Bakıda «Kitabi-Dədə Qorqud» abidəsinin və

Dədə Qorqud parkının açılışı olmuşdur

Daha sonra Bakı Slavyan Universitetinin rektoru professor

Kamal ABDULLA çıxış edərək dedi:

- Zati-aliləri, cənab Prezident!

Bu gün həqiqətən də böyük mədəni, ədəbi, filoloji bir bayramdır. Bu bayramı Siz Azərbaycan xalqına bəxş etdiniz. Bu bayram bu günün həqiqəti, bu günün sədası, unudulmaz ulu öndərimizin böyük arzularından birinin reallığa çevrilməsidir.

Biz bu gün "Dədə Qorqud" dastanlarından təkcə Azərbaycan xalqının, təkcə türk xalqlarının mədəni abidəsi kimi deyil, eyni zamanda, Azərbaycan xalqının dünyaya bəxş etdiyi ədəbi-mədəni bir abidə kimi bəhs edirik. Bu tədqiqatlarımızda biz xarici ölkələrin - Almaniyanın, Fransanın, Rusiyanın, Türkiyənin alimləri ilə bərabər çalışmaqdayıq, müştərək layihələrimiz vardır. Bu gün "Dədə Qorqud" dastanlarını biz qədim germanların "Nibelunqlar nəğməsi", qədim skandinavların səqaları, ingilislərin "Beovulf" dastanı, qədim yunanların mifləri ilə müqayisədə öyrənirik və bu tədqiqatlarımızı xarici həmkarlarımızla bir yerdə aparırıq. Onlar "Dədə Qorqud"u, Azərbaycan mədəniyyətini, tarixini, ədəbiyyatını, dilini öyrənməyə bu gün sonsuz maraq və həvəs göstərirlər. Nə üçün? Çünki onların bu həvəsi bugünkü Azərbaycana olan maraqdan yaranır. Bugünkü Azərbaycanın dünya qarşısında göstərdiyi bu intibahdan yaranır, bu intibaha olan maraqdan yaranır. Bunun da müəllifi əlbəttə ki, Sizsiniz.

"Dədə Qorqud" dastanının, bayaq burada qeyd olundu, əlbəttə ki, 1300 illik tarixinin o dastanın öz mətnindən çıxan məntiqi vardır. 1300 il "Peyğəmbərimizin zamanına yaxın - "Rəsul-əleyhissəlam dövrünə yaxın Bayat boyundan Qorqud Ata deyilən bir ər qopdu" cümləsindən çıxmışdı. Ulu öndər bu cümlənin məntiqindən çıxış edərək bu yaşı müəyyən etdi. Onun ən böyük arzusu həm də o idi ki, biz bu dastanın əlyazmasının dünyaya təqdimedilmə tarixini unutmamalıyıq və o tarixi gözləməliyik. Bu, 1815-ci ildir. Böyük alman filoloqu Fridrix fon Dits ilk dəfə olaraq dünyaya "Dədə Qorqud" dastanının əlyazmasının bir hekayətini tərcümə edərək təqdim etdi. Gözəl, rəğbət dolu, məhəbbət dolu bir "Ön söz"lə təqdim etdi. Bu dastanı qədim, dünyaya yaxşı tanış olan yunan mifləri ilə müqayisə etdi. 1815-ci il və 2015-ci il. 200 il kifayət qədər yuvarlaq rəqəmdir ki, biz bunu yenə də dünyanın mədəni mərkəzlərindən biri olan Azərbaycanın filoloji, mədəni bir bayramına çevirək. Bizim alman həmkarlarımız, bizim qorqudşünaslarımız, bizim filoloq həmkarlarımız xarici ölkələrdən də bu rəqəmin ətrafına yığışıb "Dədə Qorqud"u və dünya mədəniyyətinin bir çox nümunələrini tədqiq etməyə, qeyd etməyə hazırdırlar. Mən inanıram ki, biz yaxın vaxtda alman həmkarlarımızla bir yerdə Sizin diqqətinizə layiq bir sənədlə müraciət edəcəyik. Fridrix fon Ditsin bu möhtəşəm xidmətinin 200 illik tarixini mənə elə gəlir ki, Siz də diqqətinizdən kənarda qoymazsınız. Elə bunun özü də bizim ulu, unudulmaz öndərimiz Heydər Əliyevin arzularından biri idi.

Zaman keçəcək, Azərbaycanda nəsillər bir-birini əvəz edəcəkdir. Bu gözəl abidənin ətrafına, bu gözəl parka yeni nəsil azərbaycanlılar, formalaşmaqda olan məktəblilər, tələbələr, yaşlı nəslin nümayəndələri gələcəklər. Onlar Dədə Qorqud ruhuna təmasdan minnətdarlıq hissi ilə bu günü, bu günün yaradıcılarını, Dədə Qorquda olan yeni məhəbbət dalğasının yaradıcılarını, ilk növbədə, unudulmaz ulu öndərimizi, Sizi minnətdarlıq hissi ilə xatırlayacaqlar. O minnətdarlıq hissini yüz illərdən, min illərdən sonra da Azərbaycan xalqı öz ürəyində saxlayacaqdır. Təşəkkür edirəm.

* * *

Azərbaycan.-2013.-14 dekabr.-S.2.