Azərbaycanda Olimpiya hərəkatı yüksəliş dövrünü yaşayır

Milli Olimpiya Komitəsi Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında son 16 ildə böyük uğurlara imza atmışdır

Bu gün Olimpiya Oyunları beynəlxalq həyatın ən möhtəşəm və mötəbər bir tədbiridir. Bu tədbirdən heç bir dövlət kənarda qalmamağa, olimpiadalarda layiqincə təmsil olunmağa çalışır. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, Olimpiya Oyunlarında göstərilən nəticə yalnız dövlətin idman həyatının deyil, onun iqtisadi potensialının, ictimai, sosial-mədəni həyatının göstəricisidir. Olimpiya Oyunlarında qazanılan yüksək nəticələr ölkənin beynəlxalq aləmdə imicini yüksəltməklə yanaşı, onun imkanlarını nümayiş etdirir.

Xatırladaq ki, milli müstəqilliyin bərpasının ilk illərində ölkəmizdə yaranmış böhranlı vəziyyət idmanı da tənəzzülə uğratmışdı. İdmanın xilası və inkişaf etdirilməsi üçün, ilk növbədə, dövlətin idmana münasibətində dəyişiklik yaranmalı idi. Bu, 1993-cü ildə xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin xilaskarlıq missiyasını öz üzərinə götürməsindən sonra başladı. Ulu öndər xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra idmana münasibət kökündən dəyişdi. Azərbaycan xaos və anarxiya girdabından çıxdığı zaman idmanın inkişafı dövlət siyasətinin mühüm istiqamətlərindən birinə çevrildi.

Ümummilli lider ölkədə Olimpiya hərəkatının genişlənməsinin də təşəbbüskarı və ilhamçısı oldu. 1994-cü ilin aprelində Heydər Əliyev Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin prezidenti Xuan Antonio Samarançı, Milli Olimpiya Komitələri Assosiasiyasının prezidenti Mario Vaskes Rananı, Avropa Olimpiya Komitəsinin prezidenti Jak Roqqu qəbul etdi. Qəbulda Azərbaycanda Olimpiya hərəkatının vəziyyəti və onun inkişaf perspektivlərinə dair geniş fikir mübadiləsi aparıldı. Bu görüşdən üç ay sonra Prezidentin fərmanı ilə Azərbaycan Gənclər və İdman Nazirliyi yaradıldı.

Bütün bunlara baxmayaraq, həmin dövrdə, daha doğrusu, 1992-1997-ci illərdə Azərbaycan Milli Olimpiya Komitəsinin (MOK) fəaliyyətinin birinci beşilliyində görülmüş işlər qənaətbəxş sayıla bilməzdi. Çünki MOK-un fəaliyyəti lazımi səviyyədə qurulmamışdı. Qeyd etdiyimiz kimi, 1994-cü ildə Gənclər və İdman Nazirliyi yaradılmışdı və dövlətin idman siyasəti məlum idi. Həmin dövrdə MOK qarşıda duran ümdə vəzifələrin həyata keçirilməsi üçün kənarda qalmamalı, aparıcı rol oynamalı idi. Təəssüf ki, MOK belə bir mövqe tuta bilmədi, ölkənin idman həyatına müsbət təsir edəcək işləri, demək olar ki, görmədi. İdmanın inkişafı ilə bağlı əsas yük dövlət strukturlarının üzərinə düşürdü. O vaxt Atlanta Olimpiadasına hazırlıq üzrə Təşkilat Komitəsi yaradıldı. Olimpiya Oyunlarına hazırlıq və respublikanın təmsil olunması istiqamətində işlərin həyata keçirilməsinə yalnız dövlət strukturları cəlb olundu. Ümumən, MOK-un fəaliyyətinin ilk beşilliyi dövründə milli Olimpiya hərəkatında süstlük hökm sürürdü. Belə bir vəziyyət isə ölkə rəhbərliyini, idman ictimaiyyətini qane edə bilməzdi. İşdə əsaslı dönüş yaratmaq tələb olunurdu. Dünyaya səs salmaq üçün Olimpiya Oyunlarında yüksək nəticələr göstərmək lazım idi.

