Erməni terrorizmi bütün bəşəriyyətə yönəlmiş təhlükədir

Böyük arzularla kökləndiyimiz 2012-ci ili də deyəsən Qarabağımızın düşmən tapdağından azad olduğunu görmədən başa vuracağıq. Hər halda, danışıqlar prosesinin hazırkı durumu bu məsələdə hansısa dəyişikliyin olmadığını söyləməyə əsas verir. Status-kvonu saxlamağa çalışan Ermənistan hakimiyyəti ümid edir ki, bununla nəyəsə nail olacaq. Hələ də o xülya ilə yaşayır ki, kənar qüvvələrin birbaşa və bilavasitə dəstəyi ilə işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarında yaratdığı qondarma və separatçı rejim dünya birliyində legitimlik qazanacaq. Amma yanılır...

Ona görə yanılır ki, Qarabağ Azərbaycan üçün, ilk növbədə, mənəviyyat məsələsidir. Biz isə mənəviyyatımızı itirə bilmərik. Azərbaycan adlı şah əsərin tacı da Qarabağdır. Tacı başda gəzdirərlər. Amma indi bu tacın yeri başımız yox, ürəyimizdir, qəlbimizdir. Qarabağımız dardadır, bizi səsləyir, bizi gözləyir, bizdən kömək diləyir. Bu torpaq yad əlləri, yad nəfəsləri, yad dilləri qəbul edə bilmir. Bu torpaq indi doğma dildən çıxan bircə "Vətən" kəlməsinə həsrətdir. Biz də bu ulu torpağın həsrətindəyik, bu torpağı düşmən tapdağı altında qoya bilmərik.

Düşmən həm hə ona görə yanılır ki, indi 100 il əvvəlki dövr deyil. Azərbaycan heç 20 il bundan əvvəlin də Azərbaycanı deyil. Bugünkü Azərbaycan analoqu olmayan, inkişaf nümunəsi göstərən, inkişafın özünəməxsus modelini yaradan, Qərbin enerji təhlükəsizliyində aparıcı rol oynayan və nəticə etibarilə yerləşdiyi bölgənin lider dövlətinə çevrilən bir dövlətdir. Üstəlik, Azərbaycanın BMT Təhlükəsizlik Şurasının üzvü kimi fəaliyyətə başlaması, xüsusilə bu ilin may ayında həm bu quruma sədrlik etməsi, həm də "Eurovision" mahnı müsabiqəsini uğurla təşkil etməsi ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunun yüksəlməsinə təsir edən mühüm amillər kimi qızıl hərflərlə müstəqillik tariximizə yazıldı.

Ermənistan üzərində ölkəmizin mənəvi-psixoloji üstünlüyünü təmin edən, addım-addım bizi düşmən üzərində Qələbəyə aparan bu uğurların sıralanmasında hələlik sonuncusu Azərbaycan ordusunun zabiti Ramil Səfərovun Macarıstandan Vətənə gətirilməsi və Prezident İlham Əliyevin fərmanı ilə əfv edilməsidir. Zabitimizin Vətənə dönməsi yalnız Azərbaycan vətəndaşlarının hüquq və mənafelərinin qorunmasında hər zaman prinsipiallıq nümayiş etdirən Prezident İlham Əliyevin siyasi iradəsi və beynəlxalq arenadakı şəxsi nüfuzu sayəsində mümkün oldu. Bu fakt bir daha göstərdi ki, cənab İlham Əliyev hər bir azərbaycanlının dayağı, hər bir azərbaycanlının Prezidentidir. Bu hadisə həm də düşmən qarşısında bütün Azərbaycan xalqının həmrəyliyi üçün bir çağırış idi.

