Azərbaycanın antiterror fəaliyyəti dünya miqyasında geniş təqdir olunur

Bəşər sivilizasiyasının inkişafı yeni yüzillikdə daha sürətli və dinamik xarakter alsa da, dünya qarşısında hələ çözülməyən qlobal xarakterli problemlər qalmaqda davam edir. Həmin problemlərdən biri qismində indi ən böyük təhlükə olaraq qiymətləndirilən terrorizm çıxış edir. Dəfələrlə erməni terroruna məruz qalan xalq kimi Azərbaycan xalqı bu problemin hansı böyük təhlükə və faciələrə yol açdığını yaxşı bilir. Elə bu səbəbdən hazırda sözügedən problemə qarşı ən fəal formada mübarizə aparan dövlətlər sırasında Azərbaycanın adı xüsusi qeyd edilir.

Beynəlxalq antiterror koalisiyasının aparıcı üzvlərindən biri olan ölkəmiz terror probleminin birdəfəlik həlli üçün dünya dövlətləri ilə əməkdaşlığının daha da dərinləşməsinə xüsusi önəm verir. Çünki terrorizmin məhvinin və ona qarşı mübarizənin səmərəlilik dərəcəsinin yüksək olmasının əsas şərtlərindən biri qarşılıqlı əməkdaşlıqdır. Prezident İlham Əliyev bununla bağlı bildirmişdir: "Biz terrorizmin bütün formalarını qətiyyətlə pisləyirik və tam əminik ki, terrorçuluğa, terrorizmə qarşı mübarizə ancaq o təqdirdə səmərə verə bilər ki, bütün dövlətlər öz səylərini birləşdirsinlər".

Hazırda terrorizm probleminin həlli istiqamətində böyük səy və əzmlə mübarizə aparan dünya dövlətlərindən birinə çevrilən Azərbaycanın antiterror fəaliyyəti beynəlxalq miqyasda da təqdir olunur. Bunu ABŞ Dövlət Departamentinin 2010-cu ilin yekunları üzrə terrorizmə qarşı mübarizədə ayrı-ayrı ölkələrin rolu barədə yaydığı yeni hesabatdan da aydın görmək mümkündür. Hesabatda bildirilir ki, Azərbaycan terrorçu təşkilatların adamları, pulları və silahları Qafqazdan keçirmək səylərinə qarşı fəal çıxış edir.

Sənəddə vurğulanır ki, Azərbaycan terrorçuların vasitəçilərinin bölgədə fəaliyyətini zəiflətmək və onlara mane olmaq üçün səylərini fəallaşdırmış və müəyyən uğurlar qazanmışdır: "Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları ölkə ərazisində fəaliyyət göstərən terrorçu qrupların və onların vasitəçilərinin təqib olunması işini davam etdirirlər. 2009-cu ilin oktyabr ayında Bakı məhkəməsi Əli Məhəmməd Kəraki və Əli Hüseyn Nəcməddin ad-soyadlı iki Livan vətəndaşının hərəsini 15 il müddətinə, habelə onların Azərbaycandan olan dörd nəfər əlaltısını 2 ildən 14 ilə qədər həbs cəzasına məhkum edib. Məhkəmə müəyyən edib ki, bu qrup İsrail səfirliyinə hücum etməyi planlaşdırırmış".

Hesabatda vurğulanır ki, Azərbaycan hökuməti pulların yuyulmasına qarşı mübarizəni (Anti-money laundering - AML) davam etdirir, terrorçuluğa qarşı yönəlmiş fəaliyyəti maliyyələşdirir. Bundan əlavə, Azərbaycan hökuməti Maliyyə Monitorinqi Xidməti (Financial Investigative Unit - FIU) təsis edib: "2010-cu ilin oktyabr ayında Azərbaycan Mərkəzi Bankı pulların yuyulmasına qarşı mübarizəni və Maliyyə Monitorinqi Xidmətinin fəaliyyətini BMT-nin, Maliyyə Tədbirləri üzrə Hədəf Qrupunun (FATF), digər beynəlxalq təşkilatların və konvensiyaların standartlarına uyğunlaşdırmaq üçün fəaliyyət planı hazırlayıb. Bundan əlavə, Azərbaycan hökuməti həmin planı Avropa Şurası yanında Pulların yuyulmasına və maliyyə terrorizminə qarşı mübarizə tədbirlərini qiymətləndirən Ekspertlər Komitəsinə (MONEYVAL) təqdim edib. Keçən il dekabr ayında MONEYVAL Azərbaycanın təkliflərini nəzərdən keçirib və özünün Azərbaycanın müvafiq standartlara uyğun olmaması barədə tövsiyələrini ləğv etməyə razılaşaraq Azərbaycanın adını FATF Qrupunun Nəzarət Siyahısından çıxarıb. Azərbaycan terrorçuluqda şübhə doğuran qrupların və ayrı-ayrı şəxslərin siyahılarını yerli banklarda yaymaq yolu ilə terrorizmlə bağlı maliyyə vəsaitlərini üzə çıxarmaqda davam edir".

