində
müəyyən mərhələlər əldə
edilmişdir, müəyyən məsələlər
razılaşdırılmışdır. O məsələlər
ki, vaxtilə onlarla bağlı razılığa gəlmək
mümkün deyildi. Bu kollektiv fəaliyyət nəticəsində
meydana çıxmış Madrid prinsipləri və Madrid
prinsipləri əsasında tərəflərə təqdim
edilmiş yenilənmiş təkliflər demək olar ki, məsələnin
həlli üçün əsas yarada bilər.
Mən bu bərədə dəfələrlə
öz fikrimi bildirmişəm ki, Azərbaycan tərəfi
prinsip etibarilə bəzi istisnalarla yenilənmiş təklifə
müsbət baxa bilər. Bu təkliflər sülh
sazişinin hazırlanması üçün əsas ola bilər.
Bir daha demək istəyirəm
ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü heç
vaxt müzakirə mövzusu olmamışdır və
olmayacaqdır. Bizim mövqeyimiz həm beynəlxalq hüquq
normalarına, həm də tarixi ədalətə və real məntiqə
əsaslanır. Azərbaycanın ərazi
bütövlüyü bərpa olunmalıdır.
İşğal edilmiş bütün torpaqlardan Ermənistanın
işğalçı qüvvələri
çıxarılmalıdır. Ondan sonra sülh yarana bilər,
bütün kommunikasiyalar açıla bilər. Bu gün
Dağlıq Qarabağda yaşayan ermənilər və ora
qayıdacaq, orada yaşayacaq azərbaycanlılar yüksək
muxtariyyət statusu çərçivəsində
yaşayacaqlar. Onlar vahid Azərbaycan dövləti çərçivəsində
yaşamalıdırlar. Yəni ki, nə bu gün, nə gələcəkdə
Dağlıq Qarabağı Azərbaycandan ayıra biləcək
mexanizm yoxdur. Danışıqlarda bu, açıq-aydın
göstərilib. Belə olan halda, bir daha demək istəyirəm
ki, son təkliflər sazişin hazırlanması
üçün əsas ola bilər.
Ancaq buna baxmayaraq, Ermənistanın
mövqeyi bir daha onu göstərir ki, Ermənistan tərəfi
sülh istəmir. Onlar sadəcə olaraq, status-kvo vəziyyətini
maksimum, nə qədər mümkünsə uzatmaq istəyirlər.
İşğal edilmiş torpaqlardan çıxmaq istəmirlər.
Bu işğalı davam etdirmək istəyirlər. Özlərinin
danışıqlara guya ki, sadiq olduqlarını
nümayiş etdirmək üçün cəhdlər
göstərirlər. Sadəcə olaraq
çalışırlar ki, bu danışıqlar prosesi daha
da uzansın və bir növ permanent, əbədi xarakter
alsın.
Əlbəttə ki, Azərbaycan
tərəfi bununla heç vaxt razılaşa bilməz. Biz dəfələrlə
demişik, o vaxtadək danışıqlarda iştirak edəcəyik
ki, danışıqların real nəticələri
mümkün ola bilsin. Azərbaycan tərəfi maksimum dərəcədə
konstruktivlik nümayiş etdirirdi və bu gün də
nümayiş etdirir. Bizim ən böyük kompromisimiz ondan
ibarətdir ki, 20 ilə yaxındır torpaqlarımız
işğal altında qaldığı halda, Azərbaycan hələ
də sülh prosesinə sadiqdir.
Ermənistan tərəfi
müxtəlif yollarla, hətta öz ölkəsində terror
törətməklə danışıqlar prosesini dəfələrlə
pozmuşdur. Buna baxmayaraq, biz daim konstruktivlik nümayiş
etdirərək çalışmışdıq ki, məsələ
öz həllini sülh yolu ilə tapsın. Məsələ
sülh yolu ilə həll olunsun və beləliklə,
bölgədə sülh, əməkdaşlıq yaransın.
O da həqiqətdir və
biz dəfələrlə bunu demişik, bu gün həyat
bizim dediyimizi təsdiq edir ki, Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi həll olunmadan
bölgədə heç bir başqa məsələ öz
həllini tapa bilməz. Ona görə yox ki, Azərbaycan buna
etiraz edəcəkdir, - biz öz milli maraqlarımızı
bütün vasitələrlə müdafiə edirik, edəcəyik
və bu sahədə uğurlara nail olmuşuq, sadəcə
olaraq, ona görə ki, Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsi bölgədə
gedən proseslərə ən ciddi mənfi təsir edən
amildir.
Bu məsələ həll
olunmadan heç vaxt heç bir başqa regional təşəbbüs,
Azərbaycanın iştirakı olmadan baş verə biləcək
hadisə mümkün deyildir. Bu, artıq regionun
reallıqlarıdır. Bu reallıqların yaranmasında Azərbaycan
müstəsna rol oynamışdır. Bizim son illərdə
apardığımız siyasət, bölgədə
mövqelərimizin gücləndirilməsi, güclü
dövlətin qurulması, iqtisadi imkanlarımız, iqtisadi, sənaye,
enerji təşəbbüslərimiz Azərbaycanı
böyük dərəcədə gücləndirmişdir.
