Dünya İqtisadi Forumunun Azərbaycanda keçirilməsi ölkəmizin həyatında mühüm hadisədir

Forum çərçivəsində Azərbaycan şirkətləri bir sıra razılaşma memorandumları imzaladılar

Aprelin 7-8-də dünyanın inkişaf etmiş dövlətlərinin rəhbərlərinin və iqtisadçı mütəxəssislərinin diqqəti Azərbaycana yönəlmişdi. Son illər beynəlxalq tədbirlərə yüksək səviyyədə ev sahibliyi edən Bakıda "Cənubi Qafqazın və Mərkəzi Asiyanın gələcəyi ilə bağlı strateji dialoq" mövzusunda Dünya İqtisadi Forumu (Davos Forumu) keçirilirdi. Bu forumda dünyanın iqtisadi vəziyyətini proqnozlaşdıran səriştəli iqtisadçılar, alimlər, ekspertlər, dövlət və hökumət nümayəndələri bir araya gəlmişdilər. Onlar bəşəriyyəti narahat edən mühüm iqtisadi məsələlər barədə müzakirə və fikir mübadiləsi aparmış, belə mürəkkəb zamanda Azərbaycan iqtisadiyyatının uğurlarını və potensialını nümunə göstərmişlər.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin iştirak və çıxış etdiyi forumun "Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionlarının gələcəyinə baxışlar" mövzusunda keçirilən birinci sessiyasında müxtəlif regionlardan gəlmiş qonaqlar müasir dövr üçün aktual olan məsələləri ətraflı müzakirə etmiş, Azərbaycanın getdikcə artan imkanları, Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatında rolu, ölkədə yaradılmış əlverişli investisiya mühiti, enerji sahəsi ilə yanaşı, qeyri-neft sektoruna, xüsusilə də innovativ texnologiyalara qoyulan investisiyalar və s. məsələlər diqqət mərkəzində olmuşdur. "Enerji və təbii resurslar: gələcəyə yol", "Sahibkarlıq və insan kapitalı: gələcəyə yol", "Maliyyə və uzunmüddətli investisiya: gələcəyə yol" mövzularında keçirilən sessiyalarda da qeyd edilən sahələrdə imkanlarla bağlı müzakirə və fikir mübadiləsi aparılmışdır. Forum iştirakçıları həmçinin ölkəmizdə gedən dinamik və çoxşaxəli iqtisadi inkişafın nəticələri, görülən quruculuq işləri ilə əyani tanış olmuşlar. Dünya İqtisadi Forumunun təsisçi və icraçı direktoru Klaus Şvab çıxışında qeyd etmişdir ki, region ölkələrinin heç biri potensialını təkbaşına reallaşdıra bilməz, uzunmüddətli iqtisadi uğura nail olmaq üçün əməkdaşlıq zəruridir. Azərbaycanın iqtisadi potensialından və ölkədə yaradılan münbit iqtisadi şəraitdən söz açan və Bakıda aparılan tikinti-quruculuq işlərindən duyğulanan Klaus Şvab demişdir: "Sonuncu dəfə mən 20 il əvvəl burada olmuşam. Həqiqətən deməliyəm ki, o vaxtdan bəri çox böyük dəyişikliklərin baş verdiyini müşahidə etdim. Bakı şəhəri həddən çox gözəl bir məkana çevrilmişdir. Dünya İqtisadi Forumunun Azərbaycanda keçirilməsi bizim üçün bir qürurdur. Azərbaycan çox böyük imkanların olduğu bir ölkədir. Ümumiyyətlə, son illər ərzində ölkədə çox böyük iqtisadi artım göstəriciləri qeydə alınmışdır. Bu, ilk növbədə, ölkənin müstəsna təbii resurs potensialının düzgün istifadəsi sayəsində mümkün olmuşdur. Eyni zamanda bu nailiyyətlər həmin resurslardan ölkə iqtisadiyyatının şaxələndirilməsində uğurla və bacarıqla istifadə edilməsi sayəsində qazanılmışdır".

