«Müasir təbabətə baxışı dəyişən texnologiyalarmolekulyar biologiya» mövzusunda «dəyirmi masa»da tibb elminin qarşısında duran aktual vəzifələrdən danışılmışdır

 

İkinci Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu çərçivəsində "Müasir təbabətə baxışı dəyişən texnologiyalar və molekulyar biologiya" mövzusunda "dəyirmi masa" keçirilmişdir.

"Dəyirmi masa"nın moderatoru Azərbaycan Tibb Universitetinin rektoru, Milli Məclisin deputatı akademik Əhliman Əmiraslanov çıxış edərək forumun əhəmiyyətini, müzakirə edilən mövzuların aktuallığını vurğulamış, bu mötəbər tədbirdən gözləntilərin böyük olduğunu diqqətə çatdırmışdır.

Bildirilmişdir ki, müasir dövrdə bəzi genetik xəstəliklərin qarşısının alınması mümkündür. Bu istiqamətdə, habelə orqan transplantasiyası sahəsində bir sıra uğurlu nailiyyətlər əldə edilmişdir.

"Dəyirmi masa" çərçivəsində keçirilən üç bölmə iclasında "Molekulyar biologiya: nailiyyətlər və perspektivlər", "Transplantologiyanın tibbi və etik problemləri" və "Tibbin deontoloji problemləri" mövzuları müzakirə olunmuşdur.

Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı Ada Yonat və Kembric Universitetinin professoru Qərib Mürşüdovun moderatorluğu ilə keçirilən birinci bölmə iclasında molekulyar biologiyanın nailiyyətləri və perspektivləri geniş müzakirə edilmişdir.

A.Yonat "Yaşama müddəti: arzular və reallıq" mövzusunda məruzəsində insanların yaşama müddətinin azalması səbəblərinin əsasən yoluxucu xəstəliklərlə bağlı olduğunu qeyd etmişdir. Vurğulanmışdır ki, bu problemin aradan qaldırılmasında əczaçılıq şirkətlərinin üzərinə böyük vəzifələr düşür.

Bölmə iclasında həmçinin professorlar Adel Mahmudun "Vaksin kəşfinin gələcəyi", Gyun Min Linin "Təkmilləşdirilmiş müalicəvi protein istehsalında Çin dağsiçanı yumurtalığının hüceyrə mühəndisliyi", Məsud Əfəndiyevin "Molekulyar biologiya: Modelləşdirmə nöqteyi-nəzərindən perspektivlər", İlham Şahmuradovun "Azərbaycanda bioinformatikanın inkişaf mərhələləri" mövzularında məruzələri dinlənilərək müzakirə edilmişdir.

Professorlar Ömər Özkan və Nuru Bayramovun moderatorluğu ilə keçirilən ikinci bölmə iclasında transplantologiyanın tibbi və etik problemləri ilə bağlı müzakirələr aparılmışdır.

Professorlar Koray Acarlının "Hepatosellular karsinoma zamanı canlı donordan qaraciyər transplantasiyasının etik aspektləri", Nuru Bayramovun "Orqan transplantasiyasının hazırkı vəziyyəti və etik problemləri", cərrah-həkim Mircəlal Kazıminin "Transplantasiyanın etik və tibbi aspektləri" mövzularında məruzələri dinlənilmiş və müzakirə edilmişdir.

Natiqlər orqan köçürmələri və bu sahədə olan yeniliklər barədə məlumat vermiş, pasiyentlər üçün orqan çatışmazlığı, bunun səbəbləri və problemin həlli yollarından danışmışlar. Bildirilmişdir ki, son illər qaraciyər köçürülməsi əməliyyatları uğurla həyata keçirilir və Azərbaycanda da bu istiqamətdə mühüm nailiyyətlər əldə olunmuşdur.

Akademik Əhliman Əmiraslanovun, professorlar Koray Acarlı və Dilşod Zikiriaxocayevin moderatorluğu ilə keçirilən üçüncü bölmə iclasında müasir tibbin deontoloji problemləri ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılmış, rəy və təkliflər səsləndirilmişdir.

İclasda professor Abuzər Qazıyevin "Onkologiyada deontoloji problemlər", tibb elmləri namizədi, ürək-damar cərrahı Kamran Musayevin "Kardiologiyanın deontoloji problemləri", cərrah-həkimlər Vaqif Qələndərovun "Tibbi etika və plastik rekonstruktiv cərrahiyyədə deontologiya problemləri", Kənan Yusifzadənin "Sənaye əczaçılıq məhsullarının tibbin etik kodeksinə təsiri" mövzularında məruzələri dinlənilmişdir.

Məruzələrdə dünyada səhv müalicəyə dair statistik göstəricilər barədə məlumat verilmiş, tibbin etik prinsiplərindən söz açılmışdır. Cəmiyyətin sağlamlıq barədə maarifləndirilməsinin vacibliyini vurğulayan natiqlər Azərbaycanda bu sahədə mühüm işlərin görüldüyünü diqqətə çatdırmışlar.

Bölmə iclasında "Tibbi etika və deontologiya" mövzusunda məruzə ilə çıxış edən akademik Adilə Namazova Azərbaycanda tibbi etika və deontologiyanın tarixindən və bu sahədə əldə olunan uğurlardan danışmışdır. Qeyd edilmişdir ki, tibbi etika min illər bundan əvvəl meydana çıxaraq böyük inkişaf yolu keçmişdir. Dünyanın bir çox ölkələrində olduğu kimi, Azərbaycanda da bu sahənin inkişafına böyük diqqət göstərilir. Ulu öndər Heydər Əliyevin "Həkim üçün ən əsas keyfiyyət yüksək mənəviyyatdır" kəlamını xatırladan akademik həkimləri daim öz işlərində məsuliyyətli və vicdanlı olmağa çağırmışdır.

"Dəyirma masa"ya yekun vuran akademik  Ə.Əmiraslanov bildirmişdir ki, tədbirdə müzakirələrin əsas xəttini həkim-xəstə münasibətləri təşkil etmişdir. Həkimlər hər zaman bu məsələyə xüsusi diqqət göstərməli, xəstələrlə necə davranmağı bilməlidirlər. Bu sahədəki problemlərdən danışan akademik onların aradan qaldırılmasında həkimlərin və tibb işçilərinin üzərinə böyük məsuliyyət düşdüyünü qeyd etmişdir.

Vurğulanmışdır ki, Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanda səhiyyə sahəsinə göstərdiyi xüsusi diqqət və qayğının nəticəsi olaraq Azərbaycan Tibb  Universitetinin klinikaları müasir avadanlıq və yeni texnologiyalarla təchiz olunmuşdur.

Dünyanın məşhur alimlərinə Bakıya gələrək öz zəngin təcrübələrini bölüşdüklərinə görə minnətdarlığını bildirən akademik  Ə.Əmiraslanov forumda aparılan müzakirələrin öz bəhrəsini verəcəyinə əminliyini ifadə etmişdir.

 

 

Azərbaycan.-2012.- 6 oktyabr.- S.4-5.