Azərbaycan Prezidenti
İlham Əliyevin və İtaliya Nazirlər
Şurasının Prezidenti Enriko Lettanın mətbuat
konfransı
Avqustun 11-də nümayəndə
heyətlərinin iştirakı ilə geniş tərkibdə
görüş başa çatdıqdan sonra Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin və
İtaliya Respublikası Nazirlər Şurasının
Prezidenti Enriko Lettanın mətbuat konfransı olmuşdur.
Prezident İlham Əliyev
və İtaliya Nazirlər Şurasının Prezidenti Enriko
Letta bəyanatlarla çıxış etdilər.
Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin bəyanatı
- Hörmətli cənab
Baş nazir!
Xanımlar
və cənablar!
Sizi Azərbaycanda salamlayıram.
Ümid edirəm ki, səfəriniz yaddaqalan
olacaqdır. Bu, tarixi bir səfərdir.
İtaliyanın Baş naziri ilk dəfə
olaraq Azərbaycana səfər edir. Biz Sizi
Azərbaycanda salamlayırıq. Sizin səfərinizə
böyük önəm veririk. Bu, ikitərəfli
münasibətlərimizin əhəmiyyətini təsdiq edən
bir səfərdir. Bu, ikitərəfli
münasibətlərimizin müxtəlif aspektlərini
müzakirə etmək üçün çox gözəl
fürsətdir.
Münasibətlərimiz çox uğurla
inkişaf edir. Yaxşı siyasi əməkdaşlığımız
vardır və bu səfər məhz onun bariz nümunəsidir.
Biz beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində
çox fəal əməkdaşlıq edirik. Sıx siyasi təmaslar da əlaqələrimizin
şaxələndirilməsində və bütün sahələri
əhatə etməsində çox vacibdir. Qeyd edə bilərəm ki, İtaliya bizim əsas
ticarət tərəfdaşımızdır. Təbii ki, bu, ilk olaraq neft sahəsi ilə
bağlıdır. Ancaq ümid edirəm
ki, bu səfər və apardığımız müzakirələr
nəticəsində biz ticarət əlaqələrimizi də
şaxələndirmiş olacağıq.
Biz İtaliya şirkətlərini Azərbaycana
dəvət edirik ki, burada sərmayəçi və
podratçı qismində iştirak etsinlər.
Böyük bir nümayəndə heyəti Azərbaycana
səfərə gələcək və müxtəlif layihələri
müzakirə edəcəkdir. Biz ölkələrimiz
arasında enerji əməkdaşlığını
müzakirə etmişik. Bu, münasibətlərimizdə
yeni səhifə açacaqdır. Bu, təkcə
ikitərəfli münasibətlərimizdə deyil, eyni
zamanda, Azərbaycanın Avropa İttifaqı ilə də əlaqələrinin
yeni səhifəsi olacaqdır.
Azərbaycan Avropa İttifaqının
enerji təhlükəsizliyini təmin edir.
Eyni zamanda, biz Avropa İttifaqının
timsalında yeni bazarlar tapmışıq. Bizim çox böyük ehtiyatlarımız
vardır. Biz artıq yeni bazarlar müəyyənləşdirmişik
və uzunmüddətli əlaqələri təşviq edəcəyik.
Bu ilin iyun ayında Transadriatik qaz kəməri
marşrutu layihəsinin seçimi ilə bağlı
çox mühüm bir hadisə olmuşdur. Bu, çox ədalətli rəqabət şəraitində
həyata keçirilmiş seçim olmuşdur. Burada investorlar üçün ən cəlbedici
olan layihə seçilmişdir.
Enerji təhlükəsizliyi ölkələr
üçün çox vacib məsələdir.
Bu mənada Azərbaycan çox gözəl
ölkədir. Bizim böyük sərvətlərimiz,
böyük bazarlarımız vardır. Eyni zamanda, biz
tranzit ölkə kimi də rəqabəti
artırmış oluruq və ölkələrimiz arasında
əlaqələri təşviq edirik.
Azərbaycan Avropanın bir sıra
proqramlarında yaxından iştirak edir.
Eyni zamanda, Avropa institutları ilə əlaqələrimiz
də mühüm əhəmiyyət kəsb edən bir məsələdir.