MOK-un 1997-ci il iyulun 31-də keçirilmiş növbəti baş məclisində bütün bu məsələlər ciddi müzakirə olundu. Məlum oldu ki, istedadlı idmançılarımızın, məşqçi və mütəxəssislərimizin bir qismi ölkədən gedib, idmançıların məşq və yarışlarda iştirakı, onların sosial vəziyyəti acınacaqlı haldadır. Həmçinin aydın oldu ki, MOK-un nəinki beynəlxalq idman qurumları ilə, hətta ölkənin idman təşkilatları ilə əlaqəsi yoxdur.

Belə bir vəziyyətlə barışmayan Baş Məclis MOK İcraiyyə Komitəsinin yeni tərkibini seçdi. Səsvermə nəticəsində Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkətinin birinci vitse-prezidenti, Milli Məclisin deputatı İlham Əliyev MOK-un prezidenti seçildi. Elə ilk günlər göstərdi ki, MOK bu seçimdə səhv etməmişdir. Gözlənildiyi kimi, yeni prezident fəaliyyətə coşqun enerji və işə bələdliklə, mövcud durumu düzgün qiymətləndirməklə idmanımızı dirçəltməyin yollarını dəqiq müəyyənləşdirib dərhal hərəkətə başladı.

Beləliklə, 1997-ci ildə cənab İlham Əliyevin MOK-un prezidenti seçilməsi ilə ölkədə Olimpiya hərəkatının və bütövlükdə idmanın inkişafında yeni mərhələnin əsası qoyuldu. İlk növbədə, Olimpiya hərəkatının real vəziyyəti öyrənildi, mövcud problemlər aşkara çıxarıldı. İşə əngəl törədən amillər müəyyənləşdirildi və onları aradan qaldırmaq üçün təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsinə başlanıldı. Başqa sözlə, cənab İlham Əliyev MOK-un prezidenti seçiləndən sonra ölkədə bədən tərbiyəsi və idman geniş vüsət aldı, respublikamız beynəlxalq Olimpiya hərəkatına qoşuldu, bu sahədə sistemli şəkildə işlər görüldü. Qurumun fəaliyyətində canlanma təkcə olimpizmin təbliği, idmançılarımızın olimpiadalarda iştirakını təmin etməklə bitmədi, həm də maddi-texniki bazanın gücləndirilməsi sahəsini əhatə etdi.

Qeyd edək ki, 1997-ci ildə MOK-un özünəməxsus heç bir idman qurğusu yox idi. Həmin il komitə başqa təşkilata aid binanın bir neçə otağında yerləşirdi. Azərbaycanda keçmiş SSRİ dövründən qalma, dövlət idman strukturlarına və həmkarlar ittifaqlarına məxsus idman qurğularının bir qisminin istismar müddəti bitmiş, digər qismi isə ya köhnəlmiş, ya da keçid dövründə hökm sürmüş özbaşınalıq, baxımsızlıq ucbatından bərbad hala düşmüşdü. İdman zalları və meydançalarının böyük bir hissəsindən öz təyinatı üzrə istifadə olunmurdu. İdman avadanlıqlarının əksəriyyəti dağıdılmışdı. Mövcud idman zallarının təyinatı üzrə işlədilməsi, onların bərpası, idman avadanlıqlarının yeniləri ilə əvəz edilməsi zərurəti kəskin hiss olunurdu.

Paytaxtdan başlayan quruculuq tədricən bölgələrə doğru istiqamətləndi. Xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır ki, bölgələrdə Olimpiya idman komplekslərinin tikilib istismara verilməsi həmin yerlərin sosial-iqtisadi inkişafı və idman hərəkatının tərəqqisi üçün önəmli rol oynayırdı. Bütövlükdə 2000-ci ildən indiyədək ölkədə 38 Olimpiya İdman Kompleksi və bir sıra ixtisaslaşmış idman qurğuları tikilib istifadəyə verilmiş, mövcud idman obyektləri yenidən qurulmuşdur. İndi respublikamızın əksər bölgələrində Olimpiya kompleksləri fəaliyyət göstərir. Ölkənin ucqar rayonlarında belə müxtəlif idman növləri ilə məşğul olmaq üçün şərait var. Bütün bunlar Olimpiya hərəkatının inkişafına təkan verir. Bu gün təkcə beynəlxalq idman yarışları deyil, idmanla bağlı digər böyük tədbirlər də ölkəmizə həvalə edilir.