Xatırladaq ki, Maliyyə Monitorinqi Xidməti Prezident İlham Əliyevin 2009-cu il 23 fevral tarixli fərmanı ilə yaradılıb. Sözügedən qurum cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılması və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması sahəsində qanunvericiliklə və "Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monitorinqi Xidməti haqqında Əsasnamə" ilə müəyyən edilmiş səlahiyyətləri həyata keçirən dövlət orqanıdır. Maliyyə Monitorinqi Xidməti cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması sahəsində dövlət siyasətini həyata keçirir, bu sahədə nəzarət sistemini təkmilləşdirir və aidiyyəti dövlət orqanlarının fəaliyyətini əlaqələndirir. O da xüsusi olaraq vurğulanmalıdır ki, Maliyyə Monitorinqi Xidməti cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin qarşısının alınması sahəsində fəaliyyəti barədə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə hesabat verir.

Maliyyə Monitorinqi Xidməti fəaliyyətində imza atdığı yeni uğurlar sayəsində Eqmont Qrupunun tamhüquqlu üzvü seçilib. Xatırlatmaq yerinə düşərdi ki, ötən ay maliyyə monitorinqi orqanlarının Eqmont Qrupunun 19-cu Plenar iclası keçirilib. Yeni üzvlərin qəbul edilməsi məsələsinin də müzakirə olunduğu bu plenar iclasda Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankı yanında Maliyyə Monitorinqi Xidməti Eqmont Qrupunun tamhüquqlu üzvü seçilib.

Eqmont Qrupuna üzvlüklə bağlı Maliyyə Monitorinqi Xidməti tərəfindən 2009-cu ildə müraciət edilib və bu müraciət əsasında müvafiq prosedurlara başlanılıb. Bu prosedurlar çərçivəsində Eqmont Qrupunun işçi alt-qruplarının ötən dövr ərzində keçirilmiş iclaslarında Maliyyə Monitorinqi Xidməti tərəfindən təqdimatlar keçirilib. Bu təqdimatlarda ölkəmizin cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə (PLTMM) sahəsində nailiyyətləri və Mərkəzi Bank yanında Maliyyə Monitorinqi Xidmətinin fəaliyyəti haqqında ətraflı məlumat verilib və bununla əlaqədar müzakirələr keçirilib. Eyni zamanda, Azərbaycan Respublikasında PLTMM sisteminin inkişafı sahəsində mövcud vəziyyətlə bağlı Eqmont Qrupu tərəfindən Maliyyə Monitorinqi Xidmətinə ünvanlanan qiymətləndirmə sorğuları aidiyyəti üzrə cavablandırılıb. 2011-ci ilin mart ayında keçirilmiş işçi alt-qruplarının iclasında Azərbaycan Respublikasının PLTMM sisteminin, o cümlədən milli qanunvericiliyin və Maliyyə Monitorinqi Xidmətinin fəaliyyətinin beynəlxalq standartlara uyğunluğu nəzərə alınaraq, Maliyyə Monitorinqi Xidmətinin Eqmont Qrupunun üzvlüyünə qəbul edilməsi ilə əlaqədar təşkilatın Hüquq və İnteqrasiya işçi alt-qrupları tərəfindən müsbət rəy bildirilib.

Bütün bunlar ölkəmizin həm cinayət yolu ilə əldə olunmuş vəsaitlərin leqallaşdırılmasına, həm də terrorçuluğa qarşı yüksək səmərəli mübarizəsindən xəbər verir. ABŞ Dövlət Departamentinin hesabatında o da göstərilir ki, keçən ilin sentyabr ayında Azərbaycan Rusiya ilə dövlət sərhədi haqqında saziş imzalayıb. 2010-cu il noyabrın 18-də isə Xəzəryanı ölkələr qaçaqmalçılığa, narkotrafikə, mütəşəkkil cinayətkarlığa və terrorizmə qarşı mübarizə sahəsində əməkdaşlıq haqqında sazişə imza atılıb.

Onu da qeyd edək ki, Birləşmiş Ştatların və Beynəlxalq Təhlükəsizliyə Yardım Qüvvələrinin (ISAF) Əfqanıstanda əməliyyatlar aparması üçün Azərbaycan öz hava məkanından məhdudiyyətsiz istifadəyə imkan yaradıb, Bakı hava limanında təyyarələrin eniş etməsinə və yanacaq doldurmasına icazə verir, müvafiq informasiyaların mübadiləsini həyata keçirir.

Bütün bunlar bir daha təsdiq edir ki, terrordan əziyyət çəkən bir dövlət kimi Azərbaycan bu problemə qarşı mübarizədə ən etibarlı tərəfdaşlardan biri kimi çıxış edir. Çünki Azərbaycan dəfələrlə erməni terroruna məruz qalan dövlət olaraq bu problemin nə dərəcədə təhlükəli xarakter daşımasından və hansı fəsadlara yol açmasından yaxşı xəbərdardır. Ancaq çox təəssüf ki, bəzən Azərbaycan birbaşa üzləşdiyi terrora görə beynəlxalq ictimaiyyətdən lazım olan dəstəyi görmür. Belə ki, terroru dövlət siyasətinə çevirən Ermənistanın istər Azərbaycan ərazilərinin işğalı zamanı, istərsə də ondan sonrakı dövrdə bəşəriyyətin birmənalı şəkildə pislədiyi bu dəhşətli üsuldan ölkəmizə qarşı istifadə etməsinə görə dünya birliyi bu işğalçı ölkəyə qarşı hələ də təsirli tədbirlər görmür.

Azərbaycan isə istənilən halda terrora qarşı mübarizədə hər zaman ön sıralarda yer alan dövlət olub və olacaq.

Rasim BAYRAMOV

Azərbaycan.- 2011.- 6 sentyabr.- S. 4.