Heydər Əliyev - 90: Əməkçi hüquqlarının müdafiəçisi

"Azərbaycan" qəzetinin Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası ilə birgə keçirdiyi "dəyirmi masa"

Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin 90 illik yubileyinə az qalır. Artıq xeyli müddətdir ki, ölkənin hər yerində ulu öndərin yubileyinə həsr olunmuş tədbirlər keçirilir.

"Azərbaycan" qəzeti Prezident İlham Əliyevin sərəncamından irəli gələrək ulu öndərin 90 illik yubileyi ilə əlaqədar müxtəlif mövzuları əhatə edən "dəyirmi masa"lar keçirir. Növbəti "dəyirmi masa" Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası ilə birgə təşkil olundu. "Heydər Əliyev və Azərbaycan həmkarlar ittifaqları" mövzusunda keçirilən "dəyirmi masa"da AHİK-in və sahə həmkarlar ittifaqları respublika komitələrinin nümayəndələri iştirak edirdilər.

Tədbiri giriş sözü ilə açan "Azərbaycan" qəzetinin baş redaktoru, Milli Məclisin deputatı Bəxtiyar SADIQOV dedi:

- Xalqların, dövlətlərin üzləşdikləri fəlakətlərin aradan qaldırılmasında şəxsiyyətlərin qətiyyəti, prinsipiallığı, tutduqları mövqe və xarizması böyük əhəmiyyətə malikdir. 1991-1993-cü illərdə ölkəmizin düşdüyü xaotik proseslər təsdiq edirdi ki, yalnız qətiyyətli, iradəli siyasi lider başımızın üstünü almış bütün təhlükələri aradan qaldıra bilər.

1993-cü ildə ölkə ictimaiyyətinin ümüd bəslədiyi, inandığı bu lider Heydər Əliyev idi. Bu mənada, dövlət idarəçiliyindəki kobud səhvlərin məntiqi nəticəsi olaraq ağır sosial-iqtisadi gərginliyin pik həddinə çatdığı, ölkənin vətəndaş müharibəsi təhlükəsi ilə üz-üzə qaldığı, Azərbaycanın dağılmaq və parçalanmaq təhlükəsi ilə üzləşdiyi vaxtda xalqımızın böyük oğlu Heydər Əliyevə üz tutması təsadüfi deyildi. Hər kəs yaxşı anlayırdı ki, ölkədəki hərc-mərcliyi, itaətsizliyi, anarxiyanı, Gəncədə başlanmış qardaş qırğınını yalnız bu böyük insan aradan qaldıra bilər. Bunun üçün Naxçıvana - ulu öndərin ünvanına yüzlərlə məktub, teleqram göndərilirdi. Bu müraciətlər təkcə maddi-mənəvi iztirablara məruz qalan bir xalqın, sadəcə, vəziyyətdən çıxış yolu deyildi. Bu, həm də Azərbaycan dövlətçiliyinin yaşaması, hələ kövrək olan müstəqilliyimizin qorunması üçün qəbul edilən tarixi bir ümumxalq qərarı idi!

Həmin ağır günlərdə Azərbaycan vətəndaşlarının mütləq əksəriyyətinin tələb və istəyi ilə hakimiyyətə qayıdan ulu öndər Heydər Əliyev müstəqil dövlətçiliyimizi, suverenliyimizi bütün təhlükələrdən, təhdidlərdən xilas etdi. 1993-cü ilin iyunundan dövlətimizin idarəçilik sükanının arxasına keçən ümummilli lider xilaskarlıq missiyasını müdrikliklə, yenilməz iradə, qətiyyət və böyük uzaqgörənliklə yerinə yetirməyə başladı. Heydər Əliyevin qayıdışı ilə hakimiyyətsizliyə son qoyuldu, separatçı qüvvələr zərərsizləşdirildi, vətəndaş müharibəsi təhlükəsinin qarşısı alındı. Azərbaycanın dövlətçiliyinə, müstəqilliyinə və ərazi bütövlüyünə qəsdlər hazırlayan cinayətkar ünsürlər cəmiyyətdən təcrid edildi, nizami silahlı qüvvələr yaradıldı, dövlətin və xalqın maraqlarına cavab verən iqtisadi sistem quruldu. Vətəndaşların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biri elan edildi. Demokratik islahatlar kursunun həyata keçirilməsinə başlanıldı, ölkəmizdə tarixən mövcud olmuş tolerantlıq mühiti daha da möhkəmləndirildi. Beləlikə, ulu öndər Heydər Əliyevin sayəsində Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi faktiki şəkildə təmin edildi. Heydər Əliyev ölkəni gözləyən bütün təhlükələri dəf etməklə Azərbaycanın müstəqilliyinin möhkəm təməlini qoydu, xalqımızın azadlıq intibahının banisi oldu!

Ümummilli lideri Heydər Əliyevin doğum günü hər il respublikamızın bütün guşələrində böyük coşqu ilə qeyd edilir. Ulu öndərin xatirəsi ehtiramla yad olunur, onun dövlətçilik irsinin təbliğinə və öyrənilməsinə həsr olunmuş müxtəlif tədbirlər, müsabiqələr, o cümlədən idman yarışları təşkil olunur. 2013-cü il isə bu baxımdan xüsusilə əlamətdardır. Çünki bu il Heydər Əliyevin 90 illik yubileyidir. Prezident İlham Əliyev bu barədə müvafiq sərəncam imzalayıb.

"Azərbaycan" qəzetinin mütəmadi olaraq keçirdiyi "dəyirmi masa"larda dövlətçiliyimiz üçün aktual olan, ictimaiyyət tərəfindən maraqla qarşılanan mövzular, məsələlər müzakirə edilir. Bu ilin fevral ayından etibarən Prezidentin sərəncamına uyğun olaraq, qəzetimiz Heydər Əliyevin 90 illiyinə həsr olunmuş "dəyirmi masa"lar keçirir. Növbəti "dəyirmi masa"nın AHİK-lə birgə keçirilməsi təsadüfi deyil.

Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra cəmiyyətin digər sahələri kimi, həmkarlar ittifaqlarının da fəaliyyətinin yeni dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılması lazım idi. Lakin yeni dövrün çağırışlarına uyğun fəaliyyət göstərmək həmkarlar ittifaqları üçün o qədər də asan deyildi. Ulu öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdışından sonra həmkarlar ittifaqlarının cəmiyyətdəki rolu yeni dövrün tələblərinə uyğun formalaşmağa və artmağa başladı. Həmin ağır günlərdə respublikamızı dərin siyasi və sosial-iqtisadi böhrandan çıxarmaq kimi çox çətin bir işlə məşğul olmasına baxmayaraq, ümummilli lider Heydər Əliyev həmkarlar ittifaqı təşkilatlarına da qayğısını əsirgəmədi. Onu müxtəlif siyasi qüvvələrin hücumlarından qorudu. Tarixi ənənələrə malik bu təşkilatın öz missiyasını yerinə yetirməsi üçün hərtərəfli şərait yaratdı.

Ümumiyyətlə, həmkarlar ittifaqları hər zaman ümummilli liderin qayğısını öz üzərində hiss edib. Bütün bunlar Konfederasiyanın güclənməsinə, cəmiyyətdə nüfuzunun artmasına xidmət edib. Azərbaycan həmkarlar ittifaqları ümummilli lider Heydər Əliyevin diqqət və qayğısını yüksək qiymətləndirib. Ölkəmizdə ilk dəfə olaraq məhz həmkarlar ittifaqları özünün I və II qurultaylarında ümummilli liderin prezidentliyinə namizədliyini irəli sürmüşdü.

