Milli dövlətçilik
və inkişaf yolu
Azərbaycanın özü qədər
əbədi
Heydər Əliyev XX əsrin
görkəmli liderlərindən biri kimi müasir demokratik
Avrasiyanın yeni tarixinin bugünkü qurucularındandır.
Çingiz
AYTMATOV
Tarix boyu, müəyyən dövrlərdə elə tarixi şəxsiyyətlər, elə siyasətçilər olub ki, onlar yalnız öz yaşadıqları dövrün yox, həm də çox-çox illər sonranın da insanı olublar. Gələcəyi görmək, rəhbəri olduğu ölkəni, onun vətəndaşlarını işıqlı gələcəyə aparmaq yönündə gördükləri saysız-hesabsız işlər onları daha da əfsanələşdirib, xalqın sevilən şəxsiyyətinə çevirib. Belə şəxsiyyətlərdən biri də Heydər Əliyevdir.
O, hələ keçən əsrin 70-80-ci illərində Sovet Azərbaycanına rəhbərlik edərkən həyatından artıq sevdiyi ölkəsi üçün xeyli işlər görmüşdür. Onun gördüyü işlər gələcəyə hesablanmış işlər idi. Ümummilli lider Heydər Əliyev dahilərə xas uzaqgörənliklə Azərbaycanın müstəqilliyini bərpa edəcəyini görmüş və hələ o vaxt bu istiqamətdə çox mühüm addımlar atmışdı.
Hərbi sahədə azərbaycanlı zabitlərin fəaliyyət göstərməsi üçün hərbi məktəbin yaranmasına ehtiyac vardı. Azərbaycanda hərbi məktəblər olmasına baxmayaraq, orada azərbaycanlıların təhsil alması çox müşkül idi. Yalnız Heydər Əliyev Azərbaycanda hakimiyyətə gələndən sonra bu problem öz həllini tapdı və həmin məktəblərdə azərbaycanlıların sayı artdı.
1969-cu ildə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi seçilən Heydər Əliyev azərbaycanlıların ali hərbi təhsil almaları üçün yollar axtarmağa başladı. Bunlardan biri də azərbaycanlıların hərbi məktəblərə qəbul olunmasını təmin etmək üçün indiki Cəmşid Naxçıvanski adına hərbi liseyi yaratması oldu. Bu məktəbi yaratmaq heç də asan olmamışdı. Heydər Əliyev böyük uzaqgörənliklə, qeyri-adi cəsarətlə və inadkarlıqla bunu etdi. Hər zaman Heydər Əliyevin qayğısı ilə əhatə olunan məktəbi məhz buna görə də fəxrlə "Heydər Əliyev məktəbi" adlandırırlar. Məzunlar fəxrlə "Mən Heydər Əliyev məktəbinin məzunuyam" deyirlər. Məhz bu amil də Heydər Əliyevin uzaqgörənliyinin, Azərbaycanın gələcəyi üçün səmərəli işlər görülməsinin bariz nəticəsi idi.
Heydər Əliyev Azərbaycana rəhbərlik etdiyi həmin illərdə min cür maneələri dəf edərək sovet hökumətinin Azərbaycanın hərtərəfli inkişafını təmin edən xüsusi qərarlar qəbul etməsinə nail oldu. Eyni qətiyyətlə də həmin qərarların yerinə yetirilməsini təmin etdi. Xalqın qurub yaratmaq dühası tamamilə və bütünlüklə Azərbaycanın ümumi yüksəlişi üçün səfərbər olundu. Nəticədə 1970-1985-ci illər Sovet Azərbaycanının tarixinə parlaq quruculuq dövrü kimi daxil oldu. Sənaye və kənd təsərrüfatının bütün sahələrində yüksəliş baş verdi. Respublika iqtisadiyyatında mühüm struktur dəyişiklikləri həyata keçirildi. Yeni və mütərəqqi sənaye sahələri yaradıldı. İstehsalla bilavasitə bağlı olan elmi-tədqiqat sahələrinin inkişafına diqqət artırıldı. Məhz Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə həyata keçirilən islahatlar sayəsində Azərbaycan aqrar-sənaye respublikasından sənaye-aqrar respublikasına çevrildi. Respublikada aparılan genişmiqyaslı quruculuq işləri nəticəsində Azərbaycanda bir neçə il ərzində yeni yaşayış massivləri, binalar, məktəblər, sənaye müəssisələri tikildi, yollar salındı. Azərbaycan gənclərinin mükəmməl təhsil alıb ölkənin sabahı üçün peşəkar kadr olmaları üçün Heydər Əliyevin gərgin səyi nəticəsində on minlərlə azərbaycanlının keçmiş ittifaqın ən nüfuzlu ali məktəblərində oxumalarına şərait yaradıldı.
