Bir sıra qanun layihələrinə dəyişikliklər edildi

Dünən Milli Məclisin növbəti plenar iclası keçirildi. İclasda bir sıra qanun layihələri, qanunlara əlavə və dəyişikliklər və Azərbaycan Respublikasının xarici dövlətlərlə imzaladığı beynəlxalq sazişlər təsdiqləndi.

Gündəlik təsdiqləndikdən sonra cari məsələlərin müzakirəsi üçün vaxt ayrıldı.

Çıxış edən deputatlar Qüdrət Həsənquliyev, Fazil Mustafa Gürcüstanda yaşayan soydaşlarımızın mövcud durumundan danışdılar.

Avropa Şurası Azərbaycana daim ikili standartlarla yanaşır

Deputat Zahid Oruc bildirdi ki, yanvar ayının 25-də Azərbaycanın Avropa Şurasına tamhüquqlu üzv kimi qəbulunun 11 ili tamam olur. Ancaq bu müddət ərzində adıçəkilən qurum Azərbaycan üçün bir məhkəmə rolunu oynayıb. Avropa Şurası Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli məsələsini kənara qoyub, daha çox tövsiyələrinin yerinə yetirilməsini tələb edib. Onun fikrincə, bütün bu amillər nəzərə alınmaqla Azərbaycan bu qurumla münasibətlərinə yenidən baxmalıdır.

Milli Məclisin Sədri Oqtay Əsədov bildirdi ki, Avropa Şurası Azərbaycana daim ikili standartlarla yanaşıb. Azərbaycanın üzərinə müxtəlif öhdəliklər qoyulub və onların hamısı yerinə yetirilib: "Azərbaycan Avropa Şurasının öhdəliklərini yerinə yetirməsinə baxmayaraq, yenə də ölkəmizə qarşı münasibət dəyişməyib. Ona görə də Azərbaycan yeni öhdəlikləri qəbul etməməlidir. Dəfələrlə şahidi olmuşuq ki, Gürcüstan və Ermənistana Azərbaycandan fərqli yanaşılır. Biz bütün öhdəlikləri yerinə yetirmişik. Niyə təzə öhdəliklər götürməliyik? Avropa Şurası ilə Azərbaycanın münasibətlərinə yenidən baxmağa ehtiyac yoxdur. Əsas odur ki, məsələ qaldırıb monitorinqdən çıxmalıyıq".

İclasda çıxış edən deputat Əli Məsimli dekabırn 19-20-də Milli Məclisdə keçirilən GUAM Parlament Assambleyasının beşinci iclası, görüşlər, toplantılar və qəbul olunan qərarlar barədə məlumat verdi. Azərbaycan nümayəndə heyətnin üzvü bildirdi ki, GUAM Parlament Assambleyası beynəlxalq münasibətlər sistemində öz mövqeyini möhkəmləndirməkdədir. Assambleyadakı milli parlament nümayəndə heyətləri son illərdə çox fəal şəkildə təşkilatı təmsil etmiş, bir sıra regional parlament qurumları ilə sıx əlaqələrin qurulmasında səylərini əsirgəməmişlər. Azərbaycanın GUAM-a sədrliyi dönəmində təkcə üzv ölkələrlə deyil, bir sıra digər dövlətlərlə də əlaqələri xeyli genişlənib və möhkəmlənib. Avropanın 5 aparıcı təşkilatı artıq GUAM-la əməkdaşlıq edir.

Sonra gündəlikdə duran məsələlərin müzakirəsi başlandı. Öncə Ali Məhkəmə, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məhkəməsi və Sumqayıt Apelyasiya Məhkəməsi hakimlərinin təyin edildiməsi təsdiqləndi (Qərar qəzetin bugünkü nömrəsində dərc edilib).

