Azərbaycana olan etimadın daha bir
göstəricisi
Sürətli
inkişaf dövrünü yaşayan Azərbaycanın Cənubi
Qafqazın lider dövlətinə çevrilməsi və bu
statusu uğurla daşıması bütün dünyanın,
xüsusən bu regionu özünün iqtisadi mənafeyi
baxımından vacib tərəfdaşı kimi görən
Avropanın qəbul etdiyi inkarolunmaz reallıqdır. Təsadüfi deyil ki, Cənubi Qafqazı əhatə
edən hər hansı beynəlxalq layihənin Azərbaycanın
maraqlarını nəzərə almadan həyata keçirilməsi
mümkün deyil. Azərbaycanla
hesablaşır, məsləhətləşir və hər
bir əməkdaşlıq məsələsində əsas tərəfdaş
kimi qəbul edirlər.
Bütün bu amillər Azərbaycan
Respublikasının dünyada artan nüfuzunun və imicinin
birbaşa göstəricisidir. Əlbəttə, beynəlxalq
miqyasda qazandığımız yüksək etimadın
kökündə ilk növbədə ölkəmizin
etibarlı siyasi və iqtisadi tərəfdaş olması,
dünyanı narahat edən hər bir məsələdə qətiyyətli
və prinsipial mövqe tutması, sülhə və əmin-amanlığa
layiqli töhfələr verməsidir. Azərbaycan
Ordusunun bölmələri ayrı-ayrı ölkələrdə
sülhün və əmin-amanlığın təmin
olunmasında iştirak edir, beynəlxalq terrorçuluqla
mübarizədə öz sözlərini deyirlər. Eyni zamanda Azərbaycan bir sıra Avropa ölkələrinin
enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında əsas tərəfdaşlardan
biridir. Ölkəmiz beynəlxalq
miqyaslı bütün məsələlərdə üzərinə
düşən öhdəlikləri layiqincə yerinə
yetirməklə etibarlı tərəfdaş olduğunu hər
zaman nümayiş etdirmişdir. Bunun da məntiqi
nəticəsi olaraq Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzu
sürətlə yüksəlməkdədir.
Dinamik inkişaf edərək regionun lider dövləti
statusunu təmin edən Azərbaycanın artıq müxtəlif
xarakterli - idman, səhiyyə, iqtisadiyyat və sair tədbirlərin
keçirildiyi məkana çevrilməsi də ölkəmizin
yüksələn nüfuzundan xəbər verir. Xüsusilə
qeyd etməliyik ki, Azərbaycan bu gün mədəniyyətlərarası
və sivilizasiyalararası dialoq üzrə bir mərkəz
kimi beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzindədir.
Ölkəmizin humanitar əməkdaşlığın
gündəliyini müəyyənləşdirən təşəbbüslər
irəli sürməklə və bu istiqamətdə
genişformatlı tədbirlər keçirməklə
multikulturalizmə böyük önəm verən məkana,
eyni zamanda siyasi tədbirlərin keçirildiyi ünvana
çevrilməsi dünyanın qəbul etdiyi
reallıqdır.
Konkret
olaraq ötən ilin timsalında Azərbaycanın hansı
beynəlxalq mötəbər tədbirlərə layiqli şəkildə
ev sahibliyi etdiyini görə bilərik. Mövzusundan asılı olmayaraq həmin tədbirlərin
hər biri Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda siyasi
nüfuzunun artmasına təsirsiz ötüşmədi.
57-ci "Eurovision" mahnı müsabiqəsi, futbol üzrə
qadınlararası dünya çempionatı, İkinci Beynəlxalq
Humanitar Forum, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının
XII Zirvə toplantısı, Avronest Parlament
Assambleyasının ikinci sessiyası, GT3 və klassik
"Formula-1" avtomobil yarışları, VII İnternet
İdarəçilik Forumu, Asiya Siyasi Partiyalarının Beynəlxalq
Konfransının VII Baş Assambleyası, 23-cü Krans Montana
Forumu kimi tədbirlər Azərbaycanı dünyaya bir qədər
də yaxından tanıtdı. Bununla əlaqədar
ölkəmizə gələn yüz minlərlə əcnəbi
Azərbaycandakı yüksəlişi öz gözləri ilə
gördü.
