Ümidlərin payızda boy verdiyi ünvan

Şəkidəki məcburi köçkünlərin məskunlaşdığı yeni qəsəbədə hər cür şərait yaradılıb

Doğma torpaq, yurd kəlmələrinin mənasını anlayan hər kəs onları inam və istinad yeri sayır. Səbəbləri və buradan yaranan sorğuların cavabları çox olsa da, onlardan yalnız biri əsas sayılıb: Ana torpağın daş-qayası da doğma və əzizdir. Çünki torpaq sözü ana kəlməsi ilə o yerlərdə çulğaşıb.

Payızın bərəkət fəsli olduğunu əli torpaqda olanlar daha yaxşı təsəvvür edirlər. Yaz aylarında, ana təbiət qışın mürgüsündən oyananda əlin qabarı ilə alının təri torpaqdan bərəkətli, bol ruzi cücərdir. Payız da isə sahələrdən, bağ-bağçadan nə göz doyur, nə də könül: ətəklər düyünlənir, məhsul yığılır. Qohum-qonşular bir-birinə məhsul sovqatını paylaşırlar ki, gələcəkdə bərəkəti birə-min artsın..

...İyirmi ildir ki, təcavüzkar Ermənistanın işğal altında saxladığı (həm də becərmədiyi) torpaqlarımızda bərəkət, deyirlər, göyə çəkilib. Axı, o torpaqlar doğma və halal əllə, alın təri ilə əkilib-becərilmir. O yerlərdən məcburi şəkildə didərgin salınan, doğma Vətənin digər bir guşəsinə, müvəqqəti də olsa, sığınan soydaşlarımıza dövlət və hökumət tərəfindən göstərilən qayğı nəticəsini göstərdikcə, düşmənə öz yeri göstəriləcək inamı da ürəklərdə cücərir və boy atır. Bunu görüb, hiss etmək o qədər də çətin deyil.

...Yenə də payızdır - fəsillərin bərəkət və qışa hazırlıq dövrü. Yolumuz bu dəfə də məcburi köçkünlərin məskunlaşdığı yeni qəsəbələrədir. Bakıdan üzü Şəkiyə yol başlamağımızın səbəbi də yalnız bu qədim diyarın payızını, əsrarəngiz təbiətinin gözəlliklərini seyr etmək, zəngin folklor nümunələrini yaddaşımıza yığıb-yığışdırmaq deyil, orada ötən ay istifadəyə verilən yeni qəsəbədə yurd salan məcburi köçkünlərimizin qayğı və problemləri ilə yaxından tanış olmaqdır.

Qəsəbə "Məcburi köçkünlərin yaşayış səviyyəsinin yaxşılaşdırılması və məşğulluğun artırılması" dövlət proqramı əsasında, Şəkinin ən axarlı-baxarlı ərazilərindən sayılan Çələbixanda salınıb. 423 məcburi köçkün ailəsinin məskunlaşdığı yeni qəsəbə bu ilin sentyabr ayının 9-da açılıb və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev Şəkiyə səfəri çərçivəsində bu qəsəbənin istifadəyə verilməsi münasibətilə təşkil olunan mərasimdə iştirak edib.

Azərbaycanın dövlət başçısı yeni qəsəbənin işğal edilmiş müxtəlif rayonlardan olan sakinləri ilə görüşündə bir daha onların doğma yurd-yuvalarına hökmən qayıdacaqları inamını yüksək dəyərləndirərək deyib: "İndi burada yaşayan vətəndaşlarımız əvvəllər fin tipli evlərdə yaşamışlar, böyük əziyyət çəkmişlər. Onların vəziyyətini, yaşayış şəraitini yaxşılaşdırmaq üçün biz gözəl qəsəbə saldıq. Bu, doğrudan da, böyük işdir, böyük tarixi hadisədir. Bu, onu göstərir ki, Azərbaycan dövləti öz vətəndaşlarına, xüsusilə, ehtiyacı olan vətəndaşlara böyük qayğı ilə yanaşır.