Ötən 20 ildə Azərbaycan həmkarlar ittifaqları böyük inkişaf yolu keçib. "Dəyirmi masa"da çıxış edənlər bu məsələlərlə bağlı təmsil etdikləri sahələr üzrə ətraflı danışacaqlar. Əvvəlcə çıxış üçün söz AHİK-in sədr müavini Aqil Dadaşova verilir.

Aqil DADAŞOV:

- Bu gün bu "dəyirmi masa" ətrafına toplaşan həmkarlar ittifaqlarının məsul əməkdaşları cəmiyyətin müxtəlif sahələrində çalışan insanların sosial-iqtisadi mənafelərini müdafiə edən təşkilatların təmsilçiləridirlər. İndi hər biriniz həmin sahənin timsalında ümummilli lider Heydər Əliyevin xidmətlərindən konkret faktlarla söhbət açacaqsınız. Biz bir daha ümummilli liderin çoxşaxəli fəaliyyətinin, hər rəhbərə qismət olmayan daxili enerjisinin, fenomen təfəkkürünün müqabilində bir Azərbaycan vətəndaşı kimi fəxarət hissi keçirəcəyik. Mənə şəxsən bu böyük insanla iki dəfə söhbət etmək səadəti qismət olub. Bir "Bakı" qəzetində müxbir, bir də AHİK sədrinin müavini işlədiyim zamanlarda. Bu məqamlar çox qısa vaxtı, dəqiqələri əhatə etsə də, məndə bir ömürlük təəssürat yaradıb. Həm bir insan, həm də rəhbər kimi nə qədər sadə, nə qədər müdrik olduğunu görmüşəm. Məhz bu sadəliyinə, müdrikliyinə, Vətəninə məhəbbətinə görədir ki, xalq ən ağır, ən çıxılmaz vəziyyətə düşdüyü günlərdə Heydər Əliyevə üz tutdu, onu köməyə çağırdı. Xalqın təkidi ilə ikinci dəfə hakimiyyətə qayıdışından sonra artıq uçuruma yuvarlanmaq ərəfəsində olan Azərbaycan varlığını qoruyub saxlaya bildi. Ermənistanın işğalı dayandırıldı. İctimai-siyasi, iqtisadi tənəzzülün qarşısı alındı. Böyük qonşu dövlətlərin təzyiqlərinə baxmayaraq, tarixə "Əsrin müqaviləsi" adı altında düşmüş neft müqaviləsi bağlandı.

Burada əyləşənlərin əksəriyyəti canlı şahiddir ki, keçmiş iqtidar həmkarlar ittifaqlarını sovet cəmiyyətinin qalığı kimi təqdim edərək onun məhvinə çalışırdı. Ümummilli liderin gəlişi ilə haqq-ədalət öz yerini tapdı.

Həmkarlar ittifaqlarının normal fəaliyyəti bərpa olundu, əsaslı irəliləyişlər baş verməyə başladı.

Məlumat üçün deyim ki, Heydər Əliyev bütün siyasi fəaliyyəti boyu həmkarlar ittifaqına cəmiyyətin sosial problemlərinin həllində böyük təsirli ictimai qüvvə kimi baxmışdır. Bunu ötən 45 ilə qısa ekskursdan da görmək olar.

O, Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi işlədiyi zamanlar (1969-1982-ci illər) respublika həmkarlar ittifaqı mərkəzinin 3 qurultayı olmuşdur. Bu quruma olan hörmətin təzahürüdür ki, Heydər Əliyev qurultayların hər üçündə şəxsən özü iştirak etmiş, geniş nitq söyləmişdir.

1980-ci il oktyabrın 4-də Azərbaycanda həmkarlar ittifaqlarının yaranmasının 60 illiyi münasibətilə keçirilmiş təntənəli yığıncaqda Heydər Əliyev Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının ünvanına xoş sözlər söyləmiş, onun işini təqdirəlayiq saymışdı. Həmkarlar ittifaqı işçilərinin və fəallarının bir qrupuna Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanını təqdim etmişdi.

1982-ci il fevralın 5-6-da Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının XVI qurultayında Heydər Əliyev geniş nitq söyləmişdi. O, çıxışında bildirmişdi ki, "öz sıralarında 2 milyon 200 min adamı birləşdirən Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının başlıca vəzifələrindən biri əmək adamlarının hüquqlarını və mənafeyini qorumaq, istehsalatda da demokratiya prinsiplərini inkişaf etdirməkdir".

Azərbaycan müstəqilliyə nail olduqdan sonra həmkarlar ittifaqlarının da müstəqil fəaliyyəti təmin edildi. Bu, Heydər Əliyevin diqqət və qayğısı sayəsində mümkün oldu.

Bir qədər əvvəl dediyim kimi, 1993-cü ilin yayında respublikada vəziyyət gərgin olaraq qalırdi. İyunun 4-də baş vermiş hadisələr vəziyyəti daha da pisləşdirmişdi. Azərbaycanda vətəndaş müharibəsi başlamışdı. Ölkəmiz parcalanmaq, dövlətimiz məhv olmaq üzrə idi. Belə bir təhlükə həmkarlar ittifaqının da başının üstünü almışdı. Heydər Əliyev bu təhlükənin qarşısını qansız-qadasız aldı. Bu işdə həmkarlar iittifaqı da ümummilli liderin yanında oldu.

1993-cü il iyulun 17-də AHİK-in İcraiyyə Komitəsinin "Həmkarlar İttifaqı üzvlərinə, bütün zəhmətkeşlərə" müraciəti dərc olundu. Müraciətdə deyilirdi: "Dövlətimiz üçün çətin, məsuliyyətli bir vaxtda müxtəlif qrupların qeyri-siyasi qarşıdurması, iqtisadiyyatın və əhalinin həyat səviyyəsinin getdikcə aşağı düşməsi şəraitində sizə müraciət edirik. İşsizlik, inflyasiya, qıtlıq, dövlət tərəfindən qayğısızlıq, minimum əməkhaqqının minimum istehlak büdcəsindən dəfələrlə aşağı olması bizi daim narahat edir. Sosial cəhətdən aztəminatlı adamların - qaçqınların, çoxuşaqlı ailələrin, şəhid ailələrinin bütün problemlərinin tədricən həll olunması üçün var qüvvəmizlə çalışırıq. Təəssüf hissi ilə qeyd etməliyik ki, cəmiyyətdə olan qarşıdurma, parçalanma həmkarlar ittifaqlarına sirayət etmişdir".

1993-cü ildə Azərbaycanın cənub bölgəsində gərgin vəziyyət yaranmışdı. Heydər Əliyevin respublikanın bütövlüyünü, dövlətçiliyini qorumaq sahəsində yeritdiyi siyasəti müdafiə edən AHİK-in "Azərbaycan Respublikasının cənub regionunda yaranmış ictimai-siyasi vəziyyətlə əlaqədar bəyanat"ında deyilirdi: "AHİK, bu çoxsaylı təşkilatın minlərlə üzvü respublikanın cənubunda gedən hadisələri böyük təşviş və həyəcan hissi ilə izləyir. Qeyd edirik ki, son vaxtlar Azərbaycanda bir sıra qüvvələr öz siyasi məqsədlərini həyata keçirmək üçün vətəndaşların sosial-iqtisadi hüquqlarını qorumaq bəhanəsi altında millətçi, separatçı hərəkata başlamışlar. Azərbaycan həmkarlar ittifaqları birmənalı qeyd edir ki, bu cür hərəkat siyasi avantüralardan başqa bir şey olmayıb, vətəndaşların sosial-iqtisadi hüquqlarının daha da pozulmasına, Azərbaycanda həmkarlar ittifaqları qüvvələrinin parçalanmasına, zəhmətkeşləri öz haqlı tələblərini müdafiə etmək yolundan yayındırmağa aparır.