"Mədəniyyət haqqında" qanun layihəsi üçüncü oxunuşda qəbul edildi

Gündəlikdə olan "Mədəniyyət haqqında" qanun layihəsi (3-cü oxunuş) barədə Mədəniyyət komitəsinin sədri Nizami Cəfərov bildirdi ki, bu qanun Azərbaycanda mədəniyyət və incəsənət sərvətlərinin yaradılması, qorunması, dirçəlişi, inkişafı və yayılması sahəsində münasibətləri tənzimləyir, mədəniyyət sahəsində insan hüquq və azadlıqlarını təmin edir, bu sahədə hüquqi, təşkilati, iqtisadi və sosial təminatları, eləcə də dövlət siyasətinin məqsədini, prinsiplərini müəyyən edir. Komitə sədrinin sözlərinə görə, qüvvədə olan "Mədəniyyət haqqında" qanunun qəbul olunmasından 15 il ötür. Azərbaycan mədəniyyətində baş verən yeniliklər, qazanılan uğurlar isə yeni bir qanunun işlənib hazırlanması zərurətini yaradıb. Yeni qanun layihəsini Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ilə Milli Məclisin müvafiq komitəsi hazırlayıb. Nizami Cəfərov onu da diqqətə çatdırdı ki, artıq Ədliyyə və Maliyyə nazirlikləri, Milli Elimlər Akademiyası və Aşıqlar Birliyi öz təkliflərini təqdim ediblər. Məqsəd yeni sənədin işlək qanuna çevrilməsidir. Qanun layihəsində yeni anlayışlar var. Yeni anlayışlar beynəlxalq konvensiyaların tələb və prinsiplərinə uyğunlaşdırılıb. Layihədə yaradıcı şəxslərə aid hissə geniş işlənilib. Sənədə, eyni zamanda beynəlxalq konvensiyalara uyğun olaraq dövlət reyestri məsələsi də daxil edilib. Həmçinin qanun layihəsində mədəniyyət sahəsində dövlət monitorinqinin aparılması öz əksini tapıb. Monitorinqlər mədəniyyət sahəsində dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinin cari vəziyyətinin və mövcud boşluqların müəyyən edilməsi, eləcə də gələcək siyasət istiqamətlərinin və mədəniyyət siyasəti tədbirlərinin müəyyən edilməsi məqsədilə həyata keçirilir. Qanun layihəsində mədəniyyət sahəsində çalışan yaradıcı şəxslərin maddi və sosial təminatı məsələsi də öz əksini tapıb.

Qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı çıxış edən deputatlar Siyavuş Novruzov, Gövhər Baxşəliyeva və Fəzail İbrahimli bildirdilər ki, mədəniyyət sahəsi ilə bağlı yeni qanun sosial sifariş olduğu üçün onun qəbuluna çox ehtiyac var. Azərbaycanda mədəniyyət sahəsində son illər aparılan islahatların uğurlu nəticələr verməsi üçün qanunvericilik bazası təkmilləşdirilməli və bu qanunun mexanizmi işlək olmalıdır. Milli Məclisin vitse-spikeri Valeh Ələsgərov isə qanun layihəsi ilə bağlı tövsiyə xarakterli fikirlərini bildirdi. Qanun layihəsi 3-cü oxunuşda səsə qoyularaq qəbul edildi.

Sonra iclasda "Müstəqil Dövlətlər Birliyinin iştirakçısı olan dövlətlərin daxili işlər nazirliklərinin (polisin) insan alveri ilə mübarizədə əməkdaşlığı haqqında" saziş və "Xəzər dənizinin dəniz ətraf mühitinin mühafizəsi haqqında" Çərçivə Konvensiyasının neftlə çirklənmə halları ilə mübarizədə regional hazırlıq, cavab tədbirləri və əməkdaşlıq haqqında" Protokolunun təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Qanununun layihəsi təsdiq olundu.

