On ildə on bir layihə

On il əvvəlin söhbətidir, bələdiyyələr yenicə yaranırdı. Samux rayonunda nisbətən gözə dəyən bir kollektiv var idisə, o da Sərkar bələdiyyəsi idi. Fəaliyyəti ilə maraqlandıq. Bələdiyyənin ilk sədri Şəmistan Yusifovla sahələri gəzdik, görülən işlərlə, arzu-istəklərlə tanış olduq.

İlk öncə nədən başladılar?

Sərkar kəndi əsl taxıl məskənidir. Amma su az olduğuna görə, kifayət qədər məhsul götürə bilmirdilər. Neçə ildən bəri baxımsız qalan Xan arxı, az qala sıradan çıxmışdı. Ona görə də təzə yaranan yerli idarəetmə orqanı məhz bu mühüm işdən başladı. Xeyriyyəçilərin və suvarma sistemləri idarəsinin köməyi ilə Xan arxı sahmana salındı. Bununla yanaşı, artezianlar da işləməyə başladı. Bu böyük su mənbəyinin istifadəyə verilməsi təzə yaranan bələdiyyəyə ilk uğur gətirdi. Həmin savab iş "Bələdiyyə suyu" adı ilə dillər əzbəri oldu.

Lakin bu, təcrübəli təsərrüfatçı Ş.Yusifovu əsla qane etmirdi. O deyirdi ki, bu, hələ başlanğıcdır. Biz bu cür xeyirxah işlərin geniş miqyasda aparılması üçün tədbirlər planı hazırlamışıq. Çalışırıq ki, adamlarda bələdiyyəyə inam, etibar artsın, hamı anlasın ki, yerli özünüidarə orqanları işini doğurdan da, bacarıqla, səriştəli surətdə qura bilir və onların bütün fəaliyyəti məhz insanların günü-güzəranının daha da yaxşılaşdırılmasına yönəldilib. Biz buna çalışırıq və ümidvarıq ki, yaxın vaxtlarda məqsədimizə tam nail olacayıq.

Bəs vəsait haradan əldə edilsin? Xeyli götür-qoy etdilər. Verilən səlahiyyətlərə uyğun araşdırmalar aparıldı. İlk öncə boş-boşuna axıb gedən mineral su mənbəyi yada düşdü. "Sarvan" MMC yaradıldı. Suyun qablaşdırılmış satışı təşkil edildi. Alınan vəsait tədricən müəyyən işlərin görülməsinə yönəldildi. Bələdiyyəyə ayrılan torpaq sahəsindən səmərəli istifadə üçün təcrübəli təsərrüfatçılarla birlikdə tədbirlər planı hazırlandı. Az-çox vəsait əldə edilən kimi küçələr, yollar qismən təmir edildi. Gül-çiçək əkildi. Ağaclara qulluq göstərildi. Tədricən işlərin həcmi genişləndi. Hər il azı bir layihə həyata keçirilməyə başlanıldı.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının icrası ilə əlaqədar olaraq yerlərdə sistemli surətdə sosial problemlər həll edilir, genişmiqyaslı abadlıq, quruculuq işləri görülür. Sərkar kəndində də belədir. Lakin bir məsələ var ki, kəndlərin çoxunda, eləcə də Sərkarda yolların sağında və solunda kol-kos cərgələndiyinə görə həm gözəlliyə xələl gətirir, həm də gediş-gəliş çətinləşirdi. Buna görə də Sərkar bələdiyyəsi kütləvi iməciliklər keçirdi. Kol-kos təmizləndi, səkilər, piyada yolları düzəldildi, gül-çiçək əkildi, ağaclara qulluq göstərildi.

Tədricən işlərin həcmi genişləndi. Bu dəfə daha böyük bir layihənin həllinə girişdilər. Kəndin əsas küçələrində əyri-üyrü barılar təmir edildi, müasir üslubda istinad divarları tikildi. Sonra da bütün divarlar zövqlə rəngləndi. Kəndin ara küçələrini də nəzərə alsaq, böyük bir ərazi tamamilə yeni görkəm aldı. İndi baxırsan, sanki yaraşıqlı bir qəsəbəyə düşmüsən. Hər tərəf göz oxşayır. Bu, Sərkar bələdiyyəsinin həyata keçirdiyi ən böyük layihələrdən biridir.

Son illərdə qəbiristanlığın mühafizəsi də yerli bələdiyyələrə həvalə olunub. Sərkar kəndində bu sahədə xeyriyyəçilərin köməyi ilə xeyli işlər görülüb. İllər boyu baxımsız qalan məzarlıqlar indi xiyabanlara, xatirə parklarına bənzəyir.

Bələdiyyənin daha bir layihəsi maraqlıdır. Kəndin ən səfalı guşəsində park salınır, ailəvi istirahət mərkəzi yaradılır. Mövcud aibədələrin təmiri və mühafizəsi habelə yaşıllığın qorunması da bələdiyyənin ən əsas işlərindən biri sayılır. Yeni görkəmə salınmış bu abidələr indi əsl and yerinə çevrilib.

Kənddə xidmət obyektləri az idi. Müvafiq yerlər ayrıldı. İmkanlı adamların əli ilə beş yerdə ticarət, iaşə obyekti tikildi. Mədəniyyət evinin binası təmir olundu.

Şəmistan Yusifov təcrübəli mütəxəssisdir. Uzun müddət müxtəlif partiya, sovet və təsərrüfat işlərində çalışıb. Bir neçə il Azərbaycan Kənd Bələdiyyə Milli Assosiasiyasının sədri, Avropa Şurası Yerli və Regional Hakimiyyətlər Konqresinin və Sosial Birlik Komitəsinin üzvü olub. Yerlərdə bələdiyyələrin təsir dairəsinin və nüfuzunun genişləndirilməsi üçün bir sıra təkliflər irəli sürüb.

Ş.Yusifov deyir ki, əkin vaxtı vətəndaşlar fosfor-kalium gübrələri tapa bilməyəndə bizə müraciət edirlər. Gübrələr isə "Aqroliizinq" tərəfindən verilir. Yaxşı olar ki, istər müəyyən texnikanın, istərsə də güzəştli şərtlərlə verilən gübrələrin əhaliyə çatdırılması sahəsində bələdiyyələrə müəyyən səlahiyyətlər verilsin. O, başqa bir problemi də yada saldı. Bələdiyyənin ixtiyarında olan torpaqların qısa müddətli icarəyə verilməsi birbaşa bələdiyyələrə həvalə olunsun.

Təcrübəli təsərrüfatçı söhbət əsnasında onu da qeyd etdi ki, bəzən verilən qanunlar icra mexanizmi olmadığına görə kağız üzərində qalır. Məsələn, "Bələdiyyələrin su təsərrüfatı haqqında" qanuna müvafiq olaraq bələdiyyə mülkiyyətindəki torpaq sahələrində yerləşən və yerli ehtiyaclar üçün istifadə edilən su obyektləri bələdiyyəyə verilib. Lakin qanunun qəbulundan on ildən artıq vaxt keçsə də, bu məsələ hələ də həll olunmamış qalır.

Şəmistan Yusifov daha bir sıra mühüm məsələlərə toxundu və sonda əminliklə dedi ki, indi hazırlanmaqda olan "Bələdiyyələrə əlavə səlahiyyətlərin verilməsi haqqında" qanunun qəbul edilməsi ilə bütün bu problemlər həll olunacaq və heç şübhəsiz ki, yerli özünüidarə orqanlarının fəaliyyətində əsaslı canlanma yaranacaq.

Əhməd İSAYEV

Azərbaycan.-2012.- 13 noyabr.- S.10.