Bu gün belə avantürist ideyaların ortaya atılması yalnız xalqın parçalanmasına, böhranın dərinləşməsinə, hərbi uğursuzluqların davam etməsinə, ən başlıcası isə respublikanın qardaş xalqları arasında milli münasibətlərin pozulmasına xidmət edir. Azərbaycan zəhmətkeşlərini sayıq olmağa, siyasi oyunçuların əlində alət olmağa yol verməməyə çağırırıq".

1993-cü ildə respublika prezidentliyinə seçkilər keçiriləndə AHİK Heydər Əliyevin namizədliyini dəstəklədi. Heydər Əliyevın Azərbaycan Respublikasının Prezidenti seçilməsi münasibətilə AHİK sədri S.Mehbalıyev 1993-cü il oktyabrın 10-da Prezidentə təbrik məktubu göndərmişdi.

Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi 1994-cü il fevralın 24-də "Həmkarlar ittifaqları haqqında" qanun qəbul etmişdir. Bu qanun Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev tərəfindən təsdiq edilmişdir. "Həmkarlar ittifaqları haqqında" qanunun qəbul edilməsi təşkilatın səmərəli fəaliyyət göstərməsi üçün hüquqi baza yaradılmasını təmin etdi. Bu qanun öz dəyərinə, məzmununa görə təkcə ölkə daxilində deyil, hətta MDB məkanında bir çoxlarına demokratiyanı sözdə yox, işdə dəstəkləməyin parlaq nümunəsi oldu. Heydər Əliyevin Prezidentliyi illərində əməkçilərin sosial müdafiəsinə yönəlmiş çoxsaylı digər hüquqi-normativ aktlar qəbul olundu. Beynəlxalq Əmək Təşkilatının əsas konvensiyaları Milli Məclisdə ratifikasiya edildi. Hamıya məlumdur ki, ümummilli liderin 1994-cü il 5 oktyabr dövlət çevrilişi cəhdləri ilə bağlı xalqa müraciətinə AHİK həmrəyliklə cavab vermişdi. Bu hadisələrlə bağlı AHİK aparatının işçiləri "Dövlətçiliyimizi qorumaq naminə" adlı müraciət qəbul etmişdi. Müraciətdə respublikanın paytaxtında baş vermiş hadisələr dövlətçiliyimizə, müstəqilliyimizə zərər vuran hadisə kimi pislənmişdi.

Azərbaycan həmkarlar ittifaqları Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin uğurlu xarici siyasətini də həmişə dəstəkləmişdir. Heydər Əliyevin ABŞ-a ilk səfəri ilə əlaqədar Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının fəalları 1997-ci il avqustun 27-də keçirilmiş iclasda Heydər Əliyevə müraciət qəbul etmiş, onun xarici siyasət fəaliyyətini dəstəklədiklərini bildirmişdilər.

Heydər Əliyev Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının əməkçilərin hüquqi və sosial mənafelərini müdafiə etmək sahəsində fəaliyyətlərini yüksək qiymələndirmişdir. AHİK-in 1998-ci ilin fevralında keçirilmiş birinci qurultayının iştirakçılarına müraciətində Heydər Əliyev yazırdı: "Əmin olduğumu bildirmək istəyirəm ki, həmkarlar təşkilatları öz işini yeniləşən cəmiyyətimizin tələblərinə uyğun quracaq, Azərbaycanda müstəqil, demokratik, dünyəvi dövlət quruculuğunda yaxından iştirak edəcəkdir".

1998-ci il mayın 18-də Heydər Əliyev AHİK-in sədri S.Mehbalıyevi qəbul etmişdi. O, təşkilatımız adından Heydər Əliyevi ad günü münasibətilə təbrik etmiş və həmkarlar ittifaqları üzvlərinin fikrini ifadə edərək demişdir ki, "xalqımızın xoşbəxtliyi ondadır ki, indiki keçid dövründə, bu tarixi mərhələdə dövlətimizin Sizin kimi təcrübəli, müdrik rəhbəri vardır. Sizin xidmətləriniz nəticəsində respublikada ictimai-siyasi sabitlik yaranmış, beynəlxalq aləmdə Azərbaycanın nüfuzu, demokratik imici yüksəlmiş, ölkəmizin daxilində iqtisadi islahatlar geniş vüsət almış, neft müqavilələrinin imzalanması və həyata keçirilməsi sahəsində uğurlar qazanılmışdır".

1998-ci il prezident seçkilərində AHİK Heydər Əliyevin namizədliyini müdafiə etmiş, 1998-ci il iyulun 8-də AHİK-də seçicilərin 105 nəfərdən ibarət təşəbbüs qrupu yaradılmışdı. İclasda Heydər Əliyevin prezidentliyə namizədliyinin irəli sürülməsi təklifi verilmişdir.

Heydər Əliyevin uğurlu xarici siyasəti türk dünyasında yüksək qiymətləndirilmiş, 1999-cu ildə ona türk dünyasının ən mötəbər mükafatı - Beynəlxalq Atatürk Sülh mükafatı verilmişdi. Bu hadisə həmkarlar ittifaqı təşkilatı üzvləri tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanmışdı. Bununla əlaqədar, 1999-cu il noyabrın 5-də AHİK-də respublikada fəaliyyət göstərən ictimai təşkilatların nümayəndələrinin toplantısı keçirilmişdi.

2003-cü il fevralın 5-6-da AHİK-in II qurultayının iştirakçılarına Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin təbrik məktubunda deyilirdi ki, həmkarlar ittifaqları dövrün tələblərinə uyğun olaraq öz fəaliyyətini yenidən təşkil edəcək, Azərbaycan Respublikasında demokratik, azad cəmiyyətin, insanların firavan həyatının bərqərar olması yolunda gələcəkdə də ön sıralarda addımlayacaqdır.

AHİK-in II qurultay nümayəndələri isə Heydər Əliyevə müraciət qəbul etmiş, həmkarlar ittifaqlarına göstərdiyi qayğı və diqqətə görə öz minnətdarlıqlarını bildirmişdilər. Fevralın 6-da Heydər Əliyev Prezident sarayında həmin qurultayda iştirak edən xarici həmkarlar ittifaqları təşkilatlarının nümayəndələrini qəbul etmiş və görüşdə "Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının qurultayını ölkənin ictimai-siyasi həyatında mühüm hadisə adlandırmışdı".

Bəxtiyar SADIQOV:

- Ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə Azərbaycan xalqı həm də özünün mənəvi sərvətlərinə sahib çıxdı. Yeni neft strategiyası hazırlandı. Bu gün qazandığımız iqtisadi uğurlar Heydər Əliyevin müəllifi olduğu həmin strategiyanın məhz xalqın və dövlətin milli maraqlarına xidmət etdiyini göstərir. Təbii ki, bu strategiyanın reallaşmasında Azərbaycanın ən iri həmkarlar təşkilatında birləşən neft və qaz sənayesi işçilərinin böyük əməyi var. Bu barədə çıxış üçün söz Azərbaycan Neft və Qaz Sənayesi İşçiləri HİRK-nın sədri Cahangir Əliyevə verilir.

Cahangir ƏLİYEV:

- Düz iyirmi il bundan əvvəl keçmiş sovetlər imperiyasındən bizə miras qalmış həmkarlar ittifaqları strukturundan imtina edərək AHİK-i yaratdıq. Müstəqil Azərbaycan Respublikasında Konfederativ tipli həmkarlar ittifaqını yaratmaqla biz həmkarlar ittifaqlarını hakimiyyət və partiya asılılığından xilas edərək öz funksiyalarını geri qaytara bildik. Bu gün bu auditoriyada əyləşən dinləyicilərin bir çoxunun da iştirakçısı olduğu bu tarixi hadisə ilə bağlı bəzi məqamları xatırlatmaq istərdim. Konfederasiya tipli həmkarlar ittifaqı mərkəzinin yaradılması məsələsi ortaya çıxanda bir sıra həmkarlar ittifaqı sədrləri buna kəskin etiraz edərək federativ tipli həmkarlar ittifaqı birliyinin yaradılmasını təklif edirdilər. Lakin həmin dövrdə hörmətli sədrimiz, Milli Məclisin deputatı Səttar Mehbalıyevin başçılığı ilə yaradılan təşkilat komitəsi Konfederativ tipli həmkarlar ittifaqının üstünlüklərini qurultayın iştirakçılarına çatdırmaqla onun Nizamnaməsini də ortaya qoydu. Nəticədə çoxluğun müdafiə sayəsində qurultayda Nizamnamə qəbul olunmaqla AHİK təsis edildi.

