Xeyirxahlığa söykənən nəcib missiya

Xeyirxahlıq, mərhəmət və nəciblik kimi yüksək əxlaqi keyfiyyətlər tarix boyu Azərbaycan xalqının etnik-dini düşüncə sistemində mühüm yer tutmuş, insanların özündən sonra bu dünyada qoyub getdiyi ən müqəddəs, ülvi dəyərlər kimi qəbul olunmuşdur. Bəşər sivilizasiyasına böyük töhfələr vermiş Azərbaycan xalqı da həyatının mənasını xeyirxah və savab əməllərdə axtaran, Tanrının bəxş etdiyi zəngin maddi-mənəvi xəzinəni təmənnasız bölüşən, insanların maariflənməsi, bəşəri miqyasda özünə layiqli yer tutması üçün çalışan nəcib şəxsiyyətləri ilə bu gün də böyük qürur hissi keçirir. Bu seçilmiş şəxsiyyətlər özlərinin saf həyat amalı ilə həm də başqalarına örnək olur, əsl şəxsiyyət və insanlıq mücəssəməsi kimi tarixin yaddaşına möhürlərini vururlar.

Heydər Əliyev Fondunun ötən 7 illik çoxşaxəli fəaliyyəti də Azərbaycan xalqının tarixən tapındığı yüksək mənəvi dəyərlərdən qaynaqlanır. 2004-cü ildə qeyri-hökumət təşkilatı kimi yaradılan fondun ilk gündən cəmiyyətə aşılamaq istədiyi ali dəyərlərdən biri də məhz xeyriyyəçiliklə bağlıdır. Fondun prezidenti, Milli Məclisin deputatı, YUNESKO və İSESKO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım Əliyeva hesab edir ki, xeyriyyəçilik insani münasibətlərin son dərəcə incə, nəzakətli, həssas sahəsidir. Xeyriyyəçilik yoluna doğru ilk addımlarını atan hər kəs başlanğıcda anlamalıdır ki, bu anlayışın əsasında müxtəlif hallar üzündən həyatda çətin vəziyyətə düşmüş insanların qayğı və problemləri dayanır: xeyriyyəçilik fəaliyyətində iştirak insanın rütbəsindən, dərəcəsindən, vəzifəsindən, maddi vəziyyətindən asılı olmamalıdır. İnsan öz xeyirxah niyyətlərini, istəklərini, imkanlarını və qabiliyyətlərini tətbiq etmək sahəsini həmişə tapa bilər. "İctimai əxlaqa xas olan bəzi naqisliklər - şəxsiyyətlərarası etimadın, insanların bir-birinin kədərinə şərik olması və təmənnasızlıq kimi keyfiyyətlərin qıtlığı onların öz vəsaitlərini, qüvvələrini və vaxtını başqalarının naminə, bütövlükdə cəmiyyətin naminə qurban verməyə könüllü hazır olması ruhunun tam üzə çıxmasına mane olur. Təəssüflə deməliyəm ki, bütövlükdə xeyriyyəçilik, könüllülük bizdə hələ, sözün həqiqi mənasında, kütləvi hal almamışdır", - deyə Heydər Əliyev Fondunun prezidenti vurğulayır.

Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətində ümummilli liderin humanist ideyalarını rəhbər tutaraq hər bir vətəndaşın müraciətinə həssaslıqla yanaşması isə ölkədə fəaliyyət göstərən digər qeyri-hökumət təşkilatları, o cümlədən hakimiyyət orqanları üçün nümunə sayıla bilər. Bəzi hakimiyyət strukturlarının laqeydliyi, biganəliyi ilə üzləşən, dərdinə əlac tapmayan köməksiz insanlar sonuncu "ümid qapısı" kimi məhz bu ünvana üz tuturlar. Fondda hər bir vətəndaşın müraciətinə həssaslıqla yanaşılır, mümkün qədər insanların problemlərinin həllinə qayğı göstərilir. Bu mənada, fond həm də insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının etibarlı hamisi, müdafiəçisi statusunda çıxış edən ictimai qurumdur. Qarşıya qoyduğu bu kimi xeyirxah məqsədlərlə Heydər Əliyev Fondu nəinki respublika hüdudlarında, eləcə də beynəlxalq miqyasda böyük nüfuz və etimad qazana bilmişdir. Məhz bu fəaliyyətin nəticəsi olaraq fondun prezidenti yalnız 2010-cu ildə iki mötəbər mükafata - Fransa dövlətinin "Şərəf Legionu" ordeninə və YUNESKO-nun "Qızıl Motsart" medalına layiq görülmüşdür.

Heydər Əliyev Fondu dünyada məşhur tarixi şəxsiyyətlərin adını daşıyan, uzun illər fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, fəaliyyəti sırf xeyriyyəçiliklə məhdudlaşan analoji qurumlardan tamamilə fərqlənir. Yaradılarkən çoxlarının yalnız xeyriyyəçilik yönümündə fəaliyyət göstərəcəyini zənn etdiyi fond qısa müddətdə reallaşdırdığı çoxşaxəli layihələrin miqyası ilə gözlənildiyindən xeyli böyük amalları uğurla gerçəkləşdirmişdir. Ən ümumi şəkildə demək olar ki, fond qısamüddətli fəaliyyəti dövründə ümummilli liderin zəngin dövlətçilik irsinin öyrənilməsi, elm, təhsil, mədəniyyət, incəsənət, səhiyyə və idmanın inkişafına xidmət edən layihələrin reallaşdırılması, milli-mənəvi ideallara, humanist, insanpərvər dəyərlərə sadiq gənc nəslin formalaşdırılması, gender bərabərliyinin təmini, sivilizasiyalararası dialoqun təşviqi, nüfuzlu beynəlxalq qurumlarla əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi, Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması, xüsusən də Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı ölkəmizin haqlı mövqeyinin beynəlxalq aləmdə dəstəklənməsi istiqamətində son dərəcə uğurlu nəticələrə imza atmış, böyük ictimai rəğbət qazanmışdır.

Xüsusi vurğulamaq lazımdır ki, Heydər Əliyev Fondunun nəcibliyə, insanpərvərliyə və humanizmə əsaslanan çoxşaxəli fəaliyyəti ictimai həyatın bütün sahələrində milli-mənəvi və intellektual tərəqqini təmin etməyə yönəlmişdir. Qurumun uğurlarını təmin edən başlıca amillərdən biri də ictimai dəstəyə ehtiyac duyan sahələri dəqiqliklə müəyyənləşdirərək dövlət səviyyəsində gerçəkləşdirilən layihələrə əlavə təkan verməsidir. Başqa sözlə, fondun mədəniyyət, təhsil, səhiyyə, idman və digər sahələrdəki əzmkar fəaliyyəti həm də dövlətin bu sahələrin inkişafı naminə həyata keçirdiyi uğurlu layihələrə ictimai birliklərin, qeyri-dövlət təsisatlarının, biznes strukturlarının, ayrılıqda hər bir fərdin əməli dəstəyini təmin etməkdir. Fond, bu mənada, həm də cəmiyyətin ən müxtəlif təbəqələrini milli məqsəd və ideallar uğrunda səfərbər edən, ümumi səyləri bir nöqtədə birləşdirən əlahiddə statuslu mərkəzdir.