Onun 14 illik fəaliyyəti ərzində respublikada həyatın elə bir sahəsi qalmadı ki, orada inkişaf, tərəqqi müşahidə olunmasın. Ölkənin iqtisadiyyatı, xalqın rifah halı, elm və incəsənət, səhiyyə sahələri inkişaf edərək Azərbaycanı keçmiş müttəfiq respublikalar sırasında ön yerlərdən birini tutmasına gətirib çıxardı. Heydər Əliyev bu fəaliyyəti ilə tək həmin dövrün Azərbaycanı və vətəndaşları üçün yox, həm də gələcək müstəqil Azərbaycanın möhkəm təməlini, sonrakı nəsillərin xoşbəxt və firavan həyatının təməlini qoymuşdur.
Azərbaycanın inkişafı yolunda Heydər Əliyevi xüsusi qayğılandıran məsələlərdən biri milli ədəbiyyatın, dramaturgiyanın və incəsənətin dünyada tanıdılması idi. Bu məqsədlə 1972-ci ildə 50 illiyi təntənə ilə qeyd olunmuş S.Vurğun adına Rus Dram Teatrından səmərəli şəkildə istifadə edilirdi. Əgər fikrən o illərə qayıtsaq, əhəmiyyəti və mənası bütün dolğunluğu ilə yalnız indi dərk edilən nailiyyətlərin heyrətamiz mənzərəsi gözlərimiz qarşısında canlanar. Bu salnamənin bəzi hadisələrini yada salaq. 1972-ci ilin aprelində Heydər Əliyev görkəmli şair İmadəddin Nəsiminin anadan olmasının 600 illiyinə hazırlıqla bağlı qərar qəbul edilməsinə nail oldu. Bir il sonra isə şairin yubileyi müttəfiq respublikaların çoxsaylı nümayəndələrinin iştirakı ilə Bakıda və Moskvada qeyd edildi. 1972-ci ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının yarıməsrlik yubileyi keçirilir. Yubiley bütün mədəniyyətimizin bayramına çevrilir. Üç il sonra Üzeyir Hacıbəylinin 90 illik yubileyi Bakıda və Moskvada böyük təntənə ilə qeyd olunur. Elə həmin il "Koroğlu" operası yeni quruluşda tamaşaya qoyulur. İctimaiyyətin diqqəti Üzeyir bəyin irsinə, bəstəkarın bənzərsiz musiqi yaradıcılığına, ədəbi fəaliyyətinə bir daha cəlb edilir. Hacıbəylinin publisistikası araşdırılarkən, XX əsrin əvvəllərində onu düşündürən milli oyanış problemləri - Heydər Əliyevin fəlsəfi konsepsiyasının həyata keçirilməsinə bu və ya digər formada təkan verən problemlər xüsusilə vurğulanırdı. Milli özgürlüyün atributu olan xalçaçılıq tarixən mədəniyyətimizdə son dərəcə mühüm yer tutmuşdur. Lakin o dövrdə xalq sənətinin bu növünə ögey münasibət bəsləndiyindən Azərbaycanda xalça muzeyi yox idi. Bu hal Heydər Əliyevin vəzifə səlahiyyətləri çərçivəsindən kənarda olsa da, onu çox narahat edirdi. Bu narahatlığa tezliklə son qoyuldu, 1972-ci il aprelin 25-də Bakıda tənətənəli şəraitdə Azərbaycan Xalçası və Xalq Tətbiqi Sənəti Muzeyi açıldı. Bundan bir ay sonra Moskvada, İttifaqlar Evinin Sütunlu salonunda Aşıq Ələsgərin anadan olmasının 150 illiyi münasibətilə təntənəli yığıncaq keçirildi. Bu, həmin dövrdə görünməmiş hadisə