Təəssüflər olsun ki, həmin dövrdə hakimiyyətdə olan AXC-Müsavat cütlüyü cəmiyyətdə həmkarlar ittifaqlarının yeri və rolunu düzgün qiymətləndirməyərək onu ləğv etmək təşəbbüsündə bulundular. Əslində, bu siyasətin arxasında o dövrdəki rəhbərlərin məkrli məqsədləri - həmkarlar ittifaqının balansında olan külli miqdarda daşınan və daşınmaz əmlaka sahib çıxmaq niyyəti dururdu.

Ölkədə baş alıb gedən anarxiya və xaosu, müxtəlif qrup və partiyaların hakimiyyət davasını, kriminal dəstələrin cəmiyyət üzvlərinə meydan oxumalarını aradan qaldırmaq üçün ciddi tədbirlər görmək əvəzinə hakimiyyətin həmkarlar ittifaqına yönələn təzyiqləri heç cür başadüşülən deyildi. Təbii ki, bütün bunlar həmkarlar ittifaqlarının normal fəaliyyətinə öz təsirini göstərirdi.

Hakimiyyət nümayəndələrinin birbaşa açıqca müdaxiləsi nəticəsində mənim rəhbərlik etdiyim Neft və Qaz Sənayesi İşçiləri Həmkarlar İttifaqı bu dövrdə 3 yerə parçalanmış şəkildə - "Azad", "Müstəqil" və "Azərneftyağ" İB həmkarlar ittifaqları kimi fəaliyyət göstərirdi. Əlbəttə, biz bununla razılaşa bilməzdik. Bu vəziyyəti aradan qaldırmaq üçün beş il vaxt sərf edərək sahədə vahid həmkarlar ittifaqı mərkəzinin yaradılmasına nail olduq.

Ölkəni bu bəlalardan qurtarmaq üçün xalqın müdrik dövlət adamına, Vətənini və xalqını ürəkdən sevən və ona bağlı olan öndərə ehtiyacı var idi. Həmin öndər isə Heydər Əliyev idi. Olkə əhalisinin israrlı tələbləri və bir qrup ziyalının müraciəti nəticəsində Heydər Əliyev Bakıya gələrək hakimiyyətin sukanı arxasına keçdi.

Müstəmləkə sisteminin sıxıntılarından yenicə azad olmuş Azərbaycanın başlıca sərvətləri olan yanacaq resurslarının istifadəsinin ancaq indi milli mənafelərə uyğun yönəltmək məqamının, nəhayət, vaxtı çatdığını düzgün dəyərləndirən Heydər Əliyev ölkənin yeni neft strategiyasının əsasını qoydu. Ulu öndər törədilən çox ciddi daxili və xarici əngəlləri zərərsizləşdirərək 1994-cü ildə nüfuzlu xarici şirkətləri cəlb etməklə "Əsrin müqaviləsi"nin imzalanmasına nail oldu. Beləliklə, 90-cı illərin ikinci yarısıdan neft sənayesinin davamlı inkişafı başlandı. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft və Bakı-Tbilisi-Qars qaz kəmərlərinin tikintisinin başa çatması ilə respublikada neft və qaz hasilatının xeyli çoxalması müşahidə edilməyə başladı. Neft çıxarılması sürətlə artaraq 2010-cu ildə 51 milyon tona qalxdı, eyni vaxtda təbii qaz istehsalı da 17 milyard kubmetrə çatdırıldı.

Heydər Əliyevin siyasətini uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində artıq respublikamız Cənubi Qafqazın lider dövlətinə, Avropanın yanacaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasında əsas fiqura çevrilmişdir. Şaxələndirilmiş neft və qaz kəmərləri vasitəsilə Azərbaycanın neft və qazı Avropa və digər ölkələrə ixrac olunur.

Ulu öndərin yenidən hakimiyyətə qayıdışı bütün sahələrdə olduğu kimi, həmkarlar ittifaqının həyatında da mühüm dəyişikliklərin, inkişafın təməlini qoydu. Hər şeydən əvvəl, AHİK tərəfindən hazırlanan və o dövrdəki hakimiyyətin təzyiqi nəticəsində hətta Milli Məclisin müzakirəsinə çıxarılmayan "Həmkarlar ittifaqları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanunu 1994-cü il fevral ayında ulu öndərin dəstəyi ilə qəbul edildi. Məhz bundan sonra respublika həmkarlar ittifaqı əsassız təzyiqlərdən və iradlardan uzaqlaşaraq özünün əsas funksiyasını - işçilərin sosial-iqtisadi hüquqlarının qorunmasını yerinə yetirməyə başladı.

Bu gün Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları beynəlxalq həmkarlar ittifaqları ailəsinin bərabərhüquqlu üzvü kimi cəmiyyətdə yüksək nüfuza malik olmaqla öz missiyasını layiqincə icra edir. Bunu yaxınlarda AHİK-in keçirdiyi IV qurultay bir daha sübut etdi. Prezident İlham Əliyevin qurultay iştirakçılarına göndərdiyi təbrikdə deyilir: "Bir əsrdən çox tarixə malik olan Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları müstəqillik illərində daha da inkişaf etmiş, ölkənin ictimai həyatında öz layiqli yerini tutmuşdur". Mənə elə gəlir ki, bizim üçün bundan yüksək qiymət ola bilməz!

Bəxtiyar SADIQOV:

- Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycan Həmkarlar İttifaqının cəmiyyətdə yerini və statusunu müəyyənləşdirən liderdir. Bu mövzuda danışmaq üçün söz Azərbaycan Avtomobil nəqliyyatı və yol təsərrüfatı işçiləri Respublika Həmkarlar İttifaqının sədri Ehtibar Əliyevə verilir.

Ehtibar ƏLİYEV:

- 10 ildir ki, ulu öndər Heydər Əliyev cismən aramızda yoxdur! Onun haqqında keçmiş zamanda danışmaq çox çətindir. Çünki bu fenomenal insan həm bizim tariximiz, həm də bu günümüzdür. Ümummilli liderin 90 illik yubileyi ərəfəsində onun həyat səhifələri bir daha vərəqlənir, gözlərimiz qarşısında canlanır.

Mənim həmkarlar ittifaqlarında fəaliyyətə başladığım 1984-cü il ulu öndərin SSRİ Nazirlər Sovetində məsul vəzifədə işlədiyi zamana təsadüf edir. Lakin onun Azərbaycan Respublikasına rəhbərlik etdiyi illərdə həmkarlar ittifaqına münasibəti bütün fəaliyyət sahələrində özünü göstərirdi. Artıq 1970-1980-ci illər ərzində həmkarlar ittifaqları üzvlərinin sayı 2 milyon 700 min nəfəri ötmüşdü. Bu dövrdə aqrar sənayə kompleksi, balıqçılıq təsərrüfatı, taxıl məhsulları, neft-kimya, maşınqayırma və cihazqayırma, radioelektronika sənayesi və digər işçilərinin həmkarlar ittifaqları təşkilatları yaradılmışdı.

Həmkarlar ittifaqları həmin illərdə işçilərin əmək və məişət şəraiti, sağlamlığı, maddi rifah halının yüksəldilməsi məsələlərinə ciddi fikir verirdi.