Milli Məclis vergi dərəcələrini azaltdı

Spiker Oqtay Əsədov bildirdi ki, müzakirəyə çıxarılan mühüm məsələlərdən biri gündəliyin 15-ci məsələsi olan Vergi Məcəlləsində dəyişikliklər edilməsi haqqında qanun layihəsidir. Sənədlə bağlı Milli Məclisin İqtisadi siyasət komitəsinin sədri Ziyad Səmədzadə məlumat verdi. Komitə sədri dedi ki, Vergi Məcəlləsinin 131 maddəsinə dəyişikliklər edilməsi nəzərdə tutulub. Məcəllə qəbul olunanda mükəmməl idi. Lakin sonradan ölkə iqtisadiyyatında gedən inkişaf prosesləri bu sahədə qanunvericiliyə müəyyən dəyişikliklər edilməsi zərurətini yaratdı. İndiyədək bu sahədə edilən dəyişikliklər vergi sistemində müasir informasiya texnologiyalarının tətbiqinə, vergi mədəniyyətinin və inzibatçılığının möhkəmləndirilməsinə yaxşı imkan yaradıb. Bu dəyişikliklər də vergi yükünün azaldılması, vergi ödəyicilərinin hüquqlarının qorunması, vergi sisteminin möhkəmləndirilməsi və bu sahəyə nəzarətin möhkəmləndirilməsi işinə xidmət edir. Dəyişikliklərdən biri vergi orqanları tərəfindən vergi borclarının məcburi alınması zamanı vergi ödəyicilərinin məhkəməyə müraciət imkanlarının genişləndirilməsi ilə bağlıdır. Ziyad Səmədzadə qeyd etdi ki, dəyişikliklər ümumilikdə vergi dərəcəsinin aşağı salınmasını özündə ehtiva edir. Bu dərəcələr 30 faizdən 25 dərəcəyə endirilir. Layihədə Azərbaycanda yaradılacaq sənaye parklarında sahibkarların torpaq, əmlak vergisindən azad edilməsi barədə maddələr nəzərdə tutulub. Təhsil haqqı əlavə dəyər vergisindən (ƏDV) azad olunacaq.

Müzakirələrdə çıxış edən deputat Vahid Əhmədov bildirdi ki, bu dəyişikliklər Azərbaycanda daha sivil vergi sisteminin tətbiq olunmasına, qeyri-neft sektorunun inkişaf etməsinə səbəb olacaq. Onun fikrincə, bu dəyişikliklər Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafına xidmət edir. Sonra layihə səsə qoyularaq qəbul edildi.

İclasda Türk Şurasının İkinci Zirvə Toplantısının Bəyannaməsinin təsdiq edilməsi haqqında qanun layihəsi, "Azərbaycan Respublikası hökuməti və Litva Respublikası hökuməti arasında fövqəladə halların qarşısının alınması və aradan qaldırılması sahəsində əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardım haqqında" Saziş və "Azərbaycan Respublikası hökuməti və Koreya Respublikası hökuməti arasında iqtisadi əməkdaşlıq haqqında" Sazişin təsdiq edilməsi barədə qanun layihəsi təsdiq edildi. Deputatlar eyni zamanda Ümumdünya Poçt Konvensiyasına və onun yekun Protokoluna qoşulmaq haqqında, Ümumdünya Poçt İttifaqının Nizamnaməsinə əlavə səkkizinci Protokola qoşulmaq haqqında, Ümumdünya Poçt İttifaqının Ümumi Reqlamentinə əlavə birinci Protokola qoşulmaq haqqında və "Poçt ödəniş xidmətləri haqqında" Sazişə qoşulmaq barədə qanun layihələrinə müsbət rəy bildirdilər.

Sonra parlamentin Regional məsələlər komitəsinin sədri Arif Rəhimzadə Gəncə şəhərinin və Daşkəsən, Goranboy, Göygöl, Samux rayonlarının sərhədlərində qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında və Bakı şəhər inzibati ərazi vahidi tərkibində Pirallahı rayonunun yaradılması haqqında qanun layihələri barədə məlumat verdi. Bildirildi ki, yeni dəyişikliyə əsasən Gəncə şəhərinin ərazisi genişləndirilir və Bakının Pirallahı qəsəbəsinə rayon statusu verilir. Yeni rayonun inzibati ərazi bölgüsünə Pirallahı, Çilov və Neft Daşları qəsəbə inzibati ərazi dairələri daxildir. Hər iki sənəd səsə qoyularaq qəbul edildi.

