Ermənistanda total saxtakarlıqla müşayiət olunan daha bir seçki

Bu ölkənin qarşıdakı 5 ildə daha böyük problemlərlə üzləşəcəyi gözlənilir

Fevralın 18-də Ermənistanda keçirilən prezident seçkiləri bir daha bu ölkənin demokratik dəyərlərdən çox uzaq olduğunu, hakimiyyətin isə total saxtakarlıqlar hesabına iqtidarda qalmaq niyyətində israrlı olduğunu nümayiş etdirdi. Qeyd edək ki, dünən Ermənistanda sayca 6-cı prezident seçkiləri keçirilib.

Müxalif qüvvələrin bildirdiyinə görə, Ermənistanda, əslində, prezident seçkiləri keçirilməyib, çünki burada seçkilərin nəticəsi əvvəlcədən məlum olub. Serj Sarkisyanın saxtakarlıq yolu ilə hakimiyyətə yenidən yiyələnməsi fonunda vurğulanır ki, onun prezidentliyinin növbəti müddətində də erməni xalqının vəziyyəti yaxşılaşmayacaq, ölkədə ümumi böhran daha da dərinləşəcək.

Onu da xatırladaq ki, əvvəlcə prezident postuna səkkiz namizəd var idi. Lakin seçkilərə 10 gün qalmış namizədlərdən biri, "Milli həmrəylik" partiyasının lideri Aram Aratunyan həm özü namizədliyini geri götürdü, həm də digər namizədləri eyni addımı atmağa, beləliklə, Serj Sarkisyanı prezidentlik yarışında tək qoymağa çağırdı. Amma Ermənistan qanunları seçkilərdə rəqabəti məcburi hesab etmir. Seçkilərə iki gün qalmış jurnalistlərlə görüşən Andrias Qukasyan bəyan edib ki, fiziki cəhətdən seçki məntəqəsinə getmək iqtidarında olmadığından səs vermək fikrində deyil. Onun sözlərinə görə, seçkilərdən sonra o, və tərəfdaşları vətəndaş itaətsizliyi elan edəcəklər.

Seçkilərə namizəd qismində fəaliyyətdə olan prezident, Respublika partiyasının lideri Serj Sarkisyan, keçmiş baş nazir, "Azadlıq" partiyasının lideri və deputat Qrant Baqratyan, keçmiş xarici işlər naziri, "İrs" partiyası idarə heyətinin sədri Raffi Ovannisyan, sovet illərinin tanınmış dissidenti, "Milli müqəddərat ittifaqı" partiyasının sədri Paruyr Hayrikyan, Dağlıq Qarabağ separatçı rejiminin keçmiş "xarici işlər naziri" Arman Melikyan və alim Vardan Sedrakyan qatılıblar. Sarkisyanın isə bu rəqiblər üzərində total saxtakarlıqla qalib gəlməsi elə də çətin olmayıb. Çünki onun iki real rəqibi olan ilk prezident, Ermənistan Milli Konqresinin lideri Levon Ter-Petrosyan və "Çiçəklənən Ermənistan" partiyasının sədri, ölkənin ən varlı adamlarından olan Hagik Çarukyan, eləcə də eks-prezident Robert Koçaryan seçkilərdə iştirakdan imtina ediblər. Bundan başqa, daha bir nüfuzlu siyasi təşkilat - "Daşnaksütyun" partiyası namizəd irəli sürməyib və öz elektoratını seçkiləri boykot etməyə çağırıb. Seçkiqabağı kampaniya çox sönük keçib. Müstəqil monitorinqin nəticələrinə görə, namizədlər pulsuz efir vaxtından da istifadə etməyiblər.

Onu da xatırladaq ki, yanvarın 31-də namizədlərdən biri olan Paruyr Hayrikyan güllələnib. Qanunvericiliyə görə, namizədlərdən biri keçilməz maneə ilə qarşılaşarsa, seçkilər təxirə salına, hətta, ləğv edilə bilər. Lakin sui-qəsdə məruz qalan Paruyr Hayrikyan hadisədən sonrakı on gün ərzində seçkilərin təxirə salınması ilə bağlı fikrini dörd dəfə dəyişdirdi. Bunun hakimiyyətin təzyiqi ilə edilməsi istisna deyil.

Seçki günündə gözlənildiyi kimi, xeyli saxtakarlıq qeydə alınıb. Səsvermə günündə erməni mətbuatının verdiyi xəbərlərə görə, yenidən sarı dövlət nömrə nişanlı mikroavtobuslarda adamlar seçki məntəqələrinə gətirilib. "Mülki Cəmiyyət İnstitutu" adlı QHT bildirib ki, saat 09:45-10:45-də 927 və 928 seçki məntəqələrinə 0858 sarı dövlət nömrə nişanlı mikroavtobuslarda adamlar qrup halında daşınıb. Adıçəkilən təşkilat Seçki Məcəlləsinin digər pozulma hallarını da qeydə alıb. Belə ki, 915 saylı seçki məntəqəsində müşahidəçi seçki komissiyası sədrinin hakim Ermənistan Respublika Partiyasının döş nişanını gəzdirdiyini müşahidə edib.

Yerevandakı 94 saylı seçki məntəqəsində komissiya sədri seçki məntəqəsindən çıxıb və bunu səs vermək niyyəti ilə etdiyini və 10 dəqiqədən sonra qayıdacağını vəd edib. Ermənistanın Seçki Məcəlləsinə görə, seçki məntəqəsində səsvermənin gedişini komissiyanın rəhbəri təmin edir və o olmadıqda işi kimin təşkil edəcəyi göstərilmir. 1421 saylı seçki məntəqəsində müşahidəçi adamların toplandığını müşahidə edib. O, komissiya sədrinə müraciət edib və sədr bir neçə nəfəri məntəqədən çıxarıb. Seçki Məcəlləsinin 63-cü maddəsinin 33-cü bəndinə görə, seçki məntəqəsində 15 nəfərdən artıq adam olmamalıdır.

Kardzor kəndindəki 2924 saylı seçki məntəqəsində "İrs" partiyasının üzvü bülletenlərin qutuya kütləvi atılması faktını qeydə alıb. Bu proses kənd administrasiyasının rəhbəri Araik Matinyan tərəfindən təşkil edilib. Bu seçki məntəqəsinin digər üzvləri insidenti qeydiyyata almaqdan imtina ediblər və bunu belə bir hadisəni görmədikləri ilə əsaslandırıblar.

Ermənistan Baş Prokurorluğuna da prezident seçkilərində vətəndaşların seçki hüquqlarının pozulması haqqında çoxsaylı şikayət daxil olub. Prezident seçkiləri günü seçki komissiyalarının 15904 üzvündən 120-dən çoxu seçki məntəqələrinə gəlməyib.

Ermənistanda keçirilən bütün sosioloji sorğuların nəticələrinə görə, vətəndaşlar ölkədəki vəziyyətlə bağlı bədbindirlər. Rəyi soruşulanların əksəriyyəti hesab edir ki, get-gedə Ermənistanda vəziyyət pisləşəcək. Respondentlər ən ciddi problem kimi işsizliyi görürlər. Qarşıdakı 5 ildə isə bu problemlərin daha da dərinləşəcəyi indidən proqnozlaşdırılır.

Elçin CƏFƏROV,

Azərbaycan.-2013.- 19 fevral.- S.7.