Bu məqsədlər üçün hər il 10 milyon rubl vəsait xərclənirdi. Mədəni-kütləvi, idman-sağlamlıq tədbirlərinə böyük əhəmiyyət verən həmkarlar ittifaqlarının istifadəsində 118 klub, 166 kitabxana və neçə-neçə idman qurğuları var idi. Müəssisələrdə iki mindən artıq idman kollektivi mövcud idi. Həmin dövrdə həmkarlar ittifaqları dövlət məcburi sosial-sığorta ayırmalarının idarə olunmasında iştirak edir, zəhmətkeşlərə pensiya və müavinətlərin verilməsini təmin edirdi. O vaxtlar Azərbaycana rəhbərlik edən ulu öndər Heydər Əliyevin yaratdığı şərait nəticəsində həmkarlar ittifaqları təhsilli, mədəni, təşəbbüskar və səriştəli əməkçi insanın formalaşmasında böyük rol oynayırdı.

Lakin XX əsrin 80-ci illərinin ikinci yarısı Azərbaycan həmkarlar ittifaqları hərəkatı üçün müstəqilliyin itirilməsi, zəhmətkeşlərin əmək və hüquqi mənafelərinin qorunması mövqelərindən uzaqlaşması dövrü olmuşdur. Həmkarlar ittifaqları partiya orqanlarının tapşırıqlarını yerinə yetirərək mənzil, avtomobil, mebel və s. "aztapılan" malları bölüşdürən təşkilata çevrilmişdi. Bu vəziyyət isə çox davam edə bilməzdi.

Düz 20 il öncə sovetlər imperiyasından miras qalmış həmkarlar ittifaqları strukturlarından imtina edilərək AHİK yaradıldı. Müstəqil Azərbaycan Respublikasında Konfederativ tipli həmkarlar ittifaqını yaratmaqla biz həmkarlar ittifaqlarını hakimiyyət və partiya asılılığından xilas edərək öz funksiyalarını geri qaytara bildik. Tarix sübut etdi ki, biz düz etdik.

Təəssüflər olsun ki, həmin dövrdə hakimiyyətdə olan AXC-Müsavat cütlüyü cəmiyyətdə həmkarlar ittifaqlarının yeri və rolunu düzgün qiymətləndirməyərək onu ləğv etmək təşəbbüsündə bulundular. Əslində, bu siyasətin arxasında o dövrkü rəhbərlərin məkrli məqsədləri - həmkarlar ittifaqının balansında olan külli miqdarda daşınan və daşınmaz əmlaka sahib çıxmaq idi.

Böyük əksəriyyətimiz həmin dövrü yaxşı xatırlayır. Ölkədə baş alıb gedən anarxiya və xaos, müxtəlif qrup və partiyaların hakimiyyət davası, quldur dəstələrinin cəmiyyətə meydan oxumaları, torpaqlarımızın erməni silahlı qüvvələri tərəfindən işğalı həmkarlar ittifaqlarının da normal fəaliyyətinə mənfi təsirini göstərirdi.

Həmin dövrdə müstəqil respublikamızı böhrandan çıxara biləcək əsl rəhbərə böyük ehtiyac var idi. Belə bir rəhbər isə Heydər Əliyev idi! Xalqın təkidi və tələbi ilə yenidən ölkə rəhbərliyinə qayıdan Heydər Əliyev az müddətdə respublikamızda sabitliyin yaradılmasına, bütün sahələrdə ciddi dönüşə nail oldu.

Heydər Əliyevin diqqəti nəticəsində həmkarlar təşkilatlarının normal fəaliyyətini təmin etmək üçün lazımi şərait yaradıldı. İlk növbədə, həmkarlar ittifaqlarının cəmiyyətdə statusunun müəyyənləşdirilməsi üçün "Həmkarlar ittifaqları haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanunu qəbul edildi. "Kollektiv müqavilələr və sazişlər haqqında", "Fərdi əmək mübahisələrinin həlli haqqında", "Fərdi əmək müqavilələri haqqında" Azərbaycan Respublikası qanunlarının və yeni Əmək Məcəlləsinin həmkarlar ittifaqlarının tövsiyə və təkliflərinin nəzərə alınmaqla qəbul olunması, ölkəmizdə işçilərin sosial müdafiəsinə, onların hərtərəfli qayğı və diqqətlə əhatə edilməsinə canlı sübutdur.

1994-cü ildən ölkədə bazar iqtisadiyyatına keçid prosesi başladı. Dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsi yeni sosial-iqtisadi şəraitdə həmkarlar ittifaqlarından öz yerini müəyyənləşdirməyi tələb edirdi. "Həmkarlar ittifaqı öz işini yeniləşən cəmiyyətimizin tələblərinə uyğun quracaqdır" deyən Heydər Əliyevin dəstəyinə arxalanan AHİK 1996-cı ildə həmkarlar ittifaqlarının iqtisadiyyatdakı yenidənqurma və özəlləşmədə iştirakı proqramını qəbul etdi.

Artıq 90-cı illərin sonunda sosial-iqtisadi münasibətlərin dəyişməsi dövründə zəhmətkeşlərin mənafelərini qoruyan həmkarlar ittifaqlarının nüfuzu qalxdı və onun müsbət imicinin formalaşmasının əsası qoyuldu.

Həmkarlar ittifaqlarında gənclərlə iş məsələləri, cəmiyyətdə gender bərabərliyinin təmin edilməsində iştirak daim diqqət mərkəzindədir. Bunun nəticəsi olaraq həmkarlar ittifaqları orqanlarına seçilən gənclərin və qadınların sayı ilbəil artır.

Azərbaycanın ən kütləvi ictimai təşkilatı olan AHİK ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən yaradılmış hüquqi bazaya söykənərək bütün çətinliklərdən uğurla çıxmış, təşkilatı qorumuş və bu gün ümummilli liderin davamçısı Prezident İlham Əliyevin dəstəyi ilə ölkənin ictimai-siyasi həyatında fəal iştirak edir.

Bəxtiyar SADIQOV:

- Gənclər ölkəmizin gələcəyidir. Bu gün Azərbaycan iqtidarı gənclərin təhsilinə, cəmiyyətin layiqli üzvləri kimi yetişmələrinə böyük diqqət ayırır. Ölkə gəncliyi isə etimadı doğrultmağa çalışır. Çıxış üçün söz AHİK-in Gənclər Şurasının sədri T.Süleymanova verilir.

T.SÜLEYMANOV:

- Azərbaycan dövlətinin və xalqının həyatında müstəsna xidmətləri olan görkəmli dövlət xadimi, dünyamiqyaslı siyasətçi Heydər Əliyevin 90 illik yubileyi yaxınlaşır. Bu dahi insan Azərbaycan xalqının yaddaşında dövlətimizin banisi, xilaskar dövlət xadimi, milli lider və xalq məhəbbəti qazanmış şəxsiyyət kimi qalmışdır.

Heydər Əliyevin Azərbaycan gənclərinin həyatında çox böyük rolu vardır. Ulu öndər gənclərin təhsilinə, onların vətənpərvər ruhda yetişmələrinə, dövlətimizin inkişafına təkan verə biləcək layiqli bir qüvvə kimi formalaşmalarına xüsusi qayğı ilə yanaşırdı. Heydər Əliyev tərəfindən hazırlanan dövlət gənclər siyasəti, istedadlı gənclərə, onların yaradıcılıq potensialının inkişafına dövlət qayğısını təmin etmək məqsədilə verdiyi bir çox fərman və sərəncamlar buna bariz nümunədir. Ulu öndər gənclərin Azərbaycan xalqının tarixinə, mədəni irsinə, adət-ənənələrinə, dövlət dilinə və rəmzlərinə, milli-mənəvi və ümumbəşəri dəyərlərə hörmət ruhunda tərbiyə olunmalarına xüsusi diqqət ayırırdı.