Lakin bu hadisədən sonra Qərbin bir sıra siyasi dairələrinin ermənipərəst mövqe tutması bizi üzləşdiyimiz faciələri, xüsusən erməni terrorizminin XIX əsrdən başlayaraq yalnız xalqımıza deyil, bütövlükdə insanlığa və bəşəriyyətə qarşı törətdiyi qanlı cinayətləri dünyanın diqqətinə bir daha dərindən çatdırmağa sövq etdi. Çünki pərt vəziyyətə düşən və özünü itirən Ermənistan rəhbərliyinin ölkəmizi təhdid edən sərsəm fikirlər səsləndirməsindən sonra erməni terror təşkilatları da Azərbaycanı hədələməyə başladılar. İlk olaraq ASALA terror təşkilatının Azərbaycanın Macarıstandakı və digər ölkələrdəki diplomatik nümayəndəliklərinə hədə dolu məktubu daxil olmuşdu. Təəssüf ki, erməni məsələsində ikili standartlara üstünlük verən Qərb ermənilərin terror niyyətinə düşməsinə də biganə qaldı. Baxmayaraq ki, terrorla mübarizə Qərb ölkələri üçün prioritet məsələdir. Nəticə etibarilə ermənilər növbəti dəfə Azərbaycana qarşı terror təhdidi ilə çıxış etdilər. Bu dəfə ermənilərin Nor-ASALA terror qruplaşması Azərbaycanın xaricdəki diplomatik nümayəndəliklərinə terror hədələri ilə dolu məktub göndərdi. Məktubda Azərbaycanın diplomatik missiyasına, səfirlik əməkdaşlarına qarşı birbaşa təhdidlər yer aldı. Bundan başqa, Nor-ASALA xarici kütləvi informasiya vasitələrini, o cümlədən "Guardian"ı da terrorla hədələdi. Bu faktın özü erməni terrorizminin bütün dünya üçün təhlükəli olmasından xəbər verir.

Araşdırmalar beynəlxalq terrorizmin tərkib hissəsi olan erməni terrorunun təşkilatlanma tarixinin XIX əsrdən başladığını göstərir. Həmin dövrdən başlayaraq kök atan erməni separatizminin Qafqazda və Türkiyə ərazisində işğalçılıq niyyətlərini həyata keçirmək, başqa xalqların tarixi torpaqları hesabına "böyük Ermənistan" xülyasını reallaşdırmaq üçün yararlandığı əsas vasitələrdən biri də terrordur. "Hnçak" və "Daşnaksütyun" kimi erməni təşkilatları bu sərsəm xülyanı həyata keçirmək terror aksiyalarından geniş istifadə edilməsini proqram sənədlərində başlıca vasitə kimi nəzərdə tutublar. Azərbaycan torpaqları hesabına dövlət qurmağa nail olan ermənilər tarixin bütün mərhələlərində xalqımıza qarşı bəşəriyyətə və insanlığa yaraşmayan qanlı əməlləri ilə yadda qalıblar. Azərbaycanlılarla yanaşı, türklər, o cümlədən yəhudilər və gürcülər də erməni terrorunun qurbanı olsalar da, dünya ictimaiyyəti əsl həqiqətləri, əslində, nəyin baş verdiyini etiraf etməkdən çox uzaq olub və "Məzlum erməni xalqı" obrazını yaradan ermənilər guya soyqırımına məruz qalmaları barədə dünyaya hay-həşir salıblar.

Beynəlxalq ictimaiyyətin təzyiqini və təpkisini görməyən erməni terrorizmi nəticə etibarilə XX əsr boyu daha da genişlənərək dünya üçün qlobal təhlükəyə çevrilmişdir. Başda ASALA olmaqla, erməni terror təşkilatları Azərbaycan və Türkiyə ilə yanaşı, Avropa, Amerika, Rusiya, İran və Livanda müxtəlif terror aksiyaları həyata keçiriblər.