Ona görə də bu
regional amili heç kim inkar edə bilməz. Heç kim bizim
maraqlarımızı kənara qoya bilməz və bizi müəyyən
mənada təcridetmə planları baş tuta bilməz. Son
hadisələr bir daha onu göstərmişdir. Biz bundan sonra
da milli maraqlarımızı bütün vasitələrlə
müdafiə edəcəyik və bununla bərabər
bölgədə genişmiqyaslı əməkdaşlığın
yaranması üçün səylərimizi göstərəcəyik.
Bu genişmiqyaslı əməkdaşlığın əsas
amili Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin həllidir. Hələ ki biz Ermənistan
tərəfindən konstruktivlik görmürük. Onların
vaxtuzatma cəhdləri davam edir. Onların beynəlxalq vasitəçiləri
aldatmaq cəhdləri davam edir. Çox təəssüf hissi
ilə deyə bilərəm ki, bəzi beynəlxalq qurumlar
onların qeyri-səmimi davranışına, bir növ,
göz yummaq istəyirlər. Açıq-aydın
görünən danışıqları pozmaq cəhdlərinə,
Ermənistan tərəfindən göstərilən bu cəhdlərə
elə bil ki, bəraət qazandırılır. Əlbəttə
ki, bu, bizi çox narahat edir. Çünki beynəlxalq aləm
öz qərarlarına, heç olmasa hörmət etməlidir.
Azərbaycan torpaqları
qanunsuz olaraq uzun illərdir ki, işğal altındadır.
Bizə qarşı etnik təmizləmə siyasəti
aparılmışdır. Bizim bütün mədəni, dini,
tarixi abidələrimiz dağıdılmışdır.
İşğal edilmiş bütün rayonlarda mövcud olan
maddi sərvətlər talan edilmişdir.
Bizim bütün muzeylərdən
tarixi eksponatlar erməni oğruları tərəfindən
aparılmışdır. Bütün məscidlərimiz erməni
vandalları tərəfindən yerlə yeksan edilmişdir. Yəni,
biz bu qədər qəddarlığa, bu qədər ədalətsizliyə
dözə bilmərik.
Ona görə bugünkü
müşavirənin xüsusi əhəmiyyəti vardır.
Sirr deyil ki, Azərbaycan başqa sahələri inkişaf
etdirdiyi kimi, hərbi sahəyə də böyük diqqət
göstərir. Bu, bizim təbii yanaşmamızdır.
Çünki Azərbaycan müharibə şəraitindədir.
Müharibə bitməyib, müharibənin birinci mərhələsi
başa çatıbdır. Biz elə etməliyik ki, istənilən
anda torpaqlarımızı hərbi yolla azad edə bilək.
Azərbaycanın
bütün istiqamətlərdə atdığı
addımlar çox uğurludur. Biz son 5-6 il ərzində
iqtisadi cəhətdən dünyada birinciyik. İqtisadi
islahatlar sahəsində böyük işlər
görülür, siyasi islahatlar aparılır. Ölkədə
sabitlik, əmin-amanlıq hökm sürür. Azərbaycanda
bütün azadlıqlar mövcuddur. Yəni, ölkə
çox dinamik və hərtərəfli şəkildə
inkişaf edir. Bütün regionlarda abadlıq işləri
aparılır. İnfrastruktur layihələri və
görülən bütün işləri sadalamağa ehtiyac
yoxdur.
Sadəcə olaraq onu qeyd etmək
istəyirəm ki, bütün başqa sahələrlə bərabər,
ordu quruculuğu sahəsində də çox böyük
işlər görülür. Bizim hərbi xərclərimiz
son 5-6 il ərzində 10 dəfədən çox artıb.
Orduya ayrılan vəsait 10 dəfədən çox
artıb. Hərbi hazırlıq yüksək səviyyədədir.
Orduda və bütün Silahlı Qüvvələrdə ruh
yüksəkliyi vardır. Son illər ərzində çoxlu
texnika, silah-sursat alınmışdır. Bu proses davam edir və
bu, bizim təbii haqqımızdır.
Mən bir neçə il
bundan əvvəl, - hələ o vaxt bizim iqtisadi imkanlar
bugünkü kimi deyildi, enerji layihələrimiz hələ
başa çatmamışdı, - demişdim ki, elə etməliyik
Azərbaycanın hərbi xərcləri Ermənistanın
bütün xərclərinə bərabər olsun. O vaxt əlbəttə
ki, bu xərclər arasında böyük fərq var idi. Ancaq
bu gün - 2010-cu ildə biz buna nail ola bilmişik. Biz hərbi
məsələlərin həlli üçün istədiyimiz
qədər vəsait xərcləyə bilərik və xərcləyirik.