Gənclərin problemlərinin həll olunması və onların yenidən təşkilatlanması məqsədilə ümummilli liderin fərmanı ilə 1994-cü il iyulun 26-da Gənclər və İdman Nazirliyi yaradıldı. Bundan sonra dövlət gənclər siyasətində bir çox mühüm işlər həyata keçirildi, dövlət proqramları hazırlandı.

Ulu öndərin təşəbbüsü ilə 1996-cı il fevral ayının 2-də keçirilən Azərbaycan Gənclərinin I Forumu gənclərin həyatında çox mühüm hadisə oldu. Belə ki, bu forumun keçirilməsi gənclərlə işin inkişafına nəzərəçarpacaq dərəcədə təkan verdi. Sonra ümummilli liderin 1997-ci il fevralın 1-də imzaladığı sərəncamla fevralın 2-si "Azərbaycan Gəncləri Günü" elan edildi. 1999-cu ilin mart ayında Azərbaycan Gənclərinin II Forumunda ümummilli lider müstəqil dövlət quruculuğu yolunda gənclərin üzərinə düşən böyük vəzifələri müəyyən etdi, respublikanın ictimai-siyasi həyatında gənclərin fəal iştirakı üçün şəraitin yaradılmasına, dövlət orqanlarının diqqətini gənclərin problemlərinin həllinə yönəltməklə bağlı tövsiyələr verdi.

2002-ci ilin may ayında ulu öndərin "Gənclər Siyasəti haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununun tətbiq edilməsi ilə bağlı fərmanı gənclərə diqqət və qayğının artmasına, onlarla aparılan işin yüksək səviyyədə qurulmasına səbəb oldu.

Azərbaycan dövlətinin gənclər siyasəti ulu öndərin siyasi kursunun layiqli davamçısı, dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən bu gün uğurla həyata keçirilir. Gənclərimizin beynəlxalq və respublika daxili idman, təhsil, mədəniyyət və incəsənət sahəsində əldə etdiyi uğurlarda Prezident İlham Əliyevin rolu çox böyükdür. Son illər gənclərimizlə bağlı bir çox dövlət proqramları hazırlanaraq həyata keçirilmiş və keçirilməkdədir.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 16 aprel tarixli fərmanı ilə təsdiq edilmiş "2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı", həmçinin respublika Prezidentinin 2011-ci il 7 iyul tarixli sərəncamı ilə "Azərbaycan gəncliyi 2011-2015-ci illərdə" Dövlət Proqramı gənclərlə bağlı siyasətin istiqamətlərini özündə əks etdirir.

Həmkarlar ittifaqlarının həyatında gənclərin çox önəmli rolu var. Gənclərin həmkarlar ittifaqı işini daha yaxından öyrənməsi, həmkarlar ittifaqlarının fəaliyyətində yaxından iştirakı çox vacibdir. Bu gün 307 min gənc həmkarlar ittifaqında birləşmişdir. Əminliklə deyə bilərəm ki, gənclər hazırda həmkarlar ittifaqı orqanlarının işində fəal iştirak edirlər. 865 nəfər gənc həmkarlar ittifaqı komitəsinə rəhbərlik edir.

Gənclərin həmkarlar ittifaqı həyatında rolunu nəzərə alaraq 2004-cü ilin noyabr ayında AHİK-də Gənclər Şurası yaradılmış, 2005-ci ildən başlayaraq isə AHİK-in üzv təşkilatlarında da Gənclər şuralarının təşkilinə start verilmişdir. Hazırda üzv təşkilatlarının böyük əksəriyyətində Gənclər şuraları fəaliyyət göstərir və gənclərlə mütəmadi iş aparılır. Gənclər Şurasının əsas məqsədi gənclərə həmkarlar ittifaqı işinin üsul və metodlarını öyrətmək, həmkarlar ittifaqı liderlərinin yeni nəslini yetişdirmək və bütün səviyyəli seçkili həmkarlar ittifaqı orqanlarında onların fəal iştirakına nail olmaqdan ibarətdir.

2005-ci ildə AHİK-in IV Məclisində Gənclər Siyasəti Konsepsiyası qəbul edilmişdir. Burada əsas məqsəd gənclərin hüquq və mənafelərinin müdafiə olunması, onları həmkarlar ittifaqı üzvlüyünə və fəaliyyətinə cəlb etmək üçün daimi və ardıcıl iş aparmaqdır.

Gənclərin həmkarlar ittifaqı işini daha da yaxından mənimsəmələri üçün təlimat xarakterli seminarlar keçirilir, görüşlər təşkil olunur. AHİK-in Əmək və Sosial Münasibətlər Akademiyasında təşkil etdiyi məşğələ xarakterli kurslar, "Həmkarlar ittifaqı və gənclər" mövzusunda bir sıra seminarlar, gənclərlə aparılan iş üzrə beynəlxalq təcrübəni dinləmək üçün Bakı şəhərində hər il subregional və beynəlxalq konfransların keçirilməsi, tələbələrin problem və təkliflərini dinləmək üçün AHİK sədri ilə təşkil olunmuş görüşlər bu cür tədbirlərdəndir.

Son illər AHİK gənclərin beynəlxalq miqyasda fəaliyyətinə çox geniş diqqət ayırır. Gənc həmkarlar ittifaqı liderləri Beynəlxalq Əmək Təşkilatının və Beynəlxalq Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının tədbirlərində yaxından iştirak edir, bir çox dövlətlərin həmkarlar ittifaqlarının gənclər təşkilatları ilə əməkdaşlıq edirlər.

AHİK hər il Yaponiyanın Beynəlxalq Əmək Fondunda gənc işçilərin iştirakını, Litvada yerləşən BHİK-in Gənclərin Yay Məktəbinə getməsini, Böyük Britaniyada yerləşən Oksford Universitetində və BƏT-in Turin şəhərində yerləşən Beynəlxalq Təlim Mərkrəzində gənclərin təlim keçməsini təşkil edir. Həmçinin AHİK-in Gənclər Şurası bir neçə dövlətin həmkarlar ittifaqının Gənclər şuraları ilə müqavilələr imzalayır, mütəmadi olaraq təcrübə mübadiləsi və görüşlər keçirir.

Həmkarlar ittifaqı sıralarında birləşən gənclərimiz idman sahəsində də geniş uğurlar əldə edirlər. Respublika daxilində və Beynəlxalq yarışlarda bütün həmkarlar ittifaqı idmançıları layiqli yerlər tutmuşlar. Respublika daxili yarışlarda idmançılarımız çon 3 ildə 306 qızıl, 960 gümüş, 309 bürünc medal, beynəlxalq səviyyədə keçirilən yarışlarda isə 29 qızıl, 24 gümüş, 116 bürünc medal qazanmışlar. Bütün bunlar gənclər arasında həmkarlar ittifaqına olan marağı daha da artırır və gənclər şuralarımıza qoşulmaq arzusunda olurlar.

Həmkarlar ittifaqlarının gənc üzvləri də Heydər Əliyev ideyalarına sadiq olmaqla, ulu öndərin siyasi xəttini uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyevin respublikanın inkişafı, əhalinin sosial problemlərinin həlli istiqamətində həyata keçirdiyi tədbirləri həmişə dəstəkləmiş və dəstəkləyirlər.

Bəxtiyar SADIQOV:

- Azərbaycan qadını zərifliyi, sədaqəti, qəhrəmanlığı, vəfası və yüksək analıq keyfiyyəti ilə hər zaman xalqımızın adını uca tutub. Bu gün Azərbaycanda qadınların cəmiyyətdəki yeri və rolu, dövlətimizin yeritdiyi gender siyasəti yüksək qiymətləndirilir. "Azərbaycan həmkarlar ittifaqları və gender siyasəti" mövzusunda danışmaq üçün söz Mədəniyyət İşçiləri Həmkarlar İttifaqları Respublika Komitəsinin sədri Cəmilə Səttarovaya verilir.

