Sürətli inkişafın beynəlxalq miqyasda növbəti təsdiqi

Dünya Bankı və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının nüfuzlu "Doing Business-2013" hesabatına əsasən Azərbaycan inkişaf göstəriciləri üzrə qabaqcıl ölkələr sırasındadır

Bir neçə il əvvəl iqtisadi sahədə keçid dövrünü başa vuran Azərbaycanda sərbəst bazar münasibətlərinə və inkişaf qabiliyyətinə malik, sosialyönümlü və diversifikasiya olunmuş iqtisadiyyat formalaşıb, dünya təsərrüfat sisteminə inteqrasiya tam təmin olunub. Bütün bunlar göstərir ki, respublikamızda sosial-iqtisadi modernləşməyə əsaslanmaqla yüksək əzmkarlıqla və yaradıcılıqla həyata keçirilən inkişaf strategiyası uğurlu nəticəsini verir. Özünün uzunmüddətli inkişaf strategiyasının istiqamətlərini müəyyən edən Azərbaycan dünya miqyasında iqtisadi artım sürətinə görə ön sıralarda gedərək islahatçı ölkə kimi tanınır.

Xatırladaq ki, 2012-ci ilin geridə qalan dövründə dünyada iqtisadi artım zəifləmiş, avrozonada sənaye istehsalı son 3 ilin ən aşağı həddinə çatmışdır. Qlobal artımın səngiməsi əsasən avrozonada iqtisadi problemlərin dərinləşməsi səbəbindən baş verib. Böhran meyillərinin güclənməsi biznes mühitinin pisləşməsinə, investisiya fəaliyyətinin aşağı düşməsinə səbəb olub, iş yerlərinin sayı azalıb. Avrozonada borc böhranının davam etməsi bütün dünya, o cümlədən Amerika Birləşmiş Ştatları və Çin Xalq Respublikasının iqtisadiyyatına öz təsirini göstərib. Həmçinin cari ilin birinci rübünün sonunda daha kəskin şəkildə hiss olunan neft qiymətindəki dəyişmələr Amerika Birləşmiş Ştatlarının neftdən asılı sənaye sahələrində istehsalın azalmasına səbəb olub.

Fərəhlə qeyd etməliyik ki, davamlı və dinamik inkişafa əsaslanan iqtisadi siyasətin həyata keçirilməsi nəticəsində 2012-ci ildə əvvəllər qazanılmış uğurlar daha da möhkəmləndirilib, qeyri-neft sahələrinin, regionların inkişafı sürətlənib, əhalinin sosial rifahı daha da yaxşılaşıb. Əksər inkişaf etmiş dövlətlərdə, eləcə də avrozonada iqtisadi böhranın müşahidə olunmasına və dünya bazarında neftin qiymətindəki qeyri-sabitliyə baxmayaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatı öz sabitliyini qoruyub və ölkə iqtisadiyyatında inkişaf davam edib. Xaricdən gələn müəyyən inflyasiya meyillərinə baxmayaraq, ölkədə inflyasiya birrəqəmli səviyyədə saxlanılmaqla makroiqtisadi sabitlik qorunur.

Azərbaycanda müşahidə olunan davamlı iqtisadi inkişaf beynəlxalq qurumların hesabatlarında da öz əksini tapmaqdadır. Belə ki, Dünya İqtisadi Forumunun hazırladığı "2012-2013-cü illərdə Qlobal Rəqabətqabiliyyətlilik hesabatı"nda Azərbaycan iqtisadiyyatı rəqabət qabiliyyətinə görə əvvəlki hesabatdakı mövqe ilə müqayisədə daha 9 pillə irəliləyərək dünya sıralamasında 144 ölkə arasında 46-cı yerdə qərarlaşıb və Müstəqil Dövlətlər Birliyi ölkələri arasında öz liderliyini daha da möhkəmləndirib. Son hesabatda Azərbaycan makroiqtisadi vəziyyət meyarı üzrə daha yüksək mövqeyə (18-ci yer) layiq görülüb.

Cari ildə "Moody's" Beynəlxalq Reytinq Agentliyi Azərbaycan Respublikasının uzunmüddətli yerli və xarici valyutada reytinqini investisiya səviyyəsinə yüksəldib, "Fitch" Beynəlxalq Reytinq Agentliyi isə Azərbaycan Respublikasının uzunmüddətli yerli və xarici valyutada reytinqini "BBB-" investisiya səviyyəsində bir daha təsdiqləyib. Beləliklə, dünyanın nüfuzlu reytinq agentlikləri tərəfindən Azərbaycan Respublikasının kredit reytinqi investisya səviyyəsinədək qaldırılıb. Belə ki, "Fitch" Beynəlxalq Reytinq Agentliyi 2010-cu ildə, "Standard & Poor's" Beynəlxalq Reytinq Agentliyi 2011-ci ildə və nəhayət,

"Moody's" Beynəlxalq Reytinq Agentliyi isə cari ilin aprel ayında Azərbaycan Respublikasının reytinqini investisiya səviyyəsinə yüksəldib.