Tədbirdəki çıxışında Prezident İlham Əliyev Davos Forumunda yeddi dəfə iştirak etdiyini xatırladaraq bildirmişdir ki, Bakı Forumu Azərbaycan haqqında anlayışı olmayan şirkətləri məlumatlandırmaq baxımından da mühüm əhəmiyyət daşıyır. Ölkədə yoxsulluq səviyyəsinin azaldığını, inflyasiyanın birrəqəmli səviyyədə olduğunu diqqətə çatdıran Prezident son onillikdə ölkə iqtisadiyyatının 3 dəfə artdığını diqqətə çatdırmışdır: "Biz bu gün insan kapitalına sərmayə yatırırıq. Təhsilə qoyulan sərmayə bizə iqtisadiyyatımızı bacarıqlı insan kapitalı hesabına inkişaf etdirməyə imkan yaradır. Eyni zamanda İKT-nin inkişafı diqqət mərkəzindədir. Azərbaycanda kosmos sənayesi yaranıb və Azərbaycan kosmik klubun azsaylı üzvlərindəndir". Dövlət başçısı qeyd etmişdir ki, son 10 ildə ölkəyə 130 milyard dollar sərmayə yatırılıb ki, bunun da müəyyən hissəsi xarici sərmayədir.

İqtisadçı ekspertlərin və politoloqların fikrincə, regionun gələcək inkişaf perspektivləri baxımından bu tədbirin əhəmiyyəti çox böyükdür. Forumda əsas qarşıya qoyulan məqsədə - uzunmüddətli təşəbbüslərə start verilib. Cənubi Qafqaz və Orta Asiya regionları üçün müəyyən ssenarilər hazırlanıb. Klaus Şvabın çıxışında qeyd olunduğu kimi, qarşıdan gələn 18 ay ərzində bu proseslər davam edəcək. Regionlardan və region xaricində olan aparıcı şəxslər bu prosesə cəlb ediləcəklər. Məqsəd regional iqtisadi inteqrasiyaya nail olmaqdır. Regionun uzunmüddətli gələcəyi olması üçün müxtəlif ssenarilər yaradılır. Bunun üçün regionun nadir evolyusiya potensialları araşdırılacaq və müxtəlif alternativ ssenariləri nəzərdən keçiriləcək.

Bu barədə forum iştirakçılarında daha dolğun təsəvvürün yaranması üçün Dünya İqtisadi Forumu tərəfindən hazırlanmış Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionlarının iqtisadi inkişaf potensialına həsr edilmiş videoçarx nümayiş etdirilmişdir. Videoçarxda Azərbaycan iqtisadiyyatının uğurlarına və potensialına xüsusi yer ayrılmışdır.

Forumda region dövlətlərinə sərmayə qoyuluşunda hissediləcək irəliləyişlərə nail olmaq imkanı da reallaşdı. Müzakirələr zamanı gəlinən nəticələrdə bütövlükdə regionun təhlükəsizliyinin təmini məsələsində dünyanın böyük dövlətlərini öz mövqelərində hansısa məqamlara yenidən diqqət yetirməsi zərurəti ortaya çıxdı. Dünya İqtisadi Forumu (Davos Forumu) çərçivəsində "Baku Steel Company" MMC-də dünyanın metallurgiya və maşınqayırma sahəsində fəaliyyət göstərən bir sıra aparıcı şirkətləri ilə işgüzar görüşlər keçirildi və müqavilələr imzalandı. Bu görüşlər zamanı "Ar Liquide" şirkətinin Orta Asiya üzrə vitse-prezidenti Asixan Serikov forumda dünyanın müxtəlif ölkələrinin hökumət rəhbərləri, qlobal və regional biznes liderləri daxil olmaqla 200-dən artıq nümayəndənin iştirakını olduqca müsbət qiymətləndirdi.

