DAVOS BAKIYA GƏLİR

Hər ilin başlanğıcında beynəlxalq biznesin və dünya siyasi dairələrinin elitası İsveçrənin Davos şəhərinə toplaşır. Burada bəzi dövlətlərin başçılarının, aparıcı beynəlxalq şirkətlərin rəhbərləri və nümayəndələrinin iştirakı ilə dünya iqtisadiyyatında baş verən proseslər barədə söhbət açılır, uğurlardan danışılır, problemlər təhlil olunur, qarşıdakı dövrdə nəyi necə etmək barədə ilkin fikirlər formalaşır, qərarların qəbulundan ötrü əsaslı qənaətlər müəyyənləşir. Cari ilin yanvarında Azərbaycan Davos İqtisadi Forumunda yaxından və fəal iştirak etdi, bir növ müstəqilliyinin iyirmi ili ərzində qazandığı nailiyyətlərin təqdimatını keçirdi. Nəticə dözlənildiyindən də uğurlu oldu. Belə ki, aprelin 7-8-də "Cənubi Qafqazın və Mərkəzi Asiyanın gələcəyi ilə bağlı strateji dialoq" mövzusunda Dünya İqtisadi Forumunun (Davos Forumunun) Bakıda keçirilməsi barədə qərar qəbul edildi.

Artıq aprel ayıdır və Davos Bakıya gəlir!

Daha dəqiq desək, Davos Bakıya gətirilir!

Belə bir mötəbər və nüfuzlu qurumun ölkəmizə marağı nə ilə bağlıdır?

Hazırda dünyada qəribə və ziddiyyətli proseslər gedir:

- İldən-ilə ekoloji böhran kəskinləşir, qarşıdakı dövrdə isə bəşəriyyəti ərzaq və içməli su qıtlığı gözləyir;

- Avropanı bürümüş maliyyə və iqtisadi böhranın fəsadları getdikcə artır, işsizlərin sayı çoxalır, dövlət büdcələrində əhalinin sosial ehtiyacları hesabına ixtisarlar aparılır;

- "Ərəb baharı" adı altında ərəb ölkələrinə ixrac olunan "demokratik inqilablar" insanlara fəlakət və göz yaşları, dövlətə isə dağıntı və xaos, nə vaxt düzələcəyi bilinməyən iğtişaşlar "bəxş edir";

- Nizamlanmamış "uzunömürlü münaqişələr", terrorizmi dövlət siyasətinə çevirən ölkələr, ikili standartlar hələ də sülhə və əməkdaşlığa təhlükə törədir;

- Bütün bunların fonunda yenicə dövlət müstəqilliyi qazanmış dövlətlər çoxsaylı maneələr və təhdidlərlə üzləşməli, təhlükəsizliklərinin təmini yolunda xeyli vəsait xərcləməli olurlar.

Qonşu Ermənistanla müharibə vəziyyətində olan Azərbaycan müstəqilliyinin ötən dövründə nəinki özünü real təhlükələrdən qorumuş, hətta siyasi, iqtisadi, hüquqi islahatlar keçirərək bazar münasibətlərinin üstünlükləri hesabına sürətli inkişafa da nail ola bilmişdir. Maraqlıdır ki, ölkəmizin görünməmiş inkişafı son on ildə baş vermişdir.

Bəs inkişafın parametrləri hansılardır?

- Son doqquz ildə Azərbaycan ümumi daxili məhsul istehsalının artım tempinə görə dünya birinciliyini qoruyub saxlayıb, ölkə iqtisadiyyatı həmin dövrdə 300 faiz artıb;

- Dövlət büdcəsi 1,5 milyard dollardan 25 milyard dollara çatıb, başqa sözlə, 17 dəfə çoxalıb;

- Orta maaş 500 dollara, orta pensiya 200 dollara çatıb ki, bu da 6 dəfəlik artım deməkdir;

- Yoxsulluq səviyyəsi 7 dəfə aşağı düşərək 7,6 faizə çatıb;

- Azərbaycanın valyuta ehtiyatı 40 milyard dolları keçib, bu xarici dövlət borcunun 10 dəfədən çox üstələnməsidir;

- Davos İqtisadi Forumunun hazırladığı cədvələ görə Azərbaycan rəqabət qabiliyyətliliyinə görə MDB-də birinci, dünyada 18-ci yerdə qərarlaşıb;

- Keçmiş SSRİ məkanında ən qısa müddətdə və ən yüksək əmsalla əhalinin batmış əmanətləri məhz Azərbaycanda qaytarılıb.