Bildiyiniz kimi, bu il Azərbaycan Dövlət Neft Fondundan 300 milyon manat vəsait ayrılmışdır. Əvvəlki illərə nisbətən bu, daha böyük məbləğdir. Gələn il çox güman, biz bu məbləği daha da artıracağıq ki, məcburi köçkünlərin problemlərini tezliklə həll edək".

Azərbaycan Prezidentinin dərin məzmunlu çıxışı qəsəbə sakinlərinin yaddaşına əbədi yazılıb. Dövlət başçısının bildirdiyi kimi, birinci mərhələdə bütövlükdə bütün çadır şəhərciklərin ləğvi, onların yerində isə yeni qəsəbələr salınması nəzərdə tutulmuşdu. Sonrakı mərhələdə isə fin tipli evlərdə, məktəblərdə, hərbi hissələrin ərazilərində məskunlaşmış soydaşlarımızın da belə gözəl şəraitlə təmin edilməsi qərara alınmışdır.

Azərbaycan Prezidenti onu da əminliklə bildirib ki, gələcək illərdə də yeni qəsəbələr tikiləcək. Hələ ki 120 min məcburi köçkün bu cür gözəl, buna bənzər evlərlə təmin edilib. Ancaq hələ o qədər də yararlı olmayan şəraitdə yaşayan məcburi köçkünlərimizin sayı kifayət qədər çoxdur. Onların problemlərinin həlli üçün çalışılır. Vaxtilə imkansızlıqdan yataqxana, məktəb, uşaq bağçaları, hərbi hissələrin əraziləri və digər qeyri-yaşayış obyektlərində məskunlaşmış məcburi köçkünlər yeni, gözəl evlərə, binalara köçürüləcəklər. Bu, sosial yükü azaldaraq, köçkünlərin məşğulluğu ilə bağlı problemləri həll edir: Xatırladaq ki, haqqında söz açılan qəsəbə Şəki rayonunun Kiş bələdiyyəsinin ərazisində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2004-cü il 1 iyul tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "Qaçqınların və məcburi köçkünlərin yaşayış şəraitinin yaxşılaşdırılması və məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı"na Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 31 oktyabr tarixli sərəncamı ilə təsdiq edilən əlavələrin müvafiq bəndlərinə əsasən inşa olunub. Qəsəbənin sakinləri isə işğal olunmuş Xocalı, Şuşa, Laçın, Kəlbəcər və Ağdam rayonlarından olan 423 ailə və ya 1760 nəfərdir. Yeni salınan yaşayış məntəqəsinə Şəkidəki fin tipli qəsəbədə, həmçinin məktəb binalarında məskunlaşmış məcburi köçkünlər köçürülüb. Qəsəbədə tikilən 360 şagird yerlik məktəb binası bütün texniki və digər göstəricilərinə görə müasir tələblərə cavab verir.

Bu təhsil ocağı sentyabrın 15-də öz qapılarını müəllim və şagirdlərin üzünə açan Ağdam 29 saylı köçkün tam orta məktəbidir. Məktəbin giriş dəhlizindəki diqqəti ilk cəlb edən divar yazılarını oxuyuruq: "Köçkün vəziyyətində yaşayan vətəndaşların problemləri mənim üçün bir nömrəli problemdir".

Heydər Əliyev

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin "Məcburi köçkünlərin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün bütün işlər görülür", - fikirləri isə digər tərəfdəki foto-stentdə öz əksini tapıb. Məktəbin direktoru Oqtay Həmidov bəzi məlumatları verməklə onu da xatırlatdı ki, hazırda burada 102 şagirdin təlim-tərbiyəsi ilə 31 müəllim məşğuldur. Bəzi dərsliklərin çatışmamazlığından savayı heç bir problemləri yoxdur, əksinə, onlar belə şəraiti olan məktəb binası ilə təmin olunduqlarına görə dövlət başçısı İlham Əliyevə, həmçinin Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO və İSESCO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevaya minnətdarlıqlarını da ifadə etdi.