İndi Azərbaycanda keçirilən Avropa, dünya çempionatları silsilə xarakter daşıyır. Hər il müxtəlif beynəlxalq turnirlər, bədii gimnastika, taekvando, güləş, boks, karate və Olimpiya növlərinə daxil olan digər idman yarışlarının məhz Azərbaycanda keçirilməsi, hər bir sahədə olduğu kimi, idmanda da ölkəmizə böyük imic qazandırmışdır. Azərbaycanın başda Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi (BOK) və Avropa Olimpiya Komitəsi (AOK) kimi nüfuzlu təşkilatlar olmaqla dünyanın bütün idman qurumları ilə sıx əlaqələri var. Son illər bu əlaqələr daha da genişlənmişdir. Bunu idman təşkilatları rəhbərlərinin Bakıya intensiv səfərləri və ölkəmizdə keçirilən mötəbər turnirlər də təsdiq edir.

BOK, AOK və digər beynəlxalq idman təşkilatları ilə sıx əməkşdalığın qurulması ölkəmizin dünya olimpiya hərəkatına fəal şəkildə qoşulduğunu nümayiş etdirir. Bir sözlə, MOK Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ideal bir Olimpiya Komitəsinə çevrilmişdir. Bunu idmançılarımızın Olimpiya Oyunlarında göstərdikləri nəticələr əyani şəkildə nümayiş etdirir. İdmançılarımız Olimpiya Oyunlarında getdikcə daha çox medal qazanaraq hər dəfə milli rekordu təzələmişlər. Belə ki, ölkəmizin ilk dəfə müstəqil yığma komanda kimi qatıldığı Atlanta Olimpiadasında (1996) cəmi bir medal (gümüş) qazanılmışdısa, sonrakı Olimpiya Oyunlarında - Sidneydə (2000) 3 medal (2 qızıl, 1 bürünc), Afinada (2004) 5 medal (1 qızıl, 4 bürünc), Pekində (2008) 7 medal (1 qızıl, 2 gümüş, 4 bürünc), nəhayət, Londonda (2012) 10 medal (2 qızıl, 2 gümüş, 6 bürünc) əldə edilmişdir. Diqqətəlayiq haldır ki, dövlət başçısının özü hər dəfə Olimpiya Oyunları keçiriləndə idmançılarımızın yanında olmuş və onları dəstəkləmişdir.

İdman sahəsində gerçəkləşdirilən dövlət siyasəti, Olimpiya ideallarının təbliği, idmanın maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, müasir olimpiya komplekslərinin və digər idman qurğularının inşası sayəsində ölkəmiz mötəbər beynəlxalq idman yarışlarının keçirildiyi məkan, dünyanın idman mərkəzlərindən biri olmuşdur. Hazırda Azərbaycan təkcə müəyyən kateqoriyalı beynəlxalq yarışlara deyil, eyni zamanda qitə və dünya çempionatlarına ev sahibliyi edir. Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu turnirlərdə qazanılmış hər bir uğur, sadəcə olaraq, hansısa bir qələbə deyildir: "Hər dəfə milli bayrağımız qaldırılanda, dövlət himnimiz səslənəndə hər bir vətənpərvər Azərbaycan vətəndaşı qürur hissi ilə bu gözəl anları yaşayır. Çünki ölkənin qələbəsi, idmançıların qələbəsi, bizim uğurlarımız hər bir vətənpərvər vətəndaşı sevindirir. Ancaq idman, sadəcə olaraq, idman yarışlarında əldə edilən qələbə deyildir. İdmanın cəmiyyətdə çox geniş, çoxşaxəli təsiri vardır. Bir daha qayıtmaq istəyirəm əvvəlki fikrə, adətən, inkişaf etmiş ölkələrdə idman da inkişaf edir və inkişafdadır. Yəni idmanın inkişafı ölkələrin ümumi inkişafının göstəricisidir".

Sevindirici haldır ki, bu gün Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Milli Olimpiya Komitəsinin qazandığı nüfuz, göstərdiyi fəaliyyət beynəlxalq idman təşkilatları tərəfindən dəstəklənir və ən yüksək qiymətə layiq görülür. Azərbaycanın 2017-ci ildə IV İslam Həmrəyliyi Oyunlarının, 2015-ci ildə şahmat üzrə Dünya Kubokunun və 2016-cı ildə Şahmat Olimpiadasının Bakıda keçirmək hüququnu əldə etməsi dünya idman ictimaiyyətinin ölkəmizə marağının artmasından irəli gəlir. Ötən il dekabrın 8-də Avropa Olimpiya Komitəsinin Baş Assambleyasında 2015-ci ildə ilk Avropa Oyunlarının paytaxtımızda keçirilməsi ilə bağlı qərarın qəbul edilməsi təsadüfi deyil. Yeri gəlmişkən, birinci Avropa Oyunlarının Bakıda keçirilməsi haqqında qərar 49 Milli Olimpiya Komitəsindən 48-nin iştirak etdiyi gizli səsvermədə 38 ölkə lehinə, 8 ölkə əleyhinə, 2 ölkə bitərəf olmaqla təsdiqlənmişdir.