Bir
faktı da xüsusi qeyd etmək lazımdır - Azərbaycan
dünyada analoqu olmayan nadir ölkələrdəndir ki, o,
eyni zamanda həm Avropa, həm də Asiyanı təmsil edən
müxtəlif beynəlxalq qurumlarda, o cümlədən Avropa
Şurasında, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında
təmsil olunur. Bu baxımdan Azərbaycanın bu cür tədbirlərə
ev sahibliyi etməklə sivilizasiyalararası
və mədəniyyətlərarası dialoqa verdiyi töhfələr
sanballı olmaqla bərabər çağdaş
çağırışlarla daha çox səsləşir.
Son illərdə Azərbaycanı dünyaya tanıdan ən
mühüm faktorlardan biri də dinamik iqtisadi
inkişafdır. Prezident İlham Əliyevin yeni
dövrün tələblərinə uyğun, zamanın nəbzini
tutmaqla həyata keçirdiyi düşünülmüş,
sürətli və davamlı inkişaf strategiyasının nəticəsi
olaraq artıq Azərbaycan iqtisadi sahədə keçid
dövrünü başa vurub. Bu gün
özünün uzunmüddətli inkişaf
strategiyasının istiqamətlərini müəyyən edən
Azərbaycan dünya miqyasında iqtisadi artım sürətinə
görə ön sıralarda gedərək islahatçı
ölkə kimi tanınır.
Bu istiqamətdə ən böyük nailiyyətlərdən
biri də ondan ibarətdir ki, ölkəmizdə aparılan
müstəqil dövlət quruculuğu prosesində iqtisadi
islahatların və inkişafın Azərbaycan modeli
yaranıb. İnkişafın Azərbaycan modeli əsasında
Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla həyata
keçirilən və yeni çalarlarla zənginləşdirilmiş
sosial-iqtisadi siyasətin nəticəsi olaraq ölkəmiz əsas
məqsədlərinə çatıb. Azərbaycanda
sərbəst bazar münasibətlərinə və
inkişaf qabiliyyətinə malik sosialyönümlü,
diversifikasiya olunmuş iqtisadiyyat formalaşıb, dünya təsərrüfat
sisteminə inteqrasiya tam təmin olunub. Davamlı
və dinamik inkişaf məntiqinə əsaslanan bu siyasətin
həyata keçirilməsi nəticəsində əvvəllər
qazanılmış uğurlar daha da möhkəmləndirilib,
qeyri-neft sahələrinin, regionların inkişafı sürətlənib,
strateji valyuta ehtiyatları artıb, sahibkarlığa dövlət
dəstəyi gücləndirilib, əhalinin sosial rifahı davamlı
olaraq yaxşılaşıb. Bütün
bunlar isə, təbii ki, həm də Azərbaycanın beynəlxalq
imicinin yüksəlməsinə və dövlət müstəqilliyinin
daha da möhkəmlənməsinə xidmət edən
çox mühüm amillərdir.
Azərbaycanın iqtisadi sahədə nümayiş
etdirdiyi belə inkişaf dinamikası dünya miqyasında da
yaxından izlənməkdə, ölkəmizin bu sahədə
qazandığı təcrübə, əsasını
qoyduğu sürətli tərəqqi modelinin xüsusiyyətləri
diqqətlə öyrənilməkdədir. Təsadüfi
deyil ki, qlobal maliyyə böhranının
yaratdığı fəsadlara qarşı dayanıqlıq həddini
araşdıran dünyanın bir çox aparıcı mərkəzləri
indi Azərbaycana daha çox maraq göstərməkdə,
onun inkişaf dinamikasını tədqiq etməkdədirlər.
