ABŞ-da çıxan “Washington Times” qəzetində “Kerri
Qarabağ münaqişəsinin həllinin
açarı necə ola bilərdi” sərlövhəli məqalə dərc olunmuşdur
ABŞ-da çıxan nüfuzlu "Washington Times" qəzeti tanınmış politoloq, "Dünya
okeanı: Avrasiya geosiyasəti və Qərbin
taleyi" kitabının müəllifi Aleksandros Pitersonun "Kerri Qarabağ
münaqişəsinin həllinin açarı necə ola bilərdi" sərlövhəli məqaləsini
dərc etmişdir. Məqalədə
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
həllinin ABŞ üçün əhəmiyyətindən
danışılır. Müəllif yazır ki, ABŞ-da Dağlıq Qarabağ
münaqişəsi Birləşmiş Ştatların
müdaxiləsinin məqsədəuyğun
sayılmadığı "anlaşılmaz və son dərəcə dolaşıq etnik münaqişə" kimi
qəbul edilir, lakin
ABŞ artıq çoxdan bu
münaqişəyə dərindən
qarışdığı üçün
vəziyyətdən yeganə çıxış yolu onun həlli üzrə
səyləri artırmaqdır. Piterson
yazır ki, ABŞ-ın indiki
dövlət katibi Con
Kerri Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin təfərrüatı ilə
yaxşı tanışdır. O, hələ senator
ikən ABŞ-ın fəal erməniləri qrupunu
təmsil edirdi. "Amma
dövlət katibi olduqdan
və seçicilərinin çevrəsini tərk etdikdən
sonra diqqətini ABŞ-ın milli mənafeləri üzərində cəmləyə
bilər".
Dağlıq
Qarabağ münaqişəsinin həlli çox vacibdir,
çünki münaqişə zonası İrandan şimalda
və NATO-nun Türkiyədəki bazasının
yaxınlığında yerləşir. Özü də Xəzərdən
Avropayadək mühüm enerji arteriyaları Azərbaycandan
keçir. Üstəlik, növbəti ilyarım ərzində hərbi əməliyyatların
yenidən başlanması ABŞ qoşunlarının Azərbaycan
dəhlizi vasitəsilə Əfqanıstandan
çıxarılmasını zərbə altında qoya bilər.
Məqalə
müəllifi yazır ki, münaqişədə
tarazsızlıq mövcuddur, çünki ATƏT-in Minsk
qrupunun həmsədri olan Rusiyanın Ermənistanla sıx
müttəfiqlik əlaqələri vardır. Ermənistanda
Rusiya ordusunun 3000 əsgər, yüzlərlə tank və
zirehli texnika, MİQ təyyarələri, raket əleyhinə
sistem və s-dən ibarət 102-ci hərbi bazası yerləşir.
Rusiya Ermənistanın sərhədlərini qoruyur,
iqtisadiyyatına, o cümlədən onun enerji sektoruna
büsbütün nəzarət edir. Piterson hesab edir ki, Amerika
tarazsızlıq vəziyyətini, xüsusən, dövlət
katibi Con Kerrinin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
incəliklərinə bələd olmasını nəzərə
alaraq, həmin məsələdə üstünlüyə
nail olmalıdır.
Yusif BABANLI
Vaşinqton
Azərbaycan.- 2013.- 6 aprel.- S. 2.