Dağlarda dəryaça yaradılır

 

Şəmkirdə nur, bolluq və bərəkət çeşmələri çağlayır. Ulu öndər Heydər Əliyevin tapşırığı ilə Şəmkir və Yenikənd su elektrik stansiyaları inşa olundu. İndi isə Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə Şəmkirçayın üzərində, dağların başında nəhəng dəryaça yaradılır.

 

Tarixi bir gün - 25 may 2009-cu il yada düşür. Prezident İlham Əliyev dağlar diyarının qonağıdır. Şəmkirçayın məcrasında inşa edilən dəryaçanın təməlqoyma mərasiminə gəlib ətrafı seyr etdi, dəryaçanın yeri-yatağı ilə tanış oldu.

Dövlət başçısına məlumat verildi ki, bu nəhəng obyektdə hər şey çox dəqiqliklə nəzərdə tutulub. Burada əsas nəqledici sistemlərlə yanaşı, enerji mənbəyi, daşqın təhlükəsi qəza zamanı suburaxıcı tunellər inşa olunacaq. Ən müasir standartlar səviyyəsində çəkiləcək Şəmkirçayın əsas kanalında suyun nəqli saniyədə 28 kubmetrə çatacaq. Uzunluğu 12 kilometr olan bu kanalın yarıdan çoxu tuneldən keçəcək, qalan hissəsi isə təbii axarla gedəcək.

Dəryaça geniş ərazini əhatə edəcək, Daşkəsənlə Gədəbəy rayonlarının qovşağına qədər uzanacaq, ümumi tutumu 160 milyon kubmetr olacaq, su səthinin sahəsi 504 hektara, maksimum dərinlik isə 122 metrə çatacaq. Dəryaçada elektrik enerjisi istehsal etmək üçün 6 aqreqat quraşdırılacaq.  Ona görə bu yerlərdə nəhəng dəryaçanı bolluq-bərəkət çeşməsi, işıq nur mənbəyi adlandırırlar.

Regionların inkişafına tükənməz qayğı diqqət göstərən dövlət başçısı bu mühüm obyektə xüsusi önəm verir. Cənab İlham Əliyev ictimaiyyətin nümayəndələri ilə görüş zamanı demişdir: "Bölgədə ən böyük su anbarının tikintisi başlanmışdır. Şəmkirçay su anbarının təməl daşı qoyulmuşdur. Sırf dövlət tərəfindən maliyyələşdiriləcək bu layihə əminəm ki, 3-4 ilə tamamlanacaqdır. İlkin hesablamalara görə, qoyulacaq vəsaitin həcmi 400 milyon manatdır bu illər ərzində minlərlə yeni yeri açılacaqdır. Şəmkirçay su anbarı elektrik stansiyası istifadəyə veriləndən sonra həm ucuz elektrik enerjisi əldə ediləcək, eyni zamanda, on minlərlə suvarılmayan yeni torpaqlara su veriləcəkdir. Şəmkir, Göygöl, Samux Gədəbəy rayonlarının ərazisində suvarma məsələləri öz həllini tapacaqdır. Bu da özlüyündə yeni əkin sahələrinin işə düşməsinə gətirib çıxaracaq, kənd təsərrüfatı istehsalı artacaq, beləliklə, biz öz ərzaq təhlükəsizliyimizi daha çox təmin edəcəyik, daha çox kənd təsərrüfatı məhsulları ixrac edəcəyik".

Ümumiyyətlə, burada inşaat işləri başa çatandan sonra azı 70 min hektar sahənin suvarılması təmin olunacaq, il ərzində 56 milyon kilovat-saat elektrik enerjisi veriləcək.

Çox gərəkli, çox genişmiqyaslı bir işdir. Hələ sovetlər dönəmində belə bir dəryaça barədə söz-söhbət gedirdi. Ulu öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə bu mühüm obyektin adı dəfələrlə rəsmi dövlət sənədlərinə salınmışdı. Amma illərdən bəri bu gərəkli arzu, istək olaraq qalırdı. Onun icrası Azərbaycanın müstəqillik zamanına, qurucu rəhbər kimi tanınan cənab İlham Əliyevin dövrünə düşdü. Ulu öndər Heydər Əliyevin arzusu indi onun layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilir.

Bilavasitə cənab İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə dağların qoynunda, Şəmkirçayın məcrasında nəhəng dəryaçanın yaradılması qərara alındı. Bu mühüm obyektin inşası "Meliorasiya Su Təsərrüfatı" ASC- həvalə olundu. Vəsait buraxıldı, tender keçirildi, tikinti təşkilatı müəyyən edildi. Bu, "Cengiz" türk inşaat-sənaye ticarət şirkətidir. "Cengiz" şirkətinin məsul işçisi Mehmet Səlahəttin Yazıçı ilə görüşüb söhbət etdik:

- Belə bir dəyərli işin bizə etibar olunmasından çox məmnunuq, - dedi. - Çalışırıq ki, bu yüksək etimadı işimizlə doğruldaq. Azərbaycan dövləti bizə həmişə qayğı diqqət göstərir. Odur ki, işimiz ahəngdar gedir. Hazırda burada 170 nəfər işçi çalışır. Onların, demək olar ki, hamısı yerlidir. Qonşu kəndlərdən gəlib-gedirlər. Sıravi fəhlədən tutmuş mexanizatora, mütəxəssisə kimi hər kəs öz işinin öhdəsindən bacarıqla gəlir. Mən hamıdan çox razıyam. Onlardan biri Məmməd Əmirovdur, qoy sizi obyektdə görülən işlərlə tanış eləsin.

Məmməd Əmirov təcrübəli mühəndisdir. Uzun illərdir ki, müxtəlif sahələrdə çalışır. İşin hər incəliyinə bələddir. Deyir ki, burada əsasən üç istiqamətdə gedir. Su anbarının məcrasında bəndin bünövrəsi qoyulub. Üç tunel qazılıb. Üçü vaxtında yüksək keyfiyyətlə başa çatıb.

Kanalların inşasına isə Mehmet Yılmaz rəhbərlik edir. Müxtəlif istiqamətdə bir neçə kanalın inşasında gedir. Su əvvəlcə tuneldən keçəcək, sonra isə açıq kanalla axacaq. Sağ sol sahil kanalları müxtəlif istiqamətlərə doğru uzanır. Zəyəm qəsəbəsinə, Gəncə istiqamətinə Şəmkir maşınlı kanalına kimi... Maşınlı kanaldan isə suvarma suyu Samux Göygöl rayonlarına ötürüləcək.

Gülənbir dağının yeni həyatı başlanır. Ən müasir texnika aramsız işləyir. Bu mühüm obyektdə işlər getdikcə yeni vüsət alır. Aylar, illər keçəcək. Gülənbir dağının başında çağlayan bolluq bərəkət çeşmələrindən hər yana içməli suvarma suyu veriləcək, Şəmkirçayın elektrik enerjisi yaxın-uzaq ellərə nur paylayacaq.

 

Əhməd İSAYEV         

 

Azərbaycan.- 2011.- 15 dekabr.- S.1.