Müəllim Aysel Mustafayeva həmin tarixi gündə dövlət başçısına minnətdarlığını bildirərək söylədiklərini bir daha xatırlatdı: "Hələ ulu öndər Heydər Əliyevin dövründə məcburi köçkün və qaçqınlara göstərilən diqqət və qayğı, onların ehtiyac və tələbatlarının qarşılanması son doqquz ildə cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında uğurla davam etdirilir. Prezidentin sərəncamı ilə salınmış bu gözəl qəsəbə və müasir standartlara cavab verən məktəb dövlət başçısının biz köçkünlərə olan diqqət və qayğının bariz nümunəsidir.

Ötən ilin 24 dekabr gününü məcburi köçkünlərlə birlikdə qeyd edən cənab İlham Əliyev bizi hədsiz dərəcədə sevindirdi. Biz bunu dövlət başçısının məcburi köçkünlərə - yerini, yurdunu itirmiş insanlara necə qayğı ilə yanaşmağının bir nümunəsi kimi qiymətləndiririk".

Öyrəndik ki, məktəbdə 15 sinif, bir informatika otağı, bütün fənlər üzrə kabinələr, idman zalı və meydançası var. Bütün texniki şərait və kommunukasiya ilə təmin olunan məktəbdə Aysel Mustafayeva, Şəhla Əliyeva, Maral Quluyeva, Qızxanım Ələsgərova, Mədət Əmirov, Aynur Qaraşzadə kimi öz peşəsinin sirlərinə bələd və şagirdlərinin sevimlisinə çevrilən müəllimlər az deyil. Bu il birinci sinfə gedən Zöhrab, Rəhim, Ramil, Səadət, Sevinc, Qətibə və İdrisin də sevincinin həddi-hüdudu yoxdur. Çünki yeni məktəbdə hər cür şərait yaradılıb ki, onlar daha yaxşı oxusunlar...

Qəsəbəyə ilk gələnlərin diqqətini çəkən burada asfalt örtüklü, elektriklə işıqlandırılan geniş küçələrin səliqə-sahmanı və ətrafdakı yaşıllıqdır. Ikikorpuslu, 50 yerlik uşaq bağçası, xəstəxana, poçt, klub-icma mərkəzi də qəsəbə sakinlərinin ixtiyarındadır.

Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev qəsəbənin açılışında iştirak edərkən Şuşada doğulub, torpaqlarımızın işğalçılardan qorunmasında şəhid olmuş Möhübbət Sabir oğlu İsmayılovun ailəsinin məskunlaşdığı dördotaqlı mənzilə baş çəkib, onların yaşayışı üçün yaradılmış şəraitlə tanış olub. Ailənin başçısı Vaqif Hüseynov həmin tarixi günün heç zaman unudulmayacağını bildirdi.

Dağlar qoynunda cənnətməkanlığı, qədimliyi ilə tarixin yaddaşı sayılan, sənətkarlar və hazırcavablar yurdu kimi məşhur olan Şəki həm də doğma yurd həsrətli məcburi köçkünlərin sığınacaq tapdığı isti bir ocağı xatırlatdı bizlərə. İllərdən bəri sosial-mədəni şəraiti olmayan, qeyri-yaşayış yerlərində məskunlaşmış insanların dövlət və hökumət tərəfindən onlara göstərilən diqqət və qayğıdan razılıq və minnətdarlıqla söz açmaları, Prezidentə - Ali Baş Komandana inamları bir daha təsdiqləyir ki, onlar doğma yurd yerlərində də beləcə - öz ocaqlarının, isti yuvalarının sahibinə çevriləcəklər.

Həyat kimi yolumuz da davam edir. Yolumuz Mingəçevirdə çoxmərtəbəli bunalardan ibarət salınan yeni qəsəbəyə salırıq. Ana Kürün laylasında böyüyən, genişlənən və gözəlləşən gənclik şəhəri Mingəçevirə "ürəklər atlanır" - oradakı yeni qəsəbədə işlərin ahəngini duymaq, görmək və göstərmək üçün...

Məhəmməd NƏRİMANOĞLU

Azərbaycan.-2012.- 21 oktyabr.- S. 5.