Müqayisə üçün xatırladırıq:

- Bu, elə bir zamanda baş verir ki, inkişaf etmiş dövlətlərin bir qismində böyük büdcə kəsirləri yaranır;

- Əhalinin əməkhaqları və pensiyaları azaldılır;

- İşsizlərin sayı günbəgün artır;

- Bir çox ölkələr bankrot təhlükəsi ilə üz-üzə qalır;

- İqtisadiyyatı dirçəldə bilməyən hökumətlər seçiləndən az sonra istefaya göndərilir!

Yəqin ki, çoxları üçün maraqlıdır - dünya iqtisadçıları və biznes adamları Azərbaycandan nəyi öyrənmək istəyirlər?

Şübhəsiz, ilk növbədə hamı bilmək istər ki, böhran dövründə inkişaf təmayülü necə qorunub saxlanılır, hətta qeyri-neft sektorunda 9 faizlik artıma (Azərbaycan neft ölkəsi olduğundan bu xüsusilə vacibdir) nail olunur!

İnkişafın Azərbaycan modeli necə formalaşıb, onun əsas cəhət və xüsusiyyətləri hansılardır!

Azərbaycan transmilli layihələri necə gerçəkləşdirə bilir!

İnvestisiya qoyulan dövlətdən xaricə investisiya yatıran ölkəyə necə çevrilmək olar!

Əlbəttə, iqtisadiyyatdan və siyasətdən az-çox başı çıxan hər bir azərbaycanlıya bu sualların cavabı aydın və asandır!

Azərbaycan daim Heydər Əliyev siyasi kursu ilə irəliləyir. Bu kurs ölkənin müstəqilliyini və inkişafını təmin edən yeganə və alternativsiz siyasi kursdur!

Azərbaycan iqtidarı daim xalqının böyük dəstəyinə arxalanır, öz siyasətinin mərkəzində sosial-iqtisadi inkişafı və ölkə vətəndaşlarının rifah halının durmadan yaxşılaşdırılmasını saxlayır!

Dövlət başçısı cənab İlham Əliyevin düşünülmüş, sürətli və davamlı inkişaf konsepsiyasında ölkə qarşısında duran cari vəzifələr gələcək hədəflərlə uzlaşdırılır, istəklərin reallaşdırılması üçün konkret addımlar atılır!

Hər bir konkret dövrdə Azərbaycan xalqının və dövlətinin iqtisadi, siyasi, mədəni və mənəvi inkişafının bütün sahələrinin yüksəlişi üçün dövlət proqramları hazırlanır, onlar qədərincə maliyyələşdirilir, nəzərdə tutulan hər bir bəndin həyata keçirilməsi üçün tədbirlər görülür!

Artıq Azərbaycan xalqı 2020-ci ilədək dövlət tərəfindən hansı işlərin görüləcəyini bu yaxınlarda qəbul edilmiş İnkişaf Konsepsiyasına əsasən gözəl bilir.

Belə inkişaf həm də qloballaşma dövrünün tələblərinə və dünyanın çağırışlarına da cavab verir!