idi. Vətəni Göyçə mahalı sovet dövründə Ermənistan SSR-in tərkibinə daxil edilən Aşıq Ələsgərin belə bir yubileyinin keçirilməsində məqsəd böyük el sənətkarını Azərbaycan xalqına qaytarmaqla yanaşı, həm də tarixən Azərbaycanın real sərhədlərinin necə olduğu, ulu ata-babalarımızın bu yerlərdə əzəldən yaşadıqları fikrini yeni nəslə çatdırmaq idi. 1974-cü ildə Heydər Əliyev Azərbaycan teatrının 100 illik yubileyi mərasimində çıxış edərək Şərqdə ilk professional teatrın inkişaf yollarından, ictimai fikrin formalaşmasına onun göstərdiyi təsirdən danışır. Azərbaycan teatrının görkəmli nümayəndələrinə yüksək dövlət mükafatları verilir. Azərbaycan dilinin tədqiqi sahəsində araşdırmalara görə həmin il respublikanın bir qrup dilçi alimi də dövlət mükafatına layiq görülür. Həmin dövrdə respublikamızda ilk dəfə olaraq müstəqil Dilçilik İnstitutu yaradılır ki, bu da Ana dilimizin ictimai-siyasi nüfuzunun möhkəmlənməsinə kömək edir və dilin tarixinə, dialektologiyaya və bir çox digər problemlərə dair fundamental tədqiqatlar aparılmasına imkan verir. 1975-ci ildə Bakıda xalqımızın görkəmli şairi Səməd Vurğunun ev-muzeyi açılır. Bundan bir il sonra Moskvanın Böyük Teatrında Səməd Vurğunun yubileyi qeyd edilir. Elə həmin il İttifaqlar Evinin Sütunlu salonunda Müslüm Maqomayevin 90 illik yubileyi keçirilir. Dekabrın 12-də isə Azərbaycan memarı Əcəmi Naxçıvaninin anadan olmasının 850 illiyi münasibətilə, onun yaratdığı Mömünə xatın türbəsinin qarşısında bu dahi sənətkarın abidəsinin təməli qoyulur. 1978-ci il fevralın 3-də Qara Qarayevin anadan olmasının 60 illiyi münasibətilə təntənəli yığıncaq keçirilir. Elə həmin gün böyük bəstəkara Sosialist Əməyi Qəhrəmanı adı verilir. Fevralın 15-də isə Moskva Konservatoriyasının Böyük salonunda ustadın yubileyi qeyd olunur. Həmin ilin ən böyük hadisəsi isə çoxlarının müqavimətinə baxmayaraq, Azərbaycan dilinə dövlət statusu verilməsi oldu. Heydər Əliyevin respublikaya rəhbərliyi dövründəki fəaliyyətinin nəticəsi olaraq, 1978-ci ildə qəbul olunan Konstitusiyada Azərbaycan dilinin dövlət dili statusu təsbit edildi.
Dövr baxımından, sözün əsl mənasında, qəhrəmanlığa bərabər olan bu addım gələcəyin müstəqil, yeni Azərbaycanı naminə atılmışdı. 1980-ci ilin noyabrında bir qrup Azərbaycan alimi və mədəniyyət xadimi SSRİ dövlət mükafatına layiq görülür, bir çox elm, ədəbiyyat və incəsənət xadimlərinin təntənəli yubiley mərasimi keçirilir. O illərdə Heydər Əliyevin Azərbaycan mədəniyyəti qarşısında ən misilsiz xidmətlərindən olan filosof şair Hüseyn Cavidin nəşinin qalıqlarının 1982-ci ildə Bakıya gətirilməsi və Naxçıvanda doğma torpağa tapşırılması olmuşdur.