Dünyanın nüfuzlu beynəlxalq
qurumları daim öz hesabatlarında Azərbaycan
iqtisadiyyatının dinamik inkişaf tempini qoruyub
saxlayacağını bəyan edirlər. Məsələn,
"Standard and Poor" beynəlxalq reytinq agentliyi Azərbaycanın
kredit reytinqini artırıb, halbuki inkişaf etmiş Avropa
ölkələrinin kredit reytinqləri aşağı
salınıb. "Moody's" beynəlxalq
reytinq agentliyi respublikamızın dünyada potensial investor
olmasını öz hesabatında xüsusi qeyd edib. Bu beynəlxalq reytinq agentliyi hesab edir ki, Azərbaycan
regionda xalis kreditor mövqeyi çox güclü olan dövlətdir.
"Moody's" ölkəmizdəki investisiya
mühitini ciddi şəkildə təhlil edərək şəffaf
biznes mühitini və xarici sərmayədarların fəaliyyəti
üçün təmin edilmiş cəlbedici şəraiti
təqdir edir. Agentliyin analitiklərinin
fikrincə, Azərbaycanın investisiya imkanları çox cəlbedicidir.
Bu, xarici sərmayə qoyuluşlarının
artım dinamikası üçün əlverişli imkanlar
yaradır. Eyni zamanda, xaricə sərmayə
qoyuluşları üçün münasibətləri
formalaşdırır. Dünya İqtisadi
Forumunun 2012-2013-cü illər üzrə "Dünya Rəqabətlilik
Hesabatı" rəsmi olaraq dünya ictimaiyyətinə təqdim
edilib. Hesabata əsasən, Azərbaycan rəqabətlilik
reytinqinə görə 144 dövlət arasında 46-cı
yerdə qərarlaşmışdır.
Məlum
olduğu kimi, ötən il Davos Forumu kimi
tanınan Dünya İqtisadi Forumu çərçivəsində
təşkilatçılar ölkəmizin dünyada artan
rolunu, həmçinin ötən illərdə Davos Forumunda fəal
iştirakını nəzərə alaraq Azərbaycanın
xüsusi ölkə panelini də təşkil etmişdilər.
Paneldə iştirak edən Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev İKT məsələləri
üzərində xüsusi dayanmış, ölkəmizdə
internet azadlıqlarının, internetin, həmçinin onun
xidmətlərinin artımındakı müsbət rolundan
danışmış, ölkəmizdə
informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının və təhsilin
prioritet sahələr olduğunu bir daha bəyan etmişdir.
Bu il isə Azərbaycanın sürətli
iqtisadi inkişafını nəzərə alaraq Dünya
İqtisadi Forumunun bu ilin aprelində Bakıda keçirilməsi
barədə razılığa gəlinib. Bu barədə
məlumat Prezident İlham Əliyevin Davosda Dünya
İqtisadi Forumunun icraçı sədri Klaus Şvab ilə
görüşündə verildi. Qeyd edək
ki, həmin görüşdə Azərbaycan ilə Dünya
İqtisadi Forumu arasında əməkdaşlığın
inkişafından məmnunluq ifadə edildi. Bu əlaqələrin son illərdə inkişaf edərək
yeni mərhələyə daxil olduğu bildirildi. Bu forumun, eyni zamanda Azərbaycan ilə Avropa
İttifaqı arasında əməkdaşlığa müsbət
təsir göstərdiyi xüsusi qeyd olundu. Ümumi razılığa əsasən, Dünya
İqtisadi Forumunun bu ilin aprelində Bakıda keçiriləcəyi
və bunun mühüm hadisə olacağı
vurğulandı.