2011-ci il mayın 10-da "Buta" sarayında Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 88-ci ildönümü və Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətə başlamasının 7 illiyi münasibətilə keçirilmiş təntənəli mərasim xalqın mənəvi sərvətinin sadiq keşikçisinə çevrilmiş fondun cəmiyyətdəki əlahiddə mövqeyinin və nüfuzunun növbəti əyani göstəricisi olmuşdur. Mərasimdə dərinməzmunlu nitq söyləyən Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyeva müstəqilliyinin 20 illiyini qeyd edən Azərbaycanın qazandığı bütün uğurların ulu öndərin adı ilə bağlı olduğunu demişdir: "Yaxın keçmişimizə nəzər salsaq qeyd etməliyik ki, bu günümüzə gətirən yol heç də asan və hamar olmayıb. Bu yolda problemlərimiz, çətinliklərimiz, ağrılarımız kifayət qədər olub. Arxada qalan illərin hər birinə müraciət edərək biz müasir tariximizin hər bir səhifəsində dahi şəxsiyyət, böyük insan Heydər Əliyevin silinməz izini görürük. Onun bizimlə olub-olmamasından asılı olmayaraq, bu 20 il ərzində reallaşan hər bir layihədə, əldə edilən hər bir uğurumuzda ulu öndərin böyük payı vardır".

Ümumiyyətlə, hər hansı ideya cəmiyyət üçün o vaxt cəlbedici görünür ki, onun praktik tətbiq və reallaşdırılması imkanları olsun. İrəli sürülən məqsədlər, ideyalar nə qədər cəlbedici görünsə belə, bütün bunların real icra mexanizminə əsaslanmaması bəzən onların kağız üzərində qalması, müxtəlif təqdimatlar, müzakirələr səviyyəsindən kənara çıxmaması ilə nəticələnir. Bu mənada, ən əhəmiyyətli ideyaları, sadəcə, müzakirələr səviyyəsində saxlamaqla qısa müddətdə gözdən salmaq olar. Heydər Əliyev Fondunun ötən 7 illik fəaliyyətinin ən diqqətçəkən uğuru isə ondadır ki, təşkilat ictimai fəaliyyət müstəvisinə irəli sürdüyü ideyaların real icra mexanizmləri ilə birgə qədəm qoymuşdur. Cəmiyyət bu fondu hər hansı təqdimatlardan, səs-küylü təbliğat kampaniyalarından tanımır - Heydər Əliyev Fondu özünü Azərbaycan cəmiyyətinə başlanğıcdan müəyyən etdiyi çoxşaxəli tədbirlərin real nəticələri ilə təqdim edir. Azərbaycan cəmiyyəti təşkilatın məqsədi, məramı barədə hər hansı yazılı proqramlardan, mətbu materiallardan deyil, fondun real fəaliyyət istiqamətlərindən, gördüyü işlərin mahiyyətindən öyrənmişdir.

Fondun diqqət yetirdiyi sahələr cəmiyyətin olduqca həssas qütbləridir və bu qütblərin mərkəzində milli genefondun inkişafı, xalqın minilliklərdən keçirib bu günə çatdırdığı mədəni-estetik dəyərlər sistemi dayanır. Təşkilat bir ictimai-iqtisadi formasiyadan digərinə keçid dövründə cəmiyyətdə uzun illərdən bəri yığılıb qalan, insanları narahat edən problemləri dəqiq müəyyənləşdirməyə, onların həlli üçün səmərəli tədbirlər planı hazırlamağa və qısa müddətdə maksimum nəticələr əldə etməyə nail olmuşdur. Qurumun müxtəlif layihələrini birləşdirən ortaq nöqtə isə məhz milli genefondun qorunmasıdır. Bu ali mərama xidmət edən hər bir addım Heydər Əliyev Fondu üçün eyni səviyyədə prioritet mahiyyət daşıyır.

