Cəmil Bahadur oğlu Quliyev
Azərbaycanın elmi ictimaiyyətinə ağır
itki üz vermişdir. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi
üzvü, Dövlət
mükafatı laureatı,
əməkdar elm xadimi, tarix elmləri
doktoru, professor Cəmil Bahadur oğlu Quliyev 2010-cu il dekabrın 27-də ömrünün 84-cü ilində
vəfat etmişdir.
Cəmil Quliyev 1927-ci il dekabr ayının
16-da Ağdam şəhərində
anadan olmuşdur. O, 1944-cü ildə orta məktəbi qurtardıqdan sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsinə daxil olmuşdur. 1946-cı ildən
Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində təhsilini
davam etdirən Cəmil Quliyev 1949-cu ildə bu universitetin
tarix fakültəsini
bitirmiş, 1949-1952-ci illərdə
isə həmin ali təhsil ocağının aspiranturasında
oxumuşdur.
Əmək fəaliyyətinə
1952-ci ildə indiki Bakı Dövlət Universitetində başlayan
Cəmil Quliyev burada müəllim və dosent vəzifələrində çalışmışdır.
Bununla yanaşı, eyni zamanda 1953-cü ildən etibarən Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi yanında Partiya Tarixi İnstitutunun baş elmi işçisi olmuş, 1958-ci ildən isə bu institutda
elmi hissə üzrə direktor müavini vəzifəsini
tutmuşdur. O, 1972-ci ildə
Azərbaycan Respublikası
Elmlər Akademiyasının
Tarix İnstitutuna direktor təyin edilmiş və burada 1978-ci ilədək uğurla çalışmışdır.
1975-ci ildən Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının
baş redaktoru olan Cəmil Quliyev ömrünün on üç ilini Azərbaycan Ensiklopediyasının yaradılmasına
həsr etmişdir. O,
1976-cı ildə Azərbaycan
Respublikası Elmlər
Akademiyasının vitse-prezidenti
seçilmiş və
1990-cı ilədək bu
vəzifədə çalışmışdır.
1988-1989-cu illərdə o,
Azərbaycan Dövlət
Universitetinin rektoru işləmişdir. Cəmil Quliyev
1990-1997-ci illərdə Azərbaycan
Milli Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutunun baş elmi işçisi, 1997-ci ildən ömrünün
sonunadək Azərbaycan
Milli Elmlər Akademiyası Rəyasət
Heyətinin üzvü,
2007-ci ildən etibarən
isə Milli Elmlər Akademiyasının
müşaviri olmuşdur.
Cəmil Quliyev 1952-ci ildə namizədlik,
1971-ci ildə isə doktorluq dissertasiyalarını
müdafiə etmişdir.
O, 1972-ci ildə Azərbaycan
Elmlər Akademiyasının
müxbir üzvü,
1980-ci ildə həqiqi
üzvü seçilmişdir.
1974-cü ildə onun
tarix sahəsində həyata keçirdiyi tədqiqatlar Azərbaycan Respublikasının Dövlət
mükafatına layiq görülmüşdür.
Cəmil Quliyev ölkəmizdə tarix elminin inkişafına
töhfələr verən
alim kimi tanınırdı. O, Azərbaycanın
müasir tarixi baxımından əhəmiyyət
kəsb edən dövrlərin bir çox problemlərinin tədqiqi ilə bağlı kitab və monoqrafiyaların,
400-ə yaxın məqalənin
müəllifi olmuşdur.
Onun rəhbərliyi və yaxından iştirakı ilə on cilddən ibarət "Azərbaycan
Sovet Ensiklopediyası",
iki cildlik "Uşaq Ensiklopediyası",
"Naxçıvan Ensiklopediyası"
və yeddi cildlik "Azərbaycan tarixi" işıq üzü görmüşdür.
Bacarıqlı elm təşkilatçısı
kimi Cəmil Quliyevin ölkəmizdə
ictimai elmlər sahəsində araşdırmaların
daha geniş miqyas alması, onların dövrün tələblərinə uyğun
aparılması və
Azərbaycan tarixinin yeni mənbələr əsasında öyrənilməsində
xidmətləri təqdirəlayiqdir.
İyirmi ilə yaxın bir müddətdə doktorluq
dissertasiyalarının müdafiəsi
üzrə Elmi Şuranın sədri olan Cəmil Quliyev ölkəmiz üçün tarixçi
kadrların hazırlanması
işinə xüsusi
diqqət yetirmişdir.
Onun bilavasitə rəhbərliyi altında
yetişən tədqiqatçılar
bu gün də tarix elminin
müxtəlif sahələrində
uğurlu araşdırmalar
aparırlar. Alim bir sıra beynəlxalq
konfrans və simpoziumlarda çıxışları
ilə Azərbaycan tarix elmini layiqincə
təmsil etmişdir. Cəmil Quliyev respublikanın ictimai həyatında yaxından
iştirak edərək
X-XI çağırış Azərbaycan Ali Sovetinin deputatı seçilmişdir.
Tarixçi alim Cəmil Quliyevin yarım əsrdən artıq dövrü əhatə edən elmi fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilmişdir.
O, Azərbaycan elminin inkişafındakı xidmətlərinə
görə müstəqil
Azərbaycan Respublikasının
ali mükafatları -
"Şöhrət" və
"İstiqlal" ordenləri
ilə təltif edilmişdir.
Tanınmış alim, təcrübəli pedaqoq və gözəl elm təşkilatçısı
Cəmil Bahadur oğlu Quliyevin xatirəsi onu tanıyanların qəlbində
həmişə yaşayacaqdır.
Allah rəhmət eləsin!
İlham Əliyev, Artur Rasizadə, Oqtay Əsədov, Ramiz
Mehdiyev, Elçin Əfəndiyev, Hacıbala Abutalıbov,Fatma
Abdullazadə, Mahmud Kərimov, Misir Mərdanov,Şəmsəddin
Hacıyev, Abel Məhərrəmov, Nailə Vəlixanlı, Tofiq
Nağıyev, Ağamusa Axundov, İsmayıl Hacıyev, Yaqub
Mahmudov, Oqtay Əfəndiyev
* * *
Mərhumun
cənazəsi vidalaşmaq üçün 2010-cu il
dekabrın 28-də saat 13.00-dan 15.00-dək Azərbaycan Milli
Elmlər Akademiyasının "Azərbaycan Milli
Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzinin binasında
(İçərişəhər, Böyük Qala
küçəsi, 41) qoyulacaqdır.
Azərbaycan.- 2010.- 28 dekabr.- S. 6.