Aprelin 8-də şirkətdə keçirilən görüşdə "Baku Steel Company" MMC Almaniyanın "SMS Simag" şirkəti ilə müqavilə imzaladı. "SMS Simag" şirkətinin baş direktoru Burxard Dahmen və "Baku Steel Company" MMC-nin Müşahidə Şurasının sədri Rasim Məmmədovun imzaladığı müqaviləyə əsasən, "Baku Steel Company" MMC şirkəti Gəncə şəhərində soba-çalovdan, kombinə edilmiş PFTM, habelə Stekel TLS yayma dəzgahından ibarət inteqrasiya edilmiş metallurgiya istehsalatının yaradılması ilə bağlı olan layihənin eksklüziv öyrənilməsinə dair razılaşma əldə edildi. Görüşdə qeyd olundu ki, gələcəkdə 1,1 milyard avro sərmayə qoyulmaqla yaxın dövrdə Sumqayıt boru-prokat zavodunun yenidən qurulması da planlaşdırılır. Layihə reallaşdıqdan sonra 1,8 milyon ton hazır məhsul və 1,8 milyon ton bərpa olunan filiz konsentratı istehsal etməyə imkan yaranacaq. Bu layihə Azərbaycanı regionda ən böyük metal istehsalçısına çevirəcək.

"Baku Steel Company" şirkətində daha sonra Almaniyanın "Siemens" VAİ şirkətinin nümayəndələri ilə də görüş keçirildi və anlaşma memorandumu imzalandı. Memorandumda bildirilir ki, Daşkəsəndə mövcud filizsaflaşdırma kombinatının yerində tamamilə yeni, illik hasilatı 5 milyon ton dəmir konsentratı olan müasir tipli filizsaflaşdırma kombinatı inşa ediləcək. BSC yeni metallurgiya güclərinin tikintisinə 300 min avro investisiya qoymaq niyyətindədir.

"Baku Steel Company" MMC hazırda yeni inşa olunacaq 50 tonluq elektrik qövs sobasının, yeni yayma xəttinin, müasir qaztutucu qurğunun və FKO-nun qurulması istiqamətində "Siemens" VAİ şirkətinə sifariş verib. Bundan sonra da hər iki şirkət layihənin işlənib hazırlanması və həyata keçirilməsi üçün sıx əməkdaşlıq etmək niyyətindədir.

Forum ərəfəsində İtaliyanın "Danieli" şirkətinin nümayəndələri ilə keçirilən görüşdə şirkətin vitse-prezidenti Lusa Palezza və "Baku Steel Company" MMC-nin baş direktorunun müavini Çingiz Həsənovun imzaladığı anlaşma memorandumuna görə isə Bakının Hövsan qəsəbəsində ildə 66 milyon ton istehsal gücünə malik yeni metallurgiya zavodu inşa ediləcək.

Bakıda Dünya İqtisadi Forumu çərçivəsində keçirilən sessiyalarda Dünya İqtisadi Forumu idarə heyətinin üzvü və icraçı direktor Borge Brende, ABŞ-ın Azərbaycandakı səfiri Riçard Morninqstar, Azərbaycan Dövlət Neft Fondunun icraçı direktoru Şahmar Mövsümov, Rusiyanın Bioenerji Korporasiyasının (BioEnCo) təsisçisi və Direktorlar Şurasının sədri David Yakobaşvili və başqaları çıxış edərək Azərbaycanın öz potensialından əsasən necə istifadə etməsi, daha geniş regionda iqtisadi imkanlarının artırılması üçün hansı praktiki addımların atılması məsələləri ətrafında danışmışlar. Qeyd etmişlər ki, Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionunun inkişafı üçün bölgə ölkələri geniş potensiala malikdir. Region ölkələrinin iqtisadiyyatlarının və bu bölgədə ticarətin təşviqi nəticəsində ümumi daxili məhsulu dəfələrlə artırmaq mümkündür.

Bütün bunlar deməyə əsas verir ki, Dünya İqtisadi Forumunun Bakıda keçirilməsi Azərbaycanın dünya birliyi tərəfindən etibarlı tərəfdaş kimi qəbul olunmasını bir daha sübut etdi. Bu isə ölkəmizin iqtisadi həyatında əhəmiyyətli hadisədir.

Rəhman SALMANLI

Azərbaycan.-2013.- 19 aprel.- S.7.