Artıq bu gün "Cənubi Qafqazın və Mərkəzi
Asiyanın gələcəyi ilə bağlı strateji
dialoq" mövzusuna həsr olunan forum Bakıda öz
işinə başlayır. İki gün davam edəcək
forumun proqramının zənginliyi bu mötəbər tədbirdə
müasir dövrümüz üçün olduqca əhəmiyyətli
məsələlərin müzakirə olunacağını
deməyə əsas verir. Belə ki,
forumda əsasən enerji və təbii resurslar, sahibkarlıq
və insan kapitalı, maliyyə və uzunmüddətli
investisiya, telekommunikasiya ilə bağlı məsələlər
müzakirə olunacaq. Forumun sessiyalarından biri "Azərbaycanın
gələcəyinə baxış: yeni iqtisadiyyata
doğru" mövzusunda keçiriləcək. Bu sessiyada Azərbaycanın
getdikcə artan iqtisadi imkanları, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin
təminində rolu, ölkədə yaradılmış əlverişli
investisiya mühiti, enerji sahəsi ilə yanaşı,
qeyri-neft sektoruna, xüsusilə də innovativ texnologiyalara
qoyulan investisiyalar və s. məsələlər müzakirə
mövzusu olacaqdır.
Dünya
İqtisadi Forumunun Bakıda keçirilməsi barədə
qurumun rəsmi internet saytında yerləşdirilmiş məlumatda
deyilir ki, Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionları
ötən onillikdə mühüm iqtisadi inkişafa nail
olmuşdur. Cənubi Qafqaz regionuna daxil olan Azərbaycanın
iqtisadiyyatı ötən illər ərzində sürətlə
inkişaf etmişdir. "Cənubi
Qafqazın və Mərkəzi Asiyanın gələcəyi
ilə bağlı strateji dialoq" mövzusunda forum isə
bu region üçün gələcəklə bağlı
perspektivlərin müəyyənləşdirilməsi
baxımından çox gözəl imkan yaradacaq. Bu mənada forum regional və qlobal oyunçulara
regionla bağlı əsas iqtisadi
çağırışları və imkanları dəyərləndirmək
üçün mühüm platforma olacaq, Cənubi Qafqaz və
Mərkəzi Asiya regionunda əməkdaşlığın və
inteqrasiyanın inkişafına töhfə verəcək.
Onu da qeyd edək ki, sürətlə inkişaf edən
Azərbaycan bu gün əsas beynəlxalq iqtisadi tərəfdaşlardan
biri sayılır. Bu mənada Dünya İqtisadi Forumunun
Bakıda keçirilməsi ən mütərəqqi hadisələrdən
biri kimi dəyərləndirilməlidir. Ölkəmizin
bu forumda dünyanın aparıcı iqtisadi və siyasi
gücləri ilə bərabər təmsil olunması Azərbaycan
üçün yeni prespektivlərə yol açacaq. O
cümlədən Azərbaycanın iqitsadiyyatına, biznes əlaqələrinə,
dövlətimizin beynəlxalq iqtisadi münasibətlərinə
müsbət təsir göstərəcək. İqtisadiyyat
sahəsində əməkdaşlıq və tərəfdaşlıq
həm də siyasi, geopolitik münasibətlərin inkişaf
etdirilməsinə əlavə təkan verir.
Bəli, Azərbaycan artıq bütün dünyada beynəlxalq
tədbirlərin keçirildiyi mərkəz statusunu
qazanıb. Bu gün çağdaş dünyamızı
düşündürən bir sıra aktual məsələlər
məhz Bakıda müzakirə olunur. Dünya
İqtisadi Forumunun Bakıda keçirilməsi barədə qərar
beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən ölkəmizə
verilən yüksək qiymətin bariz nümunəsidir.
Ümumiyyətlə, tək bu forum deyil, eləcə də
iqtisadiyyatla, idmanla, mədəniyyətlə, böyük
siyasi-hüquqi məsələlərin
araşdırılması ilə bağlı beynəlxalq
konfransların, toplantıların Azərbaycanda davamlı
olaraq keçirilməsi ölkəmizin beynəlxalq
nüfuzunun, imicinin artdığından xəbər verir. Beynəlxalq
tədbirlərin keçirilməsi ilə bağlı
artıq böyük təcrübəsi olan Azərbaycan
Dünya İqtisadi Forumuna da layiqincə ev
sahibliyi etməklə növbəti bir uğura imza atacaq.
Arzuman MURADLI,
iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru
Azərbaycan.-2013.-7 aprel.-S.5.