Bütün görülən bu işlər Azərbaycan xalqına öz ədəbiyyatı və mədəniyyətinin klassiklərini, böyük tarixi şəxsiyyətlərini daha yaxşı tanımağa, mədəni sərvətlərini və dəyərlərini qoruyub saxlamağa imkan vermişdir. XX əsrin 1969-1982-ci illərində Azərbaycan müəyyən mənada milli hisslərin əsl intibah dövrünü yaşamışdır. Bu illərdə görülmüş bütün işlər Heydər Əliyev siyasətinin əməli nəticələridir. Heydər Əliyev bu fəaliyyəti son dərəcədə yüksək siyasi məharət və peşəkarlıq səviyyəsində həyata keçirirdi.
Bütün görülən bu işlər ümummilli liderin gələcəyə hesablanmış addımları idi. Ulu öndər uzaqgörənliklə hiss edirdi ki, Azərbaycan müstəqilliyini bərpa edəcək, onun yaratdığı istər maddi, istərsə də mənəvi dəyərlər müstəqil Azərbaycana gərəkli olacaqdır.
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpası ərəfəsində gedən prosesdə Heydər Əliyev tarixi şəxsiyyət, lider olaraq Azərbaycan xalqının taleyinə təsir göstərən əhəmiyyətli addımlar atdı. 1990-cı ilin yanvarında sovet qoşunları Bakıya hərbi müdaxilə edərək qanlı hadisələr törətdilər, yüz otuzdan artıq vətəndaşımız qətlə yetirildi. Azərbaycan xalqının öz ərazi bütövlüyünü qorumaq uğrunda apardığı mübarizə qan içərisində boğuldu. Bu haqsızlığa qarşı Azərbaycan xalqı qəti etirazını bildirirdi. Heydər Əliyevin 1990-cı il yanvarın 21-də Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyinə gəlməsi və orada bu faciəni törədənləri kəskin ittiham etməsi tarixi prosesə, tarixi hadisələrə ciddi təsir göstərən addım idi. Məhz bundan sonra Azərbaycanda xalq hərəkatı milli azadlıq hərəkatına çevrildi. Əgər 1987-ci ildə Azərbaycan xalqı ərazi bütövlüyü və Qarabağın qorunması uğrunda mübarizəyə qalxmışdırsa, 1990-cı ilin yanvarından sonra gedən mübarizə artıq müstəqillik, azadlıq, suverenlik, istiqlal uğrunda mübarizə idi. Heydər Əliyevin məhz həmin çıxışı, çağırışı Azərbaycanın siyasi həyatında böyük dəyişiklik məqamı oldu və milli azadlıq, istiqlal uğrunda mübarizə başlandı. Bu mübarizə 1991-ci ildə Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpası ilə yekunlaşdı.
Heydər Əliyev 1993-cü ildə, ölkəmizdə siyasi böhran yaşandığı, vətəndaş müharibəsi təhlükəsi yarandığı, Ermənistanın təcavüzünün gücləndiyi bir vaxtda siyasi hakimiyyətə qayıdıb, ilk növbədə, vətəndaş müharibəsi təhlükəsini aradan qaldırdı. Azərbaycanda ictimai-siyasi sabitliyin yaradılması üçün ciddi və təxirəsalınmaz addımlar atıldı. Hərb cəbhəsində atəşkəsə nail olundu. Atəşkəsin əldə edilməsi ilə yaranmış fasilədən ümummilli lider ölkədə dövlət quruculuğu işinin aparılması və ictimai-siyasi sabitliyin bərqərar olması, iqtisadi və maliyyə sabitliyinin yaradılması üçün çox ciddi siyasətin həyata keçirilməsinə başladı. İctimai-siyasi sabitliyin yaradılması üçün həyata keçirdiyi siyasətin ana xəttini qanunçuluq və möhkəm dövlət intizamının yaradılması təşkil edirdi.
Ulu öndər Heydər Əliyevin başladığı dövlət quruculuğu siyasətinin tərkibində əsas yerlərdən birini Milli ordunun yaradılması tuturdu. Qarşıya qoyulan ən vacib və təxirəsalınmaz vəzifələrdən biri vahid komandanlığa əsaslanan ordunun yaradılması idi. Az zaman içərisində Müdafiə Nazirliyinin tabeçiliyində və dövlətin nəzarətində olan ordu birləşmələri yaradıldı və düşmən hücumlarının qarşısı alındı.