Bu mənada mən İtaliyanın Baş nazirinə
xüsusi təşəkkürümü bildirirəm ki, Azərbaycanın
Avropa institutları və NATO ilə əməkdaşlığına
dəstək verir.
Biz enerji ilə bərabər regional məsələləri
də müzakirə etmişik. Mən cənab Baş nazirə Ermənistan tərəfindən
torpaqlarımızın işğal edilməsi məsələsi,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli prosesi
ilə bağlı fikirlərimi çatdırdım. Bir sıra qətnamələrə və qərarlara
baxmayaraq, hələ də məsələ öz həllini
tapmamışdır. Burada təbii ki, beynəlxalq hüquq prinsipi və
Azərbaycanın ərazi bütövlüyü əsas məsələdir.
Bu məsələnin həlli regional sülh və
tərəfdaşlığı təşviq edəcəkdir.
Biz bu regionda çox mühüm ölkəyik.
Xəzər hövzəsində yerləşən
mühüm ölkəyik. Avropa ilə
daha yaxın münasibətlərimiz nəticəsində biz
daha səmərəli nəticələr əldə edəcəyik.
Mən əminəm ki, cənab Baş nazir, Sizin
səfəriniz bizim əlaqələrə müsbət təkan
verəcək və müxtəlif sahələrdə əlaqələrimizin
inkişafına xidmət edəcəkdir. Təbii
ki, İtaliya mədəniyyət sahəsində Azərbaycanda
çox məşhur bir ölkədir. Ümidvaram
ki, biz də fürsətdən istifadə edərək
İtaliya ictimaiyyətinə Azərbaycanı təqdim edəcəyik.
Bu səbəbdən, cənab Baş nazir, Sizə
təşəkkür edirəm ki, ölkəmizə səfərə
gəlmisiniz. Qarşıdakı illərdə
çox səmərəli əməkdaşlıq edəcəyimizə
əminəm.
İtaliya Nazirlər Şurasının
Prezidenti Enriko Lettanın bəyanatı
-
Cənab Prezident!
Mənim üçün burada olmaq
böyük şərəfdir. Bizim üçün bu səfərin nə dərəcədə
əhəmiyyətli olduğunu Siz çox gözəl
bilirsiniz. Mən ölkəmin ilk Baş
naziriyəm ki, Azərbaycana, Bakıya səfər edirəm.
Bu, bir daha onun göstəricisidir ki, bizim
müzakirələrimiz və TAP layihəsinin seçilməsi
nə dərəcədə əhəmiyyətli olmuşdur.
Zənnimcə, bu layihə
İtaliyanın enerji gələcəyində mühüm bir
amil olacaqdır. Bu, təkcə
İtaliyanın deyil, eyni zamanda, regionun gələcəyi
üçün müstəsna əhəmiyyətə malik
layihədir. Bu, böyük bir enerji
çərçivəsini dəyişmiş olacaq bir layihədir.
Biz yaxşı əməkdaşlıq edərək
yunan və alban hökumətləri ilə sıx təmaslar
yaratmışıq. Təbii ki, Türkiyə
də burada unudulmamalıdır. Əminik
ki, bu cür razılaşmalar birgə səmərəli əməkdaşlığımızı
təşviq edəcəkdir. Ən
başlıcası, biz bu məsələdə vaxt itirməməliyik
və tezliklə bu layihənin icrasına
başlanmalıdır.
Eyni zamanda, cənab Prezident, Sizə və
Azərbaycana dərin təşəkkürümü bildirirəm
ki, bu seçimi etmisiniz. TAP layihəsinin
seçimi kommersiya prinsiplərinə əsaslanmış
seçim olmuşdur. Amma çox vacib bir məsələdir.
Zənnimcə, bu layihə ölkələrimiz
arasında iqtisadi əlaqələri daha yüksək səviyyəyə
qaldıracaqdır.
Bu fürsətdən istifadə edərək
İtaliya ictimaiyyətinə müraciət edərək
bildirməliyəm ki, Azərbaycan bizim ölkə və onun gələcəyi
üçün nə dərəcədə əhəmiyyətli
bir tərəfdaşdır. Bizim bu layihələrdə yaxından
iştirakımız iqtisadi əlaqələrimizi daha da
yüksək səviyyəyə qaldıracaqdır.