Əlbəttə, heç
kimə sirr deyil ki, bu gün Ermənistan ilə Azərbaycan
arasında həm hərbi, həm iqtisadi, həm bütün
başqa sahələrdə fərq çox
böyükdür. Deyə bilərəm ki, bu fərq gündən-günə
böyüyür və bu uçurum gündən-günə
genişlənir. Əgər biz bugünkü vəziyyəti
götürsək, görərik ki, Azərbaycan Ordusu
bütün cəhətlərdən Ermənistan ordusundan daha
da güclüdür və daha da peşəkardır. Ermənistan
silahlı qüvvələrində xidmət edən əsgərlər
kütləvi qaydada Azərbaycan tərəfə keçirlər.
Onların burada dediyi sözlər və gətirdiyi faktlar
göstərir ki, Ermənistan ordusunda nə qədər
acınacaqlı vəziyyət vardır. Bu kütləvi
köç davam edir və şübhə yoxdur ki, gələcəkdə
də davam edəcəkdir.
Bizim hərbi
imkanlarımız gündən-günə güclənir,
iqtisadi imkanlarımız güclənir, biz heç kimin
yardımından asılı deyilik. Bu gün Azərbaycan
bölgədə o nadir ölkələrdəndir ki, öz
hesabına yaşayır və gündən-günə daha da
yaxşı yaşayır. Bizim maliyyə imkanlarımız
genişlənir. Biz heç kimin yardımından, kreditindən
asılı deyilik. Belə olan halda gələcəkdə əlbəttə
ki, Ermənistan ilə Azərbaycan arasında istər iqtisadi
sahədə, istər ordu quruculuğunda, istərsə də
demoqrafik məsələlərdə fərq daha da
böyüyəcəkdir. Azərbaycanda əhalinin sayı ildən-ilə
artır və bu il artıq 9 milyonuncu vətəndaş
dünyaya gəlmişdir. Ermənistanda isə demoqrafik vəziyyət
ildən-ilə pisləşir. Həm təbii azalma
müşahidə olunur, eyni zamanda, Ermənistandan
köçüb gedənlərin sayı artır. Bu gün -
2010-cu ildə vəziyyət belədir. Yəni, biz bilirik ki, hətta
təmas xəttində, o təmas xəttini qorumaq
üçün Ermənistan ordusunda canlı qüvvə çatışmır.
Bu yaxınlarda o ölkədə elan edilmiş bəzi tədbirlər
onu göstərir ki, onlar hansı çətin vəziyyətdədirlər.
Yəni, onlar səfərbərliyə cəlb ediləcək
insanların yaş həddini artırırlar. Orada canlı
qüvvə Azərbaycanda olan insani potensialla müqayisə
oluna bilməz. Bu, vacib məsələdir və
üstünlük bizim tərəfimizdədir. Digər
bütün başqa sahələrdə də
üstünlük bizim tərəfimizdədir.
Görülən
bütün bu işlərlə yanaşı, Azərbaycanda hərbi
sənaye də çox sürətlə inkişaf edir. Bu sahəyə
də böyük vəsait ayrılır, diqqət göstərilir.
Son illər ərzində çoxsaylı zavodlar
yaradılıbdır. Azərbaycanda ən müasir texnika
istehsal olunur. Gələcəkdə bizim bu sahədə
planlarımız çox genişdir və böyükdür.
İstəyirik ki, bizə lazım olan hərbi sursat və
texnika maksimum dərəcədə Azərbaycanda istehsal
olunsun. Beləliklə, biz idxaldan da
asılılığımızı azaldacağıq.
Baxmayaraq ki, silah-sursatın alınması ilə əlaqədar
qarşımızda heç bir problem yoxdur, bu proses davam edir və
davam edəcəkdir.
Bir də demək istəyirəm,
baxmayaraq ki, Ermənistanın qeyri-səmimi
davranışı artıq özünü açıq
şəkildə büruzə verir, biz danışıqlar
prosesinə hələ ki müsbət yanaşırıq. Hələ
ki Ermənistan tərəfindən cavab gözləyirik. Son təkliflər
qəbul olunarsa, onda sülh sazişi üzərində iş
başlana bilər. Əgər təkliflər qəbul olunmazsa
onda, ümumiyyətlə, danışıqlar prosesinə
yenidən baxılmalıdır və əlbəttə ki, Azərbaycan
yaranacaq vəziyyətə adekvat mövqe nümayiş etdirəcəkdir.
İndi isə biz ordu
quruculuğu işində əlavə tədbirlər
haqqında fikir mübadiləsi aparacağıq və söz
verilir müdafiə naziri Səfər Əbiyevə.
AzərTAc
Azərbaycan.- 2010.- 24 aprel.- S. 1.