Heydər Əliyev ictimai-siyasi
sabitliyi qorumaq üçün qanunçuluğun yüksək
səviyyədə təsbit olunması istiqamətində
mühüm addımlar atdı. Ölkədə xaos və
özbaşınalığın qarşısı
alındı. Xalqın Heydər Əliyevə inamı, etimadı
o dərəcədə yüksək idi ki, onun hər bir
çağırışı Azərbaycan
xalqının bütün təbəqələrində
böyük əks-səda doğururdu. 1994-1995-ci illərdə
xarici qüvvələrin köməyi ilə bəzi dairələr
Azərbaycanda dövlət çevrilişinə cəhd
göstərdilər. Məqsəd ölkəmizin həyata
keçirdiyi müstəqil siyasəti əngəlləmək,
Azərbaycanı yenidən xarici qüvvələrin, imperiya
dairələrinin təsiri altına salmaq idi. Azərbaycan
xalqının Heydər Əliyevə olan inamı hesabına
dövlət çevrilişinə cəhdin
qarşısı qətiyyətlə alındı.
İctimai-siyasi
sabitliyin təmin edilməsi iqtisadi islahatların həyata
keçirilməsinə yol açdı. Dövlət idarəçiliyi
ilə bağlı qanunlar hazırlanaraq təsdiq olundu. Ən
başlıcası isə müstəqil dövlətimizin ilk
Konstitusiyası qəbul edildi. Müstəqil Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiyası 1995-ci il noyabrın 12-də
ümumxalq səsverməsi ilə qəbul edildi. Bu
Konstitusiyanın müəllifi ulu öndər Heydər Əliyevdir.
Azərbaycan xalqının siyasi taleyini, siyasi fəaliyyətini,
məqsəd və məramını, iqtisadi və dövlət
idarə üsulunu müəyyən edən Konstitusiyanın qəbul
edilməsi olduqca əhəmiyyətli hadisədir. Bu
Konstitusiya ilə Azərbaycanda hakimiyyət bölgüsü
- qanunverici, icra və məhkəmə hakimiyyəti
arasında bölgü müəyyənləşdirildi.
Konstitusiya ilə təsbit edildi ki, Azərbaycan demokratik,
hüquqi və unitar dövlətdir. Konstitusiyada insan hüquq
və azadlıqlarına geniş yer verilməsi göstərdi
ki, Azərbaycanın yolu demokratiyadır. Bütün bunlar ulu
öndərin dövlət quruculuğu sahəsində
gördüyü böyük işlərin əsas istiqamətlərindən
biridir.
Ulu
öndər Heydər Əliyevin ən böyük xidmətlərindən
biri də Azərbaycanın öz təbii sərvətlərinə
sahib çıxması, dünyanın əsas neft-qaz
ixracatçısına çevrilməsidir. Onun bu istiqamətdə
həyata keçirdiyi nəhəng siyasi layihələrdən
biri neft strategiyasıdır. Neft strategiyası bu gün də
Azərbaycan üçün həm siyasi, həm də
iqtisadi dividendlər gətirməkdədir. Ulu öndərin
uzaqgörənliyi və qətiyyəti sayəsində
1994-cü il sentyabrın 20-də Bakıda müxtəlif
ölkələrin neft şirkətləri ilə imzalanan
"Əsrin müqaviləsi" Azərbaycanın yeni neft
strategiyasının əsasını qoydu. Bu neft
strategiyası dünyanın ən qabaqcıl neft şirkətlərini
Azərbaycana investisiya yatırmağa cəlb etdi. Bu
investisiyalar iqtisadi sabitliyin bərqərar olması
üçün böyük rol oynadı. Azərbaycanın
beynəlxalq nüfuzu artdı, bölgədə rolu genişləndi.
O cümlədən iqtisadi islahatlar aparılması
üçün böyük baza, sosial islahatlar
üçün iqtisadi potensial yaradıldı.
Heydər
Əliyevin həyata keçirdiyi nəhəng geopolitik layihələr
sırasında Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri layihəsi
bu gün həm Azərbaycan, həm də region
üçün böyük rol oynayır. Bütün
iqtisadi təhlilçilərin və tədqiqatçıların
fikri belədir ki, belə nəhəng layihənin həssas
bir bölgədə - Cənubi Qafqazda həyata keçirilməsi
yalnız böyük şəxsiyyətin - Heydər Əliyevin
uzaqgörənliyi ilə reallaşa bilərdi.
