ŞƏHİD ANASI

Harda qara paltarlı, qəmli qadın görsəniz...

Harda vaxtsız ağaran saçlarına rəng çəkməmiş qadın görsəniz...

Harda təravətli üzünə erkən qırış düşmüş qadın görsəniz...

Harda tez-tez gözünü məchul nöqtəyə dikərək qeyri-ixtiyari ah çəkən qadın görsəniz...

BİLİN Kİ, O, ŞƏHİD ANASIDIR!

Şəhid anası çox danışmaz, dərdini içində çəkər!

Özünü yazıq göstərməyə çalışmaz, qürurunun sınmasından qorxar!

Gizlində ağlayıb kiriyər, adam yanında gözünün qorasını axıtmaz!

Hərdən üzü gülsə də, heç zaman ürəyi gülməz!

İtirə biləcəyini itirdiyindən həsrətlə qisas gününü gözləyər!

* * *

Müharibə Azərbaycan qadınının çiyninə ağır yük qoydu, çox ağır!

Bu çiyin hələ o yükə hazır deyildi.

Hələ möhkəmlənib bərkiməmişdi...

Hələ gəlinlik örpəyinin şirinliyini unutmamışdı...

Hələ doyunca ər nəvazişi görməmişdi...

FƏLƏYİN YAZDIĞINI MƏN POZA BİLSƏYDİM ƏGƏR...

Taleh heç bir sorğu-sual etmədən ona bu qisməti yazdı.

Amansız və ədalətsiz müharibə sınağına çəkilən Azərbaycan qadını oldu!

Çox şey itirdi!

Bir məfhumda birləşən iki ad "qazancı" oldu: ya şəhid anası, ya da şəhid arvadı!

Biri nisbətən görüb-götürmüş, o biri gəlin duvağından yenicə çıxmış qadın deməkdir!

Biri övlad, o biri ömür-gün dostu itkisinə məruz qalan deməkdir!

Hər ikisi əzizdir, hər ikisi əvəzsizdir!

Hər ikisinin yeri sinədə çalın-çarpaz dağ kimi qalıb!

Hər ikisi ovunan dərd, unudulan kədər deyil!

Şəhid anası da yetimə baxmalı olur, şəhid arvadı da!

Biri yetim nəvəyə, o biri övlada həyan, dayaq və arxa durmalıdır!

* * *

Müharibə Azərbaycana qəfil gəldi! Ağacı qurd içindən yediyi kimi, daxildən pırtlayıb çıxdı!

Sən demə, erməni fürsət gözləyirmiş!

Sən demə, erməninin havadarları da məqam axtarırlarmış!

Yetmiş ilin dostluğunu düşmənçiliyə çevirdilər!

Yetmiş il birgə yeyilən çörəyi taptaladılar!

Heç elə bil Qarabağdakı həyətlərimizdə muzdur kimi işləyən bunlar deyilmiş!

Heç elə bil "Qıdı kirvə" kimi məsxərəyə qoyub doladıqlarımız bunlar deyilmiş!

Qarabağın toylarını yasa çevirdilər!

Qarabağın büsatını, cah-cəlalını xarabalıqlara, "ruh şəhər"lərə dəyişdilər!

Qarabağı gizli niyyətlərin, məkrli planların, şəxsi istəklərin toqquşduğu meydana, xalqların talelərinin qanla həll olunduğu məkana çevirdilər!

Siyasətçilərin səpdikləri ölüm toxumunun barını sadə insanlar yığmağa başladılar!

Heç kim məsələnin bu qədər uzanacağını gözləmirdi!

Heç kim bu qədər qan axacağını, bu qədər insanın əzab-əziyyətə düçar ediləcəyini gözləmirdi!

Heç kim beynəlxalq qurum və təşkilatların, dünya güclərinin, demokratiya və insan haqları carçılarının insan talelərinə bu qədər biganə və laqeyd qalacağını, dişsiz və fəaliyyətsiz olacağını gözləmirdi!

* * *

Analar və qadınlar heç zaman ürəklərinə pis şeyləri gətirmirlər!

İnanmırlar ki, kimsə onların ciyərparalarına, doğmalarına qıyar, qanını axıdar!

İnanmaq istəmirlər ki, cəbhəyə, döyüşə gedən övladları oradan şəhid kimi dönər!

Müharibə başlayanda ağ duvaqlı gəlinin yanında hərbi geyimli gənc əyləşər, toydan bir neçə gün sonra posta gedər, Vətən torpağının keşiyini çəkərdi.

Təzə gəlin onu ölümün ağuşundan yox, işdən geri qayıdan ailə başçısı kimi qarşılayardı.

Oğlunu tay-tuşlarından ayırmayan, Vətən qarşısındakı borcunu verməkdən çəkindirmək istəməyən ana onu xeyir-dua ilə səngərə göndərər, bütün günü əli göydə Allaha yalvarardı!

İstəyərdi ki, əri də oğluna qoşulsun, bir-birinə həyan olsunlar, səngərdə tək qalıb bir-birləri üçün darıxmasınlar.

Ağıllarına gətirmək belə istəmirdilər ki, ölümə qoşa göndərirlər!

Ağıllarına gəlməzdi ki, bir gün postdan qayıtmaya bilərlər!

Ağıllarına gəlməzdi ki, bir gün əri və oğulu şəhid verdikdən sonra ev-eşiklərindən də çıxmalı, Allah bilir harda, hansı çadırda, hansısa qaçqın şəhərciyində yaşamalı olarlar!

Yetim övlad və nəvələrlə!

Dul gəlinlərlə!

Nişanlısı və deyiklisi vətənə qurban getmiş qızlarla!