Biz birgə qrup yaradacağıq.
İtaliyanın aparıcı şirkətlərinin
nümayəndələri noyabrda Azərbaycana səfər edəcəklər.
Bu, İtaliyanın Tikinti Şirkətləri
Assosiasiyası, habelə Ağır Sənaye
Avadanlığı Federasiyasının nümayəndələri
Azərbaycana səfər edəcək, burada müxtəlif
imkanlar axtaracaqlar. Zənnimcə, bu da təmasların
fəallığının bir göstəricisi olacaqdır.
Biz birgə bəyannaməmizdə də
qeyd etdik ki, bu fəallıq artırılmalıdır.
Eyni zamanda, cari ilin sonunda İqtisadi
Komissiyanın iclası keçiriləcəkdir. Bu, çox vacib bir məsələdir. Həmçinin əməkdaşlığımızın
mədəniyyət sahəsi də diqqətdən
yayınmamalıdır. Biz İtaliya-Azərbaycan
mülki cəmiyyət forumu yaradacağıq. Bu forum ictimaiyyət arasında təmasları təşviq
edəcəkdir.
Cənab Prezident artıq qeyd etdi, biz
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllini də
müzakirə etmişik. Biz hesab edirik ki, bu məsələdə status-kvo qəbuledilməzdir.
Uzun sürən münaqişənin həlli
regionda sülh və təhlükəsizliyin təmin edilməsinə
tarixi töhfə olacaqdır.
İtaliya Minsk qrupunun fəaliyyətini
güclü şəkildə dəstəkləyir və hesab
edirik ki, münaqişənin davamlı həlli
üçün bu format ən fəaldır.
Mən bir daha onu qeyd etmək istərdim ki,
münaqişənin uzun müddət həll olunmaması
heç bir tərəfin xeyrinə deyildir.
Bundan əlavə, Azərbaycanın "Expo-2015"
sərgisində iştirakı ilə bağlı
razılığını xüsusi qeyd etmək istərdim.
Bu sərgi Milanda keçiriləcəkdir.
Orada müxtəlif mühüm mövzular
müzakirə ediləcəkdir. Azərbaycana
təşəkkür etmək istərdim ki, sərgidə
iştirak edəcəkdir. Bu, Avropa
İttifaqı üzrə keçirilən bir sərgidir.
Bu, artıq 30 il müddətində ənənəvi
keçirilən bir tədbirdir. Ona görə
də, cənab Prezident, təşəkkür edirəm ki, bu
seçimi etmisiniz.
Ümid edirəm ki, tezliklə - noyabrda
Sizinlə Vilnüsdə görüşəcəyik.
Eyni zamanda, fürsətdən istifadə edərək
cənab Prezidenti İtaliyada görməyə çox şad
olardım. Cənab Prezidenti 2015-ci ildə həmin sərgi
ilə yaxından tanış olmağa dəvət
edirəm. Bugünkü
görüşümüzün davamı olaraq orada da müxtəlif
mövzuları müzakirə edərik.
Eyni zamanda, bizim şirkətlər və
istehsalçılar tezliklə Azərbaycana səfərə
gəlib müvafiq razılaşmalar imzalayacaqlar ki, bu da iki
ölkə arasında çox vacib olan iqtisadi sahəni
inkişaf etdirəcəkdir. Enerji İtaliya üçün çox
mühüm bir məsələdir. Biz
külli miqdarda vəsaitimizi enerji məsələsinə
yönəldirik. Biz bu mənada artıq fərqli
bir vəziyyətin yaranmasının tərəfdarıyıq.
Ona görə də biz çox şadıq ki,
Azərbaycan TAP ilə bağlı seçimini etmişdir.
Çox təşəkkür edirəm.
*
* *
Sonra jurnalistlərin sualları
cavablandırıldı.