Cəmilə SƏTTAROVA:

- Respublikamız dövlət müstəqilliyini bərpa etdiyi vaxtdan keçən dövr ərzində ölkənin ictimai-siyasi və sosial-iqtisadi həyatında köklü dəyişikliklər baş vermişdir. 1993-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin ikinci dəfə hakimiyyətə qayıdışından sonra onun həyata keçirdiyi məqsədyönlü siyasət müstəqilliyin ilk illərində ölkədə baş alıb gedən siyasi və iqtisadi böhranı aradan qaldırmış, Azərbaycanın demokratik dövlət quruculuğu və bazar iqtisadiyyatı yolu ilə irəliləməsinə geniş yol açmışdır.

XX əsrin sonları və XXI əsrin əvvəllərində Azərbaycanda müstəqil dövlətçilik anlayışının həqiqi ideoloji prinsiplərinin formalaşması məhz Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Burada həm ictimai-siyasi sabitliyin bərqərar edilməsi sahəsində bu tarixi şəxsiyyətin müstəsna xidmətinin, iqtisadi inkişaf modelinin qurulması istiqamətində göstərdiyi fəaliyyətinin, həm də ölkənin beynəlxalq arenada əldə etdiyi uğurların rolu vardır və bunların da hər birini nəzərə almaq zəruridir.

Heydər Əliyevin yenidən hakimiyyətə qayıdışı həmkarlar ittifaqlarının həyatında yeni səhifə açdı. Azərbaycan həmkarlar ittifaqları yenidən ölkənin ictimai, siyasi, iqtisadi və mədəni həyatında layiqli yeri olan bir təşkilata çevrildi.

Heydər Əliyev respublikamızda zəhmətkeşlərin əmək hüququnun və mənafelərinin müdafiə olunması sahəsində həmkarlar ittifaqlarının rolunu həmişə yüksək qiymətləndirmişdir. Təsadüfi deyil ki, azad, demokratik cəmiyyət quruculuğunda həmkarlar ittifaqlarının iştirakının zəruriliyinə qiymət verərək özünün Prezidentlik fəaliyyətinin ilk ilində "Həmkarlar ittifaqları haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununu imzalamışdır. Ümummilli liderin AHİK-in istər

I, istərsə də II qurultaylarına təbrik məktubları Azərbaycan həmkarlar ittifaqlarının fəaliyyətində proqram sənədi kimi rəhbər tutulmuşdur.

Hər iki qurultaya gələn xarici qonaqların Heydər Əliyev tərəfindən qəbul edilməsi və qəbul zamanı həmkarlar ittifaqlarının ünvanına söylədiyi "Azərbaycanda həmkarlar ittifaqı hərəkatı, həmkarlar ittifaqı təşkilatları və Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası böyük nüfuza və dəstəyə, geniş şəbəkəyə malikdir" sözləri respublikamızın bütün həmkarlar ittifaqı orqanlarını və həmkarlar ittifaqları üzvlərini ruhlandırmış, öz fəaliyyətlərini müasir tələblər səviyyəsində qurmalarına kömək etmişdir.

Bütün sahələrdə olduğu kimi, ümummilli lider Heydər Əliyevin işçilərin pozulmuş hüquqlarının bərpası ilə əlaqədar gördüyü işlər və həyata keçirdiyi tədbirlər həmkarlar ittifaqları tərəfindən həmişə alqışlanmış və bu istiqamətdə onun tövsiyələri daim rəhbər tutulmuşdur.

Ulu öndər 1993-cü ildə yenidən hakimiyyətə gəldikdən sonra qadın hərəkatının inkişafı və qadın hüquqlarının müdafiəsi sahəsində də təxirəsalınmaz işlərin görülməsini diqqət mərkəzində saxlayırdı. Məhz həmin ildən başlayaraq qadın hərəkatının təşkilatlanması, onun beynəlxalq qadın hərəkatı təşkilatları ilə əlaqələr yaratması, dünyada özünə layiq yer tutması üçün konkret təşkilati tədbirlər görülməyə başlandı. Bir sıra hökumət və qeyri-hökumət qadın təşkilatları və birlikləri yarandı.

Azərbaycan qadın təşkilatlarının ən mühüm uğurlarından biri onların 1995-ci ilin iyun ayında Pekində keçirilən IV Ümumdünya Qadınlar Konfransına hazırlıq dövründən tutmuş bütün mərhələlərdə layiqincə iştirak etməsi oldu.

1998-ci il yanvarın 14-də Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı ilə Qadın Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin yaradılması və digər fərmanla "Azərbaycan Respublikasında Dövlət qadın siyasətinin həyata keçirilməsi haqqında" verilən sənəd Azərbaycanda qadın hüququ və qadın azadlığı məsələsinin dövlət siyasətinə çevrildiyini göstərdi və qadın hərəkatının təşkilatlanması məsələsində önəmli bir mərhələyə yekun vurdu.

Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları ölkədə gedən bu proseslərdən geri qalmamış, qadınların problemlərinin həllində, onların hüquqlarının qorunmasında yaxından iştirak etmişdir. 16 dekabr 2003-cü il tarixdə AHİK-in İcraiyyə Komitəsinin qərarı ilə "Həmkarlar İttifaqlarının gender bərabərliyi və qadın problemləri üzrə komissiya" yaradılaraq onun Əsasnaməsi təsdiq edilmişdir. 28 fevral 2006-cı ildə İcraiyyə Komitəsinin qərarı ilə "AHİK-in gender siyasəti Konsepsiyası" təsdiqlənmişdi. "AHİK-in gender siyasəti üzrə Konsepsiyası"nın həyata keçirilməsi məqsədilə həmin il AHİK-in nəzdində "Gender bərabərliyi və qadın problemləri üzrə" mərkəz yaradılmışdır. Mərkəz dərhal fəal işə başlamış, bir sıra təşkilati kütləvi tədbirlər keçirmişdir.

Artıq on ildir ki, Prezident İlham Əliyev ulu öndərin siyasi kursunu uğurla davam etdirir. Onun həyata keçirdiyi islahatlar ölkəmizi regionun lider dövlətinə çevirmişdir.

Həmişə sülhün, əmin-amanlığın carçısı olmuş Azərbaycan qadınları respublikada baş verən mürəkkəb ictimai-siyasi proseslərin gedişində üzərlərinə düşən vəzifələrin öhdəsindən ləyaqətlə gəlmiş, daim milli dövlətçilik mövqeyindən çıxış etmişlər. Azərbaycanda milli mənafe və dövlətçilik maraqlarının təmsilçisi olmaq kimi müqəddəs amalı özünün siyasi idealı, əsas fəaliyyət istiqaməti hesab edən qadınlarımız öz mövqelərində sadiqdirlər və ictimai-siyasi prosesin fəal iştirakçısıdırlar.

Azərbaycan qadını cəmiyyətimizin həyatına bu gün demokratik inkişaf, sivil dəyərləri özündə əks etdirən birinci xanım ənənələrini də gətirmişdir. Bu, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO-nun və ISESCO-nun xoşməramlı səfiri, Milli Məclisin deputatı Mehriban xanım Əliyevanın adı ilə bağlıdır. O, həm rəsmi şəxs, həm də ən böyük xeyriyyəçi kimi bütün layihələrdə müqəddəs dəyərlərimizin qoruyucusudur. Mehriban xanımın fəaliyyəti nəticəsində ölkədə xeyriyyəçilik kütləvi hərəkata çevrilmiş, uşaq evləri, məktəblər cəmiyyətin diqqət mərkəzinə keçmişdir. Azərbaycan qadınına örnək olan Mehriban xanım Əliyeva öz miqyası və mahiyyəti etibarilə böyük layihələrə rəvac vermişdir. Onun fəaliyyəti hər birimiz üçün örnəkdir.