Fondun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın birbaşa himayəsi ilə son illər Azərbaycanda muğam sənətinin qorunması, inkişafı və təbliği sahəsində böyük işlər görülmüşdür. Azərbaycan muğamının YUNESKO-nun bəşəriyyətin qeyri-maddi irsinin şah əsərləri siyahısına daxil olunması da bilavasitə bu fəaliyyətin nəticəsidir. Fondun ötən illərdə milli mədəniyyətin təbliği sahəsində həyata keçirdiyi uğurlu layihələrdən biri də "Qarabağ xanəndələri" albomu olmuşdur. YUNESKO xətti ilə hazırlanmış alboma belə bir adın seçilməsi Qarabağın əzəli və əbədi Azərbaycan torpağı olduğunu bütün dünyaya nümayiş etdirmək istəyindən irəli gəlmişdir.

Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə 2005, 2007, 2009 və 2011-ci illərdə keçirilən və Azərbaycan televiziyası ilə canlı yayımlanan muğam müsabiqələri də Azərbaycanın milli sərvəti olan müğamın təbliği baxımından təqdirəlayiqdir. Milli mədəniyyətin incisi olan muğamın dünyada geniş təbliği məqsədilə Bakı şəhərində müasir üslubda Beynəlxalq Muğam Mərkəzinin tikilib istifadəyə verilməsi də fondun qlobal layihələri sırasında mühüm yer tutur.

Bu ilin mayında Azərbaycan təmsilçilərinin "Evrovizion-2011" mahnı müsabiqəsindəki parlaq qələbəsi də fondun göstərdiyi yüksək diqqət və qayğının nəticəsi kimi xüsusi vurğulanmalıdır. Bu parlaq qələbədən sonra növbəti müsabiqənin Azərbaycanda təşkili ilə bağlı yaradılmış Təşkilat Komitəsinə Heydər Əliyev Fondunun prezidentinin sədr təyin olunması isə bu möhtəşəm beynəlxalq musiqi yarışmasının gələn il yüksək səviyyədə keçiriləcəyinə hansısa şübhə yeri qoymur.

Bundan başqa, Azərbaycan musiqisinin dünyada təbliği məqsədilə 2009, 2010 və 2011-ci illərin yay aylarında Qəbələ rayonunda təşkil olunan beynəlxalq musiqi festivalları da ümumən Azərbaycan mədəniyyətinin dünyada təbliği baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu ilin avqust ayında keçirilmiş üçüncü belə festival beynəlxalq miqyasda hələ də aktuallığını itirmir, ölkəmizin yüksək mədəni sivilizasiyasının bariz göstəricisi kimi dəyərləndirilir.

Qloballaşan dünyada hər bir dövlətin öncüllüyü, milli inkişaf səviyyəsi və gələcək taleyi təhsilin mövcud durumu ilə şərtlənir. Bu baxımdan, Azərbaycanda elm və təhsilin davamlı inkişaf konsepsiyasının uğurla gerçəkləşdirilməsində ictimai təsisat kimi fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Fondunun da xidmətləri xüsusi vurğulanmalıdır. Azərbaycanın birinci xanımının birbaşa təşəbbüsü ilə həyata keçirilən "Yeniləşən Azərbaycana yeni məktəb" layihəsi bu baxımdan cəmiyyətdə daha böyük əks-səda doğurmuşdur. Layihə çərçivəsində yalnız 2005-ci ildə Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində rekord sayda - 132, sonrakı mərhələdə isə 100-dən artıq yeni məktəb binasının tikilərək istifadəyə verilməsi və lazımi avadanlıqlarla təchiz olunması dövlətin bu sahədə həyata keçirdiyi işlərə əvəzsiz töhfədir.

Heydər Əliyev Fondunun bu istiqamətdəki fəaliyyəti sistemli və ardıcıl xarakter daşıyır. 2010-cu il oktyabrın 5-də Bakıda yəhudi məktəbinin açılması isə fondun Azərbaycandakı digər xalqlara tolerant münasibətinin təcəssümüdür. Paytaxtın Xətai rayonundakı Əbilov yaşayış massivində yəhudi uşaqlar üçün Heydər Əliyev Fondu və "Or-Avner" Fondu tərəfindən inşa edilmiş 450 yerlik "Xabad-Or-Avner" təhsil mərkəzinin açılış mərasimində dövlət başçısı İlham Əliyev də iştirak etmişdir. Bundan başqa, 2010-cu il noyabrın 9-da Bakının Nərimanov rayonunda Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü və dəstəyi ilə inşa olunmuş məktəb kompleksinin açılışı olmuşdur.

Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətinin əhəmiyyətli bir hissəsini də səhiyyə sahəsində həyata keçirilən layihələr təşkil edir. Hər gün fonda ünvanlanan yüzlərlə məktubun bir çoxu insanların sağlamlıqla bağlı problemlərindən bəhs edir. Fond vətəndaşların sağlamlıqla bağlı müraciətlərinə diqqətlə yanaşmağa çalışır. Şəhid, məcburi köçkün ailələrinə, aztəminatlı ailələrin problemlərinə xüsusi diqqət yetirir, ilk növbədə, bu kateqoriyadan olan insanlara köməyi zəruri hesab edir.

Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın təşəbbüsü ilə YUNESKO-nun Beynəlxalq Bioetika Komitəsinin 18-ci sessiyasının bu ilin iyun ayında Bakıda keçirilməsi də qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq münasibətlərinin nəticəsidir. Sessiyada ənənəvi tibbin etik təsirləri, Şərqi Avropada bioetika, bioetika sahəsində YUNESKO bəyannamələrinin icrası kimi məsələlər müzakirə edilmiş, bu sahədə mövcud problemlər ətrafında geniş diskusiyalar aparılmışdır.

Heydər Əliyev Fondu fəaliyyətində həm də ümumbəşəri dəyərləri uca tutmaqla beynəlxalq miqyaslı qeyri-hökumət təşkilatına çevrilmiş, fəaliyyəti ilə müxtəlif ölkələrin ictimai, elmi, mədəni həyatına fəal təsir imkanları əldə etmişdir. Ötən 6 ildə fondun bilavasitə təşəbbüsü və təşkilatçılığı ilə Beynəlxalq Millətlər Təşkilatının, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının və digər nüfuzlu qurumların dünyada savadsızlığın aradan qaldırılmasına, gender bərabərliyinə, milli-mədəni müxtəlifliyin, habelə uşaq hüquqlarının qorunmasına, sivilizasiyalararası dialoqun genişləndirilməsinə, etnik, dini, irqi ayrıseçkiliyin aradan qaldırılmasına həsr olunmuş tədbirlərinin məhz Bakı şəhərində keçirilməsi buna əyani sübutdur.

Fondun insan hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi sahəsindəki fəaliyyətinin hüdudları kifayət qədər genişdir. Ermənistanın təcavüzkarlıq siyasətinin ifşası, Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması, habelə işğal nəticəsində tarixi torpaqlarından didərgin düşmüş məcburi köçkünlərin hüquqlarının beynəlxalq miqyasda qorunması məsələləri bu baxımdan xüsusi qeyd oluna bilər. Heydər Əliyev Fondunun ən uğurlu layihələrindən hesab edilən "Qarabağ həqiqətləri" silsiləsi də buna bariz nümunədir. Beynəlxalq ictimaiyyətə ünvanlanan, ingilis dilində nəşr edilən, xaricdəki diplomatik nümayəndəliklərimiz, diaspor təşkilatlarımız və digər kanallarla bütün dünyaya yayılan "Qarabağ həqiqətləri" toplusu "Qarabağın tarixi haqqında məlumat", "Qarabağ münaqişəsinin başlanması", "Xocalı soyqırımı", "Azərbaycana qarşı erməni təcavüzünün nəticələri", "Erməni terror təşkilatlarının Azərbaycana qarşı fəaliyyəti" kitabçalarından ibarətdir. Bu topluların elektron variantları 2007-ci ildə - qanlı soyqırımının 15 illiyində Avropanın 15 dövlətində keçirilən soyqırımı qurbanlarının xatirəsini anma mərasimlərində xarici ölkələrin diplomatik korpuslarına, beynəlxalq təşkilatlara, kütləvi informasiya vasitələrinə, tanınmış siyasi-ictimai xadimlərə paylanmışdır.

İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının gənclər forumu ilə "Xocalıya ədalət" Beynəlxalq kampaniyasına start verilməsi də fondun Moskva nümayəndəliyinin fəaliyyəti ilə bağlıdır. Bu kampaniya İƏT Gənclər Forumunun Mədəniyyətlərarası Dialoq üzrə baş koordinatoru Leyla Əliyevanın 2008-ci il mayın 8-də irəli sürdüyü təşəbbüs əsasında həyata keçirilir. Tunisdə İSESKO-nun Baş Assambleyasının 10-cu sessiyasında imzalanmış protokol "Xocalıya ədalət" Beynəlxalq Məlumat Təşviqat kampaniyasına dəstək verilməsini və dünya miqyasında təhsil, elm və mədəniyyət sahələrində birgə tədbirlərin həyata keçirilməsini nəzərdə tutur.

Bütün bunlarla yanaşı, fond həm də regional inkişafa xidmət edən sosial layihələrin gerçəkləşdirilməsinə sanballı töhfəsini verir. Heydər Əliyev Fondunun həyata keçirdiyi sosialyönümlü layihələr nəinki Bakının, ümumilikdə Azərbaycanın bir sıra regionlarını əhatə edir. Yeni təhsil, səhiyyə, mədəniyyət müəssisələrinin inşası ilə yanaşı, fond həm də əhalini qayğılandıran lokal xarakterli problemlərin də həllində yaxından iştirak edir.

Binəqədi seçicilərini Milli Məclisdə təmsil edən şəxs kimi deyə bilərəm ki, Heydər Əliyev Fondu bu rayonun problemlərinin həllinə də sanballı töfhəsini verir. Rayonun yüzlərlə sakini məhz Azərbaycanın birinci xanımının köməyi sayəsində problemlərinin həllinə nail olmuşdur. Eyni zamanda, bir neçə çarəsiz insan Azərbaycanın birinci xanımının köməyi ilə xaricdə müalicə alaraq şəfa tapmışdır. Binəqədi rayon sakinləri bütün bunlara görə Heydər Əliyev Fondunun xeyirxah fəaliyyətindən daim razılıq edirlər. Heydər Əliyev Fondu rayonda sosial infrastrukturun yeniləşdirilməsi ilə bağlı həyata keçirilən dövlət siyasətinə də dəstək verir. Bunun nəticəsi olaraq son illərdə Azərbaycanın ən müxtəlif guşələrində müşahidə olunan abadlıq, tərəqqi və yüksəliş Bakının Binəqədi rayonunda da qabarıq görünür. Fondun xətti ilə rayonda son illərdə çoxlu sayda orta məktəb korpusu tikilmiş, eyni zamanda, bir sıra məktəblər əsaslı təmir olunmuşdur.

Bütün bunlar göstərir ki, Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyət fəlsəfəsində insanlara yaxşılıq kimi mütərəqqi bir ideya və nəcib amal daim ön plandadır. Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın özünün də söylədiyi kimi, başqalarına yaxşılıq, mərhəmət ömrü boyu onun üçün ümdə anlayışlara, ən ülvi insani keyfiyyətlərə çevrilmiş, bu missiyasının kökündə təmənnasızlıq prinsipi dayanmışdır. İnsan amilinin yüksəlişinə xidmət edən bu qlobal layihələr, şübhəsiz, Heydər Əliyev ideyalarına sədaqətin, Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin Vətən, xalq naminə apardığı məqsədyönlü siyasətə dəstək vermək istəyinin əməli təzahürüdür.

Rafael CƏBRAYILOV

Azərbaycan.- 2011.- 25 avqust.- S.3.