Enerji təhlükəsizliyi
bütün dünya dövlətlərini
düşündürən ən vacib məsələlərdən
biridir. Ona görə də Azərbaycanın, o cümlədən
Xəzərin karbohidrogen ehtiyatlarının dünya
bazarlarına çıxarılmasına əngəl olmaq istəyən
qüvvələr var idi. Onların maneələrinə
baxmayaraq, Heydər Əliyev BTC neft kəmərinin, sonra isə
Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərinin reallaşması
üçün çox iş gördü. Həmin layihələrin
reallaşması Heydər Əliyevin uğuru, onun
böyük şəxsiyyət olaraq tarixi prosesə göstərdiyi
təsirlərin nəticəsi idi.
Bütün
bunların fonunda ulu öndər Heydər Əliyevin həm də
mənəvi-əxlaqi cəhətdən nə qədər zəngin
və kamil insan olduğu bir daha aydın görünür.
Böyük strateq və dövlət xadimi siyasətdə mənəvi
əxlaq - sadəlik, düzgünlük, təmizlik,
vicdanlılıq, ləyaqətlilik, yurdsevərlik, məğrurluq,
mərdlik kimi normaları daim uca tutmuş, irəli çəkdiyi,
etimad göstərdiyi kadrların da bu keyfiyyətlərə
malik olmasına ciddi fikir vermişdir.
Ulu
öndər 1993-cü ildə hakimiyyətə
qayıtdıqdan dərhal sonra Azərbaycana birinci rəhbərliyi
dövründə milli kadrların və dövlət
qulluqçularının hazırlanması sahəsində
başladığı işləri daha geniş miqyasda,
sistemli şəkildə davam etdirməyi prioritet vəzifələrdən
biri kimi müəyyənləşdirdi. Heydər Əliyevin
yüksək vətənpərvərliyi, ekstremal situasiyalarda
düzgün və ədalətli qərarlar qəbul etmək
bacarığı, tükənməz enerjisi,
işgüzarlığı, onun rəhbərlik etdiyi
komandanın da çevikliyinə təkan vermiş, məmurlarda
məsuliyyət hissini daha da gücləndirmişdir. Bu
komandanın hər bir üzvü yaxşı bilirdi ki, Heydər
Əliyevin etimadını və rəğbətini
qazanmağın yeganə yolu vicdanla, məsuliyyətlə
işləmək, qarşıya qoyulmuş vəzifələri
tez bir zamanda yerinə yetirməkdir. Ulu öndər
yaxşı işləyən dövlət
qulluqçularını mükafatlandırmaqla yanaşı,
verilmiş göstərişləri lazımi səviyyədə
yerinə yetirə bilməyən, qulluq səlahiyyətlərini
aşan, xalq kütlələrində haqlı narazılıq
doğuran hərəkətlərə yol verən məmurları
müşavirələrdə ifşa edir və bu digərlərinə
yaxşı görk olurdu. "Azərbaycanın dövlət
başçısı, Prezidenti kimi mənə yaxşı
işdən savayı heç bir mükafat vermək, xoş
söz demək lazım deyildir. Bunların heç biri mənə
lazım deyil. Yaxşı işləyin, iş görün.
Amma təmiz iş görün, mənəvi
saflığı təmin edin".
Vaxtilə
dediyi bu sözlər bir daha təsdiqləyir ki, ulu öndər
dövlət idarəçiliyində məmur məsuliyyəti
meyarlarını düzgün müəyyənləşdirmiş,
hər bir komanda üzvünün işinə xalqın rəyi
əsasında qiymət vermiş, özünün zəngin təcrübəsini
onlara təlqin etməyə
çalışmışdır.