Cənubi Qafqazın lider dövlətinə çevrilən Azərbaycan artıq Avropanın karbohidrogen ehtiyatları ilə təminatında etibarlı tərəfdaşa çevrilmişdir. Onun neft və qaz ixrac edən yeddi işlək boru kəməri mövcuddur. Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac boru kəməri böyük çətinliklər bahasına ulu öndər Heydər Əliyevin iradəsi və əzmkarlığı nəticəsində reallaşdı. Bu istiqamətdə öz məqsədinə çatan Azərbaycan iqtidarı həm də müsbət təcrübə qazandı. Artıq hansı layihəyə nə qədər vəsait qoyulacağı, onun haçan gerçəkləşəcəyi və gəlir gətirəcəyi, həmin gəlirin isə nə vaxt yeni layihəni maliyyələşdirəcəyi dəqiq hesablamalar əsasında ortaya qoyulur.

İki sadə misal:

- Bakı-Tbilisi-Ərzurum dəmir yolu xəttinin çəkilişini istəməyənlər vardı və onlar dünya bankları tərəfindən bu layihəyə kredit ayrılmasına əngəl törətdilər!

- Azərbaycanla Türkiyənin birgə layihəsi olan Trans-Anadolu qaz kəmərinin çəkilişinin əleyhdarları az deyildi!

Hər iki transmilli layihənin sənədləşdirilməsi qısa müddətdə başa çatdırıldı və daxili imkanlar hesabına maliyyələşdirildi. İlin sonuna Asiya ilə Avropanı birləşdirəcək bu dəmir yolu xətti istismara veriləcək!

TANAP-ın da vaxtında işə düşəcəyi heç kimdə şübhə doğurmur!

İndi hər iki layihəyə qoşulmaq istəyənlərin sayı artır və onlar minnətçi düşməyə başlayıblar...

Son illər ərzində Azərbaycan bir çox sahələr üzrə, həm də dəfələrlə dünyaya təqdim olunub. Belə təqdimatlar əsasən ölkəmizdə baş tutub. Onlar hansılardır:

Azərbaycan beynəlxalq idman yarışlarının keçirildiyi məkana çevrilib, Avropa oyunları isə ilk dəfə paytaxt Bakıda baş tutacaqdır;

"Eurovision" mahnı müsabiqəsinin ölkəmizdə keçirilməsi əcnəbilərin Azərbaycan musiqisi və mədəniyyəti, üstəlik təbiəti və mətbəxi ilə tanışlığına geniş imkanlar yaratdı;

Bakıda keçirilən beynəlxalq Humanitar forumlarda təkcə özümüzün yox, dünyanın problemləri, bəşəriyyəti düşündürən məsələlər müzakirə edilir.

Təbii ki, Dünya İqtisadi Forumu da bu baxımdan istisna təşkil etməyəcəkdir. Azərbaycan heç də öz uğurlarının sirrini kimsədən gizlətmək niyyətində deyildir. Onun bir qismini ümumiləşdirilmiş şəkildə sadalamaq da mümkündür:

Azərbaycan qarşılıqlı maraqlara əsaslanan münasibətlər qurur;

Tərəfdaşlıqda səmimi və etibarlıdır;

Daim xarici investorlara qapıları açıqdır;

Sahibkarlığın inkişafına dövlət dəstək verir, bu yoldakı maneə və əngəlləri qətiyyətlə aradan qaldırır;

Dövlətlər arasında ikitərəfli əlaqələrə xüsusi önəm verilir, əlverişli şərtlərlə başqa ölkələrə sərmayə yatırılır;

Müstəqilliyinin 22-ci ilinə qədəm qoyan Azərbaycan bu gün təkcə öyrənmir, həm də öz təcrübəsini səxavətlə dostları ilə bölüşür.

Bir məsələ də şübhəsizdir: Dünya İqtisadi Forumunun iştirakçıları Azərbaycandan əliboş qayıtmayacaqlar! Onlar Avropa ilə Asiya arasında canlı körpüyə çevrilən yeni, modern dövləti görəcək, qonaqpərvər insanları və gözəl təbiəti, ləziz xörəklərdən ibarət mətbəxi və görməli yerləri olan ölkə ilə tanışlıqla bahəm, burada özlərinə yeni dostlar və müəyyən təcrübə də qazana biləcəklər!

Bəxtiyar SADIQOV

Azərbaycan.-2013.- 5 aprel.- S.5.