Təkcə 1979-1984-cü illərdə ermənilər dünyanın ayrı-ayrı ölkələrində 42 türk diplomatını qətlə yetiriblər. Azərbaycanda isə 1984-cü ildə Bakı şəhərində 106 saylı marşrut avtobusu erməni terrorçusu Vartanov tərəfindən partladılıb, nəticədə 1 qadın həlak olub və 3 nəfər yaralanıb. 16 sentyabr 1989-cu ildə erməni terrorçuları tərəfindən Tbilisi-Bakı marşrutu ilə hərəkət edən sərnişin avtobusu partladılıb, 5 nəfər həlak olub, 25 nəfər yaralanıb. 13 fevral 1990-cı ildə Yevlax-Laçın avtomagistralının 105-ci kilometrində Şuşa-Bakı marşrutu ilə hərəkət edən avtobus partladılıb, 13 nəfər azərbaycanlı yaralanıb. 10 avqust 1990-cı ildə Xanlar rayonunun (indiki Göygöl rayonu) Nadel kəndi yaxınlığında "LAZ" markalı avtobus partladılıb, nəticədə 17 nəfər həlak olub, 16 nəfər yaralanıb. Ermənilərin hələ sovet hakimiyyəti dövründə sərnişin avtobuslarında azərbaycanlılara qarşı, o cümlədən ayrı-ayrı mülki şəxslərə və dövlət obyektlərinə qarşı həyata keçirdikləri terror faktları onlarladır.

Lakin erməni terrorizmi təkcə azərbaycanlılara və türklərə qarşı deyil. Bu mənada erməni terrorizminin bütün bəşəriyyət üçün təhlükəli olması barədə deyilənlər tamamilə doğrudur. Məsələn, 1977-ci il yanvarın 8-də Moskva metrosunun "İzmayılov" və "1 May" stansiyaları arasında partlayış olub. Rəsmi məlumatlarda 7 nəfərin öldüyü, 40-dan artıq isə yaralının olduğu bildirilib. Elə həmin gün bir qədər sonra Moskva metrosunda daha 2 partlayış baş verib. Sentyabrın 3-də partlayışda təqsirli bilinən Stepan Zatikyan, Akop Stepanyan və Zaven Baqdasaryan Yerevanda saxlanılıblar. 1979-cu il dekabrın 23-də İtaliyada Fransa aviakompaniyasının qarşısında partlayış törədilib. Məsuliyyəti üzərinə götürən ASALA bununla Fransada yaşayan ermənilərə guya repressiv münasibətə son qoyulmasına çağırış etdiyini bildirib. 1980-ci il fevralın 18-də İtaliyada daha bir partlayış olub. ASALA "Suis Eyr" və "Lüfthanza" kompaniyalarının qarşısında törədilən partlayışla İsveç və Almaniya hökumətlərinə erməniləri həbsə aldıqlarına görə xəbərdarlıq etdiyini açıqlayıb.

Göründüyü kimi, "yazıq millət" pərdəsi arxasında ermənilər nəinki Qafqazda və Azərbaycanda, həmçinin dünyanın əksər ölkələrində ən qanlı hadisələrə, terrora, qırğınlara imza atıblar. Həyata keçirilən terror siyasətinin xronologiyasını xatırlayarkən törədilən vəhşilik və cinayətlərin miqyası, metodologiyası qəzəb doğurmaya bilmir. Lakin təəssüflə qeyd etməliyik ki, bu hadisələrə beynəlxalq səviyyədə lazımi qiymət verilməməsi ucbatından erməni terrorizmi getdikcə daha geniş miqyas alıb. SSRİ dağıldıqdan sonra isə Ermənistan dövlət səviyyəsində terroru dəstəkləyərək terrorçuluğu təcavüzkar siyasətinin əsas vasitələrindən birinə çevirib. Ötən əsrin 90-cı illərində Azərbaycanda sərnişin və yük qatarlarında, hava nəqliyyatında, Bakı Metropolitenində və sərnişin daşıyan dəniz bərəsində törədilmiş terror aktlarına dair çoxsaylı faktlar, məhkəmə materialları sübut edir ki, Azərbaycanın dinc əhalisinə qarşı həyata keçirilən terror aktları Ermənistan hökuməti tərəfindən maliyyələşdirilərək bu ölkənin xüsusi xidmət orqanları tərəfindən həyata keçirilib.

Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və onun ətrafındakı 7 rayonun işğalı zamanı soyqırımı törətmək, kütləvi vahimə yaratmaq, çoxlu insan tələfatına nail olmaq məqsədilə Ermənistan hakimiyyət orqanlarının göstərişi ilə dinc azərbaycanlılara qarşı terror aktları təşkil edilib, nəticədə minlərlə günahsız insan həlak olub. 1992-ci ilin fevralında Qaradağlı və Xocalıda yüzlərlə azərbaycanlının soyqırımına məruz qalması erməni terrorizminin insanğıla qarşı törətdiyi bəşəri cinayətlərdir. Bu terror aktlarının təşkilatçıları və icraçıları da vaxtilə dünyanın bir sıra ölkələrində qanlı cinayətlər törədən, həbs olunan, lakin müəmmalı şəkildə hətta ömürlük həbsdən azadlığa buraxılan və Ermənistanda milli qəhrəman səviyyəsinə yüksəldilmiş erməni terrorçulardır.

Həmin terrorçulardan biri olan V.Karapetyan 1983-cü ilin iyul ayında Parisin Orli aeroportunda törətdiyi və 8 nəfərin ölümü, 60 nəfərin yaralanması ilə nəticələnən terror aktına görə həbs cəzasına məhkum edilmişdi. Ötən əsrin sonlarında V.Karapetyanın azad olunması üçün Ermənistanda dövlət səviyyəsində imzatoplama kampaniyası keçirildi. Qəribədir ki, Fransanın hakimiyyət orqanları hüququn aliliyini kənara qoyaraq və imza kampaniyasını nəzərə alaraq, 4 fransızın, 1 isveçlinin, 1 amerikalının qətlinə səbəb olan bu terrorçunu 2001-ci ildə azadlığa buraxdılar və o, Ermənistanda rəsmi sığınacaq tapdı. 2001-ci ilin mayında Karapetyanla görüşən Ermənistanın ozamankı baş naziri Andranik Markaryan terrorçunun azad olunması ilə əlagədar öz sevincini gizlətməyərək onu təbrik edib və terrorçu Ermənistanda qəhrəman səviyyəsinə yüksəldilib.

ASALA-nın fəallarından biri olmuş və 1985-ci ildə 6 il müddətinə həbs edilmiş Monte Melkonyan 1990-cı ildə Fransa həbsxanasından buraxılaraq Ermənistana gəlib. O, Azərbaycanın Xocavənd rayonunun işğalı zamanı erməni terror dəstəsinin komandiri kimi Qaradağlıda və digər kəndlərdə azərbaycanlılara qarşı həyata keçirilən terror əməliyyatlarına birbaşa rəhbərlik edib. Qaradağlı faciəsini ikinci Xocalı da adlandırırlar. Kəndin hər 10 sakinindən biri şəhid olmuşdur. 1992-ci ildə Xocalı faciəsindən bir neçə gün əvvəl Qaradağlıda törədilən soyqırımında 104 kənd sakini əsir götürülüb, onlardan 67 nəfəri erməni cinayətkarları tərəfindən qətlə yetirilib. Öldürülənlərdən 21 nəfəri ahıl və qocalar, 10 nəfəri qadın, 8 nəfəri məktəbli olub. Ermənilərlə qeyri-bərabər mübarizədə 4 ay mühasirədə qalan kənd ümumilikdə 77 nəfər şəhid verib. Bu, kənd əhalisinin hər 10 nəfərindən biri deməkdir.

Qəhrəman Azərbaycan döyüşçüsu, "Azərbaycan bayrağı" ordenli İbad Hüseynov 1993-cü ilin iyununda təkbətək döyüşdə erməni terrorçuya layiq olduğu cəzanı verib. Başı bədənindən ayrı düşən terrorçunun Yerevanda dəfn mərasimində rəsmi şəxslər, o cümlədən Ermənistan prezidenti iştirak edib, ona Ermənistanın milli qəhrəmanı adı verilib.

1981-ci ildə Parisdə Türkiyə səfirliyinə basqının təşkilatçısı Vazqen Sislyan 1992-ci ildə Yerevandan Xankəndiyə göndərilib. O, azərbaycanlılara qarşı terror aktlarının keçirilməsində fəal iştirakına görə prezident Robert Koçaryan tərəfindən "Qarabağ müharibəsinin qəhrəmanı" adına layiq görülüb.