"1news"
informasiya agentliyinin direktoru Rəhman Hacıyev: Cənab
Baş nazir, sualım Sizədir. Siz qeyd etdiniz
ki, Ermənistanın Azərbaycana qarşı təcavüzü
artıq 20 ildir davam edir. Bildiyiniz kimi, bizim
ərazilərimizin 20 faizi Ermənistan qoşunları tərəfindən
işğal edilmişdir. Bir milyondan
artıq soydaşımız qaçqın və məcburi
köçkün vəziyyətinə
düşmüşdür. Dağlıq
Qarabağ münaqişəsi bu gün regionun əməkdaşlığı
üçün böyük əngəldir və Avropanın
təhlükəsizlik sisteminə mühüm təhdiddir.
BMT Təhlükəsizlik Şurası bununla
bağlı dörd qətnamə qəbul etmişdir. Bütün qətnamələr Azərbaycan
torpaqlarının qeyd-şərtsiz azad olunmasını tələb
etmişdir. Bu günədək Ermənistan
bu qətnamələrə və digər sənədlərə
məhəl qoymur. Necə
düşünürsünüz, bütün bu qətnamələr
nəyə görə hələ də icra
olunmamışdır?
Baş
nazir Enriko LETTA: Bir neçə dəqiqə əvvəl mən
cənab Prezidentə bu barədə danışdım. Mən gənc bir tələbə idim. Dağlıq Qarabağ münaqişəsi
başlayanda mən universitetdə oxuyurdum, beynəlxalq
münasibətlər üzrə təhsil alırdım.
Ona görə də mən bu problemlə
tanışam. Münaqişə 20 ildən
çoxdur davam edir. Bu da çox uzun bir
müddətdir. Mən çox gözəl
anlayıram ki, bu münaqişənin bundan sonra da belə səmərəsiz
davam etməsi nə dərəcədə qorxunc bir fikirdir.
İtaliya bu münaqişənin beynəlxalq
praktikaya uyğun həlli istiqamətində səylərini əsirgəməyəcəkdir.
Biz hesab edirik ki, Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin həlli beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən
dəstəklənən bir həll olmalıdır. Ənənəvi olaraq biz bu münaqişəyə
böyük diqqət yetirmişik. Bizim
diplomatlarımız bu məsələni diqqət mərkəzində
saxlamışlar və ənənəvi olaraq müxtəlif
təkliflər irəli sürülmüş və nəzərdən
keçirilmişdir. Gələn il
Avropa İttifaqına İtaliya sədrlik edəcəkdir. Bu,
bizim üçün
böyük bir məsuliyyətdir. Sizi əmin etmək
istərdim ki, biz
bu münaqişənin beynəlxalq səviyyədə həllinə
nail olmaq üçün əlimizdən gələni edəcəyik.
Ceyhun
Əliyev ("Azad Azərbaycan" telekanalı): Cənab
Prezident, ölkələrimiz arasında səmərəli əməkdaşlıq
mövcuddur. İqtisadi əlaqələrimizin
genişləndirilməsi baxımından hansı əlavə
tədbirlər görülə bilər?
Prezident
İlham ƏLİYEV: Mən cənab Baş nazirlə bu məsələni
müzakirə etdim. Biz
düşünürük ki, burada şaxələndirmə
vacib rol oynayır. Enerji sahəsi
münasibətlərimizdə mühüm rol oynayır.
Xüsusilə TAP layihəsinin icrası
baxımından da bu, belədir. Eyni
zamanda, hesab edirəm ki, bizim qeyri-enerji sektorunda da daha
böyük potensialımız vardır. Bu,
ölkələrimiz və hökumətlərimiz
üçün prioritet bir məsələdir. Bu, bizim iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi
və qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün
çox mühüm məsələdir. İtaliya
kimi bir tərəfdaş bizə kömək edə bilər
ki, biz şaxələndirmə layihələrini uğurla
icra edək.
Biz
İtaliya iş adamlarından ibarət nümayəndə heyətinin
Azərbaycana səfərini gözləyirik, eyni zamanda,
hökumətlərarası komissiyanın iclası
olacaqdır. Burada əməkdaşlıq
üçün yaxşı sahələr müəyyən
oluna bilər. Biz bu gün tikinti, turizm, kənd
təsərrüfatı, yeni sənaye parklarının
yaradılması məsələlərini müzakirə
etdik. Bildiyiniz kimi, bu, bizim
üçün vacib bir məsələdir. Eyni zamanda, İtaliya şirkətlərinin Azərbaycandakı
infrastruktur layihələrində iştirakı məsələsini
müzakirə etmişik.