Hamı
yaxşı bilir ki, Azərbaycan bir dövlət kimi müstəqilliyini
bərpa etdikdən sonra da dağılmaq təhlükəsi
ilə üzləşməli oldu. Xarici dövlətlərin
kəşfiyyat idarələri daxildəki hərc-mərclikdən
istifadə etməyə çalışdı. Bir tərəfdən
Azərbaycanda süni şəkildə etnik-milli
qarşıdurma yaratmaq istəyən şimalda "Sadval"
hərəkatının, cənubda isə qeyri-qanuni
"Talış-Muğan Respublikası" elan etmiş Əlikram
Hümbətovun həyata keçirmək istədiyi
separatçı və başqa bu kimi qanunsuz əməlləri
böyük uzaqgörənliklə təhlil edib müdrik qərar
qəbul edən ulu öndər təkcə milləti,
respublikamızı ölüm-dirim mübarizəsindən
qurtarmadı, həm də xalqımızın böyük əksəriyyətinin
təkidi, tələbi ilə hakimiyyətə ikinci dəfə
gəlməsi ilə Azərbaycan xalqının mənliyini,
varlığını özünə qaytara bildi.
Beləliklə,
Azərbaycan həyatında yeni quruculuq dövrü
başladı. Heydər Əliyev özünün nadir
istedadına, parlaq dövlətçilik təfəkkürünə
və mükəmməl milli dirçəliş
konsepsiyasına əsaslanaraq ölkəni iqtisadi, siyasi
böhranın cəngindən xilas edə bildi. Bu günün
və çiçəklənən gələcəyin
etibarlı özülünü qoydu.
Başqa
sözlə desək, ulu öndər Azərbaycana ikinci dəfə
rəhbərlik etməsi ilə xalq təsərrüfatının
bütün sahələrində inkişaf üçün
işıqlı yol göstərdi. Elmin bütün sahələrində
uğurlar əldə edilməsində elm adamlarına
arxa-dayaq oldu. Neft sənayesinin inkişafında xarüqələr
yaradılmasına öncüllük etdi. Ulu öndər
ölkəmizdə əldə edilən uğurlara
qısqanclıqla baxanlara "Kim müxalifətdə durursa
dursun, ancaq Vətəninə, xalqına, mənəviyyatına,
məsləkinə müxalifətdə durmasın", -
deyirdi. "Suverenliyimizi daim yaşatmaq, dövlət müstəqilliyimizi
əbədi etmək üçün harada yaşamasından
asılı olmayaraq, hər bir azərbaycanlıdan müqəddəs
Azərbaycan qayəsi ətrafında əməl və əqidə
birliyi" tələb edirdi.
İdarəçilikdə siyasi
varislik ənənəsi həm də kadrların seçilməsi
və dəyərləndirilməsi ilə bağlı mütərəqqi
ənənələrin qorunub saxlanılmasını və
inkişaf etdirilməsini nəzərdə tutur. 2003-cü ilin
oktyabrından ölkəyə inamla rəhbərlik edən
Prezident İlham Əliyev ulu öndərin kadr siyasətini də
yeni dövrün tələblərinə uyğun,
böyük uğurla davam etdirir. Dövlət başçısı
seçildikdən sonra hökumət üzvləri ilə
keçirdiyi ilk toplantıda xalqa xidməti əsas tələb,
vəzifə kimi müəyyənləşdirən Prezident
İlham Əliyevin irəli sürdüyü bu prinsip indi də
öz qüvvəsindədir. "Xalq Prezidenti seçir,
Prezident də xalqın qarşısında cavab verməlidir. Əgər
xalq onun fəaliyyətini dəstəkləyirsə, ona
inanırsa, bu, ən böyük mükafatdır", - deyən
dövlət başçısının siyasətinə
olan kütləvi inam da məhz onun belə idarəetmə
prinsiplərinə yanaşmasından, hakimiyyəti yalnız vətəndaşlara
xidmət vasitəsi kimi dəyərləndirməsindən irəli
gəlir. Bu baxımdan, liderlik institutunun Azərbaycan
üçün nə qədər böyük önəm
daşıdığı indi daha qabarıq
görünür.