Mərd və mübariz Azərbaycan qadını bu gün, üçüncü minillikdə dünya qadınlarının qabaqcıl dəstəsi ilə bir sırada addımlayır, qurub-yaradır!

Bəxtiyar SADIQOV:

- Azərbaycanın hər il artan dövlət büdcəsinin bir hissəsi əhalinin sosial problemlərinin həllinə istiqamətləndirilir. Ölkəmizdə həyata keçirilən sosial-iqtisadi siyasətin mərkəzində Azərbaycan vətəndaşı durur. Bu mövzuda çıxış üçün söz AHİK-in Zəhmətkeşlərin əməyinin və sosial-iqtisadi mənafelərinin müdafiəsi üzrə şöbənin mütəxəssisi N.Abdullayevaya verilir.

N.ABDULLAYEVA:

- Bu gün Azərbaycanda sosial tərəqqiyə yönəlmiş inkişaf strategiyasının həyata keçirilməsi ölkə vətəndaşlarının gündəlik həyatında öz bəhrələrini qabarıq şəkildə göstərir. Əsası ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan bu siyasətin onun layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla reallaşdırılması nəticəsində makroiqtisadi sabitliyin qorunub saxlanılması, iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, qeyri-neft sektorunun, regionların inkişafının sürətləndirilməsi, əhalinin həyat səviyyəsinin daha da yaxşılaşdırılması mümkün olmuşdur. Hazırda ölkəmizdə "Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı", "2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və davamlı inkişaf Dövlət Proqramı", "2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı" və "2006-2015-ci illər üçün Azərbaycan Respublikasında Məşğulluq Strategiyası" müvəffəqiyyətlə icra olunur.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 29 dekabr 2012-ci il tarixli fərmanı ilə "Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış" İnkişaf Konsepsiyasının təsdiq edilməsi qarşıdakı illərdə nəzərdə tutulan vəzifələrin həyata keçirilməsinə əlavə imkanlar yaradacaqdır.

Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi kursunun Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən inamla davam etdirilməsi nəticəsində əhalinin sosial rifahı ilbəil yüksəlir. 2013-cü ilin büdcəsində də bu məsələnin prioritet kimi saxlanılması aparılan sosialyönümlü siyasətin məntiqi nəticəsidir. 2013-cü ildə sosialyönümlü xərclərin büdcədəki xüsusi çəkisi 25,4 faiz (mütləq ifadədə 5 milyard 37 milyon manat), investisiya xərcləri isə 45,8 faiz həcmində nəzərdə tutulmuşdur. Bu isə 2012-ci ilin büdcəsindəki göstəricidən təxminən 7,1 faiz çoxdur. 2013-cü ildə dövlət büdcəsi xərclərinin tərkibində sosial müdafiə və sosial təminat xərclərinin xüsusi çəkisi 9,2 faiz, təhsil xərclərinin xüsusi çəkisi 7,7 faiz, səhiyyə xərclərinin xüsusi çəkisi 3,4 faiz təşkil edilməsi proqnozlaşdırılır.

2013-cü ildə əhalinin yoxsulluq səviyyəsinin azaldılmasında mühum əhəmiyyəti olan minimum əməkhaqqının, əmək pensiyalarınnın baza hissəsinin, sosial müavinətlərin, tələbələrin və doktorantların təqaüdlərinin, dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən bir sıra müəssisələrdə çalışanların və dövlət qulluqçularının aylıq əməkhaqlarının artırılması nəzərdə tutulmuşdur.

Cari ildə sovet dövründən qalan əmanətlərə görə birdəfəlik ödənişlərin və ünvanlı dövlət sosial yardımın verilməsi prosesinin davam etməsi əldə olunan nailiyyətlərin gücləndirilməsinə xidmət edəcəkdir.

2013-cü ildə yaşayış minimumu ölkə üzrə 116 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 125 manat, pensiyaçılar üçün 94 manat, uşaqlar üçün 95 manat, ünvanlı dövlət sosial yardımının təyin edilməsi məqsədilə ehtiyac meyarının 93 manat məbləğində təsdiq olunması vətəndaşların sosial müdafiə tədbirlərinin hökumət üçün nə dərəcədə mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini bir daha təsdiqləyir.

Məlum olduğu kimi, əməyin ödənilməsi üzrə məsələlər həmkarlar ittifaqının və hökumət dairələrinin daimi diqqət mərkəzindədir. Həmkarlar ittifaqları minimum əməkhaqqının yaşayış minimumu həddindən aşağı olmaması uğrunda kampaniyanı ardıcıl davam etdirir. Son 5 ildə ölkədə minimum əməkhaqqı 60 manatdan 93,5 manata çatdırılmışdır.

Xalqımızın sosial rifahının daha da yaxşılaşdırılması dövlətimizin sosial-iqtisadi siyasətinin əsas məqsədidir. Bu siyasətin nəticəsidir ki, son 5 ildə ölkə üzrə orta aylıq əməkhaqqı 1,5 dəfə, əhalinin gəlirləri 1,7, onun adambaşına düşən həcmi 1,6, minimum pensiyanın məbləği 1,4, minimum əməkhaqqı 1,6 dəfə artmışdır.

Sonda ümummilli lider Heydər Əliyevin bir kəlamını xatirlamaq istərdim: "İqtisadiyyatı güclü olan ölkə hər şeyə qadirdir". Əminliklə qeyd etmək olar ki, Azərbaycan öz potensial imkanlarını genişləndirməklə qarşıda daha böyük uğurlara imza atacaqdır.

Bəxtiyar SADIQOV:

- Müstəqil Azərbaycanın memarı və qurucusu Heydər Əliyevin adı Azərbaycanı özü qədər əbədi olacaq, onun ideyaları gələcək yollarımıza daim nur ələyəcəkdir. Bu gün Heydər Əliyev siyasətinin Prezident İlham Əliyev tərəfindən layiqincə davam etdirilməsi, bu siyasi kursun daha da zənginləşdirilməsi nəticəsində Azərbaycan bütün sahələrdə yüksək sürətlə inkişaf edir, dünya dövlətləri arasında öz yerini daha da möhkəmləndirir. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında ölkəmizin dinamik inkişafı, sürətli tərəqqisi, həyata keçirilən əzəmətli layihələr, Azərbaycanın hərtərəfli yeniləşməsi, modernləşməsi, doğma Vətənimizi dünyaya yeni formada təqdim etməyə imkan yaradan müsbət dəyişikliklər ulu öndərin qoyduğu yolun davamının sübutudur. Bu yüksəliş isə Heydər Əliyevin müəyyən etdiyi inkişaf konsepsiyasının alternativsizliyini tam dolğunluğu ilə təsdiq edir.

Qarşıdan növbəti prezident seçkiləri gəlir. Bu dəfə də AHİK ölkəmizin ən böyük ictimai təşkilatı olaraq cənab İlham Əliyevin növbəti müddət üçün prezidentliyə namizədliyini irəli sürüb. Cənab İlham Əliyevin namizədliyinin AHİK tərəfindən dəstəklənməsi həmkarlar ittifaqlarında birləşən 1 milyon 600 min nəfər vətəndaşın arzusudur. Bu arzunun reallaşacağına isə hər birimiz əminik. Çünki Azərbaycanın inkişafı, yüksəlişi və xoşbəxt gələcəyi üçün Heydər Əliyev siyasətinin alternativi yoxdur!

Azərbaycan.-2013.- 27 aprel.- S.4-5.