Avropa qitəsində ilk dəfə təşkil olunacaq bu mötəbər idman tədbirinin məhz Azərbaycana həvalə edilməsi beynəlxalq idman ictimaiyyətinin ölkəmizdə görülən bütün işlərə, o cümlədən idman və bədən tərbiyəsi sahəsində əldə edilən nailiyyətlərə verilən yüksək qiymətdir. Bununla bağlı Prezident İlham Əliyev demişdir: "Bu gün Azərbaycanın mötəbər beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsində gözəl təcrübəsi var. Azərbaycanda mütəmadi qaydada dünya, Avropa çempionatları keçirilmişdir. Keçən il ilk dəfə olaraq futbol üzrə qızlar arasında dünya çempionatı yüksək səviyyədə keçirilmişdir. İki həftədən çox bir müddətdə bütün idmançılar və şəhərimizin qonaqları Azərbaycan xalqının qonaqpərvərliyini hiss etmiş və ölkəmizdə gedən sürətli inkişaf prosesini izləmişlər. FİFA və UEFA rəhbərliyi tərəfindən bu çempionatın keçirilməsinə və bizim təşkilatçılıq qabiliyyətimizə çox yüksək qiymət verilmişdir. Yəni biz bu tədbirləri keçirməklə və öz təşkilatçılıq qabiliyyətimizi göstərməklə bir növ, yeni standartlar tətbiq edirik. Bu, artıq Azərbaycan standartlarıdır. Çünki istənilən beynəlxalq tədbir Azərbaycanda, Bakıda yüksək səviyyədə keçirilir və hesab edirəm ki, Avropa oyunları da yüksək səviyyədə keçiriləcəkdir".

Müstəqillik dövründə idmançılarımızın Olimpiya Oyunlarında qazandıqları qələbələrin də belə nüfuzlu tədbirlərin Azərbaycanda keçirilməsinə böyük imkanlar yaratdığını həmişə qeyd edən cənab İlham Əliyev demişdir: "Azərbaycan bu gün dünyada və Avropada idman dövləti kimi tanınır. İdmançılarımızın uğurları həm Avropa, həm dünya çempionatlarında, həm də Olimpiya Oyunlarında özünü göstərir... Əlbəttə ki, idmançıların uğurlu çıxışları bu oyunların Bakıda keçirilməsinə müsbət təsir göstərmişdir".

Azərbaycan həm də idman ölkəsi olduğunu bu yaxınlarda Kazan Universiadasında qazanılmış böyük qələbə bir daha sübut etdi. Yığma komandamız XXVII Yay Universiadasına 81 idmançı ilə qatılmış, 10 idman növündə mübarizə aparmışdır. Tələbə idmançılarımız gərgin mübarizə şəraitində keçən yarışlarda 16 medal (4 qızıl, 5 gümüş, 7 bürünc) qazandılar. Bu, o deməkdir ki, Kazanda milli himnimiz dörd dəfə səsləndi, dövlətimizin bayrağı 16 dəfə qaldırıldı. İdmançılarımız komanda hesabında 15-ci yerə çıxdılar. Avropada 9-cu, müsəlman ölkələri arasında isə 1-ci yeri tutduq. Bu isə ötən illərlə müqayisədə rekord göstəricidir.

Bütün bu nailiyyətlər Azərbaycanda gedən hərtərəfli, sürətli inkişafın məntiqi nəticəsi kimi dəyərləndirilməlidir. Şübhə etməmək olar ki, bütün sahələrdə olduğu kimi, idman və Olimpiya hərəkatı sahəsində yeridilən dövlət siyasəti ölkəmizə bundan sonra da yeni-yeni uğurlar gətirəcək.

Elçin CƏFƏROV

Azərbaycan.- 2013.- 1 avqust.- S. 4.