* * *

Dərdin və kədərin birləşdirdiyi insanlar bir-birlərini necə də gözəl anlayıb həyan dururlar!

Təkcə Ağdamda yeddi yüzdən çox qızın nişanlısı, yaxud deyiklisi şəhidlik zirvəsinə yüksəlib, ya da izsiz-soraqsız yoxa çıxıb!

Onların bir çoxunun yolunu gözləyə-gözləyə qarıyanlar hələ də ümidlərini üzmürlər...

Azərbaycan qadını hələ də gözlədiyi, arzusunda olduğu möcüzəni görməyib!

Amma əsl möcüzə onun özüdür!

Dəyanəti ilə...

Sədaqəti ilə...

Namusu ilə...

Etibarı ilə...

Dözümü ilə...

Kişiləri kəndin müdafiəsində tək qoymaq, təhlükəsiz yerlərə getmək istəmədilər.

"Xörəyinizi bişirərik", "paltarlarınızı yuyarıq" bəhanəsilə kənddən çıxmadılar.

Elə zənn edirdilər ki, səngərə yaxın olsalar, ölüm oğullarına, qardaşlarına, ərlərinə yaxın gəlməz!

Öz varlıqları, hətta güllə səslərindən diksinməkləri, atışma qızışanda səslərini içlərinə çəkərək qorxduqlarını büruzə verməməyə çalışmaları ilə də kişilərə güc və cəsarət verdilər.

Bəli, zəif məxluqlar güclülərə əlavə güc və cəsarət vermək qabiliyyətinə malikdirlər.

İşıqlar sönəndə çırağa döndülər. Xörək bişirib, çay qoymaq üçün ocağı harada, necə qaladılar, bir Allah bilir!

Amma səngərdəki balalarını çaysız, çörəksiz qoymadılar!

* * *

TORPAQ İTİRİLƏNDƏ ƏN ÇOX İTİRƏN ŞƏHİD ANASI OLDU!

İndi xarabaya çevrilən evlərin hər daşında-divarında əlinin sığalı vardı.

Bəzən qənaət məqsədilə evinin fəhləliyini də özü etmişdi.

Bir çoxunun ayaqlarında ağır mişar daşı qaldırmaqdan göyərən damarlar indi də görünür.

Min bir arzu ilə hələ suvağı vurulmamış, yaxud qurumamış evinə köçəndə özünü dünyanın ən xoşbəxti sayırdı.

Təkcə doğmalarını, ev-eşiyini, var-dövlətini yox, arzularını, gəncliyini, gələcək planlarını, məişət rahatlığını, güzəranını da doğma el-obada qoyub gəldi şəhid anası.

Amma ağ günə gəlmədi! Qorxudan və ölüm təhlükəsindən qurtularaq ehtiyacın və rahatsızlığın girdabına düşdü.

Bilmirdi şəhidlərini ağlasın, yoxsa yemək, gündəlik məişət dərdini çəksin! Heç nə anlamayan uşaq çox şey istəyir, tələb edirdi! Onları yedirtmək, geyindirmək, oxutmaq üçün kirpikləri ilə od götürdü, hansı əziyyətlərə qatlaşdı, bir Allah bilir!

Sığındığı dövləti, kömək aldığı Prezidenti oldu!

Arxasız qalmadı!

Yardım da gördü, övlad da oxutdu, təzə ev də aldı!

Hətta müharibədən keçən 25 ildə oğul evləndirib, qız da köçürdü şəhid ailəsi!

Zaman çox şeyə məlhəm oldu! Yara sağalmasa da, hətta bəzən təzədən qanasa da, qaysaq da bağlayır...

MÖCÜZƏ BAŞ VERMİR, ŞƏHİD ATALAR ÖVLAD TOYUNA GƏLƏ BİLMİRLƏR...

* * *

- Dünyanın ən gözəl qadını Azərbaycan qadınıdır!

Çünki bu qadın təkcə zahiri görkəmi ilə yox, mənəviyyatı, düşüncələri ilə də gözəldir!

- Dünyanın ən sədaqətli qadını Azərbaycan qadınıdır!

Çünki o, könül verib ailə qurduğu kişi tayına sona qədər vəfalı və sadiq olur!

- Dünyanın ən etibarlı qadını Azərbaycan qadınıdır!

Çünki o, müharibəyə göndərdiyi ərini deyil, hətta nişanlısını da ömür boyu oturub gözləyir!

- Dünyanın ən dözümlü qadını azərbaycan qadınıdır!

Çünki o, məişət və maddi çətinliklərdən tutmuş kişinin xasiyyət ağırlığına qədər hər şeyə duruş gətirir, ailə ocağını sönməyə qoymur!

- Dünyanın ən fədakar qadını Azərbaycan qadınıdır!

Çünki o, övladlarının fədaisinə çevrilir, bəzən özünü belə unudaraq balalarının ardınca sürünür!

- Dünyanın ən mehriban qadını Azərbaycan qadınıdır!

Çünki o, evinə qonaq gələndə sevinir, daldada nəyi varsa süfrəyə düzür, qohumları arasında fərq qoymur, ömür-gün yoldaşının valideynlərinə ana, ata nəzərləri ilə baxır!

- Dünyanın əsl qadını Azərbaycan qadınıdır!

Çünki o, həyatın ən ağır sınaqlarına məruz qalsa da, ən firavan yaşayış imkanı qazansa da, daim qadın ləyaqətini qoruyub saxlayır, heç zaman qadınlığını itirmir!

ƏN BÖYÜK MÖCÜZƏ AZƏRBAYCAN QADINIDIR!

Bəxtiyar SADIQOV

Azərbaycan.-2013.- 8 mart.- S.3.