Məhkəmə-Hüquq Şurasının sədrinin səlahiyyət müddəti 5 ilə qədər artırılır

İclasın gündəliyində olan "Məhkəmələr və hakimlər haqqında" və "Məhkəmə-Hüquq Şurası haqqında" qanunlara dəyişikliklər edilməsi barədə Milli Məclisin Hüquq siyasəti və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Əli Hüseynli məlumat verdi. Komitə sədri bildirdi ki, Məhkəmə-Hüquq Şurasının sədrinin səlahiyyət müddətinin 2 il 6 aydan 5 ilə qədər artırılması nəzərdə tutulur. Eyni zamanda hakimlər öz razılığı ilə Məhkəmə-Hüquq Şurasının qərarına əsasən 2 ilədək müddətə Məhkəmə-Hüquq Şurasının Aparatına, habelə müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müraciəti olduqda, tədris fəaliyyətində və ya birinci və apelyasiya instansiyası məhkəmələrində nəzərdə tutulmuş sahələr üzrə işin təşkili vəziyyətinin yoxlanılmasında iştirak etmək üçün həmin quruma ezam edilə bilərlər. Zərurət olduqda bu müddət ezam edilmiş hakimin razılığı ilə yenidən 2 ilədək uzadıla bilər. Məhkəmə-Hüquq Şurasının Aparatına və ya müvafiq icra hakimiyyəti orqanına ezam edilmiş hakimin hakimlik stajı davam edir, hakimlərin statusundan irəli gələn maddi və sosial təminatları və imtiyazları saxlanılır. Ezam edilmiş hakim özünün və ya ezam edildiyi qurumun təşəbbüsü ilə Məhkəmə-Hüquq Şurasının qərarı ilə əvvəl işlədiyi vəzifəyə qaytarılır.

Müzakirələrdə çıxış edən deputat Çingiz Qənizadə, Qüdrət Həsənquliyev və Fazil Mustafa bu məsələ ilə bağlı təklif və iradlarını bildirdilər.

İnzibati Xətalar Məcəlləsinə dəyişikliklər edilməsi haqqında qanun layihəsi barədə də məlumat verən Əli Hüseynli qeyd etdi ki, dəyişiklik dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən təşkilatların maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətində maliyyə qaydalarının pozulması ilə bağlıdır. Dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən təşkilatların maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətində maliyyə qaydalarının pozulması, o cümlədən dövlət büdcəsindən, həmçinin məqsədli büdcə fondlarından ayrılan vəsaitdən təyinatı üzrə istifadə olunmaması, habelə büdcə təşkilatlarının büdcədənkənar vəsaitinin maliyyə orqanları ilə razılaşdırılaraq təsdiq edilmiş smetaya uyğun xərclənməməsi, normativdən artıq ştat vahidinin saxlanılmasına görə dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən təşkilatların vəzifəli şəxsləri tərəfindən bu əməllər min manatadək olan məbləğdə törədildikdə üç yüz manatdan beş yüz manatadək, bu əməllər min manatdan yuxarı məbləğdə törədildikdə beş yüz manatdan yeddi yüz manatadək miqdarda cərimə edilirlər. Qanun layihəsi səsə qoyularaq qəbul edildi.

İnzibati Xətalar Məcəlləsinə edilən digər dəyişiklik isə mobil telefonlarla bağlıdır. Əli Hüseynli qeyd etdi ki, dəyişikliklər İMEİ nömrələri mobil cihazların qeydiyyat sisteminin qara səhifəsində olan mobil cihazlara xidmət göstərilməsini əhatə edir. Mobil operator tərəfindən İMEİ nömrələri mobil cihazların qeydiyyat sisteminin qara səhifəsində olan mobil cihazlara (İMEİ nömrələri uyğunlaşdırılmış ağ səhifədə olan mobil cihazlar istisna olmaqla) telekommunikasiya xidmətlərinin göstərilməsinə görə vəzifəli şəxslər iki min manat miqdarında, hüquqi şəxslər on min manat miqdarında cərimə edilir. Mobil operator tərəfindən telekommunikasiya şəbəkəsinin mobil cihazların qeydiyyat sisteminə qoşulmasının və (və ya) uyğunlaşdırılmasının (uzlaşdırılmasının) təmin edilməməsinə görə vəzifəli şəxslər beş min manat miqdarında, hüquqi şəxslər iyirmi beş min manat miqdarında cərimə edilir. Deputatların səsə qoyaraq qəbul etdikləri sənəd 2013-cü il aprelin 1-dən qüvvəyə minəcək.

Fasiləsiz davam edən iclasda deputatlar həmçinin "Milli təhlükəsizlik haqqında" qanunda dəyişiklik edilməsi barədə və Azərbaycan Respublikasının Əmək Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanun layihələrinə müsbət rəy bildirdilər. Bununla da Milli Məclisin plenar iclası başa çatdı.

Rəşad BAXŞƏLİYEV,

Azərbaycan.-2012.- 22 dekabr.- S.4.