Regionların
tərəqqisi, əyalətlərdə yeni iş yerlərinin
açılması, urbanizasiya prosesinin səviyyəsinin
azaldılması, sosial infrastrukturun yenilənməsi, yerlərdəki
problemlərin aradan qaldırılması məqsədilə
imzaladığı sənədlərin icrası vəziyyəti
ilə tanış olmaq, sıravi insanlarla ünsiyyət
quraraq mövcud çətinliklər barədə
informasiyaları ilkin mənbədən almaq üçün
vaxtaşırı Azərbaycanın müxtəlif
rayonlarına ardıcıl səfərlər etməsi Azərbaycan
Prezidentinin fəaliyyətinin üstün istiqamətlərindən
biri kimi diqqəti çəkir. Vətəndaşlarla
birbaşa təmaslara üstünlük verən, özünəməxsus
təmkin və həssaslıqla onların problemlərini dinləyən,
problemlərin həlli üçün qəti
tapşırıqlar verən Prezident İlham Əliyevin bu
addımları ictimaiyyət tərəfindən yüksək
qiymətləndirilir, xalqın öz rəhbərinə olan
inamını, etimadını daha da artırır.
İllər
keçir, Azərbaycan xalqı ulu öndər Heydər Əliyevin
qurub yaratdıqlarından bəhrələnir və bundan sonra
da çox-çox illər bəhrələnəcəkdir.
Heydər Əliyev yolu ilə, Heydər Əliyev ideyaları
ilə Azərbaycan daim böyük uğurlar qazanıb daha
böyük zirvələr fəth edəcəkdir.
Bir
sözlə, böyük şəxsiyyət Heydər Əliyev
uzun illər gördüyü işləri canı qədər
sevdiyi Azərbaycan üçün edibdir. O, müdrik
uzaqgörənliklə hər bir Azərbaycan vətəndaşının
xoş yaşayışı, yüksək sosial rifahı,
maddi və mənəvi cəhətdən zəngin olması
üçün durmadan çalışıbdır. Aradan
neçə illər keçsə də, əsrlər
bir-birini əvəz etsə də, qədirbilən
xalqımız ümummilli liderin gördüyü işləri
unutmayacaqdır. Hər bir vətəndaşımız
görülən bu işləri, nailiyyətləri öz
yaşayışında, həyat tərzində hiss edəcəkdir.
"Azərbaycan Heydər Əliyevin şah əsəridir"
deyimi heç vaxt öz dəyər və
aktuallığını itirməyəcəkdir.
Çünki Heydər Əliyev həm də Azərbaycanı
bütün dünyada tanıdıbdır.
Bayrağımızın dünyanın nüfuzlu təşkilatlarının
binaları qarşısında şəstlə
dalğalanması, dünyanın inkişaf etmiş ölkələri
ilə ikitərəfli və çoxtərəfli əlaqələri,
Azərbaycanın çoxdandır cəlb edildiyi Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsində haqlı tərəf
kimi qəbul edilməsi, ölkəmizin iştirakı və
razılığı olmadan regionda heç bir layihənin
gerçəkləşə bilməməsi məhz ulu
öndərin həyata keçirdiyi uzaqgörən və məntiqli
siyasətin nəticəsində baş veribdir. Onun hədəflədiyi
müasir, inkişaf etmiş Azərbaycan gələcək nəsillərə
bir töhfədir. Gələcək nəsillər də fəxr
edəcəkdir ki, onların Heydər Əliyev kimi
ümummilli lideri vardır.
"Azərbaycan
müstəqil dövlətdir. Azərbaycanın dövlət
müstəqilliyi tarixi hadisədir, Azərbaycan
xalqının tarixi nailiyyətidir. Azərbaycanın dövlət
müstəqilliyi dönməzdir, əbədidir və bizim
borcumuz dövlət müstəqilliyini, əldə etdiyimiz
milli azadlığı daim qoruyub saxlamaqdır. Bizim borcumuz bu
müstəqilliyi möhkəmləndirməkdən və gələcək
nəsillərə müstəqil, qüdrətli Azərbaycan
dövləti çatdırmaqdan ibarətdir". Ulu öndər
Heydər Əliyevin bu məramı Azərbaycan xalqı
üçün artıq prinsipial vətəndaş
mövqeyinə çevrilib.
Səməd SEYİDOV,
Milli Məclisin Beynəlxalq
münasibətlər və
parlamentlərarası
əlaqələr komitəsinin sədri,
Azərbaycan Dillər Universitetinin
rektoru
Azərbaycan.- 2012.- 28 aprel.- S. 3.