Əminəm ki, biz TAP layihəsini icra
etdikcə və enerji sektorunda əməkdaşlığımızı
gücləndirdikcə diqqəti qeyri-neft sektoruna yönəldəcəyik,
ticarət əlaqələrimizi şaxələndirəcəyik
və ölkələrimiz, xalqlarımız arasında təmasları
daha da gücləndirəcəyik.
İtaliyalı
jurnalist: Cənab Baş nazir, dünən çox təhlükəli
bir amillərlə üzləşdik. Bu,
qeyri-qanuni miqrasiya məsələsidir. Təkcə media
deyil, siyasətçilər də qeyd edirlər ki, müxtəlif
ölkələrdə də belə bir mövqelər
bildirilir: qanunsuz miqrasiya məsələsi böyük bir
problemə çevrilir. Bu, kontinental mahiyyətə
malik olan bir problemdir. Bununla bağlı
fikrinizi eşitmək istərdik.
Baş
nazir Enriko LETTA: Həqiqətən də mən Kataniyada faciə
nəticəsində vəfat etmiş insanların ailələrinə
öz başsağlığımı çatdırmaq istərdim.
Burada İtaliya sahillərinə gəlmiş əmək
miqrantlarından söhbət gedir. Bəli,
Malta hökuməti bizimlə bərabər olaraq bu məsələnin
həllində, bu qurbanların taleyinin müəyyən edilməsində
yaxından iştirak edir. Biz
çalışırıq ki, bu insanların çətinliyini
qarşılaya bilək.
İtaliya Avropanın tərkib hissəsidir
və bizim də bir növ mən deyərdim, qonaqpərvərliklə
bağlı müəyyən statusumuz vardır.
Amma bizim də qanunlarımız və prinsiplərimiz
vardır ki, bunlar təmin edilməlidir. Bizim
sahillərimizə gəlmiş əmək miqrantları ilə
bağlı bir prinsipial mövqeyimiz vardır. Bizim mövqe dəyişmir. Hərdən
biz sərt tədbirlər görməli oluruq. Bu gün
Aralıq dənizində miqrasiya axını çox
mühüm bir məsələdir. Bu məsələ
bizim prinsip və qanunlarımız çərçivəsində
həll edilməsə, böyük problemlər
yaranacaqdır. Bu gün planetin müxtəlif
yerlərində də miqrasiya ilə bağlı həmin
problemlər yaşanır. Bu, demək olar
ki, müxtəlif ölkələrdə vəziyyəti
alt-üst edir. On gün bundan öncə
bununla bağlı bizim hökumət səviyyəsində
xüsusi toplantımız olmuşdur və həmin
insanların hər bir şeylə təmin edilməsindən
danışmışıq.
Məsələn, Azərbaycanın bu
baxımdan böyük nailiyyətləri vardır.
Azərbaycan kimi tərəfdaşlar da bizə
kömək etsələr biz bu cür böyük maneələri,
xüsusilə də qanunsuz miqrasiya kimi problemi həll edə
bilərik. Bu, bizim daxili siyasət
üçün çox mühüm məsələdir və
həm də beynəlxalq səviyyədə belə bir problem
mövcuddur. Ona görə də
İtaliya öz mövqeyinə sadiq qalsa, biz bu məsələdə
əhəmiyyətli dərəcədə irəliləyiş
əldə edə bilərik və miqrasiya məsələsini
həll etmiş olarıq.
Eyni zamanda, bu, bizim tərəfdaşlarımız
üçün də böyük bir kömək olar.
Aralıq dənizi üzrə miqrasiya çox
mühüm məsələdir. Burada
Avropa üzrə vahid təşəbbüslərdən
söhbət gedir. Müxtəlif sahələrdə
də vahid bir mövqe nümayiş etdirilməlidir. Digər məsələlər kimi, burada da vahid bir
mövqe olmalıdır.
AzərTAc
Azərbaycan. - 2013.- 13 avqust.- S. 2.