Göründüyü kimi, Avropa ölkələri və ABŞ vətəndaşlarına qarşı qətliamlar törədən erməni terrorçuların Ermənistan hakimiyyət orqanlarının göstərişi ilə Dağlıq Qarabağda azərbaycanlılara qarşı terror hadisələri törətmələri və qəhrəman səviyyəsinə yüksəldilmələri də bu dövlətin terror mahiyyətini açıq göstərir. Ermənistanda beynəlxalq səviyyədə terrorçulara bu cür münasibət göstərilsə də, beynəlxalq ictimaiyyət bunu heç vaxt pisləməyib. Əksinə, terrorçuları vaxtından əvvəl, hətta ömürlük həbsdə olanları belə hədsdən azad etməklə onların fəaliyyətinə rəvac verib, törətdikləri cinayət əməllərinə məqsədyönlu şəkildə göz yumublar. Bu isə erməni terrorçularının sonrakı dövrdə terror aktlarını həyata keçirmək üçün stimullaşdırıb.

Erməni terrorizmi təkcə insanları deyil, həm də Azərbaycan xalqının maddi və mənəvi irsini hədəf götürüb. Bu gün Dağlıq Qarabağda işğal altında qalan maddi-mədəniyyət nümunələrimiz erməniləşdirilərək mənimsənilir. Əslində, bu proses də XIX əsrdən başlayıb və XX əsrdə vüsət alıb. Tarixi Azərbaycan əraziləri olan indiki Ermənistanda xalqımıza aid tarixi maddi-mənəvi abidələrə qarşı səlib yürüşü elə sovet hakimiyyəti illərində də həyata keçirildi. Sürətlə addəyişmə başladı, azərbaycanlılara məxsus toponimlər dəyişdirildi. Yüzlərlə şəhər, kənd, qəsəbə, dağ, çay, dərə, bulaq və tarixi abidələrin adları erməniləşdirildi. Toponimin özü də millətin mənəvi abidəsidir.

Ermənilər özününküləşdirə bilmədikləri abidələrimizi isə dağıdır, izini itirməyə çalışırlar. Hərbi təcavüz nəticəsində işğal olunmuş ərazilərdə ilk insan məskənlərindən olmuş məşhur Azıx və Tağlar mağaraları, Qaraköpək, Üzərliktəpə kurqanları ermənilər tərəfindən hərbi məqsədlərlə istifadə edilərək qəsdən dağıdılıb. Ağdam, Xocavənd, Ağdərə, Füzuli, Cəbrayıl rayonlarındakı kurqanlarla yanaşı, işğal olunmuş Şuşa, Laçın, Kəlbəcər, Qubadlı, Zəngilan, Füzuli rayonlarının ərazilərindəki qəbiristanlıqlar, türbələr, məzarüstü abidələr, məscidlər, məbədlər, Qafqaz Albaniyasına məxsus abidələr və digər milli abidələrimiz məhv edilib.

İşğal zonalarında maddi mədəniyyət yadigarlarımızın dağıdılması prosesi indi də davam edir. İşğalçılar genişmiqyaslı, qeyri-peşəkar arxeoloji qazıntı işləri aparır, kurqanları dağıdır, qarət etdikləri tapıntıları Ermənistana daşıyırlar.

Bütün bunlar ermənilərin çirkin niyyətlərinə çatmaq üçün azərbaycanlılara və xalqımızın mədəni-mənəvi irsinə qarşı terror, soyqırımı yolu seçdiklərini aydın şəkildə ortaya qoyur. Həm də aydın olur ki, ermənilərin əsas metodlarından olan terrorçuluq Ermənistanın dövlət siyasətinin tərkib hissəsidir. Təbii ki, bu gün Azərbaycan Ermənistanın istənilən alçaq məqsədinin qarşısını almaq üçün kifayət qədər imkanlara və önləyici tədbirlərə malikdir. Bu mənada, Azərbaycanı terrorla hədələməyin əhəmiyyəti yoxdur. O ki qaldı maddi-mənəvi irsimizin soyqırımına, daşlara yazılmış tarixi, yaddaşı pozmaq və ya dəyişmək tarix boyu heç kimə nəsib olmayıb.

Rəşad CƏFƏRLİ

Azərbaycan.-2012.- 10 oktyabr.- S. 9.