Azərbaycanın reytinqinin investisya səviyyəsinə qaldırılması ölkənin son illərdə neftdən daxil olan gəlirlər hesabına maliyyə gücünün əhəmiyyətli dərəcədə artmasını, qeyri-neft sektorunda gedən sürətli inkişafı və ölkənin istənilən iqtisadi, habelə geosiyasi risklərə dayanıqlılığını əks etdirir. Əvvəlki illərdə aparılan uğurlu siyasətin davamı olaraq 2013-cü ildə də əsas iqtisadi məqsəd milli iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətliliyinin yüksəldilməsi, qeyri-neft sektorunun sürətli inkişafı, sahibkarlıq fəaliyyətinin genişləndirilməsi, ölkə iqtisadiyyatının diversifikaiyası və əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi kimi mühüm məsələləri təmin etməkdən ibarətdir.

Bu günlərdə isə Dünya Bankı və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyası tərəfindən hazırlanan və biznes mühitinin əlverişliliyi üzrə qiymətləndirməni özündə əks etdirən nüfuzlu "Doing Business-2013" hesabatı açıqlanıb. Hesabatda 185 ölkə arasında 67-ci yerdə qərarlaşmış Azərbaycan bir sıra göstəricilər üzrə yenə də qabaqcıl ölkələr sırasındadır. Belə ki, keçənilki hesabatda Azərbaycan iqtisadiyyatı dünyanın 117 iqtisadiyyatını geridə qoyurdursa, builki hesabatda belə ölkələrin sayı 118-dir.

Builki hesabatda "Müəssisənin yaradılması" göstəricisi üzrə Azərbaycan 18-ci, "Əmlakın qeydiyyatı" üzrə 9-cu yerdə qərarlaşıb. Hesabatda "Əmlakın qeydiyyatı" göstəricisi üzrə Azərbaycan ilk onluğa daxil edilib və bu sahədə Böyük Britaniya, Malayziya və Yeni Zelandiya kimi qabaqcıl ölkələrlə yanaşı, dünyada ən yaxşı təcrübəyə malik ölkə kimi qeyd edilib. "İnvestorların maraqlarının qorunması" göstəricisi üzrə 25-ci pillədə olan Azərbaycan hesabatın dərc edildiyi tarixdən bu göstərici üzrə öz mövqeyini köklü surətdə yaxşılaşdırıb və bu sahədə islahatlar aparan ölkə kimi ilk onluğa daxil olub. "Müqavilələrin icrasının təmin edilməsi" göstəricisi üzrə 25-ci yerdə qərarlaşan Azərbaycan kommersiya mübahisələrinə baxılma müddətinə görə Sinqapur, Yeni Zelandiya və Koreya ilə yanaşı, dünyada 7-ci iqtisadiyyat kimi göstərilib. "Vergilərin ödənişi" göstəricisi üzrə də Azərbaycan öz mövqeyini köklü surətdə yaxşılaşdıraraq uğurlu islahatlar aparan ilk 5 ölkə sırasına daxil edilib.

"Doing Business-2013" hesabatında biznes mühitin yaxşılaşdırılması sahəsində 2005-ci ildən etibarən Azərbaycanın əldə etdiyi nailiyyətlər yüksək qiymətləndirilib, ölkəmiz bu sahədə məqsədyönlü islahatlar həyata keçirən 15 ölkə sırasına daxil olaraq bir çox ölkələri geridə qoyub.

Görülən işlər və həyata keçirilməkdə olan tədbirlər ölkəmizin Dünya Bankının və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının "Doing Business" hesabatında, eləcə də digər nüfuzlu təşkilatların hesabatlarında yerini daha da yaxşılaşdırmağa, investorların Azərbaycan iqtisadiyyatına marağının daha da artmasına imkan yaradacaq. Bütün bunlar isə Azərbaycanın dünyada nüfuzunun artmasının, ölkədə biznes və investisiya mühitinin əlverişliliyinin təzahürüdür.

Rəşad CƏFƏRLİ

Azərbaycan.-